Μετά τις ανακοινώσεις από την Ιρλανδία, τη Σλοβενία, την Ολλανδία και την Ισλανδία, η Ισπανία έγινε την Τετάρτη η πρώτη χώρα από τη «Μεγάλη Πεντάδα», δηλαδή τις πέντε μεγαλύτερες χρηματοδότριες χώρες του διαγωνισμού τραγουδιού Eurovision, που ανακοίνωσε επίσημα την απόφασή της να μποϊκοτάρει την επόμενη διοργάνωση στη Βιέννη (12-16 Μαΐου 2026), σε περίπτωση που δεν ακυρωθεί η συμμετοχή του Ισραήλ. Στη «Μεγάλη Πεντάδα» ανήκουν η Ισπανία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ιταλία.
Η απόσυρση εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της ισπανικής δημόσιας τηλεόρασης RTVE με 10 ψήφους υπέρ, 4 κατά και 1 αποχή. Η ψηφοφορία ακολούθησε τη δήλωση του Ισπανού υπουργού Πολιτισμού, Ερνέστ Ουρτασούν, την προηγούμενη εβδομάδα, ότι η Ισπανία θα πρέπει να αποσυρθεί από τη διοργάνωση, εάν το Ισραήλ παραμείνει στη λίστα χωρών που συμμετέχουν.
Ο ολλανδικός δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας AVROTROS δήλωσε επίσης ότι δεν μπορεί «να δικαιολογήσει πλέον τη συμμετοχή του Ισραήλ, δεδομένης της συνεχιζόμενης ανθρωπιστικής καταστροφής στη Γάζα».
Η απόφαση για το αν θα συμμετάσχει το Ισραήλ στον διαγωνισμό τραγουδιού αναμένεται τον Δεκέμβριο.
Από που προκύπτει η συμμετοχή του Ισραήλ στη Eurovision;
Το Ισραήλ έκανε το ντεμπούτο του στη Eurovision το 1973. Και δεν είναι η μόνη μη-ευρωπαϊκή χώρα που συμμετέχει: στη διοργάνωση συμμετέχουν επίσης η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, ενώ από το 2015 η Αυστραλία είναι η πιο «εξωτική» διαγωνιζόμενη χώρα.
Με τέσσερις πρωτιές στο ιστορικό του, το Ισραήλ θεωρείται από τις πιο «πετυχημένες» συμμετέχουσες χώρες. Όμως η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστινίων έχει επηρεάσει τον διαγωνισμό αρκετές φορές τις τελευταίες πέντε δεκαετίες.
Το 1973 η Ιλανίτ ήταν η πρώτη διαγωνιζόμενη στη Eurovision από το Ισραήλ. Λίγους μήνες νωρίτερα Παλαιστίνιοι τρομοκράτες είχαν σκοτώσει 11 Ισραηλινούς αθλητές στο Ολυμπιακό Χωριό του Μονάχου. Λέγεται ότι η Ιλανίτ φορούσε αλεξίσφαιρο γιλέκο και το κοινό έπρεπε να παραμείνει καθιστό καθ’ όλη τη διάρκεια της εμφάνισής της.
Το 2024 η διαγωνιζόμενη Ισραηλινή Έντεν Γκόλαν είχε επίσης ιδιαίτερη προστασία. Πολλές χώρες είχαν ζητήσει να αποκλειστεί το Ισραήλ. Η διοργάνωση το εξέτασε, αλλά όχι εξαιτίας του ίδιου του πολέμου στη Γάζα: υπήρχε ο φόβος ότι ο αρχικός τίτλος του τραγουδιού, «October Rain» ήταν μία ξεκάθαρη αναφορά στο γεγονός που πυροδότησε τον πόλεμο: την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Εφόσον οι στίχοι του τραγουδιού άλλαξαν, η συμμετοχή της Γκόλαν επιτράπηκε στη Eurovision. Όπως και στο Μάλμε το 2024, έτσι και φέτος στη Βασιλεία, θεατές διαμαρτυρήθηκαν έντονα κατά της ισραηλινής συμμετοχής, αποδοκιμάζοντας με σφυρίγματα την Γκόλαν.
Η Αυστρία, η χώρα που θα φιλοξενήσει την Eurovision το 2026, εξέφρασε τη λύπη της για το γεγονός ότι ευρωπαϊκές χώρες καλούν σε μποϊκοτάζ, εάν το Ισραήλ συμμετάσχει στον διαγωνισμό.
«Το πολιτιστικά μποϊκοτάζ είναι ανόητα και μάταια, δεν μας βοηθούν να πάμε μπροστά», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Σεπ Σέλχορν στην αυστριακή εφημερίδα Kurier χθες το βράδυ.
Ο γερμανός υπουργός Πολιτισμού επέκρινε σήμερα τις εκκλήσεις ευρωπαϊκών χωρών για μποϊκοτάζ του επόμενου διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision, εφόσον συμμετάσχει σ’ αυτόν το Ισραήλ.
«Η Eurovision ιδρύθηκε για να φέρει κοντά τα έθνη χάρη στη μουσική. Το να αποκλεισθεί σήμερα το Ισραήλ, σημαίνει πως πηγαίνουμε κόντρα σ’ αυτή τη θεμελιώδη ιδέα και πως μετατρέπουμε σε δικαστήριο μια γιορτή συνεννόησης μεταξύ των λαών», υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή του ο Βόλφραμ Βάιμερ, ακολουθώντας το παράδειγμα της Αυστρίας, της χώρας στην οποία θα διεξαχθεί ο επόμενος διαγωνισμός και η οποία είχε ήδη εκφράσει, την Πέμπτη, τη λύπη της για τις εκκλήσεις για μποϊκοτάζ.
«Η Eurovision βασίζεται στην αρχή ότι οι καλλιτέχνες κρίνονται για την τέχνη τους και όχι για την εθνικότητά τους. Η κουλτούρα της ακύρωσης δεν είναι η λύση – η λύση είναι η διαφορετικότητα και η συνοχή», πρόσθεσε ο συντηρητικός υπουργός.
«Ακριβώς επειδή η Eurovision γεννήθηκε από τα ερείπια του πολέμου, δεν πρέπει να γίνει μια σκηνή αποκλεισμού», συνέχισε.
Στην πραγματικότητα, η Eurovision γίνεται συχνά θέατρο γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων. Η Ρωσία αποκλείσθηκε μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το 2022. Η Λευκορωσία είχε αποκλεισθεί ένα χρόνο νωρίτερα μετά την αμφισβητούμενη επανεκλογή του προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Εξαιτίας της ιστορικής ευθύνης της για την εξόντωση έξι εκατομμυρίων εβραίων κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία είναι, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές του Ισραήλ.
Με πληροφορίες: ΑΠΕ, Deutsche Welle
