Ηταν παράξενο το καλοκαίρι του 1988. Μια απεργία των εκπαιδευτικών είχε γίνει αιτία για αναβολή των πανελλήνιων εξετάσεων. Η ζέστη στην Αθήνα ήταν αποπνικτική. Στις αρχές Ιουνίου η PSV Αϊντχόφεν στη διαδικασία των πέναλτι είχε κερδίσει με 6-5 την Μπενφίκα και είχε κατακτήσει το πρώτο και μοναδικό της Κύπελλο Πρωταθλητριών στη Στουτγάρδη, ενώ σαράντα μέρες αργότερα η Εθνική Ολλανδίας είχε κερδίσει κι αυτή στη Γερμανία το μοναδικό της Euro στο ποδόσφαιρο επικρατώντας στον τελικό της Σοβιετικής Ενωσης.
Ομως ο κόσμος στην Ελλάδα συζητούσε για τον Γιώργο Κοσκωτά, τον μυστηριώδη τραπεζίτη, ιδιοκτήτη της Τράπεζας Κρήτης, που είχε αποκτήσει τον Ολυμπιακό και υποσχόταν να τον κάνει ευρωπαϊκή υπερδύναμη. Στις εφημερίδες της εποχής είχαν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν μεγάλες απορίες για το αν τα χρήματα που ο Κοσκωτάς σκόρπιζε απλόχερα ήταν δικά του – ο Κώστας Καίσαρης έγραφε περιπαικτικά στην εφημερίδα «Φίλαθλος» και στη στήλη «Αποδυτηριάκιας» ότι «ο Κοσκωτάς έχει στα υπόγεια του σπιτιού του μια μηχανή που τυπώνει δολάρια». Οταν από τον Ολυμπιακό ανακοινώθηκε η απόκτηση του ούγγρου ποδοσφαιριστή της Αϊντραχτ Φρανκφούρτης Λάγιος Ντέταρι πολλοί το πίστεψαν.
Τα χρήματα που πληρώθηκαν από τον Κοσκωτά στην Αϊντραχτ για τον Ντέταρι δεν έγιναν ποτέ γνωστά. Στην Ελλάδα είχε γραφτεί ότι για τον Ούγγρο πληρώθηκε 1 δισεκατομμύριο δραχμές – περίπου 3 εκατ. ευρώ – ποσό για τα δεδομένα της εποχής τεράστιο – μεγαλύτερο από το συνολικό κόστος του ίδιου του Ολυμπιακού της εποχής. Το γερμανικό περιοδικό «Kicker» ωστόσο ανέφερε ότι ο Κοσκωτάς πλήρωσε για τον ποδοσφαιριστή 9,8 εκατ. γερμανικά μάρκα – δηλαδή 3 δισεκατομμύρια δραχμές – γεγονός που σήμαινε πως τότε η μεταγραφή του Ντέταρι ήταν η πέμπτη ακριβότερη στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου με πρώτη αυτή του Μαραντόνα από την Μπαρτσελόνα στη Νάπολι για 10 εκατ. δολάρια. Οπως και να έχει για καμία μεταγραφή παγκοσμίως δεν έγινε τέτοιος θόρυβος και κανείς ποδοσφαιριστής δεν έτυχε ποτέ μιας τέτοια υποδοχής.
Ο Μαγυάρος έλαμψε στο γήπεδο, αλλά χάθηκε μέσα στο χάος της εποχής και έφυγε με τρόπο που δεν άρμοζε με την προσφορά του
Το σενάριο
Τον Ντέταρι και τη σύζυγό του, συνοδεία της οποίας αυτός ήρθε στην Ελλάδα, υποδέχτηκαν αρχικά στο αεροδρόμιο πάνω από 3 χιλιάδες οπαδοί του Ολυμπιακού. Λόγω μιας απεργιακής κινητοποίησης των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, η πτήση με την οποία θα ερχόταν ο ποδοσφαιριστής από τη Φρανκφούρτη αρχικά αναβλήθηκε και στη συνέχεια έγινε γνωστό πως ουδείς γνώριζε την ώρα της άφιξής της! Υπήρχαν και διαγγέλματα των ανθρώπων του αεροδρομίου του Ελληνικού να μην πάει κόσμος διότι το αβέβαιο της άφιξης του ποδοσφαιριστή θα δημιουργούσε προβλήματα: αυτές τις εκκλήσεις οι τρεις χιλιάδες άνθρωποι που έσπευσαν εκεί δεν τις πήραν ποτέ στα σοβαρά.
Οπως πρόβλεπε το τελετουργικό, αφού ο ποδοσφαιριστής θα εμφανιζόταν στο αεροδρόμιο, θα ακολουθούσε το απόγευμα της ίδια μέρας στο δημαρχείο του Πειραιά η παρουσίασή του. Ομως κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι εκτός από τον τότε δήμαρχο Ανδρέα Ανδριανόπουλο, τη διοίκηση του Ολυμπιακού και τον αρχηγό της ομάδας Τάσο Μητρόπουλο που υποδέχτηκαν τον Μαγυάρο, θα έδινε το παρών στην πλατεία Κοραή και στους γύρω δρόμους ένα τεράστιο πλήθος που όμοιό του δεν έχει ξαναϋπάρξει σε παρουσίαση ποδοσφαιριστή. Οι εφημερίδες της εποχής μιλάνε για 50 χιλιάδες ανθρώπους, το αστυνομικό ανακοινωθέν για πάνω από 30 χιλιάδες: όπως και να έχει μιλάμε για λαοθάλασσα.
Αξιζε ο Ντέταρι αυτή τη μοναδική εκδήλωση καλωσορίσματος; Ανεξάρτητα από τις μετέπειτα περιπέτειές του στην Ελλάδα, αναμφίβολα ναι. Οι Γερμανοί τον αποκαλούσαν «ο ξανθός Πλατινί», θύμιζε σε πολλά τον γάλλο σούπερ σταρ κι όχι μόνο γιατί φορούσε τη φανέλα με το 10. Ο γεννημένος τον Απρίλιο του 1963 Ντέταρι είχε ξεκινήσει την καριέρα του στις ακαδημίες της Χόνβεντ, με τη φανέλα της οποίας κατέκτησε τρία πρωταθλήματα Ουγγαρίας. Ηταν ο μεγάλος σταρ της Εθνικής των Μαγυάρων και μαζί της συμμετείχε στο Μουντιάλ ’86.
Το 1987 η γερμανική Αϊντραχτ Φρανκφούρτης τον απέκτησε για 500 εκατ. δραχμές και μαζί του κέρδισε το Κύπελλο Γερμανίας επικρατώντας της Μπόχουμ με 1-0, με τον ίδιο να πετυχαίνει το νικητήριο τέρμα: είχε ψηφιστεί ΜVP του γερμανικού πρωταθλήματος και στην ανακοίνωση πως ο παίκτης θα πωληθεί στον Ολυμπιακό, στη Φρανκφούρτη είχαν υπάρξει τεράστιες αντιδράσεις!
Ο Ντέταρι σε ματς με την ΑΕΚ και αντίπαλο τον Παπαϊωάννου
Και… Κλίνσμαν
Ο Ντέταρι εκείνο το πρώτο του βράδυ στον Πειραιά τα έχασε βλέποντας το τεράστιο πλήθος. Ο Γιώργος Κοσκωτάς και ο αδελφός του Σταύρος άνοιξαν σαμπάνιες (!) για να τον υποδεχτούν ενώ είχαν θυμώσει και με τις συνεχείς ερωτήσεις των δημοσιογράφων για τα χρήματα που είχε κοστίσει η μεταγραφή και δήλωναν πως τον έκλεισαν μετά το τέλος του τελικού του Κυπέλλου Γερμανίας. Ελεγαν μάλιστα πως είναι θέμα χρόνου και η απόκτηση του διεθνούς Γιούργκεν Κλίνσμαν, πράγμα που όμως δεν συνέβη ποτέ.
Δικαιολόγησε ο Ντέταρι τα εξωφρενικά αυτά χρήματα; Ισως όχι, αγαπήθηκε όμως πολύ. Τον πρώτο του χρόνο στον Ολυμπιακό έκανε ένα εξαιρετικό πρωτάθλημα σκοράροντας 15 γκολ σε 27 ματς που αγωνίστηκε. Ηταν ο καλύτερος παίκτης της ομάδας και είχε μάλιστα και 11 δοκάρια, τα πιο πολλά από χτυπήματα φάουλ. Ο Ολυμπιακός έχασε ένα πρωτάθλημα που φαινόταν να έχει κερδίσει, γιατί ηττήθηκε σε ένα κρίσιμο ματς με την ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ μπροστά σε 50 χιλιάδες οπαδούς: το παιχνίδι είχε χαρακτήρα τελικού. Ο Ολυμπιακός με τον Ντέταρι πρωταγωνιστή σφυροκόπησε την ΑΕΚ, που άντεξε και με ένα γκολ του στόπερ Χρήστου Καραγκιοζόπουλου σε μια αντεπίθεση στο 83΄ πήρε τη νίκη χάρη και στην εχθρικότατη προς τον Ολυμπιακό διαιτησία του Ηλία Καραμάνη.
Η απώλεια ωστόσο του πρωταθλήματος είχε να κάνει κυρίως με τα διοικητικά προβλήματα που είχαν προκύψει εκείνη τη σεζόν. Οταν ξέσπασε το «σκάνδαλο Κοσκωτά» κι έγινε γνωστό πως τα χρήματα που ξόδευε ο Κοσκωτάς δεν ήταν δικά του, αλλά των καταθετών της Τράπεζας Κρήτης, ο Γιώργος Κοσκωτάς και ο αδελφός του Σταύρος έφυγαν νύχτα από την Ελλάδα και ο Ολυμπιακός πέρασε στα χέρια αυτού που τους βοήθησε να δραπετεύσουν, δηλαδή του Αργύρη Σαλιαρέλη. Ο αυτοαποκαλούμενος «βασιλιάς των ρουμπινιών», ήταν πολύ δύσκολο να διοικήσει έναν τόσο μεγάλο σύλλογο όπως ο Ολυμπιακός και το κενό διοίκησης έφερε μεγάλα προβλήματα.
Με τον Ολυμπιακό αγωνίστηκε σε 81 συνολικά επίσημα ματς σε μόλις δύο χρόνια, έχοντας πετύχει 46 γκολ – 35 από αυτά στο πρωτάθλημα
Ο Ντέταρι άρχισε να καβγαδίζει με τον προπονητή Γιάτσεκ Γκμοχ με τον οποίο δεν τα πήγαινε καλά από την αρχή της σεζόν και έξι αγωνιστικές πριν από το τέλος της ύστερα από ένα θυελλώδη καβγά μαζί του, υποχρέωσε τον Σαλιαρέλη να τον διώξει λέγοντας πως ο Πολωνός τον μείωσε υποχρεώνοντάς τον να ακούει τραγούδια του σοβιετικού στρατού, μολονότι γνώριζε την απέχθειά του για τους Ρώσους! Τη δεύτερη χρονιά της παρουσίας του στην Ελλάδα ο Ντέταρι τσακώθηκε και με τον προπονητή Μίλτο Παπαποστόλου – πράγμα που ήταν αντικειμενικά δύσκολο διότι με τον καλό Μίλτο δεν είχε ποτέ καβγαδίσει κανείς.
Ο Ντέταρι πέτυχε να φέρει στον Ολυμπιακό ως προπονητή τον πεθερό του Ιμρε Κόμορα και το γεγονός προκάλεσε νέες εντάσεις καθώς οι παλιοί της ομάδας δεν είδαν με καλό μάτι αυτή την εξέλιξη: ο Κόμορα πριν από ένα ματς με τον ΠΑΟΚ τσακώθηκε με τους Αναστόπουλο και Μητρόπουλο και κάπως έτσι ο Ολυμπιακός έμεινε πίσω στη μάχη του πρωταθλήματος. Κέρδισε όμως το Κύπελλο νικώντας 4-2 στον τελικό τον ΟΦΗ: ο Ντέταρι μετέτρεψε το ματς σε προσωπικό σόου κι αυτό ήταν το τελευταίο του παιχνίδι στον Ολυμπιακό από τον οποίο είχε σταματήσει για μήνες να πληρώνεται κανονικά.
Το καλοκαίρι του 1990 ο Σαλιαρέλης τον πούλησε στην ιταλική Μπολόνια και με τα χρήματα που πήρε από τους Ιταλούς έφερε τους Σοβιετικούς Προτάσοφ, Λιτοφτσένκο και Σάβιτσεφ ενώ είχε υποσχεθεί στον κόσμο και τον Ντομπροβόλσκι, που όμως δεν ήρθε ποτέ. Μάλιστα ο Σαλιαρέλης για να αποφύγει τις αντιδράσεις του κόσμου για την πώληση του Ντέταρι είχε πει πως ήταν υποχρεωμένος να πουλήσει τον Μαγυάρο γιατί μισούσε τόσο τους Σοβιετικούς που δεν θα μπορούσε να συνυπάρξει με τον νέο προπονητή του Ολυμπιακού που ήταν τότε ο Ολεγκ Μπλαχίν.
