Το μικρό γυάλινο φινιστρίνι στην τζαμαρία της πρόσοψης πρόδιδε ότι η παλιά χρήση του ισόγειου χώρου δεν σχετιζόταν με την τέχνη. Οντως, κάποτε ήταν φαρμακείο, όμως τη βραδιά που ξημέρωνε του Αγίου Βαλεντίνου φιλοξενούσε ένα οπτικοακουστικό δρώμενο, ένα «φεστιβάλ» με τίτλο ταιριαστό στο κλίμα της επόμενης ημέρας: «You are so horny and romantic, Ι wanna fall in love» σε επιμέλεια της εικαστικού Σοφίας Τούμπουρα, διαχειρίστριας της πλατφόρμας Openshostudio. Καθώς ο κόσμος περνούσε από τον στενό δρόμο της Δροσοπούλου στην Κυψέλη έβλεπε τα έργα των καλλιτεχνών, βίντεο, εγκαταστάσεις, γλυπτά, ζωγραφική ή τη μουσική performance στο πατάρι, και κοιτούσε με περιέργεια, άλλωστε ταμπέλα δεν υπήρχε πουθενά για να τους συστήσει τον νέο χώρο. Για την ώρα, τον γνωρίζουν οι «μύστες» της σύγχρονης εικαστικής σκηνής στην Αθήνα και οι συχνοί επισκέπτες του γειτονικού Snehta Residency της οδού Αγίας Ζώνης 1, του οποίου αποτελεί το αδερφάκι, αν όχι τη χαμένη μητέρα. Γιατί αν πάνε κατ’ ευχήν όλα τα σχέδια του Αυγούστου Βεϊνόγλου, αυτός ο νέος χώρος της Snehta, που εγκαινιάστηκε πριν από τρεις μήνες, θα είναι ο χώρος δράσης καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων, καθώς θα φιλοξενεί τα εργαστήριά τους αλλά και εκθεσιακό χώρο για να παρουσιάζουν τα έργα τους ενώ το διαμέρισμα της Αγίας Ζώνης θα είναι ο χώρος φιλοξενίας για όσους έρχονται από το εξωτερικό για τα residencies. «Σκοπεύουμε να διαμορφώσουμε ένα ετήσιο πρόγραμμα εκθέσεων αλλά στο μεταξύ μπορεί να προκύπτουν και impromptu happenings, όπως αυτό που διοργανώσαμε με τη Σοφία Τούμπουρα. Με ενδιαφέρει όμως και η γειτονιά και θα ήθελα να δημιουργήσω κάποια κοινωνικού τύπου πρότζεκτ. Εχω το εργαστήριο στη Δροσοπούλου, γνωρίζω τον κόσμο που θα μπορούσε να συμβάλει και με ενδιαφέρουν η περιοχή και η πολυφωνία» λέει ο Βεϊνόγλου. Στο ερώτημα πώς συντηρούνται αυτοί οι χώροι, η απάντηση είναι ότι το διαμέρισμα είναι ιδιοκτησίας του, το πρώην φαρμακείο το νοικιάζει και όλοι οι καλλιτέχνες συμβάλλουν οικονομικά στη διατήρηση της δημιουργικής κυψέλης με το fee, το ποσό δηλαδή που πληρώνουν για τη χρήση του χώρου ως στούντιο ή ως τόπου διαμονής.
Το παλαιοπωλείο της οδού Πετράκη
Το Radio Athenes στην οδό Πετράκη 15, πίσω από τη Μητροπόλεως, στεγάζεται και αυτό σε ένα πρώην κατάστημα. Συγκεκριμένα ένα παλαιοπωλείο και μια αποθήκη, δυο χώροι οι οποίοι ενώθηκαν και ανακαινίστηκαν προκειμένου να στεγάσουν ορισμένες στάσεις αυτού του νομαδικού πρότζεκτ. Ωστόσο το μόλις ενός έτους εγχείρημα της Ελενας Παπαδοπούλου και του Αντρέα Μελά με τον χαμαιλεοντικό χωροταξικό προσανατολισμό –παρουσιάζει δηλαδή καλλιτέχνες σε χώρους που συνομιλούν καλύτερα με το έργο τους –αυτοπροσδιορίζεται ως ένα «μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο». «Είναι πάρα πολύ δύσκολο στην Ελλάδα να είναι κερδοσκοπική μια γκαλερί. Μόνο μια συμμετοχή σε ένα art fair εξανεμίζει το όποιο κέρδος μπορεί να έχει υπάρξει» λέει η Ελενα Παπαδοπούλου.
Ολες οι εκθέσεις ή οι διαλέξεις που διοργανώνει στηρίζονται σε χορηγίες, αρχής γενομένης από το Οutset που καλύπτει τα λειτουργικά έξοδα. Από εκεί και πέρα σε κάθε έκθεση γίνεται αναζήτηση χρημάτων από την αρχή. Την παρουσίαση των έργων των Ελβετών Fischli & Weiss στο Μπενάκη πέρυσι τη χρηματοδότησε, για παράδειγμα, η Prohelvetia ενώ η επερχόμενη έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, η παρουσίαση έργων του γερμανού εικαστικού Wols (1913-1951) και της αμερικανίδας φωτογράφου Αϊλίν Κουίνλαν γίνεται με την αρωγή του Ινστιτούτου Γκαίτε, του Γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών και ιδιωτών. Ομως και στη μικρή εστία της οδού Πετράκη συμβαίνουν πολλά και ενδιαφέροντα με διακεκριμένους καλλιτέχνες καθώς η Παπαδοπούλου και ο Μελάς (πλέον από απόσταση καθώς είναι εγκατεστημένος στο Λονδίνο) χρησιμοποιούν τις γνώσεις και τις επαφές τους από το πρώτο εγχείρημά τους, την γκαλερί Andreas Melas & Helena Papadopoulos για να δημιουργήσουν «μια γέφυρα ανάμεσα στην εγχώρια και στη διεθνή σκηνή» όπως λέει η Παπαδοπούλου. Πρόσφατα, για παράδειγμα, παρουσιάστηκε δουλειά του Βαγγέλη Βλάχου ενώ ακολουθεί η Ραλλού Παναγιώτου από 9/3, δυο εικαστικοί με δυναμική παρουσία στο εξωτερικό καθώς έργο τού μεν φιλοξενείται στη μόνιμη συλλογή της Tate Modern ενώ της δε παρουσιάζονται αυτόν τον καιρό στην Tate Britain στο πλαίσιο της σειράς εκθέσεων «Art Now». «Θέλουμε να φέρνουμε σε επαφή τους καλλιτέχνες με όσους συνιστούν την καλλιτεχνική κοινότητα. Ολοι είναι σημαντικοί, και οι συλλέκτες, και οι άλλοι καλλιτέχνες, και το ευρύ κοινό, και οι φιλόλογοι. Δεν αποκλείουμε κανέναν».
«Θέλουμε να μάθουμε από την Αθήνα»
Πανταχού παρόντες πάντως σε όλους αυτούς τους χώρους ανάδειξης δημιουργικών ανθρώπων, όπως είναι για παράδειγμα και η μη κερδοσκοπική γκαλερί της Ηλιάνας Φωκιανάκη, State of Concept, ή ο εκθεσιακός χώρος στο αίθριο πίσω από το Praxitelous Bar (Πραξιτέλους 33) είναι οι άνθρωποι της documenta, της μεγαλύτερης εικαστικής διοργάνωσης στον κόσμο, η οποία «θέλει να μάθει από την Αθήνα». Χώροι όπου η τοπική εικαστική σκηνή καταθέτει τα διαπιστευτήριά της, έστω μέσα από μια nonchalant παρεΐστικη ατμόσφαιρα, δεν θα διέφευγαν την προσοχή τους. Μένει να δούμε πώς θα αξιοποιηθεί από τη διοργάνωση όλη αυτή η περιρρέουσα, δημιουργική ατμόσφαιρα και το ανθρώπινο δυναμικό που τη συναπαρτίζει.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
