Τον περασμένο Δεκέμβριο η ατμόσφαιρα στις αυτόνομες μονάδες διαχείρισης «κόκκινων» δανείων των τεσσάρων συστημικών ομίλων ήταν για πρώτη φορά έπειτα από αρκετό καιρό «σχεδόν πανηγυρική». Ο ρυθμός δημιουργίας νέων επισφαλειών παρουσίαζε σημαντική επιβράδυνση, τα αιτήματα ρυθμίσεων μετά την ενεργοποίηση του νέου νόμου για την αναδιάρθρωση ιδιωτικού χρέους προς Δημόσιο και τράπεζες αυξάνονταν με γεωμετρική πρόοδο και οι εισπράξεις από προβληματικές χορηγήσεις διαμορφώνονταν σε υψηλό αρκετών τριμήνων. «Η κορύφωση του ποσοστού των δανείων σε καθυστέρηση φαινόταν ότι είναι προ των πυλών» σχολιάζει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος.
«Πλέον δεν υπάρχει ορατότητα. Η αβεβαιότητα για την κατάληξη των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές δεν επιτρέπει τη διατύπωση ασφαλών προβλέψεων για την πορεία των σχετικών μεγεθών» προσθέτει η ίδια πηγή. Ενδεικτικό της ρευστότητας για τα μακροοικονομικά μεγέθη είναι το γεγονός ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας δεν διατυπώνει στην εφετινή του έκθεση πρόβλεψη για τη μεταβολή του ΑΕΠ το 2015, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά.
Η επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι εντυπωσιακή. Η δημιουργία νέων επισφαλειών έχει επιστρέψει στα υψηλά επίπεδα όπου βρισκόταν τους πρώτους μήνες της περυσινής χρονιάς.
Τραπεζικοί κύκλοι εκτιμούν ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2015 οι νέες επισφάλειες μπορεί να ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ, επίπεδο διπλάσιο σε σχέση με τα νέα «κόκκινα» δάνεια των δύο τελευταίων τριμήνων του 2014. Σύμφωνα με πληροφορίες, η άνοδος των καθυστερήσεων προέρχεται κατά κύριο λόγο από τη στεγαστική πίστη και από τις χορηγήσεις προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στάση πληρωμών
Οπως εξηγεί γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου, η προοπτική νομοθέτησης ευνοϊκότερων ρυθμίσεων από την κυβέρνηση για τα τραπεζικά δάνεια έχει οδηγήσει σε στάση πληρωμών χιλιάδες δανειολήπτες, μεταξύ των οποίων και νοικοκυριών που έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους. Την ίδια στιγμή η ζήτηση για τακτοποίηση χρεών που είχε αυξηθεί το τελευταίο δίμηνο της περυσινής χρονιάς έχει πλέον «παγώσει». Πρόκειται για ένα περιβάλλον ιδανικό για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, που εδώ και χρόνια αποφεύγουν να πληρώσουν τα δάνειά τους εκμεταλλευόμενοι χαριστικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Το ποσοστό των δανειοληπτών αυτών υπολογίζεται στο 15%.
Με αυτά τα δεδομένα και υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική κυβέρνηση θα καταλήξει σε μια συμφωνία με τους θεσμούς για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών των επόμενων ετών μέσω ενός νέου προγράμματος, οι τραπεζικές διοικήσεις «βλέπουν» την κορύφωση του ποσοστού των επισφαλειών στο δεύτερο μισό της εφετινής χρονιάς. «Συνήθως τα “κόκκινα” δάνεια πιάνουν το υψηλό τους δύο-τρία τρίμηνα μετά την έναρξη της ανάκαμψης στην οικονομία. Με αυτή την παραδοχή οι τράπεζες εκτιμούσαν ότι αυτό θα συνέβαινε στο πρώτο ή στο δεύτερο τρίμηνο της εφετινής χρονιάς. Πλέον, λόγω των πολιτικών εξελίξεων, αυτό μετατίθεται χρονικά για αργότερα μέσα στο 2015» σημειώνει αναλυτής χρηματιστηριακής εταιρείας.
Προσθέτει πάντως ότι περισσότερη σημασία έχει το ύψος των νέων επισφαλειών των επόμενων μηνών παρά το χρονικό σημείο διαμόρφωσης των υψηλών τους. Οπως εξηγεί, είναι προτιμότερο για τις τράπεζες να έχουν για έναν ακόμη χρόνο μικρή τριμηνιαία αύξηση των δανείων σε καθυστέρηση παρά π.χ. δύο τρίμηνα μεγάλης ανόδου των σχετικών μεγεθών. «Στη δεύτερη περίπτωση η ανάγκη δημιουργίας νέων προβλέψεων θα δημιουργούσε μεγάλη πίεση στα αποτελέσματά τους» αναφέρει σχετικά η ίδια πηγή.
ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΠΟ ΕΚΤ
Νέος, πιο συντηρητικός δείκτης για τις επισφάλειες
Ενας νέος, πιο συντηρητικός δείκτης που αντικατοπτρίζει την έκθεση των τραπεζών στα δάνεια σε καθυστέρηση θα απασχολεί τα επόμενα χρόνια επενδυτές και αναλυτές. Ο λόγος για τον δείκτη μη εξυπηρετούμενης έκθεσης (Non performing exposure), ο οποίος εκτός από τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται για διάστημα άνω των 90 ημερών περιλαμβάνει χορηγήσεις που έχουν αναδιαρθρωθεί, αλλά κι εκείνες που παρότι δεν είναι σήμερα προβληματικές, έχουν αυξημένες πιθανότητες να μην αποπληρωθούν στο σύνολό τους.
ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΠΟ ΕΚΤ
Νέος, πιο συντηρητικός δείκτης για τις επισφάλειες
Ενας νέος, πιο συντηρητικός δείκτης που αντικατοπτρίζει την έκθεση των τραπεζών στα δάνεια σε καθυστέρηση θα απασχολεί τα επόμενα χρόνια επενδυτές και αναλυτές. Ο λόγος για τον δείκτη μη εξυπηρετούμενης έκθεσης (Non performing exposure), ο οποίος εκτός από τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται για διάστημα άνω των 90 ημερών περιλαμβάνει χορηγήσεις που έχουν αναδιαρθρωθεί, αλλά κι εκείνες που παρότι δεν είναι σήμερα προβληματικές, έχουν αυξημένες πιθανότητες να μην αποπληρωθούν στο σύνολό τους.
Ο νέος δείκτης δημοσιοποιείται από τις τράπεζες υποχρεωτικά στα αποτελέσματά τους, στο πλαίσιο του ελέγχου της ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review – AQR) που διενεργήθηκε στα τελευταία πανευρωπαϊκά stress tests από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Βάσει των αποτελεσμάτων αυτών των ελέγχων, ήδη η Τράπεζα Πειραιώς από το γ’ τρίμηνο αλλά και η Eurobank στο β’ εξάμηνο της περυσινής χρονιάς έχουν διενεργήσει τις απαραίτητες προβλέψεις για την εναρμόνιση των ισολογισμών τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αυξημένες αναμένονται οι προβλέψεις που θα διενεργήσει το τελευταίο τρίμηνο του 2014 η Εθνική Τράπεζα, αν και πηγές από τον όμιλο σημειώνουν πως αυτές δεν σχετίζονται με τα αποτελέσματα του AQR. Στην Alpha Bank, από την άλλη πλευρά, δεν έχουν σκοπό να προχωρήσουν σε ανάλογη κίνηση, δεδομένης και της πολύ καλής επίδοσης της τράπεζας στον έλεγχο που διενεργήθηκε.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
