Ηταν ανάμεσα στους εννέα ισχυρότερους ανθρώπους στην Κίνα αλλά σήμερα είναι υπό έρευνα για διαφθορά και κινδυνεύει να βρεθεί ακόμη και μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Ο 71χρονος Τσου Γιονγκάνγκ, πρώην τσάρος της εσωτερικής ασφάλειας στην Κίνα, είναι ο πιο υψηλόβαθμος αξιωματούχος που έρχεται αντιμέτωπος με τη Δικαιοσύνη μετά τη χήρα του Μάο και τα υπόλοιπα μέλη της Συμμορίας των Τεσσάρων στη δεκαετία του ’70.
Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει αναγάγει την πάταξη της διαφθοράς ως ένα από τα κυριότερα ζητήματα της προεδρίας του. Μέσα σε ενάμιση χρόνο ερευνήθηκαν γύρω στους 40 ανώτατους αξιωματούχους τοπικού ή υπουργικού επιπέδου καθώς και 50 στελέχη κρατικών εταιρειών. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εκκαθάριση εδώ και δεκαετίες στη χώρα. Ο Σι έχει δεσμευτεί ότι θα κυνηγήσει τόσο τους «τίγρεις» (τους ανώτατους αξιωματούχους) όσο και τις «μύγες» (τους χαμηλόβαθμους) σε μια προσπάθεια να βελτιώσει την εικόνα του Κομμουνιστικού Κόμματος.
«Η κίνηση του Σι έχει αναμφίβολα ως κίνητρο την προσπάθεια πάταξης της απειλής που αποτελεί η διαφθορά, όμως μπορεί κάλλιστα το κίνητρο να είναι και η εδραίωσή του στην εξουσία» λέει στο «Βήμα» η Ανγκελα Στάντσελ, ειδική στην Κίνα από το European Council on Foreign Relations. «Σε κάθε περίπτωση, η πάταξη της διαφθοράς θα είναι δύσκολη λόγω των βαθιών διαρθρωτικών προβλημάτων που δεν μπορούν να ξεπεραστούν –ακόμη και όταν ερευνάται ένα πρόσωπο όπως ο Τσου».
Η επίσημη αιτία για την οποία ερευνάται ο Τσου είναι «σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα» –ο συνήθης ευφημισμός για τη διαφθορά. Εχει έναν χρόνο να εμφανιστεί δημοσίως και πιστεύεται ότι βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό. Ηδη έχουν κατασχεθεί περισσότερα από 10 δισ. ευρώ οικογενειακής περιουσίας ενώ 300 και πλέον από τους συγγενείς και τους συνεργάτες του έχουν συλληφθεί ή ανακριθεί.
Ο γιος του, Τσου Μπιν, συνελήφθη όπως και πολλά μέλη από τα δίκτυα επιρροής που είχε στήσει ο Τσου ο οποίος κάποτε βρισκόταν στο απυρόβλητο και ήλεγχε τον ενεργειακό τομέα, την αστυνομία και τα δικαστήρια. Ο γιος του ήταν συνέταιρος του δισεκατομμυριούχου Λιου Χαν που καταδικάστηκε πρόσφατα σε θάνατο ως επικεφαλής εγκληματικής συμμορίας. Ο Τσου είχε προτείνει τον Μπο Σιλάι για διάδοχό του ως τσάρο της Ασφάλειας αλλά αυτός βρίσκεται σήμερα ήδη στη φυλακή για διαφθορά και η σύζυγός του καταδικάστηκε για τη δολοφονία ενός βρετανού επιχειρηματία. Η απομάκρυνση όλων αυτών ανοίγει τον δρόμο στον Σι προκειμένου να στελεχώσει τις θέσεις του με πρόσωπα της εμπιστοσύνης του.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Σι έλαβε την έγκριση των δύο προκατόχων του, του Χου Τζιντάο και του Τζιανγκ Ζεμίν, για να προχωρήσει στην έρευνα του Τσου καθώς στην Κίνα η πολιτική ασκείται μέσω συναίνεσης για να αποφευχθεί το αλληλοφάγωμα εντός του Κόμματος.
Με την υπόθεση του Τσου έσπασε ένα ταμπού στην Κίνα: ότι δεν θα ερευνώνται τα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής που έχουν συνταξιοδοτηθεί. Ο κινεζικός Τύπος, που ελέγχεται από το Κόμμα, παρουσιάζει με φανφάρες την έρευνα για διαφθορά του Σι και του περιβάλλοντός του τονίζοντας ότι κανένας υψηλόβαθμος δεν θα γλιτώσει.
«Ισως τελικά το πιθανότερο να είναι ότι ο Σι εδραιώνει την εξουσία του» συνεχίζει μιλώντας στο «Βήμα» η κυρία Στάντσελ. «Και σε αυτή την περίπτωση και στην αντίθετη η θέση του Σι εντός του Κόμματος μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, αν και αυτό δεν θα οδηγήσει αναγκαστικά στην εφαρμογή των βαθιών διαρθρωτικών αλλαγών τις οποίες έχει επειγόντως ανάγκη η Κίνα. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις επίσης, η στρατηγική του Σι ενδεχομένως να γυρίσει μπούμερανγκ: αν η διαφθορά δεν αντιμετωπιστεί ως τις διαρθρωτικές της ρίζες, μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί απειλή για το Κόμμα. Εντός των τάξεων του Κόμματος, ο Σι κινδυνεύει να απολέσει την εμπιστοσύνη των μελών ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος να σχηματιστεί ισχυρή αντιπολίτευση εναντίον του».
Γιος ψαρά χελιών
Ο Τσου γεννήθηκε το 1942 σε ένα χωριό της Ανατολικής Κίνας. Ηταν ο μεγαλύτερος από τρεις γιους ενός ψαρά χελιών και ο μόνος που πήγε Πανεπιστήμιο. Σπούδασε μηχανικός και έπιασε δουλειά ως τεχνικός στην εθνική εταιρεία πετρελαίου της Κίνας της οποίας ανέλαβε τα ηνία ύστερα από 32 χρόνια συνεχούς ανέλιξης. Από το 1999 ως το 2002 ήταν επικεφαλής του ΚΚ στην επαρχία Σιτσουάν. Στη συνέχεια έγινε μέλος της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου (δηλαδή ένας από τους εννέα ισχυρότερους ηγέτες του ΚΚ) και το 2007 ανέλαβε παράλληλα τσάρος της Εσωτερικής Ασφάλειας ως τη συνταξιοδότησή του το 2012.
Ο Τσου γεννήθηκε το 1942 σε ένα χωριό της Ανατολικής Κίνας. Ηταν ο μεγαλύτερος από τρεις γιους ενός ψαρά χελιών και ο μόνος που πήγε Πανεπιστήμιο. Σπούδασε μηχανικός και έπιασε δουλειά ως τεχνικός στην εθνική εταιρεία πετρελαίου της Κίνας της οποίας ανέλαβε τα ηνία ύστερα από 32 χρόνια συνεχούς ανέλιξης. Από το 1999 ως το 2002 ήταν επικεφαλής του ΚΚ στην επαρχία Σιτσουάν. Στη συνέχεια έγινε μέλος της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου (δηλαδή ένας από τους εννέα ισχυρότερους ηγέτες του ΚΚ) και το 2007 ανέλαβε παράλληλα τσάρος της Εσωτερικής Ασφάλειας ως τη συνταξιοδότησή του το 2012.
Φρανσουά Γκοντμάν
Διαδικασία εκκαθάρισης εσωκομματικών αντιπάλων
Καμία αμφιβολία για τη βούληση του προέδρου Σι να πατάξει τη διαφθορά αλλά πολλά ερωτηματικά για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται αυτή η κάθαρση εκφράζει μιλώντας στο «Βήμα» ο σινολόγος Φρανσουά Γκοντμάν, καθηγητής στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών της Γαλλίας (Sciences Po), διευθυντής του Ασιατικού Κέντρου στο Παρίσι, σύμβουλος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών και αναλυτής στο Carnegie Endowment for International Peace στην Ουάσιγκτον.
«Η επίσημη ανάκριση του πρώην τσάρου της Ασφάλειας και πρώην μέλους της Διαρκούς Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου αποτελεί την κατάληξη μιας χρονιάς γεμάτης φήμες –έχει να εμφανιστεί δημοσίως από τον Σεπτέμβριο του 2013. Αυτό ξεπερνά το πλαίσιο του αγώνα κατά της διαφθοράς. Πρόκειται για μια πολιτική μάχη δεδομένου ότι ο Τσου Γιονγκάνγκ εθεωρείτο άνθρωπος που ήταν πολύ κοντά στον πρώην πρόεδρο της Κίνας Τζιανγκ Ζεμίν» μας εξηγεί.
«Αλλά οι πολλές υποθέσεις για διαφθορά που βλέπουν το φως της ημέρας αγγίζουν πλέον ακόμη και τους ισχυρότερους –όπως για παράδειγμα τον πρώην αρχηγό του στρατού Σου Καϊχού. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τη βούληση του Σι Τζινπίνγκ να καταφέρει ισχυρό πλήγμα στη διαφθορά και είναι προφανές ότι έχει καταλάβει πως η νομιμότητα του Κόμματος βρισκόταν υπό αμφισβήτηση στα μάτια του λαού» προσθέτει.
«Το όριο όμως της προσπάθειάς του είναι ότι ένα πολιτικό όργανο –η Επιτροπή Ελέγχου και Πειθαρχίας του Κόμματος –είναι επιφορτισμένο με τον αγώνα κατά της διαφθοράς και όχι απευθείας η Δικαιοσύνη (η οποία δεν παρεμβαίνει παρά μόνο αφού παραπεμφθούν σε αυτήν οι υποθέσεις). Με άλλα λόγια, το Κόμμα ή για να είμαστε πιο ακριβείς οι σύμμαχοι του Σι Τζινπίνγκ αυτοελέγχονται. Από το οποίο προκύπτει ο πολύ πραγματικός κίνδυνος η κάθαρση να αποτελέσει πολιτικό όργανο εναντίον αντιπάλων και να εξαιρέσει το στρατόπεδο του προέδρου» καταλήγει ο κ. Γκοντμάν.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
