Γιάννης Στουρνάρας: Εξωστρέφεια και καινοτομία αντί για επιδοτήσεις

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας προς «Το Βήμα» σημειώνει ότι «η οικονομία αλλάζει, όπως και το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας. Τη θέση της κακώς εννοούμενης “επιδότησης από το Δημόσιο” παίρνουν η καινοτομία, η τεχνολογία και η εξωστρέφεια των επιχειρήσεων. Σε αυτή την αρχή στηρίζεται το αναπτυξιακό σχέδιο, σε αυτό επενδύει η Ελλάδα η οποία έχει μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα στη διεθνή σκηνή με πρώτο το υψηλό επιστημονικό επίπεδο των νέων».

Το επόμενο διάστημα θα αναλυθεί αυτό το νέο μοντέλο μέσα από τις μελέτες του ΙΟΒΕ, του ΚΕΠΕ και της McKinsey και θα παρουσιαστούν λεπτομερώς οι δυνατότητες επενδύσεων, τα χρηματοδοτικά μέσα και οι προοπτικές πώλησης προϊόντων στις ξένες αγορές, έτσι ώστε το υλικό αυτό να αποτελέσει έναν «οδικό χάρτη» για τους επιχειρηματίες και ειδικά τους νέους που θέλουν να δραστηριοποιηθούν σε συγκεκριμένους τομείς. Λεπτομέρειες του σχεδίου θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς.

«Ελλάδα 2021: Το νέο Εθνικό Αναπτυξιακό Πρότυπο» είναι ο τίτλος του προσχεδίου για την ανάπτυξη που παρουσιάστηκε από τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων κ. Πάνο Τσακλόγλου την Πέμπτη στις Βρυξέλλες. Στον επίλογο συνοψίζονται οι βασικοί στόχοι:«Προσδοκούμε ότι σε μια δεκαετία η παραγωγική δομή της Ελλάδας θα έχει αλλάξει ριζικά. Σημαντικοί πόροι θα κατευθύνονται στις επενδύσεις αντί της κατανάλωσης, η απασχόληση θα έχει αυξηθεί ουσιωδώς και μεγάλο μέρος του παραγόμενου προϊόντος θα εξάγεται, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρχει σύγκλιση με τις χώρες της ευρωζώνης, η οποία όμως θα στηρίζεται σε υγιείς οικονομικές βάσεις».

Την ανάγκη για συγκεκριμένες παρεμβάσεις και δομικές μεταρρυθμίσεις αλλά και τη δυσκολία υλοποίησης του σχεδίου αναγνωρίζει μιλώντας στο «Βήμα» ένας από τους επιστήμονες που εργάστηκαν για την εκπόνησή του, ο επικεφαλής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) κ. Νίκος Βέττας.

«Η επιστροφή της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης είναι εφικτή και μάλιστα αποτελεί επείγουσα ανάγκη. Ομως δεν θα γίνει αυτόματα. Το ύψος των επενδύσεων που απαιτείται τα επόμενα χρόνια είναι πολύ υψηλό και ταυτόχρονα πρέπει να υπάρξει αποφασιστική στροφή πόρων προς τους τομείς των διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. Το νέο αναπτυξιακό πρότυπο πρέπει να στηρίζεται σε εξωστρεφή και μη κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα. Δεν μπορεί να θεωρείται υποκατάστατο για τις απαραίτητες δομικές μεταρρυθμίσεις, αντίθετα δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς αυτές» τονίζει ο κ. Βέττας.

Από την άλλη πλευρά, δεν λείπουν οι αντιρρήσεις κυρίως από την πλευρά βουλευτών του ΠαΣοΚ οι οποίοι σημειώνουν σε ιδιωτικές (προς το παρόν) συνομιλίες ότι το κείμενο που παρουσιάστηκε στις Βρυξέλλες είναι υπερβολικά γενικό, θυμίζει σε κάποια σημεία του έκθεση ιδεών και κυρίως δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένους, ετήσιους στόχους για τη μείωση της ανεργίας. Οι βασικοί του άξονες οριστικοποιήθηκαν την Τρίτη σε σύσκεψη υπό τους υπουργούς Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα και Ανάπτυξης κ. Κωστή Χατζηδάκη με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων του συμβούλου του Πρωθυπουργού κ. Χρύσανθου Λαζαρίδη και των κ. Φίλιππου Σαχινίδη και Οδυσσέα Κωσταντινόπουλου από το ΠαΣοΚ.

Στο σχέδιο εντάχθηκε και μια προσεκτική διατύπωση που αποτυπώνει τον μεσο-μακροπρόθεσμο στόχο της μείωσης των φορολογικών συντελεστών: «Σε συνθήκες σοβαρής οικονομικής κρίσης και επιτακτικής ανάγκης εξοικονόμησης πόρων, η μείωση των φορολογικών συντελεστών είναι δύσκολη. Ωστόσο, στα επόμενα χρόνια, καθώς η οικονομία θα ανακάμπτει και τα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα συνεχίσουν να παράγουν αποτελέσματα, η σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών θα υλοποιηθεί».

Επισημαίνεται ότι αρχικός στόχος είναι να μειωθεί σταδιακά η φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων. Εν συνεχεία, μετά τη μεγάλη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή, θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω περικοπές των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.

Παράλληλα «θα πρέπει να επιδιωχθεί η μείωση των φόρων επί των έμμεσων παραγόντων της παραγωγής (π.χ. της ενέργειας), στο πλαίσιο της απελευθέρωσης και του εξορθολογισμού στις σχετικές αγορές» ενώ «στοχευμένες δράσεις θα πρέπει να προωθηθούν για την “ανακούφιση” από τις φορολογικές επιβαρύνσεις σε συγκεκριμένες οικονομικές δραστηριότητες, όπως η έρευνα και η ανάπτυξη, καθώς και η σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών των φυσικών προσώπων».

Ο τουρισμός, η πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση αγροτικών προϊόντων (με στόχο την ελληνική και τις ξένες αγορές) και ο τομέας της ενέργειας αποτελούν το τρίπτυχο που φιγουράρει στην κορυφή των κλάδων που επιθυμεί να ενισχύσει το κυβερνητικό σχέδιο. Ακολουθούν: 4. Διαμετακομιστικό εμπόριο και συνδυασμένες μεταφορές, 5. Ερευνα, τεχνολογία και καινοτομία, 6. Βιομηχανία φαρμάκων, 7. Βιομηχανία μετάλλων και δομικών υλικών, 8. Ναυτιλία και συναφείς δραστηριότητες και 9. Εμπορεύσιμες υπηρεσίες.

Στο ερώτημα πώς θα χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη, στο σχέδιο σημειώνεται με αξιοσημείωτη ειλικρίνεια ότι το εγχείρημα προϋποθέτει την ύπαρξη «σημαντικών αποταμιεύσεων». Παράλληλα τονίζεται ο καθοριστικός ρόλος που «έχει η προσέλκυση ιδιωτικών πόρων κυρίως από το εξωτερικό» ενώ στις παρούσες συνθήκες ακόμη μεγαλύτερη σημασία αποδίδεται στην προσέλκυση ξένων «κυρίως άμεσων αλλά και έμμεσων επενδύσεων».

Παράλληλα στο σχέδιο προσδιορίζονται οι εξής πηγές: 1. Ο Οργανισμός για την Ανάπτυξη (IfG) που σύντομα θα τεθεί σε λειτουργία είναι σχεδιασμένος σε τρεις βασικούς άξονες δραστηριοποίησης: δανειοδότηση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, παροχή ιδίων κεφαλαίων ή συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ), δανειοδότηση υποδομών. 2. Η απορρόφηση κεφαλαίων διαθέσιμων για τις ΜμΕ ως το τέλος του 2015. 3. Ο εμπροσθοβαρής και στοχευμένος σχεδιασμός των χρηματοδοτικών εργαλείων για τη νέα προγραμματική περίοδο. 4. Η βελτιστοποίηση της εμπλοκής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB).

Στο επίπεδο της πολιτικής, πέρα από τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών, έμφαση δίνεται στη «δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για επενδύσεις και στη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας», στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και τις αποκρατικοποιήσεις, στη διευκόλυνση του διεθνούς εμπορίου και της εξωστρέφειας και στην αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης με στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες.