Η Νότια Κορέα είναι σημαντική οικονομική δύναμη με σοβαρή πολιτική παρουσία στην Απω Ανατολή, αλλά και πιεστικά προβλήματα, πρώτο και σοβαρότερο από τα οποία είναι η παρουσία της εθνικά αδελφής Βόρειας Κορέας και η αδιευκρίνιστη πολιτική της. Εχει ασφαλώς κάποιο έλλειμμα δημοκρατίας η Νότια, αλλά λειτουργούν σωστά οι θεσμοί της και οι πολιτικές ελευθερίες είναι κατοχυρωμένες και σεβαστές, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια. Οι σχεδόν 50 εκατομμύρια κάτοικοί της με κατά κεφαλήν εισόδημα 21.000 δολάρια και υψηλότατο επίπεδο μόρφωσης ζουν σε ένα σταθερά αναπτυσσόμενο περιβάλλον. Αντίθετα, στη Βόρεια Κορέα το καθεστώς είναι στρατοκρατικό, προσωπολατρικό, οικογενειοκρατικό και επειδή διακατέχεται από τη φαντασίωση ότι θα δεχθεί επίθεση από τον Νότο και τις Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθεί μια παρανοϊκή πολιτική εξοπλισμών και αυτοαπομόνωσης θυσιάζοντας όχι μόνο τις στοιχειώδεις ελευθερίες των 23 εκατ. Βορειοκορεατών του, αλλά και τη μόρφωση, την ενημέρωση και το επίπεδο διατροφής τους (κατά κεφαλήν εισόδημα: 1.800 εκατ. δολάρια).
Οραμα και πολιτική όλων σχεδόν των κυβερνήσεων της Νότιας Κορέας ήταν και είναι η ενοποίηση της χερσονήσου, αλλά μόνο τα τελευταία χρόνια η Σεούλ είδε ρεαλιστικά αυτόν τον στόχο. Το προηγούμενο της Ανατολικής Γερμανίας – η οποία ύστερα από 15 χρόνια δεν μπόρεσε να συγχωνευθεί με τη Δυτική – είναι μοντέλο προς αποφυγήν για τη Νότια Κορέα. Αντί να συναγωνίζεται σε εξοπλισμούς τη Βόρεια, αντί να ζητεί όλο και περισσότερες, καλύτερα εξοπλισμένες αμερικανικές δυνάμεις στο έδαφός της και να απορρίπτει κάθε συζήτηση με τη Βόρεια, όπως ήταν η τακτική που εφάρμοζε ως πριν από δέκα μόλις χρόνια με την πιεστική παρότρυνση πολλές φορές της Ουάσιγκτον, η πολιτική που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η Νότια Κορέα είναι η προσέγγιση, ο διάλογος και όπου είναι δυνατόν η συνεργασία με «τους αδελφούς και τις αδελφές» του Βορρά, το άνοιγμα των συνόρων για επισκέψεις συγγενών, οι αποστολές τροφίμων και φαρμάκων κ.ά. Δεν είναι εύκολο αυτό. Υπάρχουν προκαταλήψεις στο εσωτερικό, υπάρχει κομματική εκμετάλλευση και άκρατος αντικομμουνισμός, όπως υπάρχουν και κάποιες «συστάσεις» από την Ουάσιγκτον και το Τόκιο. Εξάλλου δεν βοηθάει καθόλου η μονίμως «ρευστή» πολιτική της Πιονγκγιάνγκ, που κάποτε έφθασε στο σημείο να απορρίψει αποστολές τροφίμων με απίθανες δικαιολογίες. Στη Σεούλ πάντως αισιοδοξούν ότι η πολιτική της προσέγγισης θα πετύχει. Το πότε δεν μπορούν να προσδιορίσουν.
Κρατάει ισορροπίες
Γεωγραφικά εγκλωβισμένη μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας, με την απρόβλεπτη «πυρηνική» Βόρεια Κορέα από βορρά και την πυρηνική αμερικανική παρουσία στο έδαφός της, στη γύρω θαλάσσια περιοχή και στον αέρα, η Νότια Κορέα είναι υποχρεωμένη και να κρατάει ισορροπίες και να παίρνει πρωτοβουλίες προς αποφυγήν κρίσεων. Σημειώνει σχετική επιτυχία σε αυτά. Οπλο της δεν είναι η στρατιωτική ισχύς της ούτε η διπλωματική μεγαλοφυΐα της. Είναι το υψηλό επίπεδο τεχνολογίας και επιστήμης που διαθέτει, η ισχυρή οικονομική βάση που συνεχώς αναπτύσσεται και η ενεργητική συμμετοχή της στα διεθνή όργανα ειρήνης και ασφαλείας. Αν υπάρχει μια απειλή για τη Νότια Κορέα, αυτή είναι η απότομη κατάρρευση του βορειοκορεατικού καθεστώτος, οπότε μυριάδες βορείων «αδελφών» θα κατακλύσουν τον Νότο. Γι’ αυτό και αποκρούει προτάσεις – και προσπάθειες καμιά φορά – τρίτων να υπονομεύσουν το βορειοκορεατικό καθεστώς. Η Σεούλ είναι υποχρεωμένη να τηρεί ήπια στάση και πολλές φορές να στηρίζει θέσεις του Πεκίνου οι οποίες ενοχλούν την Ουάσιγκτον, είτε το Τόκιο είτε και τους δύο. Και άλλες φορές να υποστηρίζει τις ΗΠΑ δυσαρεστώντας την Κίνα. Δύσκολο «παιχνίδι», αλλά το παίζει επιτυχώς. Σήμερα η Σεούλ ενοχλείται περισσότερο από τις συγκαλυμμένες προσπάθειες της Ιαπωνίας να επανεξοπλιστεί – οι προσευχές των Κοϊζούμι και Αμπε στο ηρώο των νεκρών με τους εγκληματίες πολέμου, που δικαίως εξοργίζει τους Νοτιοκορεάτες, δημιουργούν το ιδεολογικό βάθρο του επανεξοπλισμού – και προσπαθεί να ενεργοποιήσει την ομάδα των Εξι για τα πυρηνικά της Βόρειας Κορέας, για να βρεθεί μια «ρεαλιστική» λύση στο πρόβλημα.
Εγκάρδιες οι σχέσεις
Οι σχέσεις Ελλάδας – Νότιας Κορέας κρίνονται «εγκάρδιες και θετικές» τόσο στην Αθήνα όσο και στη Σεούλ. Η Ελλάδα αναγνώρισε τη Δημοκρατία της Κορέας το 1949 αλλά οι δύο χώρες αποκατέστησαν διπλωματικές σχέσεις το 1961, μολονότι ελληνικός στρατός πολέμησε υπό τη σημαία του ΟΗΕ με διοικητή τον τότε συνταγματάρχη Γ. Κουμανάκο (και αμερικανική ανώτατη διοίκηση) με τις συμμαχικές δυνάμεις εναντίον των Βορειοκορεατών στον πόλεμο του 1950-1953. Η ελληνική πρεσβεία άνοιξε στη Σεούλ και έλληνας πρεσβευτής επέδωσε τα διαπιστευτήριά του μόλις το 1981, αλλά έκτοτε οι σχέσεις προχώρησαν κανονικά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 επισκέφθηκε τη Νότια Κορέα ο τότε πρωθυπουργός κ. Κ. Μητσοτάκης και ακολούθησαν έκτοτε υπουργοί, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι κ.ά.
