H αποκάλυψη ότι από ορισμένα εκ των τηλεφώνων-σκιών, από τα οποία γίνονταν οι περίφημες υποκλοπές, έγιναν κλήσεις προς το Λορέλ του Μέριλαντ στις ΗΠΑ δημιούργησε ασφαλώς βάσιμες πλέον υποψίες πως στην υπόθεση εμπλέκεται η μεγαλύτερη μυστική υπηρεσία στον κόσμο, η NSA. H αμερικανική υπηρεσία υποκλοπών ήταν τόσο μυστική ώστε παλαιότερα κάποιοι την ονόμαζαν, αντί για National Security Agency, No Such Agency – δηλαδή υπηρεσία που δεν υπάρχει τυπικά. Ο Τζέιμς Μπάμφορντ είναι ο κορυφαίος αμερικανός ειδικός σε θέματα υποκλοπών και για την NSA. Ο συγγραφέας του βιβλίου «Puzzle Palace», το οποίο θεωρείται «ευαγγέλιο» για αυτά τα θέματα, είναι ο μόνος συγγραφέας που προσκλήθηκε στα κεντρικά της γραφεία προκειμένου να μιλήσει για το βιβλίο του. Ο Τζέιμς Μπάμφορντ δίνει σήμερα απαντήσεις για το ποια μπορεί να είναι η εμπλοκή της NSA στο «ελληνικό Γουότεργκεϊτ».
– Κύριε Μπάμφορντ, δώστε μας μια αίσθηση του μεγέθους της NSA. Πόσοι άνθρωποι δουλεύουν για αυτή την υπηρεσία;
«H NSA είναι η μεγαλύτερη υπηρεσία πληροφοριών στον κόσμο, έχει διπλάσιο μέγεθος από τη CIA, είναι πολύ πιο μυστική και έχει περίπου 38.000 ανθρώπους. H NSA έχει φτιαχτεί για έναν και μόνο σκοπό, την κατασκοπεία στο εξωτερικό, για να παρακολουθεί τις επικοινωνίες σε ξένες χώρες. Ετσι, οι περισσότεροι από τους υπαλλήλους της βρίσκονται ή στα αρχηγεία της ή σε ξένες χώρες. Κατά το παρελθόν η NSA είχε αρκετές βάσεις και στην Ελλάδα. Δεν είμαι σίγουρος αν έχει τώρα, αλλά σίγουρα παλαιότερα είχε».
– Πείτε μου, ποιος μεταφράζει όλες αυτές τις πληροφορίες; Φαντάζομαι, θα πρόκειται για χιλιάδες ώρες συνομιλιών καθημερινά…
«Ναι, έτσι είναι: στη NSA φτάνουν τεράστιες ποσότητες πληροφοριών καθημερινά, αλλά χρησιμοποιούνται φίλτρα, με τη βοήθεια των οποίων ξεφορτώνονται το 98% περίπου της πληροφορίας. Τελικά μένει ένα 2% πληροφορίας που πρέπει να αναλύσουν. Ονόματα υπόπτων, τηλέφωνα, διευθύνσεις e-mail, οτιδήποτε. Και βέβαια για αυτό το 2% έχουν ανθρώπους που μιλούν όλες τις γλώσσες – και ελληνικά – και τα μεταφράζουν».
– Ξέρετε αν η Ελλάδα είναι μία από τις περιοχές όπου επικεντρώνεται η NSA;
«H Ελλάδα ήταν πάντα στόχος της NSA, εξαρτάται βέβαια και από τις παγκόσμιες συνθήκες και το πώς διαμορφώνονται κάθε φορά. Τώρα έχει λιγότερη σημασία απ’ ό,τι παλαιότερα, γιατί τώρα επικεντρώνονται κυρίως στο Ιράν, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στη Βόρεια Κορέα κτλ. Αλλά αν υποψιαστούν ότι μπήκαν τρομοκράτες στην Ελλάδα ή ότι έχουν τη βάση τους εκεί ή ότι η ελληνική κυβέρνηση επικοινωνεί με χώρες που ενδιαφέρουν την υπηρεσία, όπως το Ιράν, το Ιράκ και χώρες της Μέσης Ανατολής, τότε αμέσως θα ενδιαφερθούν πολύ…».
– Εχει γίνει μεγάλη συζήτηση για το λογισμικό της νόμιμης συνακρόασης. Θα ήθελα να μου πείτε τι ακριβώς είναι, και αν μετά την 11η Σεπτεμβρίου η Αμερική πίεσε τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας παγκοσμίως να το εγκαταστήσουν.
«Πρόκειται βασικά για λογισμικό που εγκαθίσταται στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, όπως η AT&T στην Αμερική. Οταν το ενεργοποιήσουν, μπορούν να υποκλέψουν οποιαδήποτε πληροφορία περνάει μέσα από τις ηλεκτρονικές εγκαταστάσεις της εταιρείας, είτε αυτό είναι e-mail είτε τηλέφωνο. Αμέσως μετά εκτρέπουν τις πληροφορίες στην αμερικανική κυβέρνηση ή σε όποιον άλλον έχει εγκαταστήσει το λογισμικό».
– Γνωρίζετε αν οι εταιρείες παραγωγής λογισμικού (όπως η Ericsson) εγκατέστησαν κάποια στιγμή αυτό το λογισμικό στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας παγκοσμίως;
«Στην Αμερική σίγουρα ασκήθηκε μεγάλη πίεση στις εταιρείες για να το εγκαταστήσουν. Αλλά και παγκοσμίως νομίζω ότι η Αμερική πίεσε τους συμμάχους της να κάνουν ό,τι μπορούν όσον αφορά την εσωτερική παρακολούθηση στις χώρες τους. Κι αυτό το λογισμικό είναι σίγουρα το πιο χρήσιμο για αυτόν τον σκοπό».
– Οπως ξέρετε, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων οι περισσότερες αμερικανικές υπηρεσίες ήρθαν στην Ελλάδα και εγκατέστησαν εξοπλισμό για την παρακολούθηση συνομιλιών. Πιστεύετε ότι στους Ολυμπιακούς οι Αμερικανοί μπορούσαν να παρακολουθούν συζητήσεις από κινητά τηλέφωνα εδώ στην Ελλάδα;
«Αυτή η τεχνολογία υπάρχει εδώ και πολύ καιρό: η Αμερική παρακολουθεί κινητά τηλέφωνα σε όλον τον κόσμο, έχει τον εξοπλισμό! Ιδιαίτερα στους Ολυμπιακούς, που έστειλε τόσο μεγάλη αποστολή εκεί, σίγουρα οι υπηρεσίες είχαν φέρει μαζί τους τον απαραίτητο εξοπλισμό για την παρακολούθηση συνομιλιών».
– Αν η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA) είχε έρθει στους Ολυμπιακούς, πώς θα είχε οργανωθεί η αποστολή της;
«Λοιπόν… Κατ’ αρχάς θα έστελναν με αεροπλάνο την ομάδα τους και τον εξοπλισμό. Πρώτα θα έβρισκαν τα καλύτερα μέρη για να στήσουν τις κεραίες τους προκειμένου να υποκλέψουν σήματα μικροκυμάτων, όπως αυτά της κινητής τηλεφωνίας. Μπορεί όμως αυτό και να μη χρειάστηκε, αν συμφώνησαν με εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ή με την ελληνική κυβέρνηση να εγκαταστήσουν τον εξοπλισμό τους απευθείας στο εσωτερικό των εταιρειών για να υποκλέπτουν τις επικοινωνίες. Το σίγουρο είναι πως η NSA έκανε πολλές παρακολουθήσεις την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων».
– Αυτό που λέτε είναι πολύ σημαντικό. Θέλετε να πείτε ότι η NSA κάνει μυστικές συμφωνίες με εταιρείες κινητής τηλεφωνίας σε όλον τον κόσμο;
«Βέβαια! Κάνει ό,τι μπορεί για να κερδίσει τη συνεργασία των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, για να τη βοηθήσουν στις επιχειρήσεις παρακολούθησης που οργανώνει σε όλον τον κόσμο».
– Γνωρίζετε πάνω-κάτω τη μέθοδο που ακολούθησαν οι υποκλοπείς στην Ελλάδα. Σας θυμίζει τίποτε; Είναι υπερσύγχρονη μέθοδος; Μοιάζει με τις μεθόδους των Αμερικανών, των Βρετανών ή άλλων;
«Πρόκειται για τη συνηθισμένη μέθοδο υποκλοπής κινητών τηλεφώνων. Παντού σχεδόν ακολουθούν την ίδια μέθοδο. Είναι απλό: το σήμα πηγαίνει από το κινητό που κρατάει κάποιος σε έναν αναμεταδότη, και από εκεί ίσως πάει σε άλλον αναμεταδότη, ώσπου φτάνει στο τηλεφωνικό κέντρο όπου έπρεπε να πάει εξαρχής. Από εκεί προωθείται κανονικά εκεί που πρέπει, δηλαδή στο τηλέφωνο του συνομιλητή. Η NSA έχει στηθεί για έναν απλό λόγο: για να υποκλέπτει τις τηλεπικοινωνίες σε όλον τον κόσμο. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι αυτά τα πράγματα δεν είναι δύσκολα για αυτούς…».
– Πόσες τηλεφωνικές συνομιλίες θα μπορούσε να υποκλέψει η NSA μέσα σε μία ημέρα σε μια χώρα όπως η Ελλάδα;
«Είναι δύσκολο να πει κανείς… Βασικά θα επικεντρώνονταν στους κόμβους-κλειδιά, εκεί όπου περνά ο μεγαλύτερος όγκος των τηλεπικοινωνιών. Και θα υπέκλεπταν αυτές τις τηλεπικοινωνίες».
– Ας επιστρέψουμε στην ελληνική υπόθεση. Μας είπατε ότι είναι πολύ λίγοι οι άνθρωποι στον κόσμο που μπορούν να διαχειριστούν το λογισμικό της Ericsson έτσι που να αποκτήσουν πρόσβαση στο σύστημα. Πόσοι άνθρωποι στον κόσμο μπορούν να το κάνουν αυτό;
«Δεν ξέρω πόσοι. Αυτό που ξέρω είναι ότι αυτή είναι η δουλειά της NSA. Γι’ αυτό δημιουργήθηκε, για έναν και μοναδικό σκοπό: να υποκλέπτει όσο το δυνατόν περισσότερες επικοινωνίες σε όλον τον κόσμο! Αρα αν υπάρχει τρόπος να τρυπώσει κάποιος στο σύστημα της Ericsson, η NSA τον έχει!».
– Στην περίπτωσή μας μιλάμε για μια πολυεθνική εταιρεία-κολοσσό, τη Vodafone. Νομίζετε ότι θα διακινδύνευαν τη φήμη τους για να συνεργαστούν με τη NSA;
«Οχι, δεν νομίζω ότι θα συνεργάζονταν σε τόσο υψηλό επίπεδο. H NSA όμως έχει άλλη τακτική, προσλαμβάνει ανθρώπους που έχουν δουλέψει σε τέτοιες εταιρείες, που ξέρουν από μέσα τα συστήματα. Αυτοί οι άνθρωποι αναλαμβάνουν να “τρυπώσουν” μέσα στα λογισμικά. Αμφιβάλλω λοιπόν αν το αφεντικό της Ericsson θα συνεργαζόταν με τη NSA, αλλά η υπηρεσία έχει τεράστιες τεχνολογικές δυνατότητες και μπορεί να βρει “πίσω πόρτες” για να μπει στα συστήματα των εταιρειών».
– Είστε ειδήμων σε θέματα παρακολούθησης παγκοσμίως. Ποιος θα στοιχηματίζατε ότι κρύβεται πίσω από τις ελληνικές υποκλοπές;
«Δεν μπορώ να ξέρω, δεν έχω αρκετές πληροφορίες. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι η δουλειά της NSA είναι η κατασκοπεία. H Ελλάδα έχει υπάρξει αρκετές φορές στόχος, ιδιαίτερα όταν νομίζουν ότι συμβαίνει κάτι σημαντικό. H NSA κατά καιρούς είχε βάσεις στην Ελλάδα και κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών έψαχνε για τρομοκράτες, οπότε το μόνο που ξέρω στα σίγουρα είναι ότι η Ελλάδα τούς ενδιαφέρει».
– Τα κινητά του Πρωθυπουργού, των υπουργών και των στρατιωτικών, που λειτουργούν με κρυπτογραφημένους κώδικες, είναι ευάλωτα στις μεθόδους της NSA;
«Κοιτάξτε, τα κρυπτοτηλέφωνα είναι ο μεγαλύτερος στόχος της NSA σε όλον τον κόσμο. Τώρα αν έχει καταφέρει να “σπάσει” τους κώδικες ή όχι, αυτό δεν το γνωρίζω. Αυτό που ξέρω είναι ότι είναι μία από τις βασικές δουλειές της. H πρώτη της δουλειά είναι να υποκλέπτει επικοινωνίες, η δεύτερη να “σπάζει” τέτοιους κώδικες και η τρίτη να κατασκευάζει άτρωτα συστήματα κωδικοποίησης συνομιλιών».
