Εγνατία δανείων, εντάσεων και στασιμότητας

«Ηλεκτρική» απεδείχθη η καρέκλα του πρόεδρου και διευθύνοντος συμβούλου της Εγνατίας Οδού για τον επικεφαλής της εταιρείας, καθηγητή κ. Πάρη Σαββαΐδη, ο οποίος παραιτήθηκε έπειτα από δύο χρόνια θητείας, στα οποία μεσολάβησαν «θυελλώδεις» καταστάσεις.

Αλλωστε, στην ατζέντα της εταιρείας υπήρχαν θέματα όπως τα δάνεια του αυτοκινητοδρόμου, η παραχώρηση της Εγνατίας σε ιδιώτη επενδυτή, το χαμηλό βαρομετρικό μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), προβληματικές πτυχές ανοιχτών εργολαβιών και προμηθειών της εταιρείας, αλλά και η τύχη των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ).

Δανειακή σύμβαση και σχεδιασμοί

Ο αυτοκινητόδρομος διατηρεί ανοιχτή υπόθεση με την Τράπεζα Πειραιώς για το 16ετές δάνειο των 250 εκατ. ευρώ που είχε λάβει το 2006 για την ολοκλήρωση των έργων, με ενέχυρο τα διόδια και βασικό όρο την ανάπτυξη σταθμών διοδίων ως το 2010. Διόδια ωστόσο δεν άνοιξαν, η τράπεζα κατήγγειλε τη δανειακή σύμβαση και δικαιώθηκε στα δικαστήρια, τα οποία υποχρέωσαν την Εγνατία να μεταφέρει τις εισπράξεις από τα διόδια απευθείας στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Η Εγνατία έχει καταθέσει αγωγή αναγνώρισης της ακυρότητας της καταγγελίας, αλλά και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, η οποία προσδιορίστηκε για τις 5 Νοεμβρίου 2015.

Η τεταμένη περίοδος συνεχίστηκε, καθώς το 2012, όταν το δικαίωμα εκμετάλλευσης της Εγνατίας περιήλθε στο ΤΑΙΠΕΔ, η τράπεζα προσέφυγε κατά της σχετικής απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής και «μπλόκαρε» την παραχώρηση του αυτοκινητοδρόμου. Τελικώς την περασμένη άνοιξη το ΤΑΙΠΕΔ έδωσε εντολή στην Εγνατία να φέρει το θέμα στη διαιτησία. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας, το υπόλοιπο του δανείου ανέρχεται σήμερα στα 189 εκατ. ευρώ, το οποίο όμως, σύμφωνα με την Τράπεζα Πειραιώς, φτάνει τα 214 εκατ. ευρώ, καθώς η τράπεζα αξιώνει τόκους υπερημερίας. Πληροφορίες θέλουν τη διαδικασία να είναι στάσιμη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχέδιο παραχώρησης της Εγνατίας προβλέπει μεταφορά του δανείου στον ιδιώτη επενδυτή.

Παράλληλα, ο κ. Σαββαΐδης βρέθηκε εκ νέου στη μέση στην υπόθεση του μοντέλου παραχώρησης της Εγνατίας. Ο υπουργός Υποδομών κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης προ μηνών ανέτρεψε τον προηγούμενο σχεδιασμό του ΤΑΙΠΕΔ, που προέβλεπε αρχικά 21 σταθμούς διοδίων και στη συνέχεια 17, αποφασίζοντας οκτώ σταθμούς διοδίων ως το 2016, έτος προβλεπόμενης ενεργοποίησης του ηλεκτρονικού συστήματος ελεύθερης ροής. «Τα αναλογικά διόδια είναι εν τέλει η δίκαιη λύση, η οποία θα εφαρμοστεί άμεσα στηνΕγνατία» είπε μάλιστα προ ημερών.

Ωστόσο, ο διαγωνισμός του 2011 για τα ηλεκτρονικά διόδια της Εγνατίας –που διενεργείται με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου, βρίσκεται στη β’ φάση και, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των συμπράξεων ΟΤΕ-ΙΒΜ, Autostrada-JP & Αβαξ, Τέρνα-Sise-Efcon, Ακτωρ-ΙΒΙ και ΑΕΓΕΚ-ΕΝΕΤ –είναι ακόμη περιέργως σε αναστολή.

Το θέμα της παραχώρησης είναι μείζον, δεδομένου ότι για την αποπεράτωση της Εγνατίας και των κάθετων αξόνων της δαπανήθηκαν περίπου 7,5 δισ. ευρώ από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, αλλά και δάνεια.

Παράλληλα, υπήρξαν και άλλα «βουνά». Μία σειρά εργολαβιών της Εγνατίας με ανάδοχο πρωτίστως την εταιρεία ΑττιΚατ, η οποία αντιμετωπίζει σήμερα σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα, παρουσιάζουν υψηλούς αρνητικούς λογαριασμούς που ανέρχονται στα 104 εκατ. ευρώ και αφορούν έργα στα τμήματα Παναγιά – Γρεβενά, Δερβένι – Σέρρες – Προμαχώνας και Αρδάνιο – Ορμένιο.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του «Βήματος», 94 εκατ. ευρώ είναι οι αρνητικοί λογαριασμοί της ΑττιΚατ για τρεις εργολαβίες, ενώ μικρότερα ποσά αφορούν αρνητικούς λογαριασμούς των εταιρειών ΑΕΓΕΚ και Παντεχνική. Σύμφωνα με τον νόμο, οι ανάδοχοι πρέπει να επιστρέψουν στην Εγνατία 104 εκατ. ευρώ, πράγμα μάλλον απίθανο τηρουμένων των συνθηκών.

Το 2012 είχε προωθηθεί από την Εγνατία προς το υπουργείο Υποδομών εμπιστευτικό πόρισμα για την υπόθεση, το οποίο μεταβιβάστηκε προς διερεύνηση στο Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Εργων. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν έχει ακόμη γίνει έρευνα αλλά και ότι επίκειται μία διαδικασία για την απεμπλοκή του ζητήματος.

Το μπλέξιμο σε αυτό το «κουβάρι» των εργολαβιών γίνεται δυσοίωνο αν ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για συγχρηματοδοτούμενα έργα, οι δαπάνες των οποίων θα πάψουν να είναι επιλέξιμες. Ετσι, είναι πιθανόν να χαθούν περίπου 110 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ εάν δεν επιλυθεί το πρόβλημα.

Στο μεταξύ, το τελευταίο διάστημα η Εγνατία βρέθηκε εκ νέου στο μέσον της ανταλλαγής «πυρών» μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και του ΤΑΙΠΕΔ, λόγω διαφορετικών προσεγγίσεων, με αντικείμενο αυτή τη φορά την τύχη των πάγιων στοιχείων του ΤΕΟ που περιήλθαν στην Εγνατία, αλλά και διαφόρων άλλων δραστηριοτήτων της εταιρείας.