Ρίχνοντας μια ματιά γύρω μας θα δούμε κάποιες εικόνες που ίσως μας ξενίσουν: εικοσάρηδες, τριαντάρηδες, σαραντάρηδες (+) φανατικοί θαυμαστές του Χάρι Πότερ, του Αρχοντα των Δαχτυλιδιών και των κινούμενων σχεδίων του Disney, ο γιατρός που κάνει ρόλερ σκέιτ, η δικηγόρος με το κινητό που χτυπά στον ήχο από τα Στρουμφάκια, γυναίκες που κρεμούν από τις τσάντες τους κουκλάκια, έχουν συλλογές από αρκουδάκια ή κούκλες, άνδρες που κάνουν συλλογή από αυτοκίνητα-μινιατούρες ή καρφίτσες πέτου, ενήλικοι που φοράνε τεράστιες χνουδωτές παντόφλες με κεφάλια από κινούμενα σχέδια και πιτζάμες με σχέδια ζώων…
Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι; Επιδεικνύουν συμπεριφορές τις οποίες δεν συνηθίζουμε να ταυτίζουμε με το πέρασμα της ηλικίας και την «ωρίμανση» του ανθρώπου. Στα ελληνικά ο δόκιμος όρος είναι «παλιμπαιδισμός», φορτισμένος αρνητική σημασία και μειωτικά υπονοούμενα. Στα αγγλικά υπάρχει μια καινούργια λέξη που καλύπτει τη νέα αυτή τάση: ο όρος kidult αποτελεί νεολογισμό· συγχώνευση των λέξεων kid (παιδί) και adult (ενήλικος). Τον όρο εισήγαγαν οι διαφημιστές προκειμένου να καταδείξουν μια νέα ομάδα καταναλωτών. Οι kidult είναι οι ενήλικοι που ενδιαφέρονται και καλλιεργούν το μικρό παιδί μέσα τους, δηλαδή την ανάγκη να περνάνε όμορφα, δημοσίως και χωρίς φόβο, αλλά με πάθος! Αν οι παραπάνω γραμμές σάς βρίσκουν να κουνάτε το κεφάλι καταφατικά, καλώς ορίσατε στο κλαμπ των kidult!
H φιλοσοφία και το στυλ ζωής kidult
1. Kidult είναι άτομο είτε του ανδρικού είτε του γυναικείου φύλου.
2. Δεν ενδιαφέρεται για το αν το αγαπημένο του παιχνίδι είναι «έξυπνο» ή όχι, δεν ντρέπεται για το πάθος του, δεν χρειάζεται να δικαιολογείται σε κανέναν, ούτε στον εαυτό του.
3. Του αρέσει να παίζει παιδικά παιχνίδια με τα παιδιά του.
4. Δεν έχει άσχημες αναμνήσεις από την παιδική του ηλικία (ή τις έχει ξεχάσει).
5. Εχει έμφυτη περιέργεια και του αρέσει να δοκιμάζει νέα παιχνίδια.
6. Δεν είναι πολέμιος της τηλεόρασης, δεν την απαγορεύει στα παιδιά του και παίζει κάθε είδους video game και play station.
7. Ευχαριστιέται το παιχνίδι για το παιχνίδι.
8. Είναι κοινωνικός, του αρέσουν οι παρέες.
9. Δεν τον απασχολούν ιδιαίτερα τα ζητήματα κοινωνικής τάξης, παίζει με όποιον είναι διαθέσιμος.
10. Δεν ζηλεύει και του αρέσει να μοιράζεται τις ιδέες και τα παιχνίδια του με άλλους.
Ψυχολογικό προφίλ
Οι μεγάλοι που παραμένουν παιδιά είναι άτομα που διατηρούν τις ευαισθησίες, τον ενθουσιασμό και τον συναισθηματικό κόσμο που χαρακτηρίζουν τα παιδιά. Δεν πρόκειται για ανώριμα ή δυσλειτουργικά άτομα, αλλά για ανθρώπους που είτε δεν πρόλαβαν να γευτούν τις παιδικές χαρές και στρέφονται προς το παρελθόν, είτε για άτομα που έχουν κουραστεί από τους γρήγορους ρυθμούς, την υλιστική κουλτούρα, την αποξένωση των ανθρώπων και την έλλειψη νοημάτων στη ζωή τους και επιδιώκουν να διατηρήσουν τις αξίες και τις συναισθηματικές καταστάσεις που είχαν στην παιδική τους ηλικία. Αυτή η κατάσταση έχει πάρει σημαντικές διαστάσεις ώστε να επηρεάζει την κοινωνία γενικότερα. Ποιο είναι το όφελος; Αυτά τα άτομα ανακουφίζονται από το στρες εύκολα, δημιουργούν ασφαλιστικές δικλίδες στη ζωή τους και μπορούν να μοιραστούν την καλή τους διάθεση με τους γύρω τους.
Πραγματικό φαινόμενο ή κατασκεύασμα των καιρών;
Οι ερευνητές μελετούν το φαινόμενο της παρατεταμένης εφηβείας, απόρροια των κοινωνικών συνθηκών, όπου νέα άτομα, ηλικίας 20-30 ετών, εξακολουθούν να μένουν στο πατρικό τους και να είναι εξαρτημένοι από τους γονείς τους, διότι, ακόμη και αν εργάζονται, τα εισοδήματά τους δεν είναι ικανοποιητικά και βασίζονται στους γονείς τους για οικονομική και συναισθηματική υποστήριξη.
Μια άποψη διατείνεται ότι το φαινόμενο σχετίζεται άμεσα με την ανάγκη του ανθρώπου να βρει παρηγοριά και σιγουριά σε δύσκολους καιρούς, ιδιαίτερα τα άτομα της αστικής μέσης και πάνω τάξης, τα οποία έχουν περίσσευμα χρόνου και χρήματος. Ωστόσο οι kidult, οι ενήλικοι-παιδιά, δεν περιορίζονται σε ένα μόνο ταξικό στρώμα, καθώς ερευνητικά δεδομένα της Nielsen Media Research δείχνουν ότι ενήλικοι ηλικίας 18-49 ετών παρακολουθούν περισσότερο το Cartoon Network (δορυφορικό κανάλι κινουμένων σχεδίων) από ό,τι το CNN. H μέση ηλικία των ατόμων που παίζουν βιντεοπαιχνίδια ανέβηκε από 18 ετών που ήταν το 1990 σε 29 ετών σήμερα, σύμφωνα με το Entertainment Software Association.
Πρόβλημα ή τάση;
Ορισμένοι ερευνητές των κοινωνικών επιστημών διακρίνουν τα σημάδια μιας ανησυχητικής τάσης σε αυτό το φαινόμενο. Σύμφωνα με τον δρα Frank Furendi, καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ στο Καντέρμπουρι της Αγγλίας, το γεγονός ότι τόσο πολλοί ενήλικοι σπαταλούν τόσο χρόνο και ενέργεια κυνηγώντας τις εντάσεις της νεανικής τους ηλικίας δείχνει ότι η ενήλικη ζωή έχει χάσει τη γοητεία της και δεν είναι τόσο ελκυστική. Ο Furendi ερευνά αυτό που αποκαλεί «η συνειδητή καλλιέργεια της ανωριμότητας», έχοντας υπάρξει μάρτυρας περιστατικού όπου φοιτητές παρακολουθούσαν σε μπαρ μια παιδική εκπομπή! Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτό που συμβαίνει είναι μια φυσική, αν και παρατραβηγμένη, αντίδραση στην κουλτούρα των μέσων μαζικής ενημέρωσης που εξισώνει τη μεγάλη ηλικία με αρνητικά χαρακτηριστικά ενώ καταδεικνύει τα θετικά της νεαρής ηλικίας. Υπάρχει μια γενικότερη τάση αυτεπιβεβαίωσης, σύμφωνα με την οποία το άτομο κρίνει τον εαυτό του ως μοντέρνο, μέσα στα πράγματα και ανταγωνίσιμο αν πηγαίνει σε συναυλίες, ξενυχτάει και δείχνει ότι είναι «παίκτης».
Από την άλλη ο άνθρωπος χρειάζεται και αντίρροπες δυνάμεις για να εξισορροπήσει τη ζωή του και να ελέγξει το στρες, τις επαγγελματικές δυσκολίες, τα δάνεια, τις χρεωμένες πιστωτικές κάρτες και το πακέτο με τις υπευθυνότητες που είναι συνυφασμένο με την ενήλικη ζωή. Σύμφωνα με τη νέα αυτή τάση kidult, το άτομο έχει μια επιτακτική ανάγκη να παραμείνει νέο, ζωηρό, να απολαμβάνει τις χαρές της ζωής και να μη νιώθει ότι λυγίζει κάτω από το βάρος των αυξημένων ευθυνών και υποχρεώσεών του.
Το νόημα δεν είναι να ακολουθήσει κανείς ένα στάνταρντ ζωής ή μια στείρα φιλοσοφία, αλλά να βρει το προσωπικό του στίγμα και να νοηματοδοτήσει τη ζωή του σύμφωνα με αυτό που είναι σχετικό και σημαντικό για τον ίδιο. Ιδωμένη από αυτή την οπτική γωνία, η τάση τού να σκύψει κανείς στη διάρκεια του γρήγορου ρυθμού της ζωής του και εν μέσω των ενήλικων υποχρεώσεών του και να αφουγκραστεί τις ανάγκες του παιδιού που έχει μέσα του μπορεί να οδηγήσει σε μια αρμονική ισορροπία αναγκών, επιθυμιών και υποχρεώσεων και να είναι θετική τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για τους άλλους γύρω του.
H δρ Λίζα Βάρβογλη είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια.
