Οι επερχόμενες διαβουλεύσεις μεταξύ Σκοπίων και Σόφιας με σκοπό την άρση του αδιεξόδου που έχει προκαλέσει το βέτο της Βουλγαρίας στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) έχει βάλει «φωτιά» στην πολιτική σκηνή της μικρής γειτονικής χώρας. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση του νεοεκλεγέντος πρωθυπουργού Κιρίλ Πετκόφ φέρεται να επιδιώκει να βρει τη «χρυσή τομή» που θα επιτρέψει στη Βουλγαρία «να ρίξει νερό στο κρασί της» και να μεταβάλει τη μέχρι πρότινος άκαμπτη στάση της. Οι μεγάλες αναταράξεις στα Σκόπια προκλήθηκαν από τον Νίκολα Ντιμιτρόφ. Στην τελευταία του συνέντευξη Τύπου υπό κυβερνητική ιδιότητα, ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος για τα ευρωπαϊκά θέματα δήλωσε ότι η απουσία του από το νέο κυβερνητικό σχήμα σχετίζεται με τις απόψεις του στην επίλυση της διένεξης με τη Βουλγαρία. Ο Ντιμιτρόφ τόνισε ότι δεν εμπιστεύεται τον αλβανόφωνο υπουργό Εξωτερικών Μπουγιάρ Οσμάνι στις διαπραγματεύσεις με τη Βουλγαρία, κατηγορώντας τον για «μια “οδήγηση” για επιτυχία με οποιοδήποτε κόστος, κάτι που νομίζω ότι είναι επικίνδυνο και μη παραγωγικό», δηλαδή ότι προτίθεται να κάνει σημαντικές υποχωρήσεις. Αντιδράσεις Οι πρώην σύμμαχοι του Ντιμιτρόφ αντέδρασαν άμεσα και έντονα στις δηλώσεις του. Πήγες από το γραφείο του τέως πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ υπογράμμισαν ότι η Βόρεια Μακεδονία έχει «ξεκάθαρες θέσεις στις συνομιλίες με τη Βουλγαρία», σημειώνοντας ότι ο Ντιμιτρόφ «συμφώνησε με τις θέσεις αυτές και διαδραμάτισε σοβαρό ρόλο στη διαμόρφωσή τους». «Λυπάμαι που ο συνάδελφός μου ανακάλυψε ότι δεν εμπιστεύεται τον Οσμάνι στο τέλος της θητείας του. Ισως θα ήταν καλό να το έλεγε αυτό στην αρχή και να επιδιώκαμε την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο» επεσήμανε από την πλευρά του ο πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και στενός συνεργάτης του Αλί Αχμέτι, Αρτάν Γκρούμπι, ενώ ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Ντιμιτάρ Κοβάτσεφσκι έκανε λόγο για «προσωπική δυσαρέσκεια» του Ντιμιτρόφ επειδή δεν θα μετέχει στη νέα κυβέρνηση. Σημειώνεται ότι στο νέο κυβερνητικό σχήμα δεν θα συμμετέχει ούτε η πρώην υπουργός Αμυνας Ράντμιλα Σεκερίνσκα. Η τελευταία φέρεται να είχε εκφράσει διαφωνίες με διάφορες πτυχές της πολιτικής Ζάεφ. Η τακτική Είναι γεγονός ότι η νέα κυβερνητική πλειοψηφία στα Σκόπια δείχνει πολύ θετική διάθεση για επίλυση της διένεξης με τη Βουλγαρία αλλά… θέτει και όρια. «Στις διαπραγματεύσεις δεν μπορούμε να κάνουμε υποχωρήσεις σχετικά με το ότι είμαστε Μακεδόνες από τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας που ομιλούν τη μακεδονική γλώσσα και έχουν ξεχωριστή ταυτότητα. Αυτό προκύπτει και από τη Διακήρυξη που υιοθέτησε το Κοινοβούλιό μας με τη στήριξη όλων των πολιτικών κομμάτων» τόνισε ο Κοβάτσεφσκι. Σημειώνεται, πάντως, ότι η Βόρεια Μακεδονία καθαίρεσε – άνευ αιτιολογίας – τον (πρώην πρωθυπουργό) Βλάντο Μπούτσκοφσκι από ειδικό εκπρόσωπο στις συνομιλίες με τη Βουλγαρία. Η επίσκεψη Η ύπαρξη δύο τεχνοκρατικών (και με δυτικό προσανατολισμό) κυβερνήσεων σε Σκόπια και Σόφια δημιούργησε στη Δύση την πεποίθηση ότι θα μπορέσει να βρεθεί η χρυσή τομή διμερώς. Στο πλαίσιο αυτό, ο βούλγαρος πρωθυπουργός Κιρίλ Πετκόφ είχε προαναγγείλει ότι στις 18 Ιανουαρίου θα επισκεφθεί τα Σκόπια για να ενισχύσει τις διμερείς επαφές. Τα βουλγαρικά μέσα χαρακτήρισαν «ορόσημο» τη συγκεκριμένη επίσκεψη αλλά και «προπαρασκευαστική» της προγραμματιζόμενης κοινής συνεδρίασης των δύο κυβερνήσεων στη Σόφια στις 25 Ιανουαρίου. Για τον λόγο αυτόν, στις αρχές του μήνα η σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του βούλγαρου πρωθυπουργού, η Βεσέλα Τσερνέβα, επισκέφθηκε τα Σκόπια. Ωστόσο, η πανδημία ίσως μεταβάλει τους σχεδιασμούς των δύο κυβερνήσεων. Η ύπαρξη κρουσμάτων κορωνοϊού μετά τη συνεδρίαση του βουλγαρικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας έθεσε σε καραντίνα τους πολιτικούς αρχηγούς, περιλαμβανομένου του πρωθυπουργού και του προέδρου της Δημοκρατίας, Ρούμεν Ράντεφ. Αρχικά, η βουλγαρική πλευρά υποστήριξε ότι το ταξίδι στα Σκόπια αναβάλλεται και ότι θα πραγματοποιηθεί στα τέλη του μήνα. Στη συνέχεια, από τη Σόφια έκαναν λόγο ότι η προγραμματισμένη επίσκεψη στη Βόρεια Μακεδονία θα πραγματοποιηθεί κανονικά από βουλγαρική αποστολή, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσουν από ποιους θα αποτελείται. Μετά τα προβλήματα με την καραντίνα, από τα Σκόπια διέρρεαν ότι η συνάντηση των δύο πρωθυπουργών θα πραγματοποιηθεί στις 25 Ιανουαρίου, χωρίς ωστόσο η Σόφια να επιβεβαιώνει (μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) τις πληροφορίες. Η καραντίνα του βούλγαρου πρωθυπουργού, ο οποίος δεν έχει βρεθεί θετικός στον κορωνοϊό, μπορεί να διαρκέσει μέχρι 10 ημέρες, καθότι είναι εμβολιασμένος. Στη σκληρή γραμμή Παρά το αλαλούμ γύρω από την επίσκεψη, η θέση της Βουλγαρίας μοιάζει αδιάλλακτη. «Θέλω να το δηλώσω με σαφήνεια: η θέση της Βουλγαρίας για τη διαπραγματευτική διαδικασία με τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας παραμένει αμετάβλητη, όπως ακριβώς προβλέπεται στη συμφωνία συνασπισμού με τα υπόλοιπα τρία κόμματα» δήλωσε ο Πετκόφ, ο οποίος φαίνεται να έχει υποστεί μεγάλες πιέσεις από τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού για να υιοθετήσει τη σκληρή γραμμή. Η «σφαγή» στο Δημοκρατικό Κόμμα παγιώνει την κυριαρχία Ράμα Στη διαγραφή του πρώην προέδρου και πρωθυπουργού της Αλβανίας αλλά και ιδρυτή του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΚ) Σαλί Μπερίσα προχώρησε την περασμένη Τρίτη το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Λίγες μέρες νωρίτερα, ο Μπερίσα και οι υποστηρικτές του επιχείρησαν να εισβάλουν και να καταλάβουν τα γραφεία του ΔΚ. Υπήρξαν βιαιοπραγίες, ενώ τα γεγονότα έληξαν μετά από παρέμβαση της αστυνομίας. Ο «εμφύλιος» στο εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Τότε, ο πρόεδρος του ΔΚ, Λουζλίμ Μπάσα, απέπεμψε τον Μπερίσα από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, απόφαση που κατά πολλούς συνδέεται με την απόφαση των ΗΠΑ να χαρακτηρίσουν τον βετεράνο πολιτικό persona non grata. Στο πλαίσιο αυτό, δυσφορία έχει προκαλέσει σε πολλούς (ανεξαρτήτως κόμματος) η δράση της αμερικανίδας πρέσβεως στα Τίρανα, Γιούρι Κιμ. Η κυρία Κιμ έχει μια υπέρ το δέον εξωστρεφή παρουσία, η οποία πολλές φορές άπτεται των «γκρίζων ζωνών» της παρέμβασης στα εσωτερικά της χώρας όπου είναι διαπιστευμένη. Πάντως, οι αναταραχές στο εσωτερικό του ΔΚ ενισχύουν τον πρωθυπουργό Εντι Ράμα, ο οποίος σύμφωνα με πηγές από τα Τίρανα «καθίσταται πλέον απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού». Υπενθυμίζεται ότι στις 18 Ιανουαρίου το Συνταγματικό Δικαστήριο θα εξετάσει το ενδεχόμενο αποπομπής του προέδρου της Δημοκρατίας, Ιλίρ Μέτα. Τον περασμένο Ιούνιο, το αλβανικό κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της καθαίρεσής του.