Η σχέση ΕΕ – Βαλκανίων σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επαναφέρει στο προσκήνιο διάφορες διεργασίες σχετικά με την επόμενη ημέρα της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας – και όχι αποκλειστικά υπό τη στρατιωτική της πτυχή. Η δε αίτηση της Ουκρανίας (και παράλληλα Μολδαβίας και Γεωργίας) για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) και η αναμενόμενη δημοσιοποίηση της σχετικής γνωμοδότησης της Κομισιόν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων στις 23 Ιουνίου στις Βρυξέλλες έχει επαναφέρει στο προσκήνιο το ερώτημα τι πρέπει να κάνει η ΕΕ τόσο για τις χώρες εκείνες που αναμένουν τη χορήγηση ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων (Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία) όσο και για άλλες που είτε ήδη έχουν ξεκινήσει (Σερβία) είτε θα επιθυμούσαν (Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Κόσοβο). Η επιδίωξη να διατηρηθεί ζωντανή η προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της περιοχής συνιστά ζητούμενο, αλλά ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος έχει ανοίξει μία νέα συζήτηση για το μέλλον της πολιτικής διεύρυνσης και γειτονίας συνολικά. Σε αυτό το σκηνικό επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 10 Ιουνίου στη Θεσσαλονίκη η Σύνοδος Κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEECP), γνωστής και ως Διαβαλκανικής. Για την Αθήνα, η οποία ολοκλήρωσε τη μονοετή προεδρία της και παρέδωσε τη «σκυτάλη» στην Ποντγκόριτσα (Μαυροβούνιο), αποτέλεσε ευκαιρία να αναδείξει τον ηγετικό ρόλο που επιθυμεί να έχει στην περιοχή αλλά και τη σημασία της τόσο ως παράγοντα σταθερότητας όσο και ως βασικό διαμορφωτή των εξελίξεων. Η δε ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής αποτελεί το πρώτο κεφάλαιο της Διακήρυξης που επρόκειτο να υιοθετηθεί, με τους συμμετέχοντες να αποτυπώνουν την «ξεκάθαρη πίστη τους στο κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον» και την «υποστήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής εξ αυτών» επί τη βάσει της αρχής ότι κάθε υποψηφιότητα κρίνεται ξεχωριστά και με βάση την πρόοδο στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, ενώ αναγνωρίζεται η ανάγκη «ενίσχυσης του πολιτικού διαλόγου». Το μήνυμα της παρουσίας Μισέλ και Σολτς Το πρωί της Παρασκευής επρόκειτο να συνεδριάσουν οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών που μετέχουν στην SEECP (Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κόσοβο, Κροατία, Μαυροβούνιο, Μολδαβία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία, Τουρκία) και το βράδυ θα ελάμβανε χώρα η Σύνοδος Κορυφής, προεδρεύοντος του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Στη συνεδρίαση θα μετείχε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ (παρά τα όσα γράφτηκαν, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν ήρθε στη Θεσσαλονίκη), ενώ στο δείπνο που θα ακολουθούσε θα παρευρισκόταν ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, ερχόμενος από το Βελιγράδι. Η παρουσία των δύο ανδρών επιχείρησε να εκπέμψει ένα καθαρό μήνυμα υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων. Οπως είναι σε θέση να γνωρίζει «Το Βήμα», η ελληνική πλευρά σχεδίαζε να φέρει και τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, η χώρα του οποίου ασκεί και την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Δεδομένης της στενής σχέσης Αθήνας και Παρισίου, η παρουσία Μακρόν θα αναβάθμιζε τη διαδικασία και θα είχε ισχυρό συμβολισμό. Ωστόσο, οι βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται αύριο στη Γαλλία δεν κατέστησαν εφικτό το σενάριο. Στο πλαίσιο ενίσχυσης του ρόλου της Ελλάδας στη Βαλκανική εμπίπτει και η πρόσφατη περιοδεία που πραγματοποίησε ο Νίκος Δένδιας στα Δυτικά Βαλκάνια. Ο υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε κατά σειρά Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Σερβία, Μαυροβούνιο και Κόσοβο, υπογραμμίζοντας τη στήριξη της Αθήνας στην ευρωπαϊκή τους προοπτική. Χαμηλή εκπροσώπηση από Αγκυρα Η Αγκυρα εκπροσωπήθηκε από τον Φαρούκ Καϊμακτσί, υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Πολλοί θεώρησαν ότι η υποεκπροσώπηση σχετίζεται με την κρίση στα Ελληνοτουρκικά. Ωστόσο, η απάντηση βρίσκεται στον Ιούλιο του περασμένου έτους, σύμφωνα με μία άλλη, πιο ευμενή, εκδοχή. Στην τότε Σύνοδο Κορυφής της Διαβαλκανικής υπό τουρκική προεδρία η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον υφυπουργό Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία, Κώστα Φραγκογιάννη. Η πρωτοβουλία«Ανοιχτά Βαλκάνια» Προ ημερών πραγματοποιήθηκε και η Σύνοδος Κορυφής της πρωτοβουλίας «Ανοιχτά Βαλκάνια» στην Αχρίδα. Οι συμφωνίες που υπέγραψαν οι ηγέτες Σερβίας, Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας αφορούσαν θέματα χαμηλής πολιτικής (συνεργασία σε πολιτισμό, τουρισμό, οικονομία, αμοιβαία αναγνώριση διπλωμάτων και ακαδημαϊκών προσόντων). Εξ αποστάσεως μετείχαν ο αμερικανός αναπληρωτής βοηθός υπουργός (DAS) για τα Δυτικά Βαλκάνια Γκάμπριελ Εσκομπαρ και ο ευρωπαίος επίτροπος για τη Γειτονία και τη Διεύρυνση Ολιβιέ Βαρχέλι, ενώ προσκεκλημένοι ήταν ο πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου και ο πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.Στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής της πρωτοβουλίας (Δεκέμβριος 2021) είχαν υπογραφεί διάφορες συμφωνίες, περιλαμβανομένων της ελεύθερης πρόσβασης στην αγορά εργασίας, της διασύνδεσης των συστημάτων ηλεκτρονικής αναγνώρισης για τους πολίτες και της συνεργασίας στους τομείς της κτηνιατρικής και της ασφάλειας των τροφίμων. Αυστριακό non-paper περί διεύρυνσης Μια νέα προσέγγιση που θα επιτρέψει τη «σταδιακή ένταξη» των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ προτείνει ένα αυστριακό non-paper που κυκλοφόρησε εσχάτως. Στο έγγραφο εκφράζεται η αγωνία για πιθανές αναταράξεις στη Βαλκανική ως απόρροια του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. «Οι τρέχουσες διαδικασίες διεύρυνσης τα τελευταία χρόνια δεν έχουν αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα. Εχουν οδηγήσει πρωτίστως σε απογοήτευση και αποξένωση στην περιοχή και την ΕΕ. Πρέπει να γεφυρώσουμε το σημερινό αδιέξοδο εξετάζοντας όλες τις επιλογές με ανοιχτό μυαλό» υπογραμμίζεται. Αστάθεια στη Βουλγαρία λόγω Σκοπίων Στη Σόφια, η οποία φαίνεται ότι διατηρεί το βέτο στην ευρωπαϊκή προοπτική των Σκοπίων, υπάρχουν πολιτικές εξελίξεις. Την περασμένη Τετάρτη, το κόμμα Υπάρχει Τέτοιος Λαός (ITN) αποχώρησε από τον τετρακομματικό κυβερνητικό συνασπισμό. Ο ηγέτης του κόμματος, Σλάβι Τριφόνοφ, κατηγόρησε τον βούλγαρο πρωθυπουργό Κιρίλ Πετκόφ ότι «έχει υποσχεθεί στους ηγέτες της Ευρώπης και του κόσμου ότι θα άρει το βέτο για τη Βόρεια Μακεδονία και κάνει ό,τι είναι δυνατό για να συμβεί αυτό», αν και «οι περισσότεροι Βούλγαροι θέλουν η Βόρεια Μακεδονία να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις μόνο όταν εκπληρώσει τη Συμφωνία καλής γειτονίας μεταξύ των δύο κρατών». H κυβέρνηση Πετκόφ διαθέτει πλέον 109 βουλευτές σε σύνολο 240. Αυτό συνεπάγεται ότι είτε θα συνεχίσει ως κυβέρνηση μειοψηφίας είτε θα οδηγηθεί σύντομα σε κάλπες. Για ορισμένους η εν λόγω εξέλιξη δεν είναι απαραιτήτως αρνητική. «Εάν η Βουλγαρία πρόκειται να άρει το βέτο της στις ενταξιακές συνομιλίες της Β. Μακεδονίας, ήρθε η ώρα. Χωρίς το ITN να αναπνέει στον λαιμό του, ο Πετκόφ μπορεί να το κάνει ακόμα. Μια υπηρεσιακή κυβέρνηση που θα διοριστεί από τον πρόεδρο Ράντεφ, επιφορτισμένη με τη διοργάνωση εκλογών, σίγουρα δεν θα το κάνει» σημείωσε ο Ντίμιταρ Μπέτσεβ, ερευνητής στην αμερικανική δεξαμενή σκέψης Atlantic Council. Το 2021 πραγματοποιήθηκαν τρεις φορές εκλογές στη Βουλγαρία (Απρίλιος, Ιούνιος, Νοέμβριος).

Η σχέση ΕΕ – Βαλκανίων σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Περιεχόμενο για συνδρομητές

Τελευταίες Ειδήσεις

Πρωταθλητής χειμώνα ο Ολυμπιακός με 3-0 τον ΟΦΗ στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης»

Στα μπλόκα των αγροτών Φάμελλος – Κουτσούμπας

Αλέξης Γρηγορόπουλος: ΜΑΤ απέκλεισαν το μνημείο του, κλειστοί δρόμοι και Μετρό

Η Γαλλία αντιμέτωπη με δημογραφικό πρόβλημα

Στα μπλόκα των αγροτών Φάμελλος – Κουτσούμπας

Ζωή απέναντι σε όλους: Ο αδίστακτος Τσίπρας, τα χατίρια της ΝΔ στον Μαγειρία - Τι είπε για Καραναστάση

Μητσοτάκης σε αγρότες: Ανοιχτός σε διάλογο, ελάτε με σαφή αιτήματα

Δένδιας: Χτίζουμε το πιο ισχυρό Ναυτικό στην ιστορία της Ελλάδας – Το μήνυμα για Belharra

Στην αρχή έφυγε ο μπιντές, μετά η μπανιέρα, το τραπέζι της κουζίνας και τώρα το living room - Grace

Η Γη της ελιάς: Τι θα δούμε στα επόμενα επεισόδια - Κυριακή 7 με Πέμπτη 11/12

Αγροτικά μπλόκα: Ποιοι δρόμοι είναι κλειστοί σε όλη τη χώρα

Ρεάλ Μαδρίτης-Μάντσεστερ Σίτι: Το κορυφαίο ευρωπαϊκό ντέρμπι ζωντανά στο MEGA

Καλώδιο Ελλάδας - Κύπρου: Ανατροπή από τις Βρυξέλλες

Οι πιο εύκολοι και αφράτοι κουραμπιέδες από την Αργυρώ Μπαρμπαρίγου - Grace

Ένα χρόνο μετά την πτώση του Άσαντ, η Συρία μπορεί να γίνει «τουρκικό Βιετνάμ»

ΕΦΕΤ: Ανακαλεί σοκολάτες kinder - Ο λόγος

Άρης σε τρίγωνο με Χείρωνα: Ποια ζώδια γιατρεύουν βαθιές πληγές τους μέσα στις επόμενες ημέρες - Grace

Αλέξης Γρηγορόπουλος: ΜΑΤ απέκλεισαν το μνημείο του, κλειστοί δρόμοι και Μετρό

Οι μπίζνες του Ντε Νίρο στην Καραϊβική - Το πολυτελές resort και ο σεφ Νοbu

Τι συμβαίνει στο 24ωρο ενός ελαφιού και μίας αγελάδας;

Αλκηστις Πρωτοψάλτη: «Αληθινός πλούτος δεν είναι να προσθέτεις, αλλά να μάθεις να αφαιρείς»

Νίκη Παπαθεοχάρη: «Η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια»

Ειδήσεις

Γνώμες

Νέες Εποχές

ΒΗΜΑgazino

Έντυπη Έκδοση

English Version