Ανάβει το παιχνίδι στη γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. Με «όπλα» την ενέργεια και πιο συγκεκριμένα το LNG και τους υδρογονάνθρακες, η Ελλάδα προχωρά σε μια ύψιστης σημασίας διπλωματική κίνηση.
Κι ενώ η ΕΕ έχει λάβει την απόφαση απαγόρευσης της εισόδου του ρωσικού φυσικού αερίου από το 2028 και οι ΗΠΑ προσφέρονται στη διάθεση LNG για την αντικατάστασή του, η Αθήνα φιλοξενεί στις 6 και 7 Νοεμβρίου τις εργασίες της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC).
Είκοσι τέσσερις χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της εκπροσώπησης της ΕΕ, και οι ΗΠΑ, αλλά και τουλάχιστον 17 πολυεθνικοί όμιλοι από τους κλάδους της ενέργειας και της τεχνολογίας και του AI θα συμμετάσχουν σε δύο Forum που πραγματοποιούνται τις δύο προαναφερόμενες ημερομηνίες στην ελληνική πρωτεύουσα.
Τις εργασίες της P-TEC διοργανώνουν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου και ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ, ενώ θα συμμετέχουν ο αμερικανός υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, ο οποίος θα μετρά τη δεύτερη επίσημη επίσκεψή του στην Ελλάδα σε διάστημα λιγότερο από δύο μήνες, και ο υφυπουργός Εξωτερικών για τη Διαχείριση και τους Πόρους Μάικλ Ρήγας. Συνολικά 400 αξιωματούχοι θα βρεθούν στην Αθήνα στις 6 και 7 Νοεμβρίου.
Οι αμερικανοί υπουργοί Ενέργειας Κρις Ράιτ (δεξιά) και Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ
Η P-TEC
Η Σύμπραξη για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (Partnership for Transatlantic Energy Cooperation – P-TEC) ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του πρώην υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, Ρικ Πέρι, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών (Three Seas Initiative).
Η Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών είναι μια περιφερειακή πλατφόρμα συνεργασίας, ιδρυθείσα το 2015 από την Πολωνία και την Κροατία, με στόχο την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ χωρών που βρίσκονται μεταξύ της Βαλτικής, της Αδριατικής και της Μαύρης Θάλασσας. Κύριοι άξονές της είναι η ενέργεια, οι υποδομές και η ψηφιακή συνδεσιμότητα.
Στόχος της P-TEC είναι η ενίσχυση της ενεργειακής διασυνδεσιμότητας, της ασφάλειας και της συνεργασίας ανάμεσα στις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η πρωτοβουλία P-TEC εστιάζει σε κοινές ενεργειακές υποδομές (δίκτυα ηλεκτρισμού, αγωγούς, μεταφορές), με στόχο τη δημιουργία βιώσιμης, ανθεκτικής και συνεργατικής ενεργειακής αγοράς που θα αποφέρει οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη.
Μέλη της P-TEC, τα οποία και θα εκπροσωπηθούν στην Αθήνα στις 6 και 7 Νοεμβρίου από τους υπουργούς Ενέργειας, είναι οι χώρες: Αλβανία, Αυστρία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, ΕΕ, Γεωργία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Κόσοβο, Λετονία, Λιθουανία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Πολωνία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ουκρανία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Την ΕΕ θα εκπροσωπήσει η γενική διευθύντρια Ενέργειας της Ευρ. Επιτροπής Ντίτε Τζουλ Γιόργκενσεν.
Οι εταιρείες
Κολοσσοί της ενέργειας κυρίως ορμώμενοι από τις ΗΠΑ με μπίζνες σε LNG, την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων αλλά και την ψηφιακή τεχνολογία και το AI θα βρεθούν στην Αθήνα στη διάρκεια των εργασιών της P-TEC.
Οπως αναφέρουν πηγές, η παρουσία τους στην Ελλάδα φανερώνουν τις προθέσεις τους να ενδυναμώσουν τη στρατηγική των ΗΠΑ και της ΕΕ για τη μεγαλύτερη είσοδο του LNG στη Γηραιά Ηπειρο προς αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου.
Η χώρα μας μέσω των τερματικών σταθμών LNG της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης και του «Κάθετου Διαδρόμου» και του δικτύου αγωγών ανάμεσα στην Ελλάδα, τις βαλκανικές χώρες και την Ουκρανία, φιλοδοξεί να παίξει τον ρόλο της κεντρικής πύλης εισόδου αμερικανικού αερίου.
Μελλοντικά δε, αν κι εφόσον Chevron και ExxonMobil ανακαλύψουν κοιτάσματα φυσικού αερίου στις υπεράκτιες παραχωρήσεις της Κρήτης και Νότια της Πελοποννήσου, η Ελλάδα έχει την προοπτική να καταστεί και παραγωγός-προμηθευτής ενέργειας της Ευρώπης.
Μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι δίνουν το «παρών» στην Ελλάδα. Θα συμμετέχουν στις εργασίες της P-TEC επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις εξορύξεις υδρογονανθράκων και την παραγωγή LNG, όπως η ExxonMobil, η Woodside Energy, η ConocoPhilips, η Cheniere, καθώς και άλλες εταιρείες με κύρια δραστηριότητα το LNG, όπως οι Venture Global LNG, Excelerate Energy και LNG Allies καθώς και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς στην ενέργεια, όπως για παράδειγμα η Italgas (διαχειριστής φυσικού αερίου), οι DTEK, Westinghouse, Global Vision, Concelex, Excelerate Energy, Baker Hughes, E-INFRA και EQT.
Μεγάλο ενδιαφέρον αποκτούν και η έλευση στην Αθήνα στελεχών των Google και Amazon. Οι δύο κορυφαίοι τεχνολογικοί κολοσσοί επενδύουν στα Data Centers αναζητώντας ενεργειακές πηγές για τη λειτουργία τους.
Φυσικά, συμμετοχή στις εργασίες της P-TEC και πιο συγκεκριμένα σε επιχειρηματικό φόρουμ που διοργανώνεται στο πλαίσιο της υπουργικής συνάντησης θα έχουν και μεγάλες ελληνικές εταιρείες: Οι ΔΕΗ, HELLENiQ ENERGY, ΔΕΠΑ Εμπορίας, ΑΔΜΗΕ, Metlen, Motor Oil και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, καθώς και ναυτιλιακές εταιρείες, λένε οι πληροφορίες ότι θα παρευρεθούν στο φόρουμ.
Ασφάλεια και επενδύσεις
Την πρώτη ημέρα του συνεδρίου, στις 6 Νοεμβρίου, συμμετέχοντες υπουργοί, θεσμικοί εκπρόσωποι, διεθνείς οργανισμοί και στελέχη κορυφαίων επιχειρήσεων του ενεργειακού τομέα από Αμερική, Ευρώπη και Ελλάδα συζητούν για τις νέες ενεργειακές τάσεις και τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για μια ασφαλή, βιώσιμη και ανταγωνιστική ενεργειακή αγορά.
Τις εργασίες ανοίγουν οι υπουργοί Ενέργειας ΗΠΑ και Ελλάδας, Κρις Ράιτ και Σταύρος Παπασταύρου, με ένα fire-side chat. Ακολουθεί πιθανότατα η ομιλία του αμερικανού υπουργού Εσωτερικών, Νταγκ Μπέργκαμ.
Μεταξύ των θεματικών ενοτήτων που θα συζητηθούν στα πάνελ περιλαμβάνονται: ο ρόλος του φυσικού αερίου στη νέα ενεργειακή γεωγραφία της Ευρώπης, ο κάθετος διάδρομος του φυσικού αερίου, η προσέλκυση κεφαλαίων για επενδύσεις σε ενεργειακές υποδομές, η συμβολή της ενέργειας στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ενεργειακών συστημάτων και οι αναδυόμενες τεχνολογίες.
Η πρώτη ημέρα θα ολοκληρωθεί με επίσημο δείπνο υψηλών προσκεκλημένων. Ιδιαίτερης σημασίας είναι το πάνελ αφιερωμένο στην Ελλάδα, στο οποίο η πολιτική ηγεσία θα παρουσιάσει τα πεπραγμένα καθώς και τον μακροπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό στον τομέα της ενέργειας.
Η δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου, στις 7 Νοεμβρίου, είναι αφιερωμένη στις υπουργικές εργασίες του P-TEC, με τη συμμετοχή υπουργών Ενέργειας και υψηλόβαθμων εκπροσώπων από τις συμμετέχουσες χώρες.
Οι συζητήσεις θα επικεντρωθούν στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της επάρκειας εφοδιασμού, στη διαμόρφωση στρατηγικών για βιώσιμες ενεργειακές υποδομές, καθώς και στον ρόλο του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ως μοχλού ανταγωνιστικότητας και περιφερειακής σταθερότητας.
