Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας ελβετός οδοντίατρος, το όνομά του Ζουλιέν Γκριβέλ. Kάπου εκεί στις αρχές των seventies, o Γκριβέλ, φρέσκος απόφοιτος της οδοντιατρικής, πολύ νέος, πήρε μια εντελώς «αντισυμβατική» επαγγελματική απόφαση: να εγκαταλείψει την ασφαλή, τακτοποιημένη ζωή του στην Ελβετία και να αφιερώσει το είναι του στην Ελλάδα. Οχι όμως γενικώς και αορίστως.
Με συγκεκριμένο στόχο: ρισκάροντας την ίδια την υγεία του, ο Γκριβέλ τάχθηκε στη φροντίδα και θεραπεία λεπρών με οδοντιατρικά προβλήματα. Διόλου εύκολο, διόλου λαμπερό και πάρα πολύ θαρραλέο. Ο Ζουλιέν Γκριβέλ όμως ποτέ δεν επιδίωξε την λάμψη, ούτε θέλησε να αποδείξει κάτι. Εκανε ό,τι έκανε απλώς επειδή το ένιωθε. Ηταν μια εσωτερική ανάγκη του να έρθει στην Ελλάδα για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο νοσοκομείο της Αγίας Βαρβάρας. Κανείς δεν του το ζήτησε. Για ποιον λόγο; Μπορεί και να μην έχει καν σημασία ο λόγος.
Η ουσία είναι ότι ο Γκριβέλ, που εξακολουθεί να βρίσκεται κοντά μας, υπήρξε ένας ήρωας της καθημερινότητας και οι ήρωες της καθημερινότητας δεν ενοχλούνται από το γεγονός ότι είναι «καταδικασμένοι» στην ανωνυμία. Ευτυχώς όμως που, ενίοτε, για κάποιους από αυτούς τους ήρωες έρχεται το πλήρωμα του χρόνου. Κάποιοι άλλοι, ήρωες και αυτοί της καθημερινότητας (με τον τρόπο τους), αποφασίζουν να ασχοληθούν με την περίπτωσή τους και να τους κάνουν, για λίγο, σταρ.
Ο Σταύρος Ψυλλάκης, ένας από τους πιο σημαντικούς εν ενεργεία έλληνες σκηνοθέτες ταινιών τεκμηρίωσης, το έκανε. Επλασε το πορτρέτο του Ζουλιέν Γκριβέλ για να το αφήσει κληρονομιά στις μετέπειτα γενιές. Για να δείξει, τελικά, τι σημαίνει να είσαι πραγματικός ήρωας. Και το πόσο δύσκολο είναι να είσαι. Ομως ο σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ όπως τα «Αλλος δρόμος δεν υπήρχε», «Μεταξά – Ακούγοντας τον χρόνο…» κ.ά., δεν ενδιαφέρεται να καταγράψει τα επιτεύγματα του Γκριβέλ πλάθοντας το εγκώμιό του στο ντοκιμαντέρ «Σμιλεμένες ψυχές» (Ελλάδα, 2025).
Τον ενδιαφέρει να αγγίξει με ευγένεια την ψυχή του οδοντιάτρου, να την νιώσει (και έτσι να τη νιώσουμε και εμείς). Ασφαλώς και υπάρχουν τα απαραίτητα βιογραφικά στοιχεία γύρω από τη ζωή του Γκριβέλ, όμως και να μην υπήρχαν δεν θα πείραζε. Ο Ψυλλάκης αδιαφορεί για τα φανταχτερά «στολίδια» και εστιάζει στο σμίλεμα της ψυχής του ανθρώπου. Για αυτό και το έργο του έχει αξία.
