Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο˙ κάποιες φόρες μπορεί να είναι και μία μόνο κουταλιά από μια πάστα αμυγδάλου. Αυτή θα μπορούσε να ήταν η πολύ σύντομη περιγραφή των δύο πρώτων επεισοδίων του «Ριφιφι», της νέας σειράς της Cosmote TV, σε σκηνοθεσία του Σωτήρη Τσαφούλια και σενάριο του Βασίλη Ρίσβα και της Δήμητρας Σακαλή.
Κάθε μεσημέρι, μετά τη δουλειά της, η Όλγα (Ευαγγελία Μουμούρη) πηγαίνει στο ίδιο ζαχαροπλαστείο, κάθεται στο ίδιο τραπέζι, κάνει την ίδια παραγγελία, μια πάστα αμυγδάλου και έναν καφέ, κοιτάει το κτήριο της Τράπεζας Ανάπτυξης που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά της λεωφόρου, τρώει μια κουταλιά, πληρώνει, σηκώνεται και φεύγει.
Η Όλγα θέλει να εκδικηθεί την τράπεζα διότι εξαιτίας της έχασε το παιδί και τον άνδρα της. Θα τη ληστέψει και ξέρει πώς να το κάνει. Εξυφαίνει το σχέδιο της για περίπου 10 χρόνια και πλέον έχει φτάσει στην τελική του φάση: να το αποκαλύψει σε 4 συνεργούς που θεωρεί ότι είναι οι καταλληλότεροι, διότι και οι δικές τους ζωές έχουν σαρωθεί από τη συγκεκριμένη τράπεζα. Είναι ο μελαγχολικός Νίκος (Βασίλης Χαραλαμπόπουλος), ο «αιώνιος έφηβος» Βάκης (Πάνος Βλάχος), ο πληγωμένος Μιχάλης (Προμηθέας Αλειφερόπουλος), ο συνέταιρος του συζύγου της και αφοσιωμένος φίλος της Μανώλης (Χρήστος Χατζηπαναγιώτης). Σε αυτούς θα προστεθούν από «σπόντα» ο Αντώνης (Βλαδίμηρος Κυριακίδης) και ο Αργύρης (Δήμος Γιγαντακης).
«Ριφιφί»: Σειρά εμπνευσμένη από τη ληστεία του αιώνα
Το σχέδιο της Όλγας θα πετύχει και αυτό το γνωρίζουμε όχι μόνο από την εναρκτήρια σκηνή της σειράς, αλλά και από την αληθινή ιστορία που έδωσε την έμπνευση για το σενάριο του «Ριφιφί».
Πρόκειται για τη ληστεία που έγινε το 1992 στο κατάστημα της Τράπεζας Εργασίας επί της οδού Καλιρρόης στην Αθήνα. Χωρίς να γίνουν αντιληπτοί, οι ληστές έσκαβαν για μήνες μια υπόγεια σήραγγα για να προσεγγίσουν το θησαυροφυλάκιο της τράπεζας. Στην επιχείρηση συμμετείχαν, σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, τουλάχιστον 5 άτομα, χρησιμοποιήθηκαν μέχρι και βαγονέτα προκείμενου οι ληστές να αποσπάσουν τη λεία τους από τις θυρίδες της τράπεζας.
Υπολογίζεται ότι άνοιξαν περισσότερες από 351 θυρίδες από τις οποίες απέσπασαν μετρητά, κοσμήματα και άλλα πολύτιμα αντικείμενα συνολικής αξίας άνω των 2 δισ δραχμών. Παρόλα αυτά 1.100 θυρίδες έμειναν ανέγγιχτες, με την Αστυνομία να προσπαθεί να καταλάβει το λόγο. Η ληστεία παραμένει μέχρι και σήμερα, τριάντα τρία χρόνια μετά, ανεξιχνίαστη.
Όπως όμως σχολίασε ο Τσαφούλιας σε δηλώσεις του μετά την προβολή των επεισόδιων: «η σειρά είναι εμπνευσμένη από τα γεγονότας της ληστείας, δεν βασίζεται σε αυτά ούτε τα καταγράφει ως ντοκιμαντέρ».
Γιατί το «Ριφιφί» δεν είναι το «ελληνικό Casa de Papel»
Δραματουργικά η ληστεία λειτουργεί ως η αφορμή προκειμένου η σειρά να μιλήσει για αυτό που πραγματικά την ενδιαφέρει: τους ήρωες και τα κίνητρά τους. Από το πρώτο κιόλας επεισόδιο γίνεται σαφές ότι δεν έχουμε ένα heist series. Η ληστεία, από τη στιγμή που βλέπουμε ότι ήταν πετυχημένη, αποκτά δευτερεύοντα ρόλο. Το βάρος δίνεται στους πρωταγωνιστές.
Στο πρώτο επεισόδιο γνωρίζουμε τους πέντε βασικούς, την Όλγα, τον Μανώλη, τον Βάκη, τον Νίκο και τον Μιχάλη, και μαθαίνουμε σταδιακά πτυχές από τις ατομικές τους ιστορίες. Στο δεύτερο επεισόδιο μας αποκαλύπτεται το δίδυμο Αντώνη και Αργύρη, το οποίο προσφέρει σε γενναιόδωρες δόσεις το πικρό χιούμορ που πάντα έχουν ιστορίες κοινωνικής και προσωπικής ασφυξίας, όπως είναι αυτές των ηρώων του «Ριφιφί».
Τα πραγματικά τιμαλφή του «Ριφιφί» δεν βρίσκονται στις τραπεζικές θυρίδες αλλά είναι τα επτά ψυχογραφήματα των κεντρικών χαρακτήρων. Στα περίπου 120 λεπτά των δύο πρώτων επεισοδίων, η σειρά αναδεικνύει τις ποιότητες και τη θερμοκρασία της, μέσα από μια εκλεπτυσμένη αφήγηση η οποία δεν διατρέχει επιφανειακά μια σειρά γεγονότων αλλά εμβαθύνει και αποκαλύπτει ακόμα και τις πιο λεπτές συναισθηματικές αποχρώσεις των ηρώων. Ίσως μία ή δύο σκηνές να επέβαλαν ένα συγκεκριμένο βλέμμα και συναίσθημα, όμως σε καμία περίπτωση δεν αναιρούν το επιτυχημένο συνολικό αποτέλεσμα.
Η αλήθεια είναι ότι Τσαφούλιας προτιμά να δημιουργεί ο ίδιος ένα συνολικό δραματουργικό σύμπαν, ωστόσο στο «Ριφιφί» -τουλάχιστον στα επεισόδια που είδαμε- λειτουργεί άρτια η συνεργασία του με τους δύο σεναριογράφους, όπως αντίστοιχα είχε λειτουργήσει και στις «17 κλωστές».
Στα πολύ θετικά της σειράς είναι ότι αν και εκτυλίσσεται στις αρχές της δεκαετίας του ’90 δεν υποκύπτει στη ρηχή νοσταλγία και τις εύκολες αναπαραστάσεις των χρόνων της ευμάρειας. Όπως χιουμοριστικά σχολίασε ο Πάνος Βλάχος κατά τη διάρκεια του QnA που ακολούθησε της δημοσιογραφικής προβολής «πρέπει να είμαστε οι πιο φτωχοί και μίζεροι άνθρωποι των ‘90s -αυτή η σειρά είναι sci-fi κανονικά».
Μια εντυπωσιακή ανασύσταση εποχής
Η σειρά τοποθετείται στο 1992, μας χωρίζουν τρεις δεκαετίες, ούτε πολύ ούτε και λίγο, και ένα μεγάλο μέρος των θεατών θα έχει αναμνήσεις και βιώματα από εκείνα τα χρόνια. Και όμως, από το πρώτο κιόλας πλάνο του Ριφιφί βυθίζεσαι σε εκείνη την εποχή, στην ατμόσφαιρά και τα αντικείμενά της. Είναι σαν να εισέρχεσαι σε μια άτυπη ανασκαφή του καθημερινού βίου.
Κι αν είναι -όσο είναι δηλαδή- εύκολο να βρεθεί ένα πράσινο λεωφορείο ή να υπάρχει η ανάλογη σπουδή στα κοστούμια (Άγις Παναγιώτου), τις κομμώσεις (Γιώργος Ταμπακάκης) και το make up (Κατερίνα Βαθραλίτου), δεν γίνεται να μην θαυμάσουμε την προσοχή που δόθηκε ακόμα και στα πιο μικρά: τα τάπερ, τα είδη υγιεινής, τις δισκέτες, τους ελάχιστους υπολογιστές, τα τέλεξ, τα παιδικά παιχνίδια –ένα ολόκληρο σύμπαν από props που σε συγκινούν μόλις τα βλέπεις, αν και πολλά απλώς τα προσπερνά η κάμερα. Συγκροτούν τις καθοριστικές λεπτομέρειες που συνθέτουν τον καμβά πάνω στον οποίο αναπτύσσονται οι χαρακτήρες.
Και ίσως το πιο χαρακτηριστικό αυτής της ανασύστασης είναι το πόσο συχνά σημειώνουν οι χαρακτήρες -θα αναζητούν ή θα έχουν πάνω τους ένα στυλό ή ένα χαρτάκι για να γράψουν κάτι στα γρήγορα. Το 1992 ήταν μια εποχή χειρόγραφη, αναλογική και κάπως πιο φασαριόζικη. Όσο φυσικό ήταν το κάπνισμα σε κάθε εσωτερικό χώρο, ήταν αντίστοιχα φυσικό να κρατάς πρόχειρες σημειώσεις και μια συνομιλία μπορούσε να επικαλυφθεί από τις θορυβώδεις τότε οικιακές συσκευές ή από κάποιο κομπρεσέρ -η Αθήνα τότε ήταν ένα απέραντο εργοτάξιο- ή, το πιο σύνηθες, από το κουδούνισμα του σταθερού τηλεφώνου.
«Προσπαθήσαμε πολύ για να πετύχουμε αυτό το αποτέλεσμα», θα πει σε ερώτηση του ΒΗΜΑΤΟΣ, η executive producer της σειράς και υπεύθυνη περιεχομένου της Cosmote TV, Φαίη Τσιτσιπή. «Χρειάστηκε πολύ καλό και ενδελεχές scouting στις τοποθεσίες και φυσικά έγινε εξαιρετική δουλειά στο production design από τον Μιχάλη Σαμιώτη και στην σκηνογραφία από τη Μυρτώ Δασκαρόλη».
Σε αυτά τα πλάνα, με τους δρόμους χωρίς τα πολύχρωμα κουτιά των δίκυκλων ντιλίβερι, με τα περίπτερα, τα απαρχαιομένα σήμερα φανάρια και τους τηλεφωνικούς θαλάμους ίσως αναναγνωρίσουμε και μια φευγαλέα λάμψη του εαυτού μας -ένα κανονικό ριφιφί στις θυρίδες των αναμνήσεών μας.
INFO
Τo «Ριφιφί», η νέα σειρά της Cosmote TV, σε σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια και σενάριο Βασίλη Ρίσβα και Δήμητρας Σακαλή, θα κάνει πρεμιέρα στις 15 Δεκεμβρίου στις 23:00 και θα προβάλλεται κάθε Δευτέρα στις 23:00 αποκλειστικά στο COSMOTE CINEMA 1. Αμέσως μετά την προβολή του στο κανάλι, κάθε νέο επεισόδιο της σειράς θα είναι διαθέσιμο On Demand, σε 4Κ ανάλυση.
