Οι πιο γνωστοί χαμένοι πίνακες της ιστορίας

Ένας πίνακας του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, χαμένος εδώ και αιώνες, πουλήθηκε σε δημοπρασία έναντι 2,3 εκατομμυρίων δολαρίων, πολύ πάνω από την αρχική εκτιμώμενη τιμή του.

Το έργο που απεικονίζει τον Χριστό στον σταυρό του μαρτυρίου, φιλοτεχνήθηκε το 1613. Η ιστορία του «ταξιδιού» του είναι άγνωστη και ήταν ένα «κατά τύχη» που τον έφερε στο προσκήνιο.

Ανακαλύφθηκε πριν από μερικούς μήνες τυχαία από τον δημοπράτη Ζαν-Πιέρ Οσενάτ σε μία έπαυλη στο Παρίσι, όπου παρέμενε κρυμμένος εδώ και πάνω από τέσσερις αιώνες.

Ο Οσενάτ εντόπισε το έργο καθώς ο ίδιος και η ομάδα του προετοίμαζαν το ακίνητο προς πώληση. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο πίνακας ήταν «ένα αριστούργημα» που ζωγράφισε ο φλαμανδός ζωγράφος «στον κολοφώνα της δημιουργικότητάς του».

Η αυθεντικότητα του έργου πιστοποιήθηκε από τον γερμανό ιστορικό τέχνης Νιλς Μπίτνερ, σύμφωνα με τον οποίο ο Ρούμπενς ζωγράφιζε συχνά εσταυρωμένους, αλλά σπάνια απεικόνιζε «τον σταυρωμένο Χριστό ως νεκρό σώμα στον σταυρό.

Έτσι, αυτός είναι ο μοναδικός πίνακας που δείχνει αίμα και νερό να κυλούν από την πληγή στο πλευρό του Χριστού – και αυτό είναι κάτι που ο Ρούμπενς ζωγράφισε μόνο μία φορά».

Ο επί αιώνες χαμένος Ρούμπενς έγινε η αφορμή να ψάξουμε τις ιστορίες κλεμμένων έργων τέχνης.

Κατά τη διάρκεια των αιώνων, διάσημες κλοπές έχουν γίνει πολλές κι ενώ τα περισσότερα από τα κλεμμένα αριστουργήματα ανακτήθηκαν, υπάρχουν μερικά που εξακολουθούν να αγνοούνται μέχρι και σήμερα.

“The 12-Panel Ghent Altarpiece”, Γιαν βαν Άικ

Το Πολύπτυχο της Γάνδης, αποκαλούμενο και ως Η Προσκύνηση του Αμνού ή Ο Αμνός του Θεού (Het Lam Gods) είναι ένα μνημειώδες πολύπτυχο της πρώιμης φλαμανδικής τέχνης, των αρχών του 15ου αιώνα.

Το Πολύπτυχο της Γάνδης είναι ένας από τους σπουδαιότερους πολιτιστικούς θησαυρούς της βόρειας Ευρώπης, έργο του Γιαν βαν Άικ και του λιγότερο γνωστού αδελφού του, Χούμπερτ βαν Άικ.

Ολοκληρώθηκε το 1432 και είναι εξαιρετικά φιλοτεχνημένο, με έντονα λαμπερά χρώματα και εξαιρετικές λεπτομέρειες. Μπορούμε να πούμε ότι ήταν ο μεγαλύτερος και βαρύτερος πίνακας που έχει κλαπεί ποτέ, αποτελούμενος από 12 πάνελ με ύψος τουλάχιστον 3,35 μέτρα και πλάτος 4,57 μέτρα.

Το 1795, ο πρώτος αυτοκράτορας της Γαλλίας, Ναπολέων Βοναπάρτης, έβαλε στο μάτι το διάσημο έργο τέχνης. Έστειλε στρατεύματα που κατάφεραν να κλέψουν τέσσερα από τα πάνελ από τον καθεδρικό ναό και τα εξέθεσε στο διάσημο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.

Τελικά επιστράφηκαν στο Βέλγιο. Το 1815, έξι από τα πάνελ πωλήθηκαν από έναν εφημέριο του καθεδρικού ναού, προκειμένου νène Goedertie.

Έστειλε μια ομάδα ανδρών στον καθεδρικό ναό ένα βράδυ για να κλέψουν το κάτω αριστερό πάνελ, γνωστό ως «Οι Δίκαιοι Κριτές».

Ο Goedertie είχε κόψει το πάνελ στη μέση, αφήνοντας το άλλο μισό για να το βρει η αστυνομία, και ζήτησε λύτρα. Το χρηματικό ποσό που ζήτησε δεν του δόθηκε ποτέ και το πάνελ εξακολουθεί να αγνοείται μέχρι σήμερα.

“Le pigeon aux petits pois”, Πάμπλο Πικάσο

Ο Πάμπλο Πικάσο κατέχει το ρεκόρ του καλλιτέχνη με τα περισσότερα κλεμμένα έργα τέχνης στον κόσμο, με περισσότερα από 1.000 έργα του να έχουν δηλωθεί ως χαμένα.

Αυτός ο πίνακας, γνωστός ως “Le pigeon aux petits pois”, κλάπηκε τον Μάιο του 2010 μαζί με άλλα 4 έργα τέχνης, μεταξύ των οποίων και έργα των Ματίς και Μπρακ, από το Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris στη Γαλλία.

Η ληστεία αυτή πραγματοποιήθηκε από έναν μόνο άνδρα και τα μόνα στοιχεία που βρήκε η αστυνομία στον τόπο του εγκλήματος ήταν ένα σπασμένο παράθυρο, ένα σπασμένο λουκέτο και οι άδειες κορνίζες, από τις οποίες τα έργα είχαν αφαιρεθεί προσεκτικά.

Ο αισθητήρας και οι συναγερμοί που θα έπρεπε να είχαν ενεργοποιηθεί, ήταν εκτός λειτουργίας. Η ληστεία δεν ανακαλύφθηκε μέχρι το επόμενο πρωί.

• Γκερνίκα: Από τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο στον καμβά του Πικάσο

Ωστόσο, υπάρχει μια ανατροπή. Ο δράστης βρέθηκε και καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκιση και του επιβλήθηκε χρηματικό πρόστιμο. Ήταν ο Vjéran Tomic, ο οποίος είχε ήδη ποινικό μητρώο.

Ένας από τους συνεργάτες του Tomic, ο Yonathan Birn, ομολόγησε ότι πέταξε τα κλεμμένα έργα τέχνης στα σκουπίδια. Η αξία του “Le pigeon aux petits pois” ξεπερνά τα 28 εκατομμύρια δολάρια.

“Poppy Flowers”, Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Το Μουσείο Mohamed Khalil στο Κάιρο εξέθετε με υπερηφάνεια το έργο “Poppy Flowers” του Βίνσεντ Βαν Γκογκ (αξίας 55 εκατομμυρίων δολαρίων) μέχρι το 1977, όταν και εκλάπη.

Δύο χρόνια αργότερα εντοπίστηκε στο Κουβέιτ και ανακτήθηκε. Ο τόπος όπου βρέθηκε ο πίνακας δεν αποκαλύφθηκε ποτέ στο κοινό.

Η ιστορία του “Poppy Flowers” δεν σταματά εδώ αφού τον Αύγουστο του 2010 κλάπηκε ξανά. Αυτή τη φορά, το έργο τέχνης εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνη.

Το μουσείο ανέφερε ότι ο πίνακας είχε αφαιρεθεί από το πλαίσιο με ένα ζευγάρι κοπτικά κουτιών.

Την εποχή της ληστείας, ο υπουργός Πολιτισμού της Αιγύπτου Farouk Hosni ανακοίνωσε στο κοινό ότι οι ύποπτοι είχαν συλληφθεί.

Ο Hosni στη συνέχεια ανακάλεσε τη δήλωσή του, καθώς αυτό δεν ήταν αλήθεια. Την ημέρα της ληστείας, μόνο 7 από τις 43 κάμερες ασφαλείας λειτουργούσαν.

• Βαν Γκογκ: Το καλοκαίρι που αυτοκτόνησε ο πιο φωτεινός ζωγράφος

Ο πίνακας εξακολουθεί να αγνοείται και οι αρχές δεν έχουν καταφέρει να εντοπίσουν τον δράστη. Σε συνέντευξή του, ο Αιγύπτιος υπουργός Εσωτερικών Χαμπίμπ Αλ-Αντλί δήλωσε ότι πιστεύει ότι ένας υπάλληλος του μουσείου συμμετείχε στην κλοπή ή έκλεψε τον πίνακα.

“The Storm on the Sea of Galilee”, Ρέμπραντ

Ήταν το πρωί της 18ης Μαρτίου 1990, όταν δύο κλέφτες ντυμένοι με στολές αστυνομικών μπήκαν στο μουσείο Isabella Stewart Gardner της Βοστώνης και έκλεψαν το έργο «Η καταιγίδα στη Θάλασσα της Γαλιλαίας», μαζί με 12 άλλα έργα ζωγραφικής.

Θεωρώντας πως είναι όντως αστυνομικοί οι υπάλληλοι του μουσείου τους επέτρεψαν την είσοδο. Όταν οι «αστυνομικοί» τους έδεσαν και άρχισαν να κόβουν τους πίνακες από τις κορνίζες τους, οι υπάλληλοι δεν μπορούσαν να αντιδράσουν.

Μεταξύ των κλεμμένων έργων τέχνης περιλαμβάνονταν πίνακες διάσημων καλλιτεχνών, όπως ο Γιοχάνες Βερμέερ, ο Εντγκάρ Ντεγκά και ο Γκόβερτ Φλινκ.

Σήμερα, οι άδειες κορνίζες εξακολουθούν να κρέμονται στις αρχικές τους θέσεις ως υπενθύμιση του τι χάθηκε και με την ελπίδα ότι κάποια μέρα αυτά τα έργα θα επιστραφούν.

Ήταν η μεγαλύτερη κλοπή έργων τέχνης στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Ρέμπραντ φαν Ράιν είναι γνωστός για τους διάσημους πίνακές του που απεικονίζουν βιβλικές σκηνές και θρησκευτικές μορφές.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του ζωγράφισε μόνο ένα θαλασσινό τοπίο, γνωστό ως «Η καταιγίδα στη Θάλασσα της Γαλιλαίας». Ο πίνακας απεικονίζει τη βιβλική ιστορία του Ιησού που ηρεμεί τη θάλασσα.

Η σκηνή απεικονίζει τον Ιησού Χριστό και τους μαθητές του να βρίσκονται σε καταιγίδα ενώ πλέουν στη Θάλασσα της Γαλιλαίας. Σύμφωνα με το Κατά Ματθαίον 8:23-27, ο Ιησούς ηρέμησε τη θάλασσα και άφησε τους μαθητές του κατάπληκτους.

H εκτιμώμενη αξία του πίνακα αγγίζει τα 100 εκατομμύρια δολάρια.

“The Concert”, Γιοχάνες Βερμέερ

Ένα άλλο έργο τέχνης που εκλάπη την ίδια νύχτα είναι «Το κονσέρτο» του Γιοχάνες Βερμέερ, το οποίο είναι το πιο πολύτιμο χαμένο έργο τέχνης στον κόσμο, με εκτιμώμενη αξία 200 εκατομμύρια δολάρια.

Η υπόθεση της κλοπής των 13 έργων τέχνης από το μουσείο Isabella Stewart Gardner της Βοστώνης άνοιξε ξανά το 2013, ωστόσο δεν βρέθηκαν στοιχεία και τα έργα παραμένουν μέχρι σήμερα αγνοούμενα.

• Στο φως ο «θεός Έρωτας» σε διάσημο πίνακα του Βερμέερ

Η αμοιβή των 10 εκατομμυρίων δολαρίων προς όποιον παρέχει ουσιαστικές πληροφορίες για τους εξαφανισμένους πίνακες, αποτελεί την υψηλότερη αμοιβή που έχει προσφερθεί.

Συνολικά, η λεία υπολογίζεται στα 600 εκατομμύρια δολάρια.

“Portrait of A Young Man”, Ραφαήλ

Αυτός ο πίνακας του 16ου αιώνα, έργο του ιταλού ζωγράφου της Αναγέννησης Ραφαήλ, εκλάπη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Αρχικά, ανήκε στην πολωνική αριστοκρατική οικογένεια Czartoryski, αλλά ήταν ένας από τους πολλούς πίνακες που εκλάπησαν από τους Ναζί.

Ο συγκεκριμένος πίνακας κατασχέθηκε από έναν από τους ανώτερους αξιωματούχους του Χίτλερ, τον Χανς Φρανκ, ο οποίος τον πήρε για το Führermuseum του Χίτλερ.

Ο πίνακας εθεάθη για τελευταία φορά στην κατοικία του Φρανκ το 1945 και από τότε αγνοείται. Το 2012, εμφανίστηκαν στο διαδίκτυο ισχυρισμοί ότι είχε εντοπιστεί η θέση του πίνακα, αποδείχθηκαν όμως ψευδείς.

“Portrait of Francis Bacon”, Λούσιαν Φρόιντ

Μια άλλη περίεργη εξαφάνιση ήταν το πορτρέτο του καλλιτέχνη Francis Bacon, που ζωγράφισε ο φίλος και συνάδελφός του, Λούσιαν Φρόιντ, εγγονός του Sigmund Freud.

Αυτός ο μικρός πίνακας εξαφανίστηκε το 1988 από μια γκαλερί στο Βερολίνο που ήταν γεμάτη κόσμο.

Χωρίς να βρεθούν σημειώματα για λύτρα ή στοιχεία, ο καλλιτέχνης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το έργο τέχνης θα μπορούσε να έχει κλαπεί από έναν θαυμαστή του Francis Bacon.

Ο καλλιτέχνης ζήτησε την επιστροφή του έργου του, αναρτώντας αφίσες «καταζητείται» με αμοιβή σε όλο το Βερολίνο, με την ελπίδα ότι θα επανεμφανιστεί πριν από την έκθεση των έργων του στην Tate Britain Gallery το 2001.

Παρά την κινητοποίηση ο πίνακας παραμένει αγνοούμενος μέχρι σήμερα.