Ποιος μπορεί να ξεχάσει τα κανό που είχαν βγει σε δρόμους του Κολωνού τον Οκτώβριο του 2021, τον χείμαρρο που είχε σχηματιστεί, «πνίγοντας» τη Μαρασλή στην «καρδιά» του Κολωνακίου, το Σεπτέμβριο του ’24, παρασύροντας καρέκλες και τραπέζια στο πέρασμά του, και τη γυναίκα που είχε σκαρφαλώσει στην οροφή του αυτοκινήτου της για να γλιτώσει από τα ορμητικά νερά που είχαν σκεπάσει την οδό Αχαΐας στους Αμπελόκηπους; Οι εικόνες με τα βοθρολύματα που πλημμύρισαν τη Λεωφόρο Ποσειδώνος, στο ύψος του Αλίμου, τον περασμένο Δεκέμβριο, προκαλούν ακόμη ανατριχίλα.
Σε κάθε νεροποντή πολλές περιοχές της Αττικής, ακόμη και το κέντρο της Αθήνας, κινδυνεύουν να «πνιγούν». Δρόμοι – ποτάμια σχηματίζονται μέσα σε λίγα λεπτά δημιουργώντας εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες. Ειδικά στην Αττική, τα αίτια είναι λίγο έως πολύ γνωστά και σχετίζονται με την τσιμεντοποίηση των πόλεων, το μπάζωμα των ρεμάτων και τις ξεπερασμένες, σε ότι αφορά τις προδιαγραφές, υδραυλικές εγκαταστάσεις.
«Ενώ πριν από δύο δεκαετίες, μέχρι και το 2010, οι πλημμύρες στην Αττική εντοπίζονταν στο Φαληρικό Δέλτα, δηλαδή στο Μοσχάτο, τον Ταύρο και στις εκβολές του Κηφισού, τώρα εκπληρώνονται πιο ψηλά – στη Νέα Φιλαδέλφεια, την Πετρούπολη, το Περιστέρι. Επίσης, αυξάνει και το ύψος των πλημμυρών. Παλαιά είχαν ύψος 1,2 μέτρο. Άρχισε να ανεβαίνει στο 1,5 – 2 μέτρα. Είναι κάτι που είδαμε και στη Μάνδρα», δηλώνει στο ΒΗΜΑ ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, και πρόεδρος του ΟΑΣΠ (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας), Ευθύμιος Λέκκας.
Μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια και το κέντρο της Αθήνας. Προσφάτως, ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, άφησε αιχμές για την Περιφέρεια Αττικής, η οποία δεν έχει εγκρίνει μέχρι σήμερα μελέτη για τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό της πόλης. «Η μία αφορά την κατασκευή δικτύων ομβρίων υδάτων στην Ακαδημία Πλάτωνος που γειτνιάζει με τον Κηφισό ο οποίος πλημμυρίζει. Το έργο δεν έχει ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα της Περιφέρειας και το παλεύουμε διότι είναι κρίσιμο έργο», είπε.
Απαιτείται 2πλασιασμός του δικτύου ομβρίων
Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Υποδομών του Δήμου Αθηναίων, Ανδρέα Γραμματικογιάννη, το δίκτυο ομβρίων στην Αθήνα καλύπτει περίπου το 20% των υδροροών. «Οι προδιαγραφές λένε ότι το ελάχιστα αποδεκτό είναι το 40%. Άρα πρέπει σε πρώτη φάση να κάνουμε διπλασιασμό των δικτύων ομβρίων και εν συνεχεία να ελέγξουμε και πολλά από τα ήδη κατασκευασμένα, τα οποία είναι ξεπερασμένα. Άρα και πρέπει να κάνουμε καινούργια και να αντικαταστήσουμε πολλά από τα υφιστάμενα», συμπεραίνει.
Πριν από περίπου έναν μήνα, η δημοτική Αρχή «πέρασε» από τη Δημοτική Επιτροπή έναν διαγωνισμό για αντιπλημμυρικές μελέτες που αφορούν στον διπλασιασμό των δικτύων απορροής ομβρίων και στην αντικατάσταση αρκετών εξ αυτών. «Ωστόσο, το κόστος κατασκευής που θα προκύψει θα είναι πολύ μεγάλο, γι’ αυτό έχουμε ζητήσει από την Περιφέρεια να μας βοηθήσει στη χρηματοδότηση. Βάζουμε μπροστά το έργο της οδού Αντιγόνης στον Κολωνό, το αντιπλημμυρικό που θέλουμε να δημοπρατήσουμε, το οποίο είναι γύρω στα 6 εκατ. ευρώ. Έχουμε ζητήσει από πέρυσι χρήματα από την Περιφέρεια αλλά κανείς δεν μας έχει απαντήσει. Πριν από λίγο καιρό ανακοινώθηκε ότι θα προχωρήσουν 60-70 αντιπλημμυρικά έργα στο Λεκανοπέδιο, εκ των οποίων ούτε ένα στο Δήμο Αθηναίων», αναφέρει ο κ. Γραμματικογιάννης.
Επιτακτική η χρηματοδότηση
Στην τελευταία επιστολή του προς τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής, με ημερομηνία 10 Οκτωβρίου 2025, ο αντιδήμαρχος Υποδομών αναφέρει: «… δεδομένων των έντονων πλημμυρικών φαινομένων ως αποτέλεσμα σφοδρών βροχοπτώσεων οι οποίες παρουσιάζονται λόγω της κλιματικής κρίσης, η αναγκαιότητα της χρηματοδότησης των αντιπλημμυρικών έργων από την Περιφέρεια Αττικής, αναδεικνύεται ως επιτακτική και άμεση ανάγκη για το Δήμο Αθηναίων για την ασφάλεια τόσο των πολιτών που κατοικούν στο Δήμο μας όσο και όσων κινούνται στην πόλη. Ιδιαίτερα, όσον αφορά στο υπ’ αριθμ. (1) έργο του ανωτέρων σχετικού εγγράφου («… Κατασκευή συλλεκτήρα ομβρίων στην περιοχή Ακαδημίας Πλάτωνος Δήμου Αθηναίων…»), η συνδρομή σας κρίνεται ιδιαίτερα κρίσιμη, καθότι προγραμματίζεται η δημοπράτηση του έργου το επόμενο χρονικό διάστημα. Σημειώνουμε ότι έχουν παρέλθει 11 μήνες από τη σύσκεψη με στελέχη των υπηρεσιών σας, ενώ η προηγούμενη επιστολή μας εστάλη περίπου 10 μήνες πριν χωρίς καμία ανταπόκριση από την πλευρά σας. Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούμε για τις άμεσες ενέργειές σας για την εξεύρεση χρηματοδότησης για τα τόσο κρίσιμα και άμεσα αναγκαία έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στον Δήμο Αθηναίων».
Οι 7 επικίνδυνες περιοχές
Σύμφωνα με καταγραφή που έχει κάνει η δημοτική Αρχή της Αθήνας, τα πιο επικίνδυνα, για πλημμύρες, σημεία της πόλης είναι οι περιοχές γύρω από τον Λυκαβηττό, η οδός Αχαΐας στους Αμπελόκηπους, η οδός Αντιγόνης στον Κολωνό, η Ριζούπολη (σ.σ. εκεί όμως είναι σε εξέλιξη το αντιπλημμυρικό έργο), η οδός Θεσσαλονίκης στα Πετράλωνα, η οδός Μαρασλή στο Κολωνάκι και ο Νέος Κόσμος, όπου σε διάφορα σημεία του εμφανίζονται πλημμυρικά περιστατικά.
Γιατί κινδυνεύουν οι περιοχές γύρω από τον Λυκαβηττό
«Οι περιοχές γύρω από τον Λυκαβηττό έχουν μεγάλη επικινδυνότητα διότι δεν έχουν δίκτυα. Το ίδιο ισχύει σε περιοχές του Κολωνού και των Πετραλώνων. Γι’ αυτό πλημμυρίζουν. Υπάρχουν κομμάτια της Αθήνας στα οποία δεν γνωρίζουμε πού υπάρχουν αγωγοί. Πώς λοιπόν θα κάνεις αντιπλημμυρικό σχεδιασμό όταν δεν γνωρίζεις τι έχεις. Η καταγραφή των δικτύων είναι κομμάτι της μελέτης που θα βγει τώρα στον αέρα», εξηγεί ο κ. Γραμματικογιάννης. Επίσης, από αρκετά σημεία της πόλης περνούν παντορροϊκά δίκτυα (ενιαίο δίκτυο που συλλέγει και μεταφέρει αδιακρίτως και όμβρια και λύματα). Ως παράδειγμα φέρνει το ρέμα Κυκλοβόρος, που περνά κάτω από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, κοντά στο Πεδίο του Άρεως. «Είχε κατασκευαστεί το 1860 αγωγός που αντικατέστησε το ρέμα. Εκεί μέσα πέφτουν και λύματα. Υπάρχουν ακόμη παντορροϊκά δίκτυα στην πόλη, τα οποία πρέπει να διαχωριστούν».
