Στην εποχή των «ήρεμων νερών», που όμως αναδεύονται διαρκώς από τον ανατροφοδοτούμενο αναθεωρητισμό της «γαλάζιας πατρίδας», οι διασταυρώσεις και οι διαδοχικές επιτυχίες στους προηγούμενους γύρους γέννησαν μια αναπάντεχη συνθήκη στον αποψινό ημιτελικό του Eurobasket 2025. Αφότου το βράδυ της περασμένης Τρίτης προέκυψε το Ελλάδα – Τουρκία, η ενεργοποίηση των εθνικοπατριωτικών αντανακλαστικών δεν αποφεύχθηκε και μοιραία η συνολική επιθυμία για μια μεγάλη αθλητική επιτυχία, πρώτη μετά το 2009, υπερέβη μεμιάς τα στενά όρια ενός ορθογώνιου 420 τμ.
Με την επόμενη χρονικά συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δρομολογείται για την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, αυτή που προηγείται χρονικά, σήμερα στη Ρίγα, και χαρίζει μετάλλιο σε μία εκ των δύο αντιπάλων, όπως και το δικαίωμα διεκδίκησης του τροπαίου την προσεχή Κυριακή, έχει λάβει -για ένα μεγάλο κομμάτι- τη μορφή αυτόματης υπεράσπισης των χωρικών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ μαζί. Η Χάγη μπαίνει, για την ώρα, στην άκρη, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν «παραχωρούν» τα καθήκοντά τους για μία ημέρα.
Όμοιες οι επικλήσεις και τα επιχειρήματα στην Τουρκία πριν από το βραδινό συναπάντημα. Δημοσιεύματα και ανταποκρίσεις λαοφιλών Μέσων της γείτονας επιβεβαιώνουν μια τέτοια διάσταση και κατ’ επέκταση την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Η Daily Sabah χαρακτήρισε σε ρεπορτάζ της τον ημιτελικό «κάτι περισσότερο από έναν απλό αγώνα», υπογραμμίζοντας την αναζωπύρωση της αντιπαλότητας μεταξύ των δύο χωρών, ανεξαρτήτως του ότι δεν πρόκειται για ένα κλασικό ευρωπαϊκό ντέρμπι και με την παράδοση να είναι συντριπτικά ελληνική (11-3). Οι αναφορές στους «12 Γίγαντες», όπως αποκαλούνται παραδοσιακά οι Τούρκοι διεθνείς, κατακλύζουν το διαδίκτυο.
Ο Αταμάν των παθών
Σε κάθε περίπτωση, κεντρικό πρόσωπο και σημείο αναφοράς ο Εργκίν Αταμάν. Κι ενώ το απολύτως ορθό θα ήταν η προσοχή όλων να είναι αποκλειστικά στραμμένη στους δύο αστέρες των ημιφιναλίστ, από τη μία τον Γιάννη Αντετοκούνμπο και από την άλλη τον Αλπερέν Σενγκούν που διεκδικούν επάξια χάρη στα θαυμαστά πεπραγμένα τους το βραβείο του MVP της διοργάνωσης (ή και σ’ όσους τους πλαισιώνουν), η παρουσία του νυν προπονητή του Παναθηναϊκού στον πάγκο της Τουρκίας διασαλεύει a priori τις υπόλοιπες ισορροπίες.

Ο Εργκίν Αταμάν πανηγυρίζει μετά τη νίκη της Τουρκίας επί της Σερβίας – FIBA
Ο φλογερός, ατίθασος και ασυγκράτητος χαρακτήρας του πολύπειρου και επιτυχημένου κόουτς διεγείρει παλαιόθεν τα πάθη της κερκίδας. Δεν τον νοιάζει γιατί και πώς. Μοιάζει μάλιστα να «τρέφεται» και ο ίδιος από τη συνθήκη της αέναης αμφισβήτησης που συναντά κάθε φορά, προσφέροντας ανελλιπώς περιεχόμενο σ’ ένα κοινό, όποιο εχθρικό κοινό κι αν συναντά, που ζει για να συγκρούεται μαζί του. Είναι η κουλτούρα του τέτοια.
Τα «mind games» που κατά κόρον χρησιμοποιεί πριν και κατά τη διάρκεια των αγώνων, ακόμη και οι τεχνικές ποινές που επίτηδες επιδιώκει, μπορούν όντως να θεωρηθούν μέρος της δουλειάς του. Και του DNA του. Προχθές μίλησε για τα επιθετικά φάουλ που οι διαιτητές του Eurobasket δεν χρεώνουν στον Γ. Αντετοκούνμπο, όταν συνολικά η Ελλάδα μετρά πέντε φάουλ παραπάνω ανά αγώνα στο τουρνουά και κερδίζει 0.2 λιγότερα!
«Το κάνει αυτό πολλά χρόνια, να προσπαθεί να επηρεάσει το μυαλό ανθρώπων» απάντησε με χαμόγελο αλλά στωικά ο πιο «άγουρος» πλην πάντα διαβασμένος Βασίλης Σπανούλης, μένοντας συγκεντρωμένος σε όσα συμβαίνουν όντως στο παρκέ. Κι όχι σε όσα θα ήθελε να συμβούν προς όφελός του.
Ζητάει για να πάρει
Η Τουρκία έχει φτάσει σε δύο τελικούς, έναν Eurobasket (2001) κι έναν Παγκοσμίου (2010), αλλά χρυσό δεν έχει κατακτήσει και η εφετινή είναι, τηρουμένων των αναλογιών που έχουν δημιουργηθεί μετά τους αποκλεισμούς Σερβίας και Γαλλίας, μια ανεπανάληπτη ευκαιρία να φτάσει ως το τέλος. Ιστορικής σημασίας χαρακτήρισε το ματς ο ομοσπονδιακός προπονητής της γείτονας που θέλει να «ψηλώσει» κι άλλο προπονητικά με μια εθνική επιτυχία που άλλη τέτοια δεν έχει προηγηθεί. Άρα τού πιστώνεται άλλοθι για κάθε νέο τέχνασμα που σκαρφίζεται προκειμένου να ευνοήσει και υλοποιήσει το σχέδιό του.
Ζητάει επιτακτικά για να κερδίσει ό,τι περισσότερο τού επιτρέπεται. Χωρίς αναστολές ή συστολές. Μέχρι και την Turkish Airlines, χορηγό της εθνικής Τουρκίας, επιστράτευσε έτσι ώστε να ναυλώσει μια επιπλέον πτήση τσάρτερ από την Κωνσταντινούπολη και η «Xiaomi Arena» να ισορροπήσει με τις κόκκινες σημαίες της ημισελήνου τις γαλανόλευκες με τον σταυρό, οι οποίες εκτιμάται πως θα είναι περισσότερες συγκριτικά.
Οι ελληνικές σημαίες στο ΣΕΦ, ο Ερντογάν…
Είναι αυτές οι γαλανόλευκες σημαίες που τον Εργκίν Αταμάν τον ενοχλούσαν στο ΣΕΦ, κατά τη διάρκεια των τελικών του ελληνικού πρωταθλήματος. Οι σημαίες για τις οποίες εξερράγη δημοσίως, υβρίζοντας on camera όσους έβριζαν εν χορώ την Τουρκία στο φαληρικό Παλέ.
Οι βαρύτατοι χαρακτηρισμοί του επέφεραν υψηλό πρόστιμο από τη λίγκα. Εκ των υστέρων μίλησε για ρατσισμό εις βάρος της πατρίδας του και δικαιολογούσε την αντίδρασή του, παρά το γεγονός, όπως έχει ομολογήσει αρκετές φορές, ότι η υποδοχή που του επεφύλαξε η πλειονότητα των Ελλήνων ήταν εν γένει θερμή και γεμάτη σεβασμό τόσο στο πρόσωπό του όσο και στο επαγγελματικό παρελθόν ή στις ρίζες του. Επέλεξε όμως να ξεχωρίσει εκείνους τους λίγους για να εστιάσει. Ήθελε να το κάνει και θα το κάνει ξανά, γιατί δεν αλλάζει.

Ο Βασίλης Σπανούλης στον πάγκο της Εθνικής μπάσκετ
Σε πλήρη αντιδιαστολή μ’ έναν πολύ πιο ήπιο και μειλίχιο Βασίλη Σπανούλη που προτιμά να αποφεύγει ερωτήσεις πολιτικού υπόβαθρου, με πιο πρόσφατο και τρανταχτό παράδειγμα το «είμαι εδώ να μιλήσω μόνο για μπάσκετ» πριν από το πρώτο νοκ άουτ ματς της Εθνικής στο Eurobasket με αντίπαλο στο Ισραήλ, ο Αταμάν δρα και αντιδρά αντιστρόφως ανάλογα. Πολιτικό ον που έχει ταυτιστεί με την τουρκική κυβέρνηση κι επί της ουσίας εργάζεται γι’ αυτήν ως «υπάλληλος» της Ομοσπονδίας μπάσκετ, όσο πιο πολύ θεωρεί πως θίγεται προσωπικά τόσο εξανίσταται και σκορπίζει λάβα από το ενεργό ηφαίστειο που βράζει μέσα του. Νερό στο κρασί του δεν θα ρίξει.
…και το πανό στην Κύπρο
Ούτε με οπαδούς του Παναθηναϊκού, εξάλλου, έχει διστάσει να έρθει σε αντιπαράθεση όταν σε φιλικό παιχνίδι με τη Μακάμπι στην Κύπρο, πέρυσι τον Σεπτέμβριο, έκανε εμφάνιση πανό για τα 50 χρόνια παράνομης στρατιωτικής κατοχής. «Δεν ξεχνώ» έγραφε δίπλα στον χάρτη της αιματοβαμμένης Μεγαλονήσου κι ο ίδιος μόλις το αντιλήφθηκε άμεσα προκάλεσε διαμαρτυρόμενος την αποβολή του, θεωρώντας ότι δεν συνάδει με το περιβάλλον. Κι αποχώρησε. Υπερασπιζόμενος δε την πράξη του, επεσήμανε τότε πως τα γήπεδα αποτελούν τόπους «φιλίας και ειρήνης, όχι πολιτικής» και μετέφερε τη δυσαρέσκεια της διοίκησης του Παναθηναϊκού για ό,τι είχε συμβεί.
Ο «πατριωτικός ακτιβισμός» του Αταμάν είχε εκδηλωθεί ξανά. Τα δικά του νερά δεν ήταν ποτέ όσο ήρεμα είναι του Σπανούλη. Ούτε, φυσικά, προβλέπεται να γίνουν.
