Κριστίνα Κίρχνερ: Το τέλος εποχής της «σιδηράς κυρίας της Αργεντινής»

Τα προγνωστικά την έδιναν ως το απόλυτο φαβορί. Οι ψηφοφόροι της ήταν βέβαιοι για την επικράτησή της. Οι πολιτικοί αντίπαλοί της παρουσιάζονταν συγκρατημένα αισιόδοξοι, μην μπορώντας να παραβλέψουν ότι έχει ρεύμα. Επιβεβαιώνοντας τα προγνωστικά και τις δημοσκοπήσεις έξω από τα εκλογικά τμήματα, η Κριστίνα Κίρχνερ κερδίζει τις εκλογές από τον πρώτο γύρο με ποσοστό 45% έναντι 23% για την Ελίσα Καρριό και 17% για τον Ρομπέρτο Λαβάνια. Η θητεία της στην προεδρία της Αργεντινής ξεκινά στις 10 Δεκεμβρίου του 2007.

Η Κριστίνα Κίρχνερ γίνεται η πρώτη γυναίκα που εκλέγεται στο ύπατο αξίωμα της χώρας. Τρεις ώρες μετά το τέλος της εκλογικής διαδικασίας δήλωνε ενώπιον εκατοντάδων ένθερμων υποστηρικτών της:

«Κερδίσαμε με μεγάλη διαφορά, ίσως με τη μεγαλύτερη διαφορά από τον δεύτερο από την ίδρυση της δημοκρατίας μας. Αυτό δεν μας διασφαλίζει μία προνομιούχα θέση, αντίθετα συνεπάγεται τεράστια ευθύνη για την υλοποίηση των δεσμεύσεων δεδομένης της μεγάλης εμπιστοσύνης που μας έδειξαν οι πολίτες της Αργεντινής».

Κριστίνα Κίρχνερ: Στη φυλακή αντί για τις κάλπες

«Αυτή η Αργεντινή που ζούμε σήμερα δεν σταματά ποτέ να μας εκπλήσσει». Μια εικοσαετία μετά τον απόλυτο θρίαμβο, η «σιδηρά κυρία της Αργεντινής» καταδικάζεται σε έξι χρόνια φυλάκιση και αποκλείεται ισόβια από κάθε δημόσιο αξίωμα, μετά την επικύρωση της καταδίκης της από το Ανώτατο Δικαστήριο. Η πολιτική καριέρα της Κριστίνα Κίρχνερ τελειώνει εδώ.

Μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας επιχείρησε να κάνει το δικό της πολιτικό comeback. Ένα comeback που έμεινε στη μέση, μιας και οι διαδικασίες κινήθηκαν γρήγορα ώστε να αποφευχθεί μια ενδεχόμενη εκλογή που θα της παρείχε ασυλία από την εκτέλεση της ποινής.

«Η σύμπτωση δεν είναι πολιτική κατηγορία» σχολίασε δηκτικά η ίδια, σημειώνοντας ότι μόλις μία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς της, κινήθηκαν νομικές διαδικασίες εναντίον της.

Λίγο πριν την ανακοίνωση της απόφασης, υποστηρικτές της απέκλεισαν κεντρικές οδικές αρτηρίες γύρω από το Μπουένος Άιρες, ενώ τα μεγάλα εργατικά συνδικάτα είχαν προαναγγείλει γενικές απεργίες.

Το ίδιο βράδυ, πλήθη συγκεντρώθηκαν έξω από το σπίτι της στη συνοικία Κονστιτουσιόν, συνεχίζοντας τη διαμαρτυρία μέχρι αργά τη νύχτα. Η 58χρονη Σάντρα Μαρσέλα Ποντίνο, μητέρα τεσσάρων παιδιών, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Έζησα τα καλύτερά μου χρόνια μαζί της. Την καταδίκασαν, επειδή δεν μπορούν να την εξοντώσουν αλλιώς -ξέρουν ότι αν κατέβει υποψήφια, κερδίζει».

Θύμα μιας «δικαστικής μαφίας»

Η Κριστίνα Κίρχνερ κρίθηκε ένοχη για απάτη σε βάρος του Δημοσίου, καθώς φέρεται να ευνόησε συγγενικό της πρόσωπο και επιχειρηματικό συνεργάτη στην ανάθεση δημοσίων έργων σε επαρχία του Νότου, κατά τη διάρκεια των δύο προεδρικών θητειών της από το 2007 έως το 2015.

Το δικαστήριο έκρινε ότι η παράνομη πρακτική είχε ξεκινήσει επί προεδρίας του συζύγου και προκατόχου της, Νέστορ Κίρχνερ, ο οποίος κυβέρνησε από το 2003 έως το 2007 και απεβίωσε το 2010.

Η ίδια, ήδη από το 2022, χαρακτήριζε τη δίωξή της ως κυνήγι μαγισσών και υποστήριζε ότι είναι θύμα μιας «δικαστικής μαφίας». Για την Κίρχνερ, οι αντίπαλοί της χρησιμοποίησαν τη Δικαιοσύνη ως εργαλείο εξόντωσής της.

Η κυρία Chanel

Γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου του 1953 στη Λα Πλάτα της επαρχίας Μπουένος Άιρες και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της γενέτειράς της. Στη διάρκεια των σπουδών της, γνώρισε το μετέπειτα σύζυγό της, Νέστορ Κίρχνερ και παντρεύτηκαν το 1975.

Ο εγχώριος Τύπος δεν άργησε να γράψει για τη νέα Εβίτα Περόν της Αργεντινής. Οι σελίδες που τις αφιέρωναν έκαναν ιδιαίτερη αναφορά στο εκλεπτυσμένο γούστο της και στην αγάπη της για γνωστούς οίκους μόδας. Το προσωνύμιο κυρία Chanel τη συνοδεύει μέχρι και σήμερα.

Από τις στιλιστικές επιλογές μέχρι την απόφασή της να εισέλθει στην ενεργό πολιτική, η Κριστίνα Κίρχνερ δημιουργούσε πάντα ισχυρά δίπολα. Όσοι ήταν οι άνθρωποι που τη λάτρευαν, άλλοι τόσοι ήταν όσοι αντιμετώπιζαν τον τρόπο διακυβέρνησής της με σκεπτικισμό και έκαναν λόγο για κακοδιαχείριση και μεγαλομανεία.

Η αρχή της πολιτικής καριέρας της

Η πολιτική της καριέρα ξεκίνησε όταν έγινε μέλος του Κινήματος της Νεολαίας των Περονιστών. Στη διάρκεια του απολυταρχικού καθεστώτος μαζί με το σύζυγό της δίδαξαν Νομικά στο Ρίο Γκαγιέγος και σταμάτησαν να ασχολούνται με την πολιτική.

Η επάνοδός της θα γίνει στα τέλη της δεκαετίας του ‘ 80, οπότε και εξελέγη βουλευτής στη Σάντα Κρους το 1989, αξίωμα στο οποίο επανεξελέγη το 1993.

Το 1995 εξελέγη γερουσιαστής στο Σάντα Κρους, ενώ το 1997 βουλευτής. Το 2001 επανεξελέγη γερουσιαστής.

Το 2003 συνετέλεσε στην εκλογή του συζύγου της στην προεδρία, καθώς η ίδια ανέλαβε την επικοινωνιακή του εκστρατεία.

Ο πρώτος προσωπικός προεκλογικός αγώνας της σημαδεύτηκε από τις κατηγορίες αφενός για διαφθορά και αφετέρου για παραποίηση στοιχείων που αφορούν στον πληθωρισμό.

Εξελέγη πρόεδρος της Αργεντινής το 2007 και επανεξελέγη στις γενικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2011, ξανά από τον πρώτο γύρο, έχοντας συγκεντρώσει ποσοστό ύψους 54,1%, έναντι 16,6% του υποψηφίου των Σοσιαλιστών Έρμες Μπίνερ και 11,1% του Ρικάρδο Αλφονσίν, γιου του πρώην προέδρου Ραούλ Αλφονσίν.

Η Κίρχνερ εξελέγη Αντιπρόεδρος της Αργεντινής, στο πλευρό του εκλεγμένου προέδρου Αλμπέρτο Φερνάντες τον Οκτώβριο του 2019. Η ορκωμοσία τους έγινε στις 10 Δεκεμβρίου.

«Ο δρόμος του χρήματος Κ»

Οι περισσότερες δικαστικές έρευνες εις βάρος της αφορούν σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος και παράνομο πλουτισμό. Οι πολυετείς έρευνες σχημάτισαν έναν ογκωδέστατο φάκελο με κωδικό όνομα «ο δρόμος του χρήματος Κ» (K Money Trail). Κ όπως Κίρχνερ.

Η Κίρχνερ παραπέμφθηκε στις 4 Απριλίου του 2017 από τον δικαστή Claudio Bonadio για ξέπλυμα χρήματος και συμφωνίες ασυμβίβαστες με το προεδρικό αξίωμα.Της απαγορεύθηκε η έξοδος από την Αργεντινή και οι αρμόδιες αρχές πάγωσαν τους λογαριασμούς της. Οι φήμες λένε ότι το πόσο σε αυτούς ανερχόταν στα 7,5 εκατομμύρια ευρώΗ δικαιοσύνη της απαγόρευσε να φύγει από την Αργεντινή και πάγωσε την περιουσία της αξίας 7,5 εκατομμυρίων ευρώ.

Η δικαστική έρευνα άνοιξε στις 3 Μαίου 2016 μετά από αίτημα της κεντροαριστερής βουλευτού Margarita ­Stolbizer, η οποία αποκαλεί την προεδρία των Κίρχνερ ως «την πιο διεφθαρμένη στη δημοκρατική ιστορία της Αργεντινής», τους κατηγορεί για παράνομο πλουτισμό και για πλαστογραφία δημοσίων εγγράφων.

Η Κριστίνα Κίρχνερ κατηγορήθηκε ακόμη για βλάβη στα κρατικά συμφέροντα, μετά από χειραγώγηση στα επιτόκια συναλλάγματος από την κεντρική τράπεζα, τους τελευταίους μήνες της θητείας της.

Κατά την πρώτη ανάκρισή της για το ζήτημα, η πρώην πρόεδρος είχε αρνηθεί να απαντήσει στις ερωτήσεις και παρουσίασε ένα κείμενο στο οποίο ζητούσε την απόλυση του δικαστή. Δήλωσε μάλιστα ότι οι δράσεις της κεντρικής τράπεζας ήταν σύμφωνες με την αποστολή της «να διαφυλάξει τη νομισματική σταθερότητα, την οικονομική σταθερότητα, τις θέσεις εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή».

Ο δικαστής Bonadio διέταξε έρευνες και για τον Axel Kicillof, πρώην υπουργό Οικονομίας της Κίρχνερ (2013-2015), για τον πρώην πρόεδρο της κεντρικής τράπεζας Alejandro Vanoli καθώς και για 12 άλλα μέλη της διεύθυνσης της τράπεζας.

Η τότε αντιπολίτευση κατηγορούσε την Κίρχνερ ότι με τις ενέργειές της έκανε την Αργεντινή, την τρίτη οικονομία της λατινικής Αμερικής, να χάσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.

«Ένα πραγματικό σύστημα θεσμικής διαφθοράς»

Η Κίρχνερ κατηγορείται, επίσης, ότι τον Δεκέμβριο του 2016 παραχώρησε «με παράνομο τρόπο» συμβόλαιο δημοσίων έργων στην επαρχία Σάντα Κρουζ, τόπο καταγωγής της, στον επιχειρηματία Lazaro Baez. Ο Baez πέρα από στενός φίλος της οικογένειας, λειτουργούσε και ως «αχυράνθρωπος».

Τον Μάιο του 2025 το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε την καταδίκη του Baez στην υπόθεση «K Money Trail» και πρέπει να εκτίσει 10 χρόνια φυλάκισης. Επιπλέον, διατάχθηκε η κατάσχεση 54.872.866,69 δολαρίων ΗΠΑ, που προέρχονταν από νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2010 και 2013, και επιβλήθηκαν πρόστιμα στις εταιρείες που συνδέονται με την υπόθεση.

Ένας άλλος φάκελος εις βάρος της Κίρχνερ αφορά στα χρήματα που ξεπλύθηκαν μέσω της επιχείρησης Hotesur, που διαχειρίζεται τα πολυτελή ξενοδοχεία στην Παταγονία και τα οποία ανήκουν στην οικογένεια Κίρχνερ.

Πέρα από τις κατηγορίες για ξέπλυμα χρήματος και σύσταση κυκλώματος διαφθοράς στα δημόσια έργα, το όνομα της Κίρχνερ εμπλέκεται και στη συνωμοσία με το Ιράν για τη συγκάλυψη της εμπλοκής του στην πολύνεκρη επίθεση του 1994 στο εβραϊκό κοινοτικό κέντρο του Μπουένος Άιρες που στοίχισε τη ζωή σε 85 ανθρώπους.

Τον Αύγουστο του 2022 ο ομοσπονδιακός εισαγγελέας στο πλαίσιο δίκης για διαφθορά ζήτησε να επιβληθούν στην Κριστίνα Κίρχνερ 12 χρόνια κάθειρξη και δια βίου αποκλεισμό από τα αιρετά αξιώματα.

Ο εισαγγελέας Ντιέγκο Λουκιάνι κατήγγειλε «ένα πραγματικό σύστημα θεσμικής διαφθοράς», «πιθανόν τη μεγαλύτερη επιχείρηση διαφθοράς που έχει γνωρίσει η χώρα». Ο Σέρχιο Μόλα, άλλος εκπρόσωπος της εισαγγελίας, αναφέρθηκε σε «συστηματικές παρατυπίες σε 51 διαγωνισμούς στη διάρκεια 12 ετών».

Η Κίρχνερ μιλούσε τότε για πολιτική δίκη, ερχόμενη αντιμέτωπη με «ένα μιντιακό και δικαστικό εκτελεστικό απόσπασμα» και όχι ένα «δικαστήριο».

Η απόπειρα δολοφονίας

Την 1η Σεπτεμβρίου του 2022 η τότε αντιπρόεδρος της Αργεντινής απειλήθηκε από έναν άνδρα με όπλο. Η Κίρχνερ δεν τραυματίστηκε, ούτε ακούστηκαν πυροβολισμοί. Ο υπουργός Οικονομίας, Σέρχιο Μάσα, χαρακτήρισε το περιστατικό «απόπειρα δολοφονίας».

See more

#BREAKING: Assassinate attemp against Argentina’s Vice-President Cristina Kirchner, The gun failed on the last moment.

The Gunman: A Brazilian 35 yo man pic.twitter.com/q414UWX4TL

— Amichai Stein (@AmichaiStein1) September 2, 2022

Το περιστατικό σημειώθηκε στην είσοδο του σπιτιού της στο Μπουένος Άιρες. «Όταν το μίσος και η βία υπερισχύουν της συζήτησης, οι κοινωνίες καταστρέφονται και δημιουργούνται καταστάσεις όπως αυτή: απόπειρα δολοφονίας», έγραψε στο Twitter.

Εκπρόσωπος της αστυνομίας είπε στο Reuters ότι ένας ένοπλος άνδρας συνελήφθη κοντά στην κατοικία και «βρέθηκε ένα όπλο λίγα μέτρα από το σημείο». Είπε ότι ο άνδρας είναι βραζιλιάνικης καταγωγής.

«Η Κριστίνα είναι θύμα ενός εγκληματία φασίστα που δεν ξέρει πώς να σέβεται τις διαφορές», πρόσθεσε ο νυν πρόεδρος της χώρας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.

Μέσα από τα δικά της λόγια

«Η σύλληψη ενός ατόμου δεν θα αλλάξει ένα οικονομικό μοντέλο που έχει ήδη αποτύχει».

«Αν ορισμένοι χαρακτήρες παραμένουν ελεύθεροι, τότε η φυλάκιση είναι σήμα αξιοπρέπειας».

«Ψάχνουν τρόπους να διαλύσουν το κίνημα βάσης που πρόκειται να αναδυθεί».

«Σταματήστε να διχάζετε άσκοπα τους Αργεντινούς».

«Έχω την υποχρέωση να είμαι αισιόδοξη. Θέλω να αλλάξω τα πράγματα και πιστεύω ότι μπορώ να το κάνω (…) Νομίζω ότι αν δεν μπορώ να αλλάξω τα πράγματα, πρέπει να μείνω στο σπίτι και να κάνω κάτι άλλο. Ασχολούμαι με την πολιτική επειδή πιστεύω ότι μπορώ να αλλάξω τα πράγματα».

«Μπορεί να καταλήξω στη φυλακή, αλλά οι άνθρωποι θα είναι χειρότερα κάθε μέρα».

«Ο λαός πάντα επιστρέφει. Ίσως με διαφορετικά ονόματα ή με διαφορετικές μορφές, αλλά πάντα υπάρχει ένας τρόπος λαϊκής οργάνωσης και αυτή είναι η υποχρέωσή μας ως αγωνιστές, ό,τι κι αν συμβεί.

Γι’ αυτό πιστεύω ότι δεν είναι τυχαίο που βρισκόμαστε εδώ. Δεν είμαστε σαν εκείνη τη δεξιά μαφία που φεύγει για τρία χρόνια και όταν επιστρέφει στη χώρα, αφού οργανώσει δικαστικές στρογγυλές τράπεζες για να διώξει και να φυλακίσει επιχειρηματίες, ακτιβιστές και ηγέτες, φεύγει στην Ουρουγουάη, επιστρέφει και αθωώνεται.

See more

Εμείς οι Περονιστές είμαστε εδώ και θα συνεχίσουμε να είμαστε εδώ, σε όποιον αρέσει.

Νομίζετε ότι θα το λύσετε αυτό με το να με βάλετε στη φυλακή; Και τι πρόκειται να κάνουν; Θα δώσουν στον λαό περισσότερα χρήματα; Θα αυξήσουν τους μισθούς των Αργεντινών; Θα χρηματοδοτήσουν σχολεία και νοσοκομεία; Θα πληρώσουν το χρέος προς το ΔΝΤ και τους ομολογιούχους;», έγραψε μεταξύ άλλων αμέσως μετά την απόφαση εις βάρος της.

Είναι απίθανο η 72χρονη σήμερα Κριστίνα Κίρχνερ να εκτίσει ποινή φυλάκισης, καθώς ο αργεντίνικος νόμος επιτρέπει συχνά τον κατ’ οίκον περιορισμό για άτομα άνω των 70 ετών. Το κατώτερο δικαστήριο, το οποίο θα αποφασίσει αν θα της επιβληθεί κατ’ οίκον περιορισμός, της έδωσε προθεσμία πέντε ημερών για να παρουσιαστεί ενώπιον του δικαστηρίου ώστε να τεθεί επίσημα υπό κράτηση.