Ο μεγάλος θεωρητικός της ψυχολογίας Καρλ Γιούνγκ έλεγε, ότι η θρησκευτική προσέγγιση , για όποιον την αποδέχεται, είναι ένα βαθύτερο ενορατικό βίωμα και σημαίνει την αποδοχή της άποψης ότι « κάποιο μέρος του εγώ ή της ψυχής του ανθρώπου δεν υπόκειται στους νόμους του χώρου και του χρόνου».
Και το ερώτημα το οποίο εγείρεται είναι το εξής :
Τι σχέση έχει η ανωτέρω μεταφυσική παραδοχή για τη θρησκευτική πίστη με τη «φανατισμένη» και έξαλλη – κατά την κρίση μου- στάση του Βουλευτή του κόμματος «Νίκη», που έσπαγε στο πάτωμα τους πίνακες ενός καλλιτέχνη στην Εθνική Πινακοθήκη (επειδή κατά τη γνώμη του οι πίνακες αυτοί χλεύαζαν ή υποτιμούσαν τις χριστιανικές του δοξασίες);
Προφανώς- πάλι κατά τη γνώμη μου – δεν υπάρχει καμία σχέση.
Και δεν θα ήθελα να περιοριστώ μόνο σε μια νομική προσέγγιση.
Και να μιλήσω για το άρθρο 14 του Συντάγματος, το οποίο καθιερώνει τη δυνατότητα του κάθε Έλληνα πολίτη να διαδίδει ελεύθερα τους στοχασμούς του ( άρα και την ελευθερία του καλλιτέχνη να κάνει κάτι παρόμοιο μέσω της καλλιτεχνικής του δημιουργίας).
Εάν ο συγκεκριμένος Βουλευτής πίστευε, ότι με τους παραπάνω καλλιτεχνικούς πίνακες μειωνόταν το κύρος της Χριστιανικής θρησκείας , τότε θα μπορούσε κάλλιστα να καταφύγει στα αστικά ή στα ποινικά Δικαστήρια .
Ή θα μπορούσε να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ),το οποίο μάλιστα με τις αποφάσεις του πάνω στο επίπεδο αυτό έχει δώσει σημαντικά περιθώρια αυτόνομης εκτίμησης στα ευρωπαϊκά κράτη για την αξιολόγηση των ορίων που πρέπει να τίθενται στην ελευθερία της έκφρασης , προκειμένου να διαφυλάσσεται η κοινωνική ειρήνη.
Αντίθετα, ο ανωτέρω Βουλευτής του κόμματος «Νίκη» δεν υιοθέτησε τον παραπάνω «πολιτισμένο» δρόμο που του προσφέρει ένα Δυτικό κράτος Δικαίου.
Και αυτό το μέγεθος το οποίο με ενοχλεί ιδιαίτερα είναι το εξής:
Δηλαδή, ότι προσπάθησε κατ΄ουσία με ένα «βίαιο τρόπο» (δηλαδή πετώντας στο πάτωμα τους καλλιτεχνικούς πίνακες) να επιβάλλει σε άλλους Έλληνες -που ενδεχόμενα διαφωνούν – τις δικές του θρησκευτικές απόψεις για την καλλιτεχνική δημιουργία ή για τη ζωή γενικότερα!
Εάν αυτό το μέγεθος δεν είναι υπαρξιακός ή θρησκευτικός αυταρχισμός, τότε τι άλλο είναι;
Υπό το πρίσμα τούτο μου φαίνεται πολύ επικίνδυνο κάποιοι να προσπαθούν να επιβάλλουν βίαια τον τρόπο της ζωής (ή την κοσμοθεωρητική τους φιλοσοφία ) σε κάποιους άλλους !
Και αυτό είναι μια «μια παλιά διεργασία» στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Θυμίζω έτσι , ότι στη Φλωρεντία του 1497 ο ισχυρός θρησκευτικός ηγέτης Σαβοναρόλα είχε αναβιώσει ένα παλιό έθιμο που επέβαλε να καίγονται στην πυρά βέβηλοι ή αισθησιακοί πίνακες , ενδύματα και βιβλία.
Εικάζεται ότι ο γνωστός ζωγράφος της Αναγέννησης Σάντρο Μποτιτσέλλι προσέφερε τότε οικειοθελώς κάποιους πίνακες για να καούνε, ώστε να μη διωχθεί ( « Ρίτσαρντ Σένετ, Η τυραννία της οικειότητας- ο δημόσιος και ο ιδιωτικός χώρος στον Δυτικό πολιτισμό»).
Αυτή τη μεθοδολογία ακολούθησε αργότερα σε μαζική κλίμακα και το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας και οι δημιουργοί ή οι καλλιτέχνες της λεγόμενης «εκφυλισμένης τέχνης» ( Entartete Kunst) διώκονταν από τα πανεπιστήμια και απαγορευόταν να εκθέτουν τα έργα τους.
Αυτό ακριβώς κάνουν και όλοι οι αυταρχικοί πολιτικοί ηγέτες ανά τον κόσμο, οι οποίοι προσπαθούν να ακυρώσουν την ελευθερία έκφρασης των πολιτικών τους αντιπάλων ( ή των ελεύθερων στοχαστών).
Για αυτό και θα πρότεινα στον ανωτέρω Βουλευτή του κόμματος Νίκη να διαβάσει το παλιό βιβλίο του Τζον Στιούαρτ Μίλλ «Περί της Ελευθερίας» (On Liberty) που αποτελεί την κλασική υπεράσπιση της ατομικής ελευθερίας στον αγγλόφωνο κόσμο.
Το συμπέρασμα;
Ένας Βουλευτής κατά τη γνώμη μου είναι απαραίτητο με τις πράξεις του να διαπαιδαγωγεί ηθικά και εκείνους που τον ψήφισαν (και τους άλλους εκλογείς που δεν τον ψήφισαν) και όχι να προσπαθεί να επιβάλλει με βίαιο τρόπο τις θρησκευτικές του δοξασίες.
Υ.Γ Διαφωνώ βεβαίως με την κράτηση του Βουλευτή στο χώρο της Εθνικής Πινακοθήκης, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι το έγκλημα της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας δεν είναι κακούργημα και κατά συνέπεια χρειαζόταν η άδεια της Βουλής για να ενεργοποιηθούν τα μέτρα τα οποία προβλέπει η Ποινική μας Δικονομία ( σύμφωνα με τη σχετική συνταγματική Διάταξη). Αυτό όμως δεν αλλάζει την παραπάνω θεώρησή και κατά τη γνώμη μου τέτοιες αντικοινοβουλευτικές πρακτικές είναι απαραίτητο κατά τον Κανονισμό της Βουλής να τιμωρούνται αυστηρότερα και όχι απλώς με την περικοπή της μισής βουλευτικής αποζημίωσης ενός μήνα.
Καλφέλης Γρηγόρης, Καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ
