Το Υπουργείο Υγείας υλοποιεί στοχευμένες δράσεις για την καλύτερη δυνατή φροντίδα των ογκολογικών ασθενών, όπως η ενίσχυση της Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, η χρήση βιοδεικτών, η δημιουργία ενός Ταμείου Καινοτομίας, καθώς και η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος φροντίδας.
Συγκεκριμένα, η υλοποίηση έργου για την ενδυνάμωση του εθνικού πλαισίου Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας και την εναρμόνιση με τον νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2021/2282, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα προς την τη βελτίωση της διαδικασίας αξιολόγησης και αποζημίωσης νέων θεραπειών. Ο σκοπός του μεταρρυθμιστικού αυτού έργου είναι να προβεί στις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές προκειμένου να δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές για την έγκαιρη εναρμόνισή της Ελλάδας με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή τον 01/2025), τόσο στα πλαίσια του φαρμάκου, όσο και στο πλαίσιο των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Τελικός στόχος είναι η μείωση του χρόνου έγκρισης αποζημίωσης και η εξασφάλιση ταχύτερης πρόσβασης των ογκολογικών ασθενών σε κλινικά αποτελεσματικές και οικονομικά αποδοτικές θεραπείες.
Επίσης, η καθιέρωση απλοποιημένων διαδικασιών αξιολόγησης και αποζημίωσης για τους βιοδείκτες είναι εξίσου σημαντική, καθώς η χρήση τους επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση των ασθενών και την πρόγνωση τους, καθώς και την πρόβλεψη της ανταπόκρισης σε συγκεκριμένες θεραπείες, μειώνοντας έτσι την πρόοδο σοβαρών νοσημάτων, όπως ο καρκίνος. Σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, με την δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την εισαγωγή και χρήση βιοδεικτών, αποσκοπούμε στη βελτίωση της προσβασιμότητας σε προηγμένα βιολογικά εργαλεία, προωθώντας την εξατομικευμένη ιατρική και βελτιώνοντας τα αποτελέσματα για τους ασθενείς. Παράλληλα όμως, ενισχύουμε την αποδοτικότητα του συστήματος υγείας μέσω σημαντικής περιστολής του κόστους υγειονομικής φροντίδας των ασθενών, συμβάλλοντας προς την βιωσιμότητα του.
Επιπλέον, στο πλαίσιο των δράσεων για τη βελτίωση της πρόσβασης των ογκολογικών ασθενών σε θεραπείες, το Υπουργείο Υγείας έχει δημιουργήσει το πρόγραμμα «ΟΙΚΟΘΕΝ», μέσω του οποίου εξασφαλίζεται η κατ’ οίκον χορήγηση θεραπειών και παροχή νοσηλευτικής φροντίδας σε ογκολογικούς ασθενείς, καθώς και το «Ολοκληρωμένο Σύστημα Φροντίδας Ογκολογικών-Αιματολογικών Ασθενών», μια ψηφιακή πλατφόρμα που θα τεθεί σε επίσημη λειτουργία τον Φεβρουάριο, για την παρακολούθηση της πορείας των ασθενών με καρκίνο από τη στιγμή της διάγνωσης μέχρι τη θεραπεία και την αποκατάσταση. Αυτή θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το Μητρώο Ογκολογικών Ασθενών, προσφέροντας ένα σημαντικό εργαλείο για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την αντιμετώπιση της νόσου, καθώς και τα Θεραπευτικά Πρωτόκολλα για τη διαμόρφωση του κατάλληλου σχήματος θεραπείας και την παροχή στον κατάλληλο χρόνο.
Ωστόσο, το κόστος των ογκολογικών θεραπειών δε θα μπορούσε να απουσιάζει από τη συζήτηση. Με το Ταμείο Καινοτομίας, που είναι υπό σχεδιασμό, φιλοδοξούμε τη διασφάλιση άμεσης πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες που προορίζονται για σπάνιες και πολύπλοκες παθήσεις, γεφυρώνοντας το χρονικό διάστημα από την ρυθμιστική έγκριση ενός φαρμάκου έως την πλήρη αποζημίωσή του από το εθνικό σύστημα υγείας. Η ένταξη νέων ακριβών γονιδιακών θεραπειών αποτελεί κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής του Ταμείου Καινοτομίας, συμβάλλοντας στην άμεση πρόσβαση των ασθενών υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Παράλληλα όμως θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας μειώνοντας την αβεβαιότητα σχετικά με την αποτελεσματικότητα τους, και κατά επέκταση την οικονομική αποδοτικότητα τους, μέσω της συλλογής νέων κλινικών πραγματικών δεδομένων.
Οι πρωτοβουλίες αυτές, πλήρως εναρμονισμένες με τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, αποσκοπούν στη διασφάλιση της έγκαιρης και ισότιμης πρόσβασης των ογκολογικών ασθενών στις απαραίτητες θεραπείες. Φυσικά, οι δράσεις αυτές αποτελούν μόνο μερικά παραδείγματα χωρίς να καλύπτουν το ευρύ φάσμα του σχετικού Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Παράλληλα βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά προγράμματα πρόληψης, καθώς και η δημιουργία εξειδικευμένων ογκολογικών νοσοκομείων, με στόχο τη συνολική αναβάθμιση της φροντίδας των ασθενών.
Η ανάγκη για τέτοιες εξορθολογιστικές παρεμβάσεις γίνεται ακόμη πιο επιτακτική αν αναλογιστούμε τις διεθνείς τάσεις. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, η παγκόσμια φαρμακευτική δαπάνη στην ογκολογία προβλέπεται να αυξηθεί με ρυθμό 14-17% ετησίως έως το 2028, με δεκάδες νέα φάρμακα να λαμβάνουν έγκριση και τη συνολική δαπάνη να αγγίζει τα 400 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτά τα δεδομένα, σε συνδυασμό με το ολοένα αυξανόμενο ποσοστό ογκολογικών ασθενών, υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης και την ανάγκη για μια πολυεπίπεδη στρατηγική. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η καινοτομία παραμένουν τα τρία θεμέλια πάνω στα οποία η χώρα μας οικοδομεί μια ολοκληρωμένη και βιώσιμη προσέγγιση για την καταπολέμηση του καρκίνου, με στόχο όχι μόνο την εξασφάλιση θεραπειών αλλά και τη συνολική ενίσχυση του συστήματος προς όφελος των ασθενών.
