Σε τροχιά μιας ιστορικής συμφωνίας μεταξύ των κομμάτων Φίνε Γκέιλ και Φιάνα Φόιλ, των δύο μεγαλύτερων συντηρητικών πολιτικών αντιπάλων της χώρας, έχει εισέλθει η Ιρλανδία μετά τα αποτελέσματα των εκλογών της 26ης Φεβρουαρίου που δεν έδωσαν ξεκάθαρο νικητή εκφράζοντας την κόπωση της κοινωνίας, ιδίως της μεσαίας τάξης, από τη λιτότητα που συνοδεύει (και) τη μετα-μνημονιακή εποχή. Η απερχόμενη κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ του κεντροδεξιού Φίνε Γκέιλ και του κεντροαριστερού ιρλανδικού Εργατικού Κόμματος, υπό τον πρωθυπουργό Εντα Κένι, έχασε την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, παρά το γεγονός ότι η άλλοτε «Κέλτικη Τίγρης» καταγράφει, τουλάχιστον σε αριθμούς, τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Στις εκλογές το Φίνε Γκέιλ εξασφάλισε το 25,5% των ψήφων και 50 από τις 158 έδρες της Βουλής –16 λιγότερες σε σχέση με εκείνες που απέσπασε στις εκλογές του 2011. Οι ψηφοφόροι γύρισαν μαζικά την πλάτη στο Εργατικό Κόμμα, το οποίο έχασε 30 έδρες σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, αποσπώντας μόλις επτά και το 6,6% των ψήφων. Τα δύο κόμματα δεν μπορούν να σχηματίσουν ξανά κυβέρνηση συνασπισμού, αφού σε συνδυασμό οι έδρες τους παραμένουν πολύ κάτω του ορίου των 80 εδρών που θα τους εξασφάλιζε την απόλυτη πλειοψηφία για μια σταθερή κυβέρνηση. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το επίσης κεντροδεξιό Φιάνα Φόιλ του Μάικλ Μάρτιν με 20 έδρες και το 17,4% των ψήφων, ενώ στην τρίτη το κεντροαριστερό Σιν Φέιν του Τζέρι Ανταμς με 14 έδρες και το 9,9% των ψήφων.
«Θέλουν να ακουστούν»
«Οι ιρλανδοί ψηφοφόροι έδωσαν μια γροθιά στο πρόσωπο στα κόμματα του κατεστημένου» είπε στο «Βήμα» ο Ντέιβιντ Φάρελ, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο University College Dublin (UCD). «Τα κυβερνητικά κόμματα είδαν μια μεγάλη πτώση στα ποσοστά τους, με τον μικρότερο κυβερνητικό εταίρο, το Εργατικό Κόμμα, σχεδόν να εξαφανίζεται. Παρότι το Φιάνα Φόιλ είδε το ποσοστό του να αυξάνεται, παραμένει το δεύτερο χειρότερο ποσοστό μετά το 2011 στην ιστορία του. Οπως συνέβη και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που επηρεάστηκαν από την κρίση, οι πολίτες της Ιρλανδίας αγανάκτησαν. Θέλουν να ακουστούν και κυρίως αξιώνουν χαλάρωση της δημοσιονομικής λιτότητας» εξήγησε.
Θεωρητικά η Ιρλανδία βρίσκεται σε οικονομική άνθηση: το τρίτο τρίμηνο του 2015 το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε κατά 7% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του περασμένου χρόνου, οι εξαγωγές της ενισχύθηκαν και η ανεργία κυμαίνεται γύρω στο 8,5% –το χαμηλότερο ποσοστό από τότε που ξεκίνησε η οικονομική κρίση στη χώρα των 4,6 εκατομμυρίων κατοίκων. Ωστόσο αυτή η οικονομική ανάκαμψη δεν «άγγιξε» τους απλούς πολίτες και κυρίως τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα της ιρλανδικής υπαίθρου. Πολλές από τις θέσεις εργασίας που δημιουργούνται σήμερα ζητούν ανειδίκευτους εργάτες με χαμηλές αποδοχές.
Διευρύνεται το χάσμα
Επομένως το προεκλογικό σύνθημα του απερχόμενου πρωθυπουργού Κένι «Ας συνεχίσουμε την ανάκαμψη» δεν βρήκε απήχηση στο μεγαλύτερο μέρος του ιρλανδικού εκλογικού σώματος. Αντίθετα, περίπου οι οκτώ στους δέκα πολίτες πιστεύουν ότι το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών διευρύνεται, με αποτέλεσμα να στρέφονται σε μικρότερα κόμματα που εμφανίζονται κατά της λιτότητας, δημιουργώντας ένα κατακερματισμένο πολιτικό σκηνικό. Σε αυτό το πλαίσιο και παρά τις βαθιές διαφορές που έχουν τις ρίζες τους στην ιστορία του εμφυλίου στη χώρα, αναλυτές εκτιμούν ότι τα δύο μεγάλα κόμματα Φίνε Γκέιλ και Φιάνα Φόιλ θα αναγκαστούν να συνεργαστούν –είτε σχηματίζοντας έναν μεγάλο συνασπισμό είτε μέσω μιας κυβέρνησης μειοψηφίας του Φίνε Γκέιλ με την υποστήριξη του Φιάνα Φόιλ. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία θα προκηρυχθούν εκ νέου εκλογές.
«Η πρώτη περίπτωση είναι και η πιο λογική, ειδικά αφού ελάχιστα διαφέρουν τα δύο κόμματα μεταξύ τους ιδεολογικά. Ωστόσο υπάρχει περίπτωση οι ιστορικές τους διαφορές να υπερισχύσουν της λογικής. Θα προκύψουν όμως προβλήματα που μια υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να διαχειριστεί. Και το σημαντικότερο είναι η πιθανότητα Brexit, που θα έχει τεράστιες συνέπειες για την Ιρλανδία. Και όσο περισσότερο διαρκέσει η πολιτική αστάθεια τόσο πιο ευάλωτη θα είναι και η οικονομία της χώρας» κατέληξε ο καθηγητής Φάρελ.
Καθηγητής στο Dublic City University
Γκάρι Μέρφι: «Δύο σενάρια για λύση του κυβερνητικού αδιεξόδου ως τον Απρίλιο»
«Οι Ιρλανδοί δεν ξέρουν τι κυβέρνηση θέλουν, αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν θέλουν να επιστρέψει ο κυβερνητικός συνασπισμός του Φίνε Γκέιλ και του Εργατικού Κόμματος» είπε στο «Βήμα» ο Γκάρι Μέρφι, καθηγητής στο Dublic City University, με ειδίκευση στα πολιτικά κόμματα και στην εκλογική συμπεριφορά.
Τι μήνυμα έστειλαν οι ιρλανδοί ψηφοφόροι σε αυτές τις εκλογές;
«Οτι δεν επιθυμούν την επανεκλογή της κυβέρνησης. Δεν είναι βέβαιοι για το τι είδους κυβέρνηση θέλουν να αντικαταστήσει τον συνασπισμό Φίνε Γκέιλ – Εργατικού Κόμματος, αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν θέλουν να τον δουν να επιστρέφει. Οι λόγοι πίσω από αυτή την απόφαση ποικίλλουν, αλλά περιλαμβάνουν μια ξεκάθαρη αντίληψη μεγάλου μέρους του πληθυσμού το οποίο δεν αισθάνθηκε την οικονομική ανάκαμψη αλλά και το αίσθημα πολλών ψηφοφόρων των Εργατικών ότι το κόμμα δεν τήρησε πολλές από τις προεκλογικές υποσχέσεις του. Αν σε αυτά προστεθεί η πολύ κακή προεκλογική εκστρατεία του Φίνε Γκέιλ, καταλαβαίνουμε γιατί το εκλογικό σώμα απέρριψε την κυβέρνηση. Πρόκειται για ένα παρόμοιο μοτίβο με εκείνο της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Οι κυβερνήσεις που λαμβάνουν τα μέτρα λιτότητας που τους επιβάλλουν η Ευρωπαϊκή Ενωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πιθανόν να χάσουν στις εκλογές».
Ποια είναι τα μετεκλογικά σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης;
«Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνο δύο σενάρια, αλλά μπορεί να χρειαστεί αρκετός χρόνος για να καταλήξουμε σε ένα από αυτά. Το πρώτο είναι ένας μεγάλος συνασπισμός μεταξύ του Φίνε Γκέιλ και του Φιάνα Φόιλ. Ενώ αυτή η επιλογή θα εξασφάλιζε μια άνετη πλειοψηφία, είναι δύσκολη στην υλοποίησή της για λόγους ιστορικούς και διαφορετικής κουλτούρας αλλά και διότι στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και οι δύο επέμεναν ότι δεν θα σχημάτιζαν κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ τους. Το Φιάνα Φόιλ συγκεκριμένα ανησυχεί ότι σε αυτή την περίπτωση το Σιν Φέιν θα ηγείται μιας αριστερής αντιπολίτευσης σε μια κυβέρνηση την οποία θα παρουσιάζει ως δεξιά.
Η άλλη επιλογή είναι μια κυβέρνηση μειοψηφίας του Φίνε Γκέιλ την οποία θα στηρίζει σε μια σειρά ζητημάτων το Φιάνα Φόιλ. Το ζητούμενο σε αυτή την περίπτωση είναι το πόσο θα καταφέρει να διαρκέσει μια τέτοια κυβέρνηση. Δεν πιστεύω ότι θα βιώσουμε μια παρατεταμένη περίοδο αστάθειας και σίγουρα τίποτε σαν αυτό που παρακολουθούμε τώρα στην Ισπανία. Μπορεί να μην έχουμε κυβέρνηση για περίπου έναν μήνα και σίγουρα δεν θα έχουμε κυβέρνηση όταν το Ντόιλ, η ιρλανδική Βουλή, ξεκινήσει και πάλι τις εργασίες της. Ενδεχομένως ως το τέλος Απριλίου να έχει βρεθεί λύση».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
![Πορεία Γρηγορόπουλου στην Αθήνα – Ποιοι δρόμοι είναι κλειστοί [εικόνες]](https://www.tovima.gr/wp-content/uploads/2025/12/06/PER_5426-90x90.jpg)
