Η ενημέρωση για τα επερχόμενα εγκαίνια της Μπιενάλε Αθήνας η οποία ξεκινάει αύριο 18 Νοεμβρίου, δεν περιελάμβανε μια απαρίθμηση των εκδηλώσεων που πρόκειται να λάβουν χώρα στο Μπάγκειο της Ομόνοιας ή στο θέατρο Rex και την ευρύτερη γειτονιά της Ομόνοιας αλλά μια προσπάθεια περιγραφής της φιλοσοφίας που τη διέπει.
«Προσπάθεια», διότι οι συνιδρυτές της Poka Yio και Ξένια Καλπακτσόγλου έχουν βάλει δύσκολα στον εαυτό τους καθώς στόχος τους είναι να οδηγήσουν τη Μπιενάλε της Αθήνας ένα αχαρτογράφητο βήμα πιο πέρα από εκεί που την άφησαν την τελευταία φορά, να την επικαιροποιήσουν σύμφωνα με τα αιτήματα των καιρών που διανύουμε.
Ο τίτλος της, «ΟΜΟΝΟΙΑ» με κεφαλαία, στοιχειοθετεί τη διάθεση, ο υπότιτλος έρχεται να τη συμπληρώσει: «Σύναψη 1: Δημιουργώντας ένα εργαστήριο παραγωγής για τη μετά το 2011 εποχή». «Σκοπός είναι να ομονοήσουμε και να κάνουμε κάτι. Να κάτσουν στο ίδιο τραπέζι άνθρωποι που κατά το τεκμήριο δεν θα το έκαναν, και να καταλήξουν σε μια ταυτότητα αντιλήψεων» θα πουν οι συνιδρυτές. Χωρίς την εικονοποίηση μιας θεωρίας πάνω στην οποία ξεδιπλώνονται συνήθως οι Μπιενάλε, χωρίς απτά έργα τέχνης πέρα από το κινηματογραφικό πρότζεκτ για αυτοδιαχειριζόμενα εργοστάσια, «Occupy, Resist, Produce», των Ντάριο Ατζελίνι και Ολιβερ Ρέσλερ στο χώρο του Μπαγκείου, αυτό στο οποίο αποσκοπούν είναι να δημιουργήσουν ένα εργαστήριο, ένα εργοστάσιο, που θα παράξει κάτι. Τι θα είναι αυτό; «Ούτε εμείς οι ίδιοι το γνωρίζουμε γιατί θα καταλήγαμε να οπτικοποιήσουμε τη δική μας ατζέντα, τα δικά μας οράματα. Ο σκοπός είναι να μαζευτεί κόσμος συνεργατικά, να επεξεργαστεί κάποια ζητήματα, να τα δώσει την κοινωνία, εκείνη να τα μελετήσει, να τα επιστρέψει, να γίνει επανανοηματοδότησή τους και εν τέλει να προκύψει ένα protyping». Τι είδους; Και αυτό μέλλει να φανεί. «Μπορεί να είναι ένα έργο τέχνης, νέες συνεργατικές δομές, νέοι θεσμοί, μια νέα Μπιενάλε. Μπορεί να προκύψουν τελικά ορισμένα εργαλεία διαβούλευσης από την όσμωση ανάμεσα σε δημιουργικές ομάδες αλλά και ομάδες που προέρχονται από τον πολιτικό, οικονομικό ή κοινωνικό χώρο. Ο καθένας θα μπει ούτως ή άλλως μέσα σε αυτό με τις δικές του προκαταλήψεις και στην πορεία είτε θα τις εγκαταλείψει είτε θα τις αντικαταστήσει από κάτι άλλο το οποίο μένει να ανακαλύψουμε».
Εν αναμονή της «όσμωσης» που θα συνεχιστεί σε βάθος διετίας ’15-‘17 μέχρι την επόμενη Μπιενάλε αλλά και των αποτελεσμάτων της, μπορούμε να πάρουμε μια πρόγευση των προθέσεων και της δομής της Μπιενάλε από τους χώρους διεξαγωγής όπου «πατάει» για να αναζητήσει αυτή την νέα ταυτότητά της. Αφενός στο Μπάγκειο, όπου στα δωμάτιά του θα φιλοξενηθούν καλλιτεχνικές ομάδες, «σαν να είναι οι πρώτοι κάτοικοι, οι πρώτοι εργαζόμενοι, αυτής της παραγωγικής μονάδας», όπως ο Ντάριο Ατζελινι και υπάλληλοι της αυτοδιοικούμενης ΒΙΟΜΕ της Θεσσαλονίκης, ή η «Αυτόνομη Ακαδημία», ένα ανοιχτό διαπολιτισμικό πανεπιστήμιο στην Αθήνα και το Βερολίνο, που θα μετακομίσει στο Μπάγκειο και θα πραγματοποιήσει διαλέξεις και συζητήσεις με ακτιβιστές από την Αθήνα, το Κίεβο και την Καρλρούη.
Εναρξη με διεθνές συνέδριο στο Rex
«Εργαζόμενοι» όμως θα είναι και οι συμμετέχοντες στο διεθνές συνέδριο που θα διεξαχθεί για δυο μέρες (18-19/11) στο Εθνικό θέατρο- Rex, πάνω στην σκηνή της Μάγκντα Γκαίμπελς με πλήθος προσκεκλημένων απ’ όλον τον κόσμο. Διαρθρωμένο σε τρεις άξονες, ή συνεδρίες, τις «Εναλλακτικές Οικονομίες», τον «Επαναπροσδιορισμό των θεσμών» και την «Επιτελεστικότητα στο Πολιτικό» θα διερευνήσει το κοινό έδαφος μεταξύ «ερευνητών, ακτιβιστών, αυτοδιαχειριζόμενων οργανώσεων, πολιτιστικών παραγωγών και άλλων οργανώσεων πολιτών που εμπλέκονται σε αστικές πρακτικές των κοινών (commons)» ζητώντας τους φερ’ ειπείν να φανταστούν πώς τα αστικά πειράματα που αναπτύσσονται σε καιρούς κρίσης μπορούν να αποτελέσουν μόνιμες και βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις έναντι του κυρίαρχου οικονομικού και πολιτικού μοντέλου.
Η επιλογή του Rex συνδυάζει δυο παραμέτρους κομβικής σημασίας για τη διοργάνωση. Αφενός στηρίζει το performative στοιχείο, στο οποίο ρίχνει το βάρος της η Μπιενάλε -εξ ου και συμπεριλαμβάνεται και η συνεργασία με την Πειραματική Σκηνή και παραστάσεις των Αζά, Τσινικόρη-, αφετέρου εντάσσεται στο άνοιγμά της προς την ευρύτερη γειτονιά της Ομόνοιας. Oπως στο Εxile Room –άλλωστε το βάρος δίνεται και στο ντοκιμαντέρ- όπου θα διεξαχθεί συζήτηση με τον Διευθυντή Προγράμματος της Μπιενάλε, τον κοινωνικό ανθρωπολόγο, και λέκτορα ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths, Μασιμιλιάνο Μολλόνα, ακόμη και στο ιστορικό Γαλακτοπωλείο Στάνη της Ομόνοιας όπου θα παρουσιάζονται ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη ή στο Μπαγκλαντές το Ρομάντσο και το Μέγαρο Κωνσταντοπούλου με το πρότζεκτ ΕΝΤΟΣ/ΕΚΤΟΣ. Το κυριότερο: μπορούμε όλοι να συμβάλλουμε στην παραγωγή των «προϊόντων» αυτού του ιδιότυπου εργαστηρίου ή τουλάχιστον να είμαστε αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες της δημιουργίας τους..
Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα εδώ:
