Μια νέα «μόδα» που αφορά τις αερομεταφορές διαμορφώνεται στις ΗΠΑ και δεν αποκλείεται να αποκτήσει μιμητές και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές: οι αεροπορικές εταιρείες δρομολογούν μικρότερα αεροσκάφη στις εσωτερικές πτήσεις των ΗΠΑ, όπου όμως οι διανυόμενες αποστάσεις δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητες. Και αυτό όχι μόνο για να αποκτήσουν αεροπορική σύνδεση μικρότερες πόλεις και αεροδρόμια. Η «τάση» αφορά και πτήσεις από τη Νέα Υόρκη στο Λος Αντζελες και στο Σαν Φρανσίσκο.
Η American Airlines, για παράδειγμα, προσφάτως απέσυρε τα μεγάλα, με δύο διαδρόμους ανάμεσα στις σειρές των καθισμάτων Boeing 767-200, με τα οποία εξυπηρετούσε τις πτήσεις Νέα Υόρκη – Καλιφόρνια και τα αντικατέστησε με τα αισθητά μικρότερα (και με μονό διάδρομο) Airbus A321.
Συρρίκνωση
Με την ευρύχωρη πρώτη θέση και την business class που είχε διαμορφώσει, τα Β767 μετέφεραν συνολικά 168 επιβάτες. Στα Α321 τα δύο τρίτα της καμπίνας επιβατών είναι κατειλημμένα από τα άνετα καθίσματα της πρώτης θέσης και της business class (10 και 20 αντιστοίχως), ενώ οι επιβάτες της οικονομικής θέσης στριμώχνονται στο πίσω τμήμα του αεροσκάφους. Συνολικά το Airbus μεταφέρει 102 επιβάτες.
Παρατηρεί κανείς ότι η ΑΑ διατήρησε αμείωτες τις θέσεις first class (10) στη γραμμή, ενώ μείωσε από 30 σε 20 τις θέσεις business class και από 128 σε μόλις 72 τις οικονομικές θέσεις. Είναι προφανές ότι η συρρίκνωση της οικονομικής θέσης δεν είναι πλέον μόνο χωροταξική αλλά και αριθμητική. Η εταιρεία δεν κρύβει ότι αυτό σημαίνει πως δίνει προτεραιότητα στην πληρότητα των αεροσκαφών της –να πάψει, δηλαδή, να αναγκάζεται να δίνει πάμφθηνα τα τελευταία (πολλά ενδεχομένως) εισιτήρια της οικονομικής θέσης για να γεμίζουν τα αεροσκάφη της. Ενα μικρότερο αεροσκάφος έχει χαμηλότερο κόστος για την εταιρεία, η οποία, αν υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε κάποια γραμμή, έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τις πτήσεις της προς τον προορισμό αυτόν. Είναι γνωστό άλλωστε ότι όσοι ταξιδεύουν για επαγγελματικούς σκοπούς εκείνο που επιθυμούν είναι να υπάρχουν συχνές συνδέσεις με έναν προορισμό.
Σήμερα η μοναδική αμερικανική εταιρεία που χρησιμοποιεί στις πτήσεις από τη Νέα Υόρκη στο Λος Αντζελες και στο Σαν Φρανσίσκο μεγάλα, δαπανηρά και ρυπογόνα αεροσκάφη με δύο διαδρόμους είναι η Delta Airlines. «Ο αριθμός των αεροσκαφών με μεγάλη άτρακτο στις εσωτερικές πτήσεις έχει μειωθεί δραματικά τα τελευταία 10 χρόνια» δηλώνει στη «Wall Street Journal» ο Μπράιαν Ζνότινς, αντιπρόεδρος αρμόδιος για τον σχεδιασμό πτήσεων στη United Airlines.
Κάμψη των πωλήσεων
«Οι έρευνες δείχνουν πάντως ότι οι επιβάτες προτιμούν τα μεγαλύτερα αεροσκάφη από τα μικρότερα» σημειώνει στην ίδια εφημερίδα ο Τσαρλς Σούμπερτ, αντιπρόεδρος της American Airlines, υπεύθυνος για τον σχεδιασμό δικτύου. Και αυτό όχι μόνο για λόγους κλειστοφοβίας, όπως εξηγεί ο αμερικανός μάνατζερ, αλλά γιατί σε ένα μεγαλύτερο αεροσκάφος μπορεί να βρει κάποιος φθηνότερους ναύλους ή ακόμη επειδή έχει μεγαλύτερο χώρο για τις χειραποσκευές του στην οικονομική θέση.
Είναι χαρακτηριστικό, γράφει ο Σκοτ Μακ Κάρτνεϊ της «WSJ», ότι σε μια πτήση με Α321 στις αρχές Απριλίου «πέντε επιβάτες αναγκάστηκαν να βγουν τελευταία στιγμή από το αεροσκάφος για να τσεκάρουν και να δώσουν τις χειραποσκευές τους στο cargo επειδή τα λιγοστά ντουλάπια πάνω από τα κεφάλια των επιβατών της οικονομικής θέσης είχαν γεμίσει 15 λεπτά πριν από την αναχώρηση της πτήσης». Το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν η τάση για μικρότερα αεροσκάφη θα κατακτήσει και τον υπόλοιπο κόσμο. Η παρατηρούμενη κάμψη των πωλήσεων των «υπεραεροσκαφών» τύπου Jumbo και η αντικατάστασή τους από μεσαίου μεγέθους αεροσκάφη στις υπερατλαντικές πτήσεις, που επιλέγουν πολλές εταιρείες, αυτό δείχνουν.
Ουδεμία παραγγελία για «σουπερτζάμπο»
Ορίζοντα δυόμισι-τριών ετών έχει η παραγωγή των Β747 και Α380
Τα υπερ-αεροσκάφη τύπου Jumbo, επί δεκαετίες σύμβολα της κυριαρχίας του ανθρώπου στους αιθέρες, είναι δυνατόν να μπουν στο ράφι με τα αζήτητα; Είναι, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι το 2014, για πολλές χώρες χρονιά οικονομικής ανάκαμψης και εξόδου από την παγκόσμια κρίση, ούτε μία –μα ούτε μία! –παραγγελία δεν έλαβαν η Boeing και η Airbus για τα νέα Jumbo 747 και για τα Α380 αντίστοιχα!
«Η στροφή από τα γιγαντιαία σιδερένια πουλιά που μπορούν να μεταφέρουν ως 525 επιβάτες προς τα μικρότερα, οικονομικότερα και φιλικότερα προς το περιβάλλον αεροσκάφη με δύο αντί για τέσσερις κινητήρες σηματοδοτεί θεμελιώδεις αλλαγές στην παγκόσμια αεροναυπηγική βιομηχανία» γράφουν οι Ολγουιν Σκοτ και Τιμ Χίφερ στο Reuters. Η δραματική κάμψη των πωλήσεων μεγάλων αεροσκαφών εγείρει ερωτήματα για το αν και κατά πόσον οι κατασκευαστές μπορούν να διατηρήσουν ζωντανή την παραγωγή των Β747 και Α380, ενώ πυροδοτούν και στην αμερικανική και στην ευρωπαϊκή εταιρεία συζητήσεις για το μέλλον του αεροπλάνου, γράφουν οι ρεπόρτερ του βρετανικού πρακτορείου.
Το ζήτημα δεν είναι απλό. Διότι το αποτέλεσμα των συζητήσεων αυτών θα επηρεάσει τόσο την αξία των στόλων των αερομεταφορέων όσο και χιλιάδες θέσεις εργασίας στην παραγωγή των «ναυαρχίδων» της Airbus και της Boeing αλλά και στις αναρίθμητες εταιρείες των προμηθευτών των δύο ομίλων. Η έλλειψη παραγγελιών αναγκάζει τόσο την Airbus όσο και την Boeing να κάνουν μεγάλες προσφορές (φθάνουν στο 50% στις τιμές καταλόγου, μιλάμε για έκπτωση 200 εκατ. δολαρίων…) προκειμένου να προσελκύσουν αγοραστές.
Η Boeing έχει ήδη προγραμματίσει να περιορίσει από τον προσεχή Σεπτέμβριο την παραγωγή του καινούργιου της μοντέλου 747-8 σε 1,3 αεροσκάφη τον μήνα από 1,5 αεροσκάφη που είναι σήμερα. Με τον ρυθμό αυτόν, που αρκεί για να καλύψει τις παραδόσεις που πρέπει να κάνει στους πελάτες της, η αμερικανική εταιρεία υπολογίζει να κρατήσει ζωντανή την παραγωγή του μεγαλύτερου αεροσκάφους της για δυόμισι χρόνια ακόμη.
Η Airbus είναι πιο αισιόδοξη χάρη στις 161 παραγγελίες που έχει για το Α380 (όλες φυσικά προ του 2014) και οι οποίες, για να τις εκτελέσει, της εξασφαλίζουν πέντε χρόνια παραγωγής. Γνωρίζει, ωστόσο, η ευρωπαϊκή αεροδιαστημική κοινοπραξία ότι δεν πρόκειται να παραδώσει και τα 161 Α380 που της έχουν παραγγείλει αερομεταφορείς από τη Μέση Ανατολή, κατά κύριο λόγο, δεδομένου ότι γι’ αυτούς η ένταξη στον στόλο τους των μεγαλύτερων και πολυτελέστερων «σουπερτζάμπο» είναι ζήτημα γοήτρου. Οι ρεπόρτερ του Reuters επικαλούμενοι εκτιμήσεις «έμπειρων στελεχών της Airbus» για τις παραδόσεις που εν τέλει θα γίνουν θεωρούν ότι η κοινοπραξία έχει εξασφαλίσει σήμερα την παραγωγή των Α380 μόνο για τα επόμενα τρία χρόνια. Και η Airbus, δηλαδή, βράζει στο ίδιο ζουμί με την Boeing…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
