Διευκρινίσεις για το ποσό των 1,185 δισ. ευρώ που η ελληνική κυβέρνηση έχει αιτηθεί στο Eurogroup να επιστραφεί προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του Δημοσίου, έδωσε την Πέμπτη με ανακοίνωσή του το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Όπως εξηγεί η διοίκηση του Ταμείου, η ελληνική πλευρά διεκδικεί την επιστροφή του παραπάνω ποσού, καθώς αποτελούσε περιουσία του σε μετρητά και χρησιμοποιήθηκε για την ανακεφαλαιαποίηση των τραπεζών αφήνοντας ανέπαφα ομόλογα ίδιας αξίας του EFSF.
Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΤΧΣ, κυρία Α. Σακελλαρίου σημείωσε σχετικά ότι «η χρήση των πόρων του ΤΧΣ ήταν η δέουσα, βάσει των ενδεδειγμένων πρακτικών συνετούς διαχείρισης διαθεσίμων, λαμβανομένων υπόψη των πληρωμών τοκομεριδίων που λάμβανε το ΤΧΣ από τα ομόλογα του EFSF σε αντίθεση με τα χαμηλά ή μηδενικά έσοδα από τους τόκους των καταθέσεών του στην Τράπεζα της Ελλάδος».
Δηλαδή η διοίκηση του Ταμείου προτίμησε να κάνει χρήση των μετρητών που είχε στη διάθεσή της για τις ανάγκες του τραπεζικού συστήματος, τα οποία δεν απέφεραν έσοδα, αντί να «χαλάσει» για τον ίδιο λόγο τα ομόλογα του EFSF που προσέφεραν έσοδα από τόκους.
«Η επιστροφή των μη χρησιμοποιηθέντων ομολόγων ήταν μια ρητή απαίτηση του Eurogroup, η οποία μείωσε ισόποσα το δημόσιο χρέος διατηρώντας παράλληλα τη δυνατότητα για δανεισμό εκ νέου του ποσού αυτού για τον ίδιο σκοπό, δηλαδή αποκλειστικά για ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση τραπεζών» τονίζει η κυρία Σακελλαρίου.
Και προσθέτει πως «δεδομένης της αποκλειστικής τους χρήσης, η επιστροφή των ομολόγων δεν περιόρισε τους συνολικά διαθέσιμους πόρους για το σκοπό αυτό».
Η ιστορία με τα ομόλογα
Το ΤΧΣ ιδρύθηκε το 2010, στο πλαίσιο των Προγραμμάτων Οικονομικής Προσαρμογής για την Ελλάδα, με αρχικό κεφάλαιο €1.500 εκατ. σε μετρητά. Μετά την απόφαση του Eurogroup της 21ης Φεβρουαρίου 2012 το EFSF εισέφερε στο ΤΧΣ το συνολικό ποσό €48.200 εκατ. με τη μορφή ομολόγων του EFSF.
Πέραν των κεφαλαιακών εισφορών, το ΤΧΣ είχε εισροές σε μετρητά ύψους 2,12 δις. ευρώ από:
(i) αμοιβές αναδοχής από τις τράπεζες,
(ii) τόκους καταθέσεων στην Τράπεζα της Ελλάδος,
(iii) πληρωμή τοκομεριδίων ομολόγων του EFSF,
(iv) εξάσκηση των Warrants από επενδυτές,
(v) έσοδα από εκκαθαρίσεις και
(vi) εφάπαξ καταβολή από τις συστημικές τράπεζες.
Στο πλαίσιο του σκοπού του, το ΤΧΣ χρησιμοποίησε για ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση των τραπεζών το συνολικό ποσό των €39.952 εκατ. και συγκεκριμένα: €37.267 εκατ. σε ομόλογα, €1.500 εκατ. σε μετρητά από το αρχικό μετοχικό του κεφάλαιο και €1.185 σε μετρητά από ταμειακές του εισροές.
Στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου 2015 αποφασίστηκε ότι όλα τα μη χρησιμοποιηθέντα ομόλογα του EFSF, τα οποία κατείχε το ΤΧΣ, επιστρέφονται άμεσα στον EFSF.
Τα μη χρησιμοποιηθέντα ομόλογα ανέρχονταν στο ποσό των €10.933 εκατ. (δηλαδή η διαφορά μεταξύ €48.200 εκατ. που έλαβε το ΤΧΣ από τον EFSF αφαιρουμένων των €37.267 εκατ. που χρησιμοποιήθηκαν από το ΤΧΣ).
Σε υλοποίηση της ως άνω απόφασης του Eurogroup η Κύρια Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (MFFA) τροποποιήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2015 βάσει της τρίτης Τροποποιητικής Σύμβασης. Το ΤΧΣ είχε επομένως την υποχρέωση να επιστρέψει όλα τα μη χρησιμοποιηθέντα ομόλογα στον EFSF μέχρι την 28η Φεβρουαρίου 2015.
Η επιστροφή ποσού μικρότερου από το συνολικό ποσό των €10.933 εκατ., θα αποτελούσε ουσιώδη παράβαση της Κύριας Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (MFFA) και της απόφασης του Eurogroup.
«Στο πλαίσιο της υποχρεωτικής επιστροφής των ομολόγων, και με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του Ελληνικού Δημοσίου, αναδείξαμε προς τον EFSF ότι τα μη χρησιμοποιηθέντα ομόλογα υπερέβαιναν σε αξία τη διαφορά του συνόλου των εισφερθέντων κεφαλαίων από το συνολικό χρησιμοποιηθέν ποσό για ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση τραπεζών» αναφέρει σε δήλωσή της η κυρία Σακελλαρίου.
Και καταλήγει σημειώνοντας πως «ετέθη συνεπώς το εύλογο αίτημα διαφοροποίησης και επιστροφής του ποσού των €1.185 εκατ. ώστε να διαμορφωθεί η κατάσταση όπως θα ήταν εάν για τις σχετικές εκταμιεύσεις είχαν χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά ομόλογα του EFSF».