Η αυτόνομη οδήγηση αποτελεί ένα καυτό ζήτημα για τους κατασκευαστές «αυτοκινήτων μάρκας». Ο Σύνδεσμος των Γερμανικών Αυτοκινητοβιομηχάνων (VDA) υπολογίζει στα 12 δισ. ευρώ την τρέχουσα επένδυση στην εξέλιξη τεχνολογικών λύσεων για την αυτόνομη ή ημιαυτόνομη οδήγηση. Και η Boston Consulting Group προβλέπει για το 2025 ένα τζίρο γύρω στα 42 δισ. ευρώ με ανάλογα προϊόντα. Σε αυτήν την αγορά θέλει να εισχωρήσει και η Google δημιουργώντας λύσεις με βάση εξελιγμένους ψηφιακούς χάρτες και την γρήγορη διαδικτύωση των αυτοκινήτων. Διότι στο μέλλον το «Πρόσεχε, μπαμπά μην τρέχεις!» δεν θα το λένε ούτε τα παιδιά στο πίσω κάθισμα ούτε η σύζυγος! Θα το… ψιθυρίζει το ένα αυτοκίνητο στο άλλο και όλα μαζί θα κόβουν ταχύτητα!
Ήδη σήμερα υπολογίζεται ότι το 20% των νέων αυτοκινήτων έχει σύνδεση με το Διαδίκτυο. Και ο VDA υπολογίζει ότι το 2016 το ποσοστό αυτό θα ανέβει στο 80%. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα μεγάλα διεθνή συνέδρια ηλεκτρονικών προϊόντων, όπως το CES στο Λας Βέγκας ή το Mobile World Congress στη Βαρκελώνη, την παράσταση κλέβουν πλέον όχι η Samsung ή η Sony, αλλά η Audi, η Ford και η Mercedes! Ένα ερώτημα, ωστόσο, ανακύπτει: Η αυτόνομη οδήγηση, που όλα δείχνουν ότι σύντομα πραγματικότητα, θα αποτελεί ένα όνειρο ή μήπως για έναν εφιάλτη;
Ψηφιακή όραση, τεχνητή νοημοσύνη
Αν η Google επενδύει στους ψηφιακούς χάρτες, η Mercedes επενδύει στην ψηφιακή όραση και δη με τεχνολογικές λύσεις όπως κλασικές κάμερες, κάμερες υπέρυθρης ακτινοβολίας ή ραντάρ –μιλάμε για εξαρτήματα που είναι σήμερα ήδη εγκατεστημένα στα μοντέλα της. Πρόκειται για ηλεκτρονικά μάτια που βλέπουν πολύ περισσότερα και σε πολλές περιπτώσεις πολύ καλύτερα από το ανθρώπινο μάτι. «Αλλά τι να τα κάνεις τα μάτια δίχως το μυαλό;», θα αναρωτιόταν κανείς. Ε, λοιπόν, εκεί ακριβώς επενδύουν οι μεγάλοι κατασκευαστές και οι προμηθευτές τους. Στην εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης που θα επιτρέπει στο αυτοκίνητο να αναλύει και να αποφασίζει μόνο του πώς θα κινηθεί στο περιβάλλον του.
Οι τεχνολογικές προκλήσεις είναι μεγάλες. Κάποιοι εξεπλάγησαν επειδή ο διευθύνων σύμβουλος της Renault Κάρλος Γκον τόλμησε να ανακοινώσει ότι το 2018 θα αρχίσουν οι πωλήσεις ενός γαλλικού Robocar. Τόλμησε διότι όχι μόνο και οι καλύτερες κάμερες «καταρρέουν» στον τεχνητό φωτισμό ή σε βρεμένους δρόμους που αντικατοπτρίζουν τον ήλιο. Ούτε διότι και ο καλύτερος ψηφιακός χάρτης δεν μπορεί να προβλέψει τα χαντάκια που θα ανοίξουν ξαφνικά η κάθε ΔΕΗ ή ΕΥΔΑΠ για να επισκευάσουν το δίκτυό τους. Αλλά επειδή η τεχνητή νοημοσύνη αναγκαστικά θα ακολουθήσει μια «αμυντική» λογική οδήγησης.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι κάθε διπλοπαρκαρισμένο αυτοκίνητο θα αναγνωρίζεται σαν εμπόδιο και θα προκαλεί ακινησία του αυτόνομου οχήματος με τις γνωστές συνέπειες (μποτιλιάρισμα, εκνευρισμοί, βρισίδια κλπ). Και επιπλέον, πώς θα αντιδράσει άραγε το αυτοκίνητο όταν την ίδια στιγμή θα πεταχτούν από δεξιά ένα παιδί και από αριστερά ένας σκύλος και δεν προλαβαίνει να ακινητοποιηθεί;
«Πάντως εμείς δεν έχουμε πρόβλημα να ασφαλίσουμε αυτόνομα αυτοκίνητα», δηλώνει στη γερμανική «Zeit» ο υπεύθυνος για το θέμα στην ασφαλιστική εταιρεία Allianz, Αλεξάντερ Φόλερτ. «Εξάλλου σήμερα τα ατυχήματα οφείλονται κατά 90% σε ανθρώπινα λάθη. Το ζήτημα είναι αν θα επιτρέψει η νομοθεσία την κυκλοφορία τους», επισημαίνει.
Η κυκλοφορία των αυτοκινήτων εναρμονίσθηκε διεθνώς το 1968 με την λεγόμενη «Κυκλοφοριακή Συμφωνία της Βιέννης» (Vienna Traffic Convention) στην οποία όμως προβλέπεται ότι ο οδηγός θα έχει τον συνεχή έλεγχο του οχήματος ή των ζώων (αν πρόκειται για κάρο με υποζύγια). Μόλις πέρσι μία σύνοδος εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ συμπλήρωσε ότι επιτρέπονται και συστήματα αυτόνομης οδήγησης, υπό την προϋπόθεση ότι ο οδηγός μπορεί σε κάθε στιγμή να τα απενεργοποιήσει. Γι’ αυτό το λόγο πολλοί κατασκευαστές αυτοκινήτων που ήδη σήμερα προσφέρουν λύσεις ημιαυτόνομης οδήγησης απαιτούν από τον οδηγό π.χ. να ακουμπάει το τιμόνι, να δείχνει δηλαδή ότι παρακολουθεί την κυκλοφορία και δεν κοιμάται.
Το Robocar της Google πάντως, που δεν έχει ούτε τιμόνι, ούτε πεντάλ, ούτε κάποιον άλλο τρόπο προσωπικής οδήγησης αλλά χρειάζεται μόνο να του πεις πού θες να πας για να σε πάει, πέρασε κανονικά το τεστ για να κυκλοφορήσει στην αμερικανική Πολιτεία της Νεβάδα (έχει ήδη ξεκινήσει η πιλοτική κυκλοφορία 150 πρωτοτύπων). Αποκαλύφθηκε όμως ότι πήρε την άδεια με «μέσο». Η εταιρεία, δηλαδή, είχε προσυμφωνήσει με τις αρχές τα τεστ να γίνουν σε στεγνούς δρόμους!
Ας μην βιαστούμε, πάντως, να κατακρίνουμε τους μηχανικούς, διότι δίχως πιλοτικά προγράμματα δεν μπορούν να εξελιχθούν και ποιοτικές λύσεις. Και σε τελική ανάλυση το όνειρο ή ο εφιάλτης της αυτόνομης οδήγησης εξαρτάται πιθανότατα και από το «Fahrvergnügen», που στα γερμανικά σημαίνει «η χαρά της οδήγησης». Με το «Fahrvergnügen» διαφήμιζε παλαιότερα τα αυτοκίνητα της η VW στις ΗΠΑ. Χωρίς αυτή τη χαρά ίσως και η πιο τελειοποιημένη τεχνολογική λύση να μην έχει καμιά προοπτική εμπορικής επιτυχίας.
Η Apple στα χνάρια της… Tesla
Η είδηση ότι η Apple πρόκειται να δημιουργήσει το δικό της αυτοκίνητο, το οποίο και σχεδιάζει να παρουσιάσει το 2020, έκανε πρόσφατα το γύρο του κόσμου. Αξιοσημείωτο είναι, πέρα από την απρόσμενη ίσως στρατηγική απόφαση και τα δισεκατομμύρια δολάρια που θα επενδύσει η εταιρεία στην εξέλιξη του νέου προϊόντος, το γεγονός ότι κανένας από τους γνωστούς «αυτοκινητοβιομήχανους» δεν μπήκε στο πειρασμό να σχολιάσει την απόφαση. Ο λόγος μάλλον κρύβεται πίσω από πέντε γράμματα: Tesla!
Όταν ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ αποφάσισε να ιδρύσει την Tesla το 2003 με στόχο να κατασκευάσει ένα αυτοκίνητο πολυτελείας αποκλειστικά ηλεκτροκίνητο, τα ειρωνικά σχόλια δεν έλειψαν. Πλην όμως σήμερα τα αυτοκίνητα Tesla πουλιούνται σε χώρες που επιδοτούν την αγορά ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, όπως είναι η Ολλανδία, η Νορβηγία και η Δανία, πολύ καλύτερα από μοντέλα της σειράς 7 της BMW ή από το Α8 της Audi! Μόνο η S-Class της Mercedes ξεπερνά σε πωλήσεις την Tesla.
Αυτό που ίσως πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι τόσο η Mercedes όσο και η Toyota είχαν συμμετάσχει στην κατασκευή του Tesla και πρόσφατα μετά την επιτυχημένη εισαγωγή της εταιρείας στο χρηματιστήριο πούλησαν τις μετοχές τους με μεγάλο κέρδος. Η τεχνική συνεργασία Mercedes και Tesla όμως συνεχίζεται και γελιούνται όσοι νομίζουν ότι στα αμερικάνικα μοντέλα έχουμε «Mercedesinside». Το αντίθετο συμβαίνει, τα νέα γερμανικά μοντέλα έχουν«Teslainside»!
Τον δρόμο για το επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο της Tesla σήμερα και ίσως της Apple αύριο, τον έχουν εξάλλου δείξει οι κλασσικοί αυτοκινητοπαραγωγοί. Τα σημερινά αυτοκίνητα αποτελούνται σε μεγάλο ποσοστό από μέρη –διότι ο όρος εξαρτήματα δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα πλέον –που τα αγοράζουν πανέτοιμα προς συναρμολόγηση από προμηθευτές όπως οι Bosch, Continental ή Magna. Αυτός ο τρόπος παραγωγής καθόλου δεν διαφέρει από την παραγωγή ενός κινητού τηλεφώνου ή μιας ταμπλέτας. Και αφού η Apple αδιαμφισβήτητα γνωρίζει πώς να εφαρμόζει αυτό το μοντέλο παραγωγής, οι πιθανότητες επιτυχίας ενός αυτοκινήτου με σήμα το μήλο στην κατηγορία του VW Golf και με μια τιμή γύρω στα 15.000 € είναι μεγάλες.
* Ο κ. Άλκης Παρασκευόπουλος είναι ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Βερολίνο
