Ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας στην πραγματική οικονομία τους επόμενους μήνες αναμένουν οι διοικήσεις των τραπεζών. Ο σημαντικός περιορισμός των χρηματοδοτικών πόρων για τα πιστωτικά ιδρύματα, σε συνδυασμό με τη σημαντική επιδείνωση του επενδυτικού και επιχειρηματικού κλίματος λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας, έχουν καταστήσει τον στόχο που είχε τεθεί πριν από λίγους μήνες για νέες χορηγήσεις 10 δισ. ευρώ το 2015 … άπιαστο.
Οι τραπεζίτες εκτιμούσαν πως φέτος ο ρυθμός πιστωτικής μεταβολής θα «γυρνούσε» θετικός, μετά από έξι συνεχή χρόνια απομόχλευσης των ισολογισμών, ωστόσο με τα σημερινά δεδομένα αυτό δεν θεωρείται εφικτό.
Δυσοίωνες προοπτικές
«Με την καταθετική βάση στα επίπεδα των 140 δισ. ευρώ, τις προοπτικές ουσιαστικής ανάκαμψής της τους επόμενους μήνες δυσοίωνες και τις αγορές κλειστές για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, τα σχέδια για αύξηση των νέων δανείων αναβάλλονται… επ‘αόριστον» σημειώνει γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου.
Οπως επισημαίνει ο ίδιος, οι τράπεζες αναγκαστικά «παίζουν άμυνα» δεδομένων των περιορισμών στη χρηματοδότησή τους από το Ευρωσύστημα, που αποτελεί σε αυτή τη φάση τη μοναδική φθηνή πηγή δανεισμού.
«Γεύση» ασφυξίας
Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, οι επιχειρήσεις πήραν τον προηγούμενο μήνα μια «γεύση» πιστωτικής ασφυξίας, καθώς δεν ανανεώθηκαν στο σύνολό τους γραμμές πίστωσης, με στόχο να αντιμετωπιστούν οι επιθετικές αναλήψεις καταθέσεων από τα νοικοκυριά.
Επιβαρυντικά για τον κλάδο λειτουργεί και η αναβολή αποπληρωμών δανείων από φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που αναμένουν ενδεχόμενη ευνοϊκότερη ρύθμιση των οφειλών τους μέσω νομοθετικών πρωτοβουλιών που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση. Το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς αναμένεται επιτάχυνση της δημιουργίας νέων επισφαλειών, μετά από αρκετούς μήνες επιβράδυνσης του ρυθμού ανόδου τους.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην τελευταία έκθεσή του, σημειώνει πως η πολιτική αβεβαιότητα, η οποία συνδέθηκε με μείωση των καταθέσεων προς το τέλος του 2014 και διεύρυνση των περιθωρίων των ομολόγων του Δημοσίου, «έχει καταστήσει πλέον απαγορευτικό το κόστος περαιτέρω εκδόσεων τραπεζικών ομολόγων».
Υποτονική ζήτηση
Οπως τονίζει ο κεντρικός τραπεζίτης, «μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν, οι ελληνικές τράπεζες οφείλουν να διερευνήσουν τη δυνατότητα έκδοσης καλυμμένων ομολογιών, τιτλοποίησης απαιτήσεων και ομολόγων, ώστε να μειώσουν την εξάρτησή τους από το Ευρωσύστημα και να αντλήσουν τους αναγκαίους πόρους για την παροχή περισσότερων νέων πιστώσεων μεσοπρόθεσμα».
Τραπεζικοί κύκλοι τονίζουν πάντως πως όσο καθυστερεί μια οριστική συμφωνία με τους δανειστές το περιβάλλον θα παραμένει προβληματικό: οι καταθέσεις δεν θα ανακάμπτουν, οι επισφάλειες θα αυξάνονται, οι αγορές θα παραμένουν κλειστές, ενώ θα δεσμεύεται μέρος των περιορισμένων διαθέσιμων πόρων των τραπεζών για την κάλυψη των εκδόσεων του Δημοσίου, δεδομένης της απροθυμίας των ξένων να ανανεώσουν τις θέσεις τους».
Προσθέτουν πάντως πως με το κλίμα που υπάρχει σήμερα στην αγορά εκτιμούν ότι και η ζήτηση για τραπεζική χρηματοδότηση από τις επιχειρήσεις για την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων θα παραμείνει υποτονική, τουλάχιστον ως το τέλος του χρόνου.
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ
Θα χρειαστούν δύο χρόνια για να γυρίσουν οι μισές καταθέσεις
Την πρόβλεψη ότι θα χρειαστεί να περάσουν τουλάχιστον δύο χρόνια για να επιστρέψει στις ελληνικές τράπεζες το 50%-60% των καταθέσεων συνολικού ύψους άνω των 26 δισ. ευρώ που «δραπέτευσαν» εκτός συστήματος από τις αρχές Δεκεμβρίου ως και σήμερα διατυπώνουν τραπεζικές πηγές. Οπως εξηγούν, μετά τις εκλογές του 2012, οι οποίες προκάλεσαν εκροές 18 δισ. ευρώ περίπου, τα υπόλοιπα επανήλθαν στα επίπεδα του Απριλίου εκείνης της χρονιάς έπειτα από 28 μήνες, τον Αύγουστο του 2014!
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ
Θα χρειαστούν δύο χρόνια για να γυρίσουν οι μισές καταθέσεις
Την πρόβλεψη ότι θα χρειαστεί να περάσουν τουλάχιστον δύο χρόνια για να επιστρέψει στις ελληνικές τράπεζες το 50%-60% των καταθέσεων συνολικού ύψους άνω των 26 δισ. ευρώ που «δραπέτευσαν» εκτός συστήματος από τις αρχές Δεκεμβρίου ως και σήμερα διατυπώνουν τραπεζικές πηγές. Οπως εξηγούν, μετά τις εκλογές του 2012, οι οποίες προκάλεσαν εκροές 18 δισ. ευρώ περίπου, τα υπόλοιπα επανήλθαν στα επίπεδα του Απριλίου εκείνης της χρονιάς έπειτα από 28 μήνες, τον Αύγουστο του 2014!
«Οταν χρειάστηκε τόσος χρόνος για επανάκαμψη της ρευστότητας σε ένα πιο ασφαλές περιβάλλον, δεδομένης της σαφούς κατεύθυνσης της τότε νεοεκλεγείσας κυβέρνησης για εφαρμογή του Μνημονίου, που διασφάλιζε τη χρηματοδότηση των αναγκών του Δημοσίου, πόσος καιρός πρέπει να περάσει σήμερα;» αναρωτιέται τραπεζική πηγή.
Σύμφωνα με τον ίδιο, στο καλό σενάριο οι τράπεζες αναμένουν μέσα στο επόμενο τρίμηνο επιστροφή καταθέσεων 3-4 δισ. ευρώ από νοικοκυριά και 2 δισ. ευρώ από επιχειρήσεις. Απώτερο στόχο, υπό την προϋπόθεση μείωσης των πολιτικοοικονομικών κινδύνων τα επόμενα χρόνια, αποτελεί η αύξηση των καταθέσεων κατά 15 δισ. ευρώ ως και τα μέσα του 2017.
Πάντως την περασμένη εβδομάδα, πρώτη μετά τη συμφωνία στο Eurogroup, η προσέλευση καταθετών ήταν περιορισμένη. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι τα πρώτα χρήματα που θα επιστρέψουν βρίσκονται σήμερα σε θυρίδες και προσωπικές κρυψώνες, θα ακολουθήσουν τα αμοιβαία κεφάλαια και τελευταία θα επανέλθουν χρήματα που βρίσκονται σε λογαριασμούς στο εξωτερικό.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
