Στη νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θα παραδώσει αύριο, Τρίτη, τη σκυτάλη ο υπουργός Οικονομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης, ο οποίος σήμερα εκπροσώπησε για τελευταία φορά τη χώρα στο Εurogroup. Ο απερχόμενος υπουργός, ο οποίος ήθελε να κλείσει από τον Νοέμβριο την αξιολόγηση της τρόικας στο Παρίσι, επιστρέφει στο πανεπιστήμιο.
Ο κ. Χαρδούβελης, ο οποίος έχει έτοιμους τους ενημερωτικούς φακέλους για όλα τα ζητήματα τους οποίους θα παραδώσει στη νέα κυβέρνηση (από τη διαπραγμάτευση για το Μνημόνιο και το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα ως τις αποκρατικοποιήσεις), την περασμένη Πέμπτη, όταν πλέον στα υπουργικά γραφεία –και όχι μόνο στα δημοσιογραφικά –φαινόταν ότι είχε κριθεί η εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής σε ό,τι αφορούσε το πρώτο κόμμα, κατέθεσε δημόσια τη δική του πρόταση.
Μιλώντας σε προγραμματισμένο από καιρό ναυτιλιακό συνέδριο και απευθυνόμενος σε ειδικό κοινό, γνωρίζοντας ότι τη Δευτέρα με το ένα ή το άλλο αποτέλεσμα θα παρέδιδε στον νέο υπουργό Οικονομικών, είπε τη δική του αλήθεια.
Το review
Για τη συμφωνία με την τρόικα που παραμένει εκκρεμής ανέφερε:
«Πρέπει να κλείσει και η τελευταία αξιολόγηση του δεύτερου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής ως το τέλος Φεβρουαρίου. Αν κλείσει η αξιολόγηση –που πρέπει να κλείσει πολύ σύντομα, γιατί όσο πιο σύντομα κλείσει τόσο το καλύτερο για την οικονομία -, τότε η Ελλάδα θα εισπράξει 7,2 δισ. ευρώ. Περίπου τα μισά προέρχονται από το ΔΝΤ και είναι δάνεια που ήταν να έρθουν ως το τέλος του 2014 γιατί υποτίθεται ότι θα έκλεινε ως το τέλος του 2014. Τα άλλα μισά είναι από την ΕΕ. Από το κομμάτι που είναι να πάρουμε από την ΕΕ 1,9 δισ. ευρώ είναι λεφτά στο τραπέζι. Ολοι οι Ελληνες συζητούν για το αν λεφτά υπάρχουν ή δεν υπάρχουν. Αυτά είναι λεφτά που υπάρχουν και “κάθονται”. Και αν δεν κλείσουμε την αξιολόγηση, θα φύγουν 1,9 δισ. ευρώ. Είναι τα τρία τέταρτα του ΕΝΦΙΑ, για τον οποίο όλοι φωνάζουν. Είναι σχεδόν η φαρμακευτική δαπάνη ενός έτους. Θα τα αφήσουμε να φύγουν;».
Το γεγονός αυτό είναι ένα ηχηρό μήνυμα προς τη νέα κυβέρνηση για τις επιλογές που θα κάνει ξεκινώντας σε λίγες ημέρες τη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους.
Τo «μαξιλάρι»
Το δεύτερο σημείο είναι η πρότασή του για τη νέα σχέση με τους Ευρωπαίους. Οπως είπε: «Εφόσον κλείσει η αξιολόγηση, η Ελλάδα θα μπει σε μια νέα σχέση με τους ευρωπαίους εταίρους για περίπου έναν χρόνο. Τουλάχιστον αυτή τη διαπραγμάτευση την είχα φέρει ως εκεί ως τις αρχές Δεκεμβρίου. Η χώρα για περίπου έναν χρόνο δεν θα είναι στο “παραδοσιακό” Μνημόνιο ή στο πρόγραμμα που έχει δαιμονοποιηθεί αλλά θα είναι στον ευρωπαϊκό Προληπτικό Μηχανισμό Στήριξης, τον ECCL (Enhanced Conditions Credit Line)».
Τι σημαίνει αυτό;
«Η Ευρώπη θα μας υποστηρίζει λέγοντάς μας ότι υπάρχει ένα ποσό –μια πιστοληπτική γραμμή –που αν το χρειάζεστε μπορείτε να το τραβήξετε, περίπου 10 δισ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα προέλθουν από τα χρήματα που περίσσεψαν στο ΤΧΣ. Σας θυμίζω ότι δόθηκαν 50 δισ. ευρώ για την προστασία του τραπεζικού συστήματος, χρησιμοποιήθηκαν περίπου τα 39 δισ. ευρώ, έχουν μείνει 11-11,4 δισ. ευρώ μαζί με τόκους. Αυτά “κάθονται”. Κάποια από αυτά μπορεί να χρειαστούν για “μαξιλάρι” για το τραπεζικό σύστημα. Ολοι λένε να πάρουμε τα 10 δισ. ευρώ να τα βάλουμε στην μπάντα σαν “μαξιλάρι” μη τυχόν και τα χρειαστεί το Ελληνικό Δημόσιο. Οχι οι τράπεζες, αλλά το Δημόσιο για περίπου έναν χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι με το να τα πάρεις αυτόματα μειώνεται το χρέος κατά 10 δισ. ευρώ –αν είναι 320 δισ. θα πάει στα 310 δισ. -, αλλά υπάρχει και ένα “μαξιλάρι” για το οποίο δεν πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη οι Ευρωπαίοι και να πουν “πάρε το μαξιλάρι, Ελληνα”. Δεν θέλουν να το κάνουν τα υπόλοιπα κοινοβούλια, λένε “αρκετά λεφτά δώσαμε για τους Ελληνες”. Τα spreads φυσικά και θα μειωθούν. Η Ελλάδα θα μπορεί να έχει πρόσβαση στις αγορές. Η σχέση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μπορεί να αλλάξει. Εχουμε λαμβάνειν 3,6 δισ. ευρώ του 2014. Πέρα από αυτά είχε συμφωνηθεί το ΔΝΤ να δίνει χρήματα ως και το πρώτο τρίμηνο του 2016 και είναι περίπου 9 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό μπορεί να μετατραπεί –για να υπάρχει ισορροπία με τους δανειστές –σε Πιστοληπτική Γραμμή Στήριξης».
Το χρέος
Για την ελάφρυνση του χρέους, που αποτελεί ένα από τα μεγάλα ζητήματα της διαπραγμάτευσης, ο κ. Χαρδούβελης είπε την άποψή του «λίγο πιο ελεύθερα» από την κρατούσα ως προχθές κυβερνητική γραμμή:
«Το χρέος δεν είναι άμεσο πρόβλημα για την Ελλάδα διότι οι ευρωπαίοι εταίροι μας μάς έδωσαν ένα “δώρο”. Μας είπαν “λήγουν τα ομόλογά σας, θα τα μεταφέρουμε για το απώτερο μέλλον”. Δηλαδή, η μέση σταθμική διάρκεια των λήξεων αυτών που έχουμε να πληρώσουμε είναι 17 χρόνια από 6 χρόνια που ήταν το 2011. Ηδη έχει μεταφερθεί το χρέος προς το μέλλον.
Να μην κοιτάζουμε μόνο τον αριθμητή του κλάσματος χρέος προς ΑΕΠ και να λέμε “320 δισ., χαμηλό ΑΕΠ, πότε θα πληρωθούν αυτά;”. Πρώτα απ’ όλα το ονομαστικό χρέος σπάνια αποπληρώνεται. Ανεβαίνει η οικονομία και μετά γίνεται ένα ασήμαντο ποσοστό της οικονομικής δραστηριότητας και κανένας δεν ενδιαφέρεται. Εμείς τα 320 δισ. δεν πρέπει να τα πληρώσουμε τώρα, αύριο, μεθαύριο, έπειτα από δύο-τρία χρόνια. Μάλιστα μας έδωσαν και την αβάντα ότι “ακόμη και τόκους σας μεταφέρουμε από το 2022 και μετά”. Ως το 2022 δεν υπάρχει πρόβλημα χρηματοδότησης. Δεν υπάρχει τέτοιος “πονοκέφαλος” στην οικονομική πολιτική. Αν είναι κάτι που πραγματικά πρέπει μας αγχώνει είναι αν θα πάρει μπρος η οικονομία».
Τι θα μπορούσαν να δώσουν οι Ευρωπαίοι για το χρέος; Κατά τον κ. Χαρδούβελη, «θα μπορούσαν να πουν να μεγαλώσουμε ακόμη περισσότερο τη λήξη. Είναι 17 χρόνια η μέση λήξη, να την κάνουμε 27. Το τελευταίο δάνειο στα ομόλογα είναι να αποπληρωθεί το 2042, θα το κάνουμε το 2052».
HeliosPlus
