Είναι κοινώς αποδεκτό ότι τα τελευταία χρόνια κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης άντεξαν χώρες με υγιή βιομηχανική βάση. Για τούτο τον λόγο, ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής προεδρίας θα βρεθεί με απαίτηση της Κομισιόν η «Βιομηχανική Πολιτική». Στόχος είναι να επανέλθει η παραγωγή στην Ευρώπη ώστε να πάψουν οι ευρωπαίοι πολίτες να είναι μόνο καταναλωτές προϊόντων από τρίτες χώρες.
Και στην Ελλάδα πλέον πληθαίνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι μόνο μέσα από τη μεταποίηση θα υπάρξει πλούτος για τη χώρα. Οταν δηλαδή από την επεξεργασία ενός προϊόντος δημιουργείται ένα άλλο. Αν μάλιστα η πρώτη ύλη είναι εγχώρια, τότε ο πλούτος για την οικονομία θα είναι πολλαπλάσιος.
Η μείωση της παραγωγής
Στο πλαίσιο αυτό η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ), μια εθνική βιομηχανία που από τη δεκαετία του 1960 ο αγροτικός κόσμος της Βόρειας Ελλάδος έχει ταυτιστεί μαζί της, θα ήταν ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην προσπάθεια της χώρας για έξοδο από την ύφεση.
Δυστυχώς, όμως, το 2006 η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε να μειωθεί η παραγωγή της από 300.000 τόνους σε 158.000 τόνους (ποσόστωση) λαμβάνοντας μια γενναία αποζημίωση 80 εκατ. ευρώ που χάθηκε μέσα στα ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμού. Η απόφαση απεδείχθη λανθασμένη γιατί από την πολιτική αυτή ωφελήθηκαν κυρίως οι πρώην γαλλικές αποικίες στην Αφρική καθώς επετράπη η εισαγωγή χωρίς δασμούς από χώρες της Μαύρης Ηπείρου και οι επιχειρήσεις του πλεονασματικού σε ζάχαρη Βορρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης που πωλούσαν το προϊόν στον ελλειμματικό Νότο
.
Πορεία προς την απαξίωση
Αποτέλεσμα ήταν να κλείσουν δύο από τα πέντε ζαχαρουργεία της εταιρείας σε Ξάνθη και Λάρισα και να συνεχίσουν τη λειτουργία τους τα εργοστάσια στο Πλατύ Ημαθίας, στην Ορεστιάδα και στις Σέρρες.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε τα τελευταία τρία χρόνια καθώς η προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της εταιρείας με την πώληση του 82,3% που κατέχει το κράτος δεν έχει τελεσφορήσει. Ακόμη ελλείψει βασικού μετόχου όλα αυτά τα χρόνια και παρά τις προσπάθειες της διοίκησης η βιομηχανία απαξιώνεται.
Η παραγωγή έχει περιοριστεί σε 40.000 τόνους και από τους επιπλέον 120.000 τόνους που υπολείπονται για να «πιαστεί» η ποσόστωση, το μεγαλύτερο μέρος παράγεται φασόν για λογαριασμό της ΕΒΖ σε ευρωπαϊκά εργοστάσια και το υπόλοιπο εισάγεται από τις θυγατρικές της ΕΒΖ στη Σερβία.
Εισαγωγές από τη Γερμανία
Για να καλυφθούν οι ανάγκες της ελληνικής αγοράς που υπολογίζονται σε 250.000 τόνους γίνονται εισαγωγές 100.000 τόνων κυρίως από τη Γερμανία σε «χτυπημένες» τιμές. Η τιμή ανά τόνο κυμαίνεται λίγο πάνω από τα 600 ευρώ, όταν το κόστος παραγωγής της ΕΒΖ φθάνει τα 1.000 ευρώ.
Ο όμιλος παράγει ζημίες, έχει ανείσπρακτες οφειλές 64 εκατ. ευρώ, βραχυπρόθεσμο τραπεζικό δανεισμό 130 εκατ. ευρώ και σύνολο υποχρεώσεων 208 εκατ. ευρώ. Τη χρήση 2012 – 2103 εμφάνισε σταθερό τζίρο 228 εκατ. ευρώ αλλά το πρώτο τρίμηνο της χρήσης 2013 – 2014 οι ενοποιημένες πωλήσεις υποχώρησαν κατά 35%.
Οι δύο προσφορές που έχουν κατατεθεί στον ειδικό εκκαθαριστή της Αγροτικής Τράπεζας για την πώληση του 82,33% προέρχονται από το αμερικανικό επενδυτικό fund της Υork Capital και από τη σερβική Sunoko. H York Capital έχει επενδύσει στη χώρα μας στην CostaMare του ομίλου Κωνσταντακόπουλου, τοποθέτησε 100 εκατ. ευρώ στον όμιλο ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και μετέχει στην κοινοπραξία που απέκτησε την Πανγαία με 125 εκατ. ευρώ.
Η Sunoko είναι η πρώτη φορά που δείχνει ενδιαφέρον να επενδύσει στην πρωτογενή παραγωγή στη χώρα μας, αν και στο παρελθόν είχε ενδιαφερθεί για την ΕΒΖ, καθώς ελέγχει τρία από τα έξι ζαχαρουργεία που λειτουργούν στη Σερβία και επιθυμεί να αποκτήσει τα δύο που ανήκουν στις θυγατρικές της ΕΒΖ στη γείτονα χώρα. Οι προσφορές των δύο υποψηφίων, σύμφωνα με πληροφορίες, κυμαίνονται στα 15 εκατ. ευρώ για τον εκκαθαριστή, ζητούν κούρεμα των δανείων και στις προθέσεις τους είναι να κλείσουν τα εργοστάσια σε Ορεστιάδα και Σέρρες καθώς, όπως υποστηρίζουν, το εργοστάσιο στην Ημαθία μπορεί άνετα να παραγάγει ακόμη και όλη την ποσόστωση που δικαιούται η εταιρεία.
Με επιστολή της προς τον ειδικό εκκαθαριστή η γαλλική Cristal, που είχε ανακηρυχθεί προτιμητέος υποψήφιος το περασμένο καλοκαίρι αλλά τώρα δεν υπέβαλε δεσμευτική προσφορά, έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να επανέλθει. Σε ισχύ όμως βρίσκεται και η πρόταση της Επίλεκτος –η μεγαλύτερη ελληνική κλωστοϋφαντουργία –που, σύμφωνα με πληροφορίες, θέλει να αγοράσει την ΕΒΖ χωρίς να καταβάλει τίμημα αλλά εγγυάται τη συνέχιση της λειτουργίας των εργοστασίων, δεν διεκδικεί κούρεμα δανείων και εκχωρεί τα επενδυτικά ακίνητα και τις απαιτήσεις της ΕΒΖ στον εκκαθαριστή. Η πρόταση της Επιλέκτου υποστηρίζεται από τους εργαζομένους και τους τευτλοπαραγωγούς που συνεργάζονται με την ΕΒΖ αλλά παραμένει αδύναμη καθώς λείπει το μετρητό.
Ενας γίγαντας που βρίσκεται εν υπνώσει
Οξυγόνο για χιλιάδες τευτλοπαραγωγούς θα αποτελέσει η ανάκαμψη της εταιρείας
Η ΕΒΖ τα χρόνια της ακµής συνεργαζόταν µε 10.000 τευτλοπαραγωγούς, ενώ τώρα έχουν αποµείνει µόνο 3.000. Περίπου 1,5 εκατ. στρέµµατα βρίσκονται σε αγρανάπαυση. Για αυτούς είναι κρίσιµο ο ιδιώτης που θα αναλάβει την ΕΒΖ να διατηρήσει σε λειτουργία και τα τρία εργοστάσια.
- Καταλυτικός ο ρόλος της Πειραιώς
- Κομβικό ρόλο στην όλη διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΕΒΖ αναμένεται να διαδραματίσει ο όμιλος Πειραιώς. Οχι τόσο γιατί είναι ο βασικός πιστωτής της ΕΒΖ –έχει απορροφήσει το υγιές κομμάτι της Αγροτικής Τράπεζας –με βραχυπρόθεσμο δανεισμό 130 εκατ. ευρώ, όσο για το γεγονός ότι ενδιαφέρεται να συνεχίσει την παράδοση της Αγροτικής Τράπεζας και επιδιώκει να βρίσκεται δίπλα στον αγροτικό κόσμο.
- Σύμφωνα με πληροφορίες, η Πειραιώς θα στηρίξει μια πρόταση που θα διασφαλίζει τη λειτουργία των εργοστασίων. Αντιθέτως, δεν καλοβλέπει τα αιτήματα για κούρεμα των δανείων αφού έτσι θα εγγράψει ζημιές. Υπενθυμίζεται πως ήδη ο όμιλος Πειραιώς ασκεί αγροτική πολιτική με τη χρηματοδότηση προγραμμάτων συμβολαιακής γεωργίας.
Ενας γίγαντας που βρίσκεται εν υπνώσει
Οξυγόνο για χιλιάδες τευτλοπαραγωγούς θα αποτελέσει η ανάκαμψη της εταιρείας
Η ΕΒΖ τα χρόνια της ακµής συνεργαζόταν µε 10.000 τευτλοπαραγωγούς, ενώ τώρα έχουν αποµείνει µόνο 3.000. Περίπου 1,5 εκατ. στρέµµατα βρίσκονται σε αγρανάπαυση. Για αυτούς είναι κρίσιµο ο ιδιώτης που θα αναλάβει την ΕΒΖ να διατηρήσει σε λειτουργία και τα τρία εργοστάσια.
Είναι μέσα στην επιχειρηματική πρακτική οι ενδιαφερόμενοι να επιθυμούν να την αποκτήσουν με το μικρότερο δυνατό τίμημα, αλλά, όπως επισημαίνουν γνώστες του χώρου, η εταιρεία έχει κρυφή δυναμική και μπορεί να αποδώσει τα μέγιστα με έναν ισχυρό μέτοχο και το κατάλληλο management.
H εταιρεία έχει δική της παραγωγή σπόρων –παλαιότερα τροφοδοτούσε η ίδια τους τευτλοπαραγωγούς –και διαθέτει δικό της εδαφολογικό εργαστήριο. Σε όλες τις μονάδες της υπάρχουν υποδομές για τη διέλευση τρένου που αποτελεί το πιο φθηνό μεταφορικό μέσο για το προϊόν.
Οπως επισημαίνουν ο ίδιοι παράγοντες, θα πρέπει να υπάρξει μια σωστή σχέση επιχείρησης και αγροτών για να αξιοποιηθούν τα ανεκμετάλλευτα στρέμματα.
Το τεύτλο στην Ελλάδα αναπτύσσεται γιατί το ευνοεί η μεγάλη διαφορά κατώτατης και ανώτερης θερμοκρασίας που παρατηρείται στις περιοχές που έχει τα εργοστάσια η ΕΒΖ, δηλαδή σε Ημαθία, Ορεστιάδα και Σέρρες. Αυτό το μικροκλίμα είναι ιδανικό, αφού μπορεί η περιεκτικότητα του βολβού σε ζάχαρη να φθάνει και το 18%, που θεωρείται ιδανικό για υψηλές στρεμματικές αποδόσεις.
Επενδυτής με μακροπρόθεσμο σχέδιο για την ΕΒΖ δεν μπορεί να μη σταθμίσει ότι το 2008 παύει η υποχρέωση της Ελλάδας για πλαφόν στην παραγωγή ζάχαρης. Αυτό το διάστημα που μεσολαβεί μπορεί να τεθούν οι βάσεις για να αναστηθεί η βιομηχανία.
Αρκεί να γίνουν διορθωτικές κινήσεις και να συνεχιστεί τα νοικοκύρεμα. Θα πρέπει, για παράδειγμα, η εταιρεία να έχει δικό της πελατολόγιο και να μη μεσολαβούν χονδρέμποροι. Να αξιοποιηθεί η ακίνητη περιουσία που αποτιμάται στα 23 εκατ. ευρώ και κυρίως να μειωθούν οι τιμές του φυσικού αερίου, που βεβαίως αποτελεί αίτημα όλων των ενεργοβόρων βιομηχανιών.
Παράλληλα και οι εργαζόμενοι θα πρέπει να βάλουν νερό στο κρασί τους και να μην αναλώνονται σε συνδικαλιστικά τερτίπια. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πέντε εργοστάσια είχαν ξεχωριστά σωματεία, η διοίκηση στη Θεσσαλονίκη είχε τη δική της εκπροσώπηση και οι έξι αυτοί φορείς θεώρησαν σκόπιμο να ιδρύσουν και μια… συνομοσπονδία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
