Ερωτήματα και απορίες διατυπώνουν οι πολίτες κατά την υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας ακινήτων στο Κτηματολόγιο στις 107 νέες περιοχές, στις οποίες περιλαμβάνονται η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και οι πρωτεύουσες των νομών όλης της χώρας που δεν είχαν ενταχθεί στο Κτηματολόγιο με παλαιότερα προγράμματα. Τα κυριότερα ερωτήματα είναι:
1. Ποιοι έχουν υποχρέωση υποβολής δηλώσεων;
Δήλωση της ακίνητης περιουσίας τους είναι υποχρεωμένα να υποβάλουν όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο ή άλλο εγγραπτέο δικαίωμα σε ακίνητο σε κάποια από τις 107 περιοχές οι οποίες κτηματογραφούνται.
Με τον όρο «δικαίωμα» εννοείται η πλήρης ή ψιλή κυριότητα σε ακίνητο, η επικαρπία ή οποιαδήποτε άλλη δουλεία.
Υποχρεωμένος να υποβάλει δήλωση είναι ο ιδιοκτήτης ακινήτου ο οποίος έχει κυριότητα (πλήρη ή ψιλή) και κάθε δικαιούχος επικαρπίας, δικαιούχος οποιασδήποτε άλλης προσωπικής ή πραγματικής δουλείας (οποιουδήποτε περιεχομένου), ο δικαιούχος εμπράγματης ασφαλείας, κατάσχεσης εγγραπτέας αγωγής, εγγραπτέας μίσθωσης (χρονομεριστική, χρηματοδοτική, υπερεννεαετής) και κάθε δικαιούχος οποιουδήποτε άλλου δικαιώματος.
Οποιος αποκτά δικαίωμα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων υποχρεούται επίσης να υποβάλει δήλωση, ασχέτως αν το δικαίωμα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούμενο δικαιούχο.
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχουν και όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία (π.χ., εκκαθαριστής διαθήκης, σύνδικος πτώχευσης, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκτελεστής διαθήκης, διαχειριστής ακινήτου κτλ.).
Η δήλωση αφορά δικαίωμα και όχι ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι, αν ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτομα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό να το δηλώσουν.
2. Ποια ακίνητα δηλώνονται;
Η δήλωση αφορά όλα τα ακίνητα των 107 περιοχών είτε είναι εντός είτε εκτός σχεδίου, είτε είναι αγροτικά είτε αστικά.
3. Τι να προσέξουν οι πολίτες;
Προτού υποβάλουν τη δήλωση οι πολίτες πρέπει να διορθώσουν όλες τις εκκρεμότητες που ενδεχομένως έχουν σχετικά με την ακίνητη περιουσία τους. Δηλαδή να ελέγξουν αν οι τίτλοι κυριότητάς τους έχουν μεταγραφεί στο Υποθηκοφυλακείο, αν υπάρχουν σφάλματα στα συμβόλαια ή να τακτοποιήσουν εκκρεμή προσύμφωνα, διαλυτικές αιρέσεις στα συμβόλαια αγοράς κ.ά.
4. Ποια είναι τα απαραίτητα δικαιολογητικά;
Μαζί με το έντυπο της δήλωσης του Ν. 2308/1995 Δ1 για φυσικά πρόσωπα πρέπει να επισυναφθούν: α) απλά φωτοαντίγραφα των τίτλων που τεκμηριώνουν τα δικαιώματα σε ακίνητα (π.χ., συμβόλαια), β) αποδεικτικό καταβολής παγίου τέλους κτηματογράφησης. Κατά την υποβολή της δήλωσης χρειάζεται απλό φωτοαντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου και η επίδειξη εγγράφου από το οποίο να προκύπτει ο ΑΦΜ του δηλούντος (π.χ., εκκαθαριστικό Εφορίας, λογαριασμός ΔΕΗ κτλ.). Αν δεν υπάρχει ΑΦΜ, ο ιδιοκτήτης ακινήτου πρέπει να μεριμνήσει ώστε να αποκτήσει.
Προαιρετικά έγγραφα είναι: α) απλό φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού, μεταγραφής του οικείου Υποθηκοφυλακείου, β) τοπογραφικό διάγραμμα, αν υπάρχει, γ) απλό φωτοαντίγραφο της σύστασης διηρημένης ιδιοκτησίας.
5. Σε περιπτώσεις κληρονομιάς τι ισχύει;
Αν το δικαίωμα έχει αποκτηθεί με κληρονομιά, μπορεί να δηλωθεί ακόμη και αν δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονομιάς (ή άλλη ισοδύναμη πράξη, όπως κληρονομητήρια). Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να προσκομιστούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ανάλογα με την ύπαρξη ή όχι διαθήκης. Συγκεκριμένα:
* Κληρονομιά με διαθήκη: Θα πρέπει να υποβάλλονται ο τίτλος του κληρονομουμένου, εφόσον υπάρχει, ληξιαρχική πράξη θανάτου, αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης, πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως άλλης διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς.
* Κληρονομιά χωρίς διαθήκη: Θα πρέπει να υποβάλλονται ο τίτλος του κληρονομουμένου, εφόσον υπάρχει, ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς.
6. Αν υπάρχουν διαφορετικοί τίτλοι;
Αν η κυριότητα επί ενός ακινήτου έχει περιέλθει στον δηλούντα δυνάμει διαφορετικών τίτλων (π.χ., το 25% με δωρεά, το 30% με γονική παροχή και το 45% με αγορά) απαιτείται η κατάθεση όλων των τίτλων και η συμπλήρωση των σχετικών πεδίων στην ενότητα «Στοιχεία Δικαιώματος».
7. Τι ισχύει σε περίπτωση χρησικτησίας;
Σε περίπτωση που υπάρχει έκτακτη χρησικτησία, αν δεν υπάρχει τελεσίδικη δικαστική απόφαση πρέπει να υποβληθούν έγγραφα που να αποδεικνύουν τη χρησικτησία, όπως λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ κτλ., μισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, πράξη αναγνώρισης ορίων, ένορκες βεβαιώσεις κτλ. Από τα έγγραφα θα πρέπει να αποδεικνύεται 20ετής νομή και κατοχή του ακινήτου.
8. Πού θα βρω τα αναγκαία έντυπα;
Στα Γραφεία Κτηματογράφησης, στα ΚΕΠ ή στο www.ktimatologio.gr διατίθενται τα απαραίτητα έγγραφα (έντυπο της δήλωσης του Ν. 2308/1995, οδηγίες συμπλήρωσης, έντυπο πληρωμής παγίου τέλους κτηματογράφησης) και παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία υποβολής της δήλωσης και τον υπολογισμό του παγίου τέλους κτηματογράφησης.
Οι δηλώσεις του Ν. 2308/1995 διατίθενται σε δύο έντυπα, Δ1 και Δ2. Το έντυπο Δ1 αφορά τους πολίτες που δηλώνουν πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία, άλλη δουλεία. Το έντυπο Δ2 αφορά κατ’ αρχάς τα νομικά πρόσωπα για το σύνολο των δικαιωμάτων τους, αλλά και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διαφορετικά δικαιώματα από τα προαναφερθέντα.
Για την καλύτερη τηλεφωνική εξυπηρέτηση των πολιτών λειτουργεί ο ειδικός τετραψήφιος αριθμός 1015.
Επίσης λειτουργούν τέσσερα ειδικά Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, ένα στα Κεντρικά Γραφεία της Κτηματολόγιο ΑΕ, ένα στο Μετρό του Συντάγματος, ένα στο Δημαρχείο του Πειραιά και ένα στο Περιφερειακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης.
9. Πού υποβάλλονται οι δηλώσεις;
Στα 76 Γραφεία Κτηματογράφησης που λειτουργούν. Κάθε Γραφείο Κτηματογράφησης είναι αρμόδιο για τα ακίνητα που δηλώνονται σε μία ή περισσότερες περιοχές και είναι αποκλειστικά αρμόδιο για την παραλαβή των δηλώσεων και των απαραίτητων δικαιολογητικών. Τα Γραφεία Κτηματογράφησης λειτουργούν καθημερινά με διευρυμένο ωράριο, ορισμένα και το Σάββατο.
10. Ποια είναι τα δικαιολογητικά που θα υποβάλω μαζί με τη δήλωση;
Τα απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να επισυνάπτουν οι πολίτες μαζί με το έντυπο της δήλωσής τους έχουν περιοριστεί σε απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου κτήσης (π.χ., συμβόλαιο) και στο αποδεικτικό πληρωμής παγίου τέλους κτηματογράφησης.
Το έντυπο της δήλωσης για τον πολίτη έχει απλοποιηθεί σημαντικά, έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να το συμπληρώσει μόνος του, χωρίς να προστρέχει σε ειδικούς.
Μαζί με το έντυπο της δήλωσης τα απαραίτητα δικαιολογητικά είναι: α) απλά φωτοαντίγραφα των τίτλων που τεκμηριώνουν τα δικαιώματα σε ακίνητα (π.χ., συμβόλαιο), β) αποδεικτικό καταβολής παγίου τέλους κτηματογράφησης, γ) απλό φωτοαντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου και επίδειξη εγγράφου από το οποίο να προκύπτει ο ΑΦΜ του δηλούντος (π.χ., εκκαθαριστικό Εφορίας, λογαριασμός ΔΕΗ κτλ.).
Στις ειδικές περιπτώσεις όπου το ιδιοκτησιακό καθεστώς ενός ακινήτου είναι πιο σύνθετο (π.χ., χρησικτησία ή κληρονομιά) απαιτούνται επιπλέον έγγραφα.
11. Για την υποβολή της δήλωσης είναι υποχρεωτική η προηγούμενη καταβολή του παγίου τέλους κτηματογράφησης;
Η καταβολή του παγίου τέλους αποτελεί προϋπόθεση για να γίνει δεκτή η δήλωση. Στις αστικές περιοχές το πάγιο τέλος είναι 35 ευρώ ανά δικαίωμα, ενώ για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ) που αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες το τέλος είναι 20 ευρώ ανά δικαίωμα. Δηλαδή, κάθε πολίτης που υποχρεούται να κάνει δήλωση, όπως αναφέρθηκε αναλυτικά ανωτέρω, πρέπει να καταβάλει το πάγιο τέλος κτηματογράφησης. Αυτό σημαίνει ότι, αν για ένα ακίνητο υπάρχουν δύο συνιδιοκτήτες, θα καταβάλουν και οι δύο το τέλος κτηματογράφησης.
Ειδικά στις αγροτικές περιοχές τα φυσικά πρόσωπα που δηλώνουν περισσότερα από δύο δικαιώματα κυριότητας ή δουλείας καταβάλλουν πάγια τέλη για δύο μόνο δικαιώματα, ανεξάρτητα από τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων που δηλώνουν στον συγκεκριμένο ΟΤΑ.
Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας εγγραφής του ακινήτου στο Κτηματολόγιο, δηλαδή περίπου έπειτα από τέσσερα χρόνια, ο ιδιοκτήτης θα κληθεί να καταβάλει πρόσθετο τέλος 1 τοις χιλίοις επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, αφαιρουμένων από αυτήν 20.000 ευρώ.
12. Πώς θα υπολογίσω το πάγιο τέλος;
Ο υπολογισμός και η πληρωμή του τέλους προηγούνται της υποβολής της δήλωσης και το αποδεικτικό καταβολής επισυνάπτεται στο έντυπο της δήλωσης. Για τον υπολογισμό του τέλους χρησιμοποιείται ειδικό έντυπο το οποίο διατίθεται στα Γραφεία Κτηματογράφησης, όπου υπολογίζεται το τέλος για όσα δικαιώματα δηλώνει ένα φυσικό πρόσωπο στον ίδιο δήμο ή κοινότητα. Αν κάποιος έχει δικαιώματα σε διαφορετικούς δήμους ή κοινότητες, θα συμπληρώσει ξεχωριστό έντυπο πληρωμής τέλους για κάθε περιοχή.
Αν ο δικαιούχος δεν μπορεί να υπολογίσει το τέλος, μπορεί να απευθυνθεί στο Γραφείο Κτηματογράφησης, όπου με βάση τη δήλωσή του για τα δικαιώματα που κατέχει υπολογίζεται το οφειλόμενο ποσόν. Στη συνέχεια πληρώνει το τέλος και επισυνάπτει το αποδεικτικό της καταβολής στο έντυπο της δήλωσης.
13. Πού θα πληρωθεί το πάγιο τέλος κτηματογράφησης;
Στις τράπεζες Alpha Bank, EGF Eurobank, Marfin Εγνατία, Probank, Αγροτική, Αττικής, Γενική, Εθνική, Εμπορική, Κύπρου, Πειραιώς, Δωδεκανήσου, Χανίων και στα ΕΛΤΑ. Ειδικά για τις δηλώσεις που υποβάλλονται μέσω Διαδικτύου, το «κτηματόσημο» μπορεί να καταβληθεί και μέσω πιστωτικής κάρτας. Ακόμη, το «κτηματόσημο» μπορεί να πληρωθεί και στις ΑΤΜ των τραπεζών με ειδικό κωδικό.
Το αποδεικτικό καταβολής θα επισυνάπτεται στο έντυπο της δήλωσης.
14. Ποιος πληρώνει το «κτηματόσημο»;
Οποιος έχει δικαίωμα επί ακινήτου πληρώνει και το «κτηματόσημο». Ειδικότερα, στις περιπτώσεις που προαναφέρθηκαν και αν ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτομα, όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό αφού θα δηλώσουν το δικαίωμά τους θα πληρώσουν και «κτηματόσημο».
15. Αν το ακίνητο έχει αγοραστεί με ενυπόθηκο στεγαστικό δάνειο;
Στην περίπτωση αυτή πρέπει να κάνουν δήλωση ο ιδιοκτήτης για το δικαίωμα της κυριότητάς του και η δανείστρια τράπεζα για το δικαίωμα της εμπράγματης ασφαλείας (υποθήκη, προσημείωση). Ωστόσο, όπως ανακοινώθηκε, το «κτηματόσημο» θα το πληρώσει εις διπλούν ο δανειστής, δηλαδή η δανείστρια τράπεζα μετακυλίει την υποχρέωσή της στον πολίτη που πήρε δάνειο για την αγορά ακινήτου.
16. Υπάρχει άλλος τρόπος υποβολής της δήλωσης;
Εκτός από την υποβολή της δήλωσης στα κατά τόπους Γραφεία Κτηματογράφησης, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να την καταθέσουν με συστημένη ταχυδρομική αποστολή μέσω ΕΛΤΑ ή κούριερ στο αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης. Στην περίπτωση αυτή, πέραν του εντύπου δήλωσης και των εγγράφων που συνυποβάλλονται, πρέπει να επισυναφθούν υποχρεωτικά: α) απλό φωτοαντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου, β) απλό φωτοαντίγραφο εγγράφου από το οποίο να προκύπτει ο ΑΦΜ, όπως εκκαθαριστικό Εφορίας, λογαριασμός ΔΕΗ κτλ., γ) το πρωτότυπο αποδεικτικό καταβολής του παγίου τέλους κτηματογράφησης.
Υπάρχει η δυνατότητα υποβολής της δήλωσης και ηλεκτρονικά μέσω ειδικής εφαρμογής στην ιστοσελίδα της Κτηματολόγιο ΑΕ www.ktimatologio.gr. Σε αυτή την περίπτωση τα συνυποβαλλόμενα έγγραφα είτε σαρώνονται και στέλλονται ηλεκτρονικά είτε αποστέλλονται ταχυδρομικά στο αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης. Η πληρωμή του παγίου τέλους πραγματοποιείται με πιστωτική κάρτα.
17. Πώς θα συμπληρώσω τη δήλωση;
Η συμπλήρωση των δηλώσεων είναι απλή, αλλά όσοι συναντήσουν δυσκολίες μπορούν να ζητήσουν τη βοήθεια των υπαλλήλων στο Γραφείο Κτηματογράφησης.
Στα Γραφεία Κτηματογράφησης διατίθεται σχετικός οδηγός στον οποίο περιλαμβάνονται οδηγίες, αλλά και συμπληρωμένα υποδείγματα, καθώς επίσης και κατάλογος στον οποίο θα περιλαμβάνονται τα έγγραφα τα οποία υποβάλλονται με τη δήλωση.
Προκειμένου η δήλωση να είναι πλήρης, είναι απολύτως απαραίτητος και ο προσδιορισμός της θέσης του ακινήτου που αφορά το δηλούμενο δικαίωμα. Στην περίπτωση που το δηλούμενο δικαίωμα αφορά ακίνητο το οποίο έχει οδό και αριθμό, ο προσδιορισμός της θέσης είναι κατά κανόνα απλός και συνήθως αρκεί η αναγραφή της πλήρους διεύθυνσης του ακινήτου, στην περίπτωση όμως που το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή εκτός σχεδίου ή σε αγροτική περιοχή ο εντοπισμός της θέσης του θα πρέπει να γίνει με υπόδειξη του δηλούντος σε εξειδικευμένο προσωπικό του Γραφείου Κτηματογράφησης.
Σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμο μαζί με τη δήλωση να προσκομίζονται αντίγραφα τοπογραφικών διαγραμμάτων ή άλλων εγγράφων που διευκολύνουν την ορθή αποτύπωση του δηλούμενου ακινήτου στα κτηματολογικά διαγράμματα. Εφόσον δεν καταστεί δυνατός ο εντοπισμός του δηλούμενου δικαιώματος κατά την υποβολή της δήλωσης, στη συνέχεια της κτηματογράφησης ο δηλών θα κληθεί να παράσχει κάθε δυνατή πληροφορία για τον εντοπισμό του.
18. Αν δεν υποβάλω δήλωση;
Αν δεν υποβληθεί δήλωση, απαγορεύεται η κατάρτιση εμπράγματης δικαιοπραξίας για το δικαίωμα που δεν δηλώθηκε, καθώς επίσης και η χορήγηση αδείας οικοδομής στο όνομα εκείνου που δεν δήλωσε. Οποιαδήποτε απαγόρευση ή ακυρότητα αίρεται με την κατάθεση της δήλωσης από εκείνον που παρέλειψε να δηλώσει είτε από εκείνον που αποκτά εγγραπτέο δικαίωμα.
19. Ποια διαδικασία ακολουθείται μετά τη δήλωση;
Μετά την υποβολή και την επεξεργασία των δηλώσεων και των λοιπών συλλεχθέντων στοιχείων συντάσσονται προσωρινοί κτηματολογικοί πίνακες και διαγράμματα της ανάρτησης, η οποία διενεργείται στο Γραφείο Κτηματογράφησης. Κατά τη διάρκειά της υποβάλλονται από τους έχοντες έννομο συμφέρον αιτήσεις διόρθωσης και ενστάσεις κατά των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων της ανάρτησης οι οποίες εξετάζονται από το Γραφείο Κτηματογράφησης ή τις Επιτροπές Ενστάσεων αντιστοίχως.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής, το Γραφείο Κτηματογράφησης λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις των Επιτροπών Ενστάσεων, την επεξεργασία των αιτήσεων διόρθωσης και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο έχει συλλεγεί ως την ημερομηνία που ορίζεται με απόφαση του ΟΚΧΕ συντάσσει τους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα και περαιώνεται η κτηματογράφηση.
Μετά την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης περαίωσης της κτηματογράφησης από τον ΟΚΧΕ διενεργούνται οι πρώτες εγγραφές και εκδίδεται απόφαση του ΟΚΧΕ με την οποία ορίζεται η ημερομηνία έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου στην κτηματογραφηθείσα περιοχή. Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί τη μετάβαση από το σύστημα Μεταγραφών και Υποθηκών στο σύστημα του Κτηματολογίου.
20. Αν χρειαστώ πιστοποιητικά για την ιδιοκτησία μου;
Η εφαρμογή του Κτηματολογίου διευκολύνει την έκδοση πιστοποιητικών. Για κάθε αίτηση για έκδοση πιστοποιητικού ή οιουδήποτε άλλου προβλεπόμενου από τον νόμο εγγράφου ή αίτηση διόρθωσης ή ένσταση ο νόμος προβλέπει την καταβολή τέλους 5 ευρώ. Για τις αντίστοιχες διαδικασίες πληρωμής οι πολίτες θα πληροφορούνται από τα αρμόδια Γραφεία Κτηματογράφησης.
21. Ως πότε πρέπει να δηλωθούν τα ακίνητα;
Οι πολίτες που διαθέτουν ακίνητη περιουσία στις 107 περιοχές καλούνται να τη δηλώσουν στο Εθνικό Κτηματολόγιο ως τις 31 Οκτωβρίου 2008. Οι ομογενείς και οι κάτοικοι εξωτερικού μπορούν να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους ως τις 30 Δεκεμβρίου 2008. Για τις εκπρόθεσμα υποβαλλόμενες δηλώσεις ο νόμος προβλέπει την πληρωμή προστίμου.
22. Τι γίνεται στις περιπτώσεις κατοχής ψιλής κυριότητας σε ακίνητο;
Η δήλωση αφορά δικαίωμα και όχι ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι, αν ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτομα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό να το δηλώσουν.
Ειδικότερα, όποιος έχει πλήρη ή ψιλή κυριότητα ακινήτου υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, όπως και όποιος έχει επικαρπία ακινήτου ή άλλη προσωπική ή πραγματική δουλεία (οποιουδήποτε περιεχομένου), ο δικαιούχος εμπράγματης ασφαλείας, κατάσχεσης εγγραπτέας αγωγής, εγγραπτέας μίσθωσης (χρονομεριστική, χρηματοδοτική, υπερεννεαετής) και κάθε δικαιούχος οποιουδήποτε άλλου δικαιώματος.
23. Αν ένα ακίνητο ανήκει σε δύο ή περισσότερα άτομα;
Σε περίπτωση συγκυριότητας ο κάθε συγκύριος πρέπει να δηλώσει το ποσοστό της συγκυριότητάς του.
Σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής υπόχρεος είναι ο κάθε κληρονόμος κατά το μερίδιό του επί του ακινήτου που κληρονομεί.
Σε περίπτωση σύστασης κάθετης ή οριζόντιας ιδιοκτησίας επί ακινήτου υπόχρεος είναι ο κάθε ιδιοκτήτης για το δικαίωμά του επί της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας.
Σε περίπτωση που έχει συσταθεί πραγματική δουλεία (π.χ., διόδου, θέασης) επί ακινήτου, δήλωση υποβάλλουν ο δικαιούχος της δουλείας για το δικαίωμα της δουλείας του επί του ξένου ακινήτου και για το δικαίωμα της κυριότητάς του στο δικό του ακίνητο, ενώ ο κύριος του βεβαρημένου με τη δουλεία ακινήτου υποβάλλει δήλωση για την κυριότητα στο δικό του ακίνητο.
24. Αν γίνουν αγοραπωλησίες κατά τη διαδικασία εγγραφής στο Κτηματολόγιο;
Οποιος αποκτά δικαίωμα κατά την περίοδο υποβολής των δηλώσεων, δηλαδή αν κάποιος αγοράσει ακίνητο μέσα στο καλοκαίρι ή ωσότου οριστικοποιηθούν οι εγγραφές στο Κτηματολόγιο σε περίπου τέσσερα χρόνια, υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, ασχέτως αν το δικαίωμα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούμενο δικαιούχο. Πάντα, μαζί με τη δήλωση, θα καταβάλλει και το «κτηματόσημο».
25. Τι θα κάνουν όσοι διαχειρίζονται περιουσίες άλλων;
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης στο Κτηματολόγιο έχουν και όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία.
26. Δηλώνονται και τα εκτός σχεδίου;
Ναι. Η δήλωση αφορά όλα τα ακίνητα των 107 περιοχών είτε είναι εντός είτε εκτός σχεδίου, είτε είναι αγροτικά είτε αστικά.
27. Δηλώνονται και τα αυθαίρετα;
Δηλώνεται ό,τι είναι νόμιμο. Το αυθαίρετο δεν είναι νόμιμο κτίσμα. Βεβαίως, αν κάποιος θέλει να το δηλώσει, μπορεί να το κάνει, αλλά αντιμετωπίζει τον κίνδυνο σε πιθανή παραβολή των στοιχείων με τα Πολεοδομικά Γραφεία να του επιβληθούν πρόστιμα. Το Κτηματολόγιο δεν νομιμοποιεί κτίσματα. Απλώς τα καταγράφει. Δηλαδή μια δήλωση αυθαιρέτου κτίσματος δεν μπορεί να λειτουργήσει ως «μέσον» για τη νομιμοποίησή του.
28. Δηλώνονται οι ημιυπαίθριοι χώροι που έχουν κλειστεί;
Δηλώνεται ό,τι είναι νόμιμο και ό,τι αναγράφει το συμβόλαιο κατοχής της ιδιοκτησίας. Κατ’ επέκταση οι κλειστοί ημιυπαίθριοι χώροι δεν δηλώνονται στο Κτηματολόγιο καθώς αποτελούν αυθαίρετες κατασκευές.
29. Δηλώνεται το δικαίωμα του υψούν;
Εφόσον υπάρχει ιδιοκτησία δηλώνεται ως και το δικαίωμα του υψούν σε κτίρια αν υπάρχουν χιλιοστά αδόμητα, σύμφωνα με τον συντελεστή δόμησης της περιοχής στην οποία βρίσκεται το ακίνητο.
30. Αν κάποιος έχει πολλά ακίνητα να δηλώσει τι πρέπει να κάνει;
Οι πολίτες που έχουν πολλά ακίνητα να δηλώσουν θα κλείνουν ραντεβού στα Γραφεία Κτηματογράφησης προκειμένου να μην ταλαιπωρούνται οι υπόλοιποι. Σε όλο το διάστημα της υποβολής δηλώσεων, αλλά και ωσότου οριστικοποιηθούν οι εγγραφές των ακινήτων στο Κτηματολόγιο, οι αγοραπωλησίες γίνονται κανονικά και δηλώνονται απλώς στο Κτηματολόγιο οι όποιες μεταβολές ιδιοκτησίας.
31. Αν τα ακίνητα βρίσκονται σε διάφορα σημεία της χώρας;
Αν κάποιος δηλώνει δικαιώματα σε διαφορετικούς δήμους ή κοινότητες, συμπληρώνει και καταθέτει ξεχωριστές δηλώσεις.
Κάθε ακίνητο δηλώνεται στο Γραφείο Κτηματογράφησης της περιοχής στην οποία βρίσκεται. Δηλαδή, αν ένας ιδιοκτήτης έχει ένα ακίνητο στην Αθήνα και ένα στο Μαρκόπουλο, πρέπει να δηλώσει το καθένα στον δήμο όπου ανήκει.
32. Αν έχει συσταθεί κάθετη ή οριζόντια ιδιοκτησία;
Σε περίπτωση σύστασης κάθετης ή οριζόντιας ιδιοκτησίας επί ακινήτου υπόχρεος είναι ο κάθε ιδιοκτήτης για το δικαίωμά του επί της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας.
33. Αν έχει συσταθεί πραγματική δουλεία;
Σε περίπτωση που έχει συσταθεί πραγματική δουλεία (π.χ., διόδου, θέασης) επί ακινήτου, υποβάλλονται οι εξής δηλώσεις: Ο δικαιούχος της δουλείας υποβάλλει τη δήλωση για το δικαίωμα της δουλείας του επί του ξένου ακινήτου και για το δικαίωμα της κυριότητάς του στο δικό του ακίνητο. Ο κύριος του βεβαρημένου με τη δουλεία ακινήτου υποβάλλει δήλωση για την κυριότητα στο δικό του ακίνητο.
34. Αν κάποιος έχει ακίνητα στην Καλλιθέα ή στο Παλαιό Φάληρο τι πρέπει να κάνει;
Τα δικαιώματα στις περιοχές αυτές είναι ήδη καταχωρισμένα στο Κτηματολόγιο τέως Πρωτευούσης και θα καταχωριστούν στο Εθνικό Κτηματολόγιο χωρίς δήλωση των πολιτών. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν χρειάζεται να υποβάλουν δηλώσεις εφόσον οι περιουσίες τους βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές, οι οποίες ωστόσο οριοθετούνται και για τον λόγο αυτόν πρέπει να διαπιστώσουν αν οι ιδιοκτησίες τους εμπίπτουν σε αυτή την οριοθέτηση. Αν βρίσκονται εκτός της οριοθέτησης, πρέπει να κάνουν δήλωση.
35. Τι πρέπει να κάνουν οι ομογενείς;
Ειδικά οι ομογενείς μπορούν να υποβάλουν τις δηλώσεις τους είτε με πληρεξούσιο είτε ηλεκτρονικά ως τις 30 Δεκεμβρίου 2008.
