Τη μετατροπή των χρημάτων τους σε ξένο νόμισμα και την κατάθεση του συναλλάγματος σε ελληνική τράπεζα θα μπορούν να κάνουν οι καταθέτες από τον επόμενο μήνα. Οπως προανήγγειλε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Λ. Παπαδήμος, μιλώντας στη γενική συνέλευση της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών, σύντομα θα καταργηθούν όλοι οι περιορισμοί για τις καταθέσεις συναλλάγματος από μόνιμους κατοίκους εσωτερικού. Και ποιοι είναι αυτοί οι περιορισμοί που ισχύουν σήμερα; Η διατήρηση καταθέσεων σε συνάλλαγμα που προκύπτει από τη μετατροπή δραχμών σε ξένο νόμισμα ή από επενδύσεις στο εξωτερικό.
Σήμερα για παράδειγμα, δεν επιτρέπεται στους μόνιμους κατοίκους της χώρας μας να μετατρέψουν δραχμές σε δολάρια ή σε μάρκα και να καταθέσουν το συνάλλαγμα σε τραπεζικό λογαριασμό. Ωστόσο, μπορούν να διατηρούν λογαριασμούς σε συνάλλαγμα μόνο αν αυτό προέρχεται από το εξωτερικό (π.χ., από αμοιβή για εργασία) και έχει δηλωθεί στο τελωνείο κατά την είσοδό τους στη χώρα ή αν έχουν στα χέρια τους αδήλωτα ξένα χαρτονομίσματα τα οποία απέκτησαν με οιονδήποτε τρόπο.
* * * Η κατάργηση του περιορισμού μετατροπής δραχμών σε συνάλλαγμα και η κατάθεσή του σε τραπεζικό λογαριασμό εντάσσεται στο πλαίσιο εναρμόνισης της νομοθεσίας μας με τα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα. Η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε θέσει αρχικά ως χρονικό όριο προσαρμογής της Ελλάδας το τέλος του 1995 και στη συνέχεια δόθηκε παράταση ενός έτους. Τον περασμένο Αύγουστο μάλιστα η ΕΕ έδωσε περιθώριο στην Ελλάδα 40 ημερών για να προσαρμοστεί στα κοινοτικά δεδομένα. Η προκήρυξη των εκλογών όμως έφερε το θέμα πίσω και η κατάργηση των περιορισμών μετατέθηκε για το 1997.
Εκτός όμως από τη μετατροπή των δραχμών σε συνάλλαγμα, ένας άλλος περιορισμός για τις καταθέσεις σε συνάλλαγμα που ισχύει σήμερα αφορά το συνάλλαγμα που προέρχεται από επενδύσεις στο εξωτερικό. Με την απελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων επιτρέπεται στους μόνιμους κατοίκους Ελλάδος να μετατρέψουν δραχμές σε συνάλλαγμα και στη συνέχεια να επενδύσουν σε αγορές του εξωτερικού (σε μετοχές, ομόλογα, ακίνητα κλπ.). Με τη λήξη όμως της επένδυσής τους, αν δεν επανεπενδύσουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό και τα εισαγάγουν στη χώρα μας, υποχρεούνται να τα δραχμοποιήσουν. Δεν μπορούν δηλαδή να διατηρήσουν σε τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα τα χρήματά τους σε συνάλλαγμα.
* * * Πάντως με τα σημερινά δεδομένα η μετατροπή δραχμών σε συνάλλαγμα και η διατήρηση του συναλλάγματος σε τραπεζικό λογαριασμό δεν είναι ιδιαίτερα αποδοτική. Αιτία, η πολιτική της σκληρής δραχμής που έχει επιβραδύνει σημαντικά τον ρυθμό διολίσθησης της δραχμής ως προς τα ξένα νομίσματα και τα χαμηλά επιτόκια των ξένων νομισμάτων. Οι αποδόσεις αυτές μάλιστα από την 1η Ιανουαρίου 1997 έγιναν μικρότερες λόγω της φορολόγησης των τόκων των καταθέσεων σε συνάλλαγμα που διατηρούν οι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδος με συντελεστή 15%.
Αν και ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως, από τη φορολόγηση των τόκων των καταθέσεων σε συνάλλαγμα θα εξαιρεθούν, σύμφωνα με πληροφορίες, οι καταθέσεις των ελλήνων ναυτικών. Σε κάθε περίπτωση, από τη φορολογία απαλλάσσονται οι μη κάτοικοι Ελλάδος. Και τέτοιοι θεωρούνται για μεν τα φυσικά πρόσωπα όσοι φορολογούνται στο εξωτερικό, ανεξαρτήτως υπηκοότητας, για δε τις επιχειρήσεις όσες έχουν την έδρα τους εκτός Ελλάδος.
* * * Μια και μιλάμε για καταθέσεις σε συνάλλαγμα, ας δούμε και τα επιτόκια που ισχύουν σήμερα για ορισμένα ξένα νομίσματα. Τα επιτόκια διαφοροποιούνται ανάλογα με την τράπεζα και το ποσό της κατάθεσης. Για παράδειγμα, σε ποσό 10.000 δολαρίων (2,65 εκατ. δρχ. περίπου) το επιτόκιο ταμιευτηρίου που δίνει μεγάλη εμπορική τράπεζα είναι 2,5% και για προθεσμιακή κατάθεση ενός μηνός 5,18%. Για το ισόποσο σε μάρκα το επιτόκιο ταμιευτηρίου είναι 0,7% και για προθεσμιακή κατάθεση ενός μηνός 3%. Στο ECU το επιτόκιο ταμιευτηρίου είναι 1,4% και της προθεσμιακής κατάθεσης 4%.
Για ποσό 50.000 δολαρίων (13,25 εκατ. δρχ. περίπου) το επιτόκιο ταμιευτηρίου παραμένει το ίδιο, ενώ της μηνιαίας προθεσμιακής κατάθεσης διαμορφώνεται σε 5,38%. Για το ισόποσο σε μάρκα το ταμιευτήριο παραμένει στο 0,7% και η προθεσμιακή κατάθεση ενός μηνός διαμορφώνεται σε 3,2%, ενώ για το ECU το ταμιευτήριο παραμένει στο 1,4% και το επιτόκιο της μηνιαίας προθεσμιακής γίνεται 4,2%.
