ΗΤΑΝ η επιβεβαίωση ενός «προαναγγελθέντος θανάτου». Η συμφωνία μεταξύ δύο «γιγάντων» του γερμανικού εκδοτικού και τηλεοπτικού κατεστημένου, των ομίλων Kirch και Bertelsmann, και της κρατικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών Deutsche Telekom, για την ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεόρασης, δεν έγινε πράξη. Σκόνταψε στον «σκόπελο» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έκρινε ότι η συγχώνευση αυτή αντίκειται στους όρους του υγιούς ανταγωνισμού. Ετσι ένα εγχείρημα που θα είχε ευρύτερες επιπτώσεις και στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής ψηφιακής πραγματικότητας «ναυάγησε». Η άρνηση της Επιτροπής ανάγκασε τους τρεις εταίρους να ενημερώσουν και επισήμως με επιστολές τους τις κοινοτικές αρχές ότι εγκαταλείπουν την προσπάθεια.
Πρωταγωνιστής και σε αυτήν την υπόθεση ήταν ο γνωστός μας κοινοτικός επίτροπος για τον ανταγωνισμό κ. Karel Van Miert, o οποίος τόνισε ότι αποτέλεσμα του εγχειρήματος θα ήταν η δημιουργία ενός μονοπωλίου, το οποίο θα καθιστούσε πολύ δύσκολη ή αδύνατη κάθε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα στον χώρο της ψηφιακής τηλεόρασης στη Γερμανία.
Φυσικά δεν λείπουν και οι ενστάσεις στο εσωτερικό της Κοινότητας, όσον αφορά τις απόψεις του κ. Βαν Μιρτ. Μερικοί αξιωματούχοι, όπως και ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Jacques Santer αλλά και ο ισπανός επίτροπος Marcellino Oreja, φαίνεται ότι προσπάθησαν εμμέσως να δώσουν κάποιες συμβουλές σε επίπεδο αρχών στον κ. Βαν Μιρτ, αναφερόμενοι στο γενικότερο ζήτημα της συνεργασίας ευρωπαϊκών εταιρειών. Το κυριότερο επιχείρημά τους φαίνεται να συνοψίζεται στα εξής: υπάρχει ο κίνδυνος να καθυστερήσει ακόμη για χρόνια η ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεόρασης, που αποτελεί σημαντικό τομέα της ευρωπαϊκής οπτικοακουστικής βιομηχανίας, την ώρα που οι Αμερικανοί και μέσω του Internet θέτουν τις βάσεις της επίθεσής τους για τα επόμενα 5 χρόνια, με αποτέλεσμα η Ευρώπη να κινδυνεύει να μείνει έξω από το παιχνίδι.
Και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι; Η αλήθεια είναι ότι, παρά τις ενστάσεις που διατύπωσαν από καιρό οι αρμόδιες κοινοτικές αρχές για τη δημιουργία του συγκεκριμένου γερμανικού «κολοσσού» στον χώρο της ψηφιακής – συνδρομητικής τηλεόρασης, οι τρεις εταίροι προσπάθησαν αρκετά να ξεπεράσουν τα εμπόδια. Ο όμιλος Kirch και η Deutsche Telekom εμφανίστηκαν διατεθειμένοι να κάνουν κάποιον συμβιβασμό. Αφησαν μάλιστα ανοικτό το ενδεχόμενο μιας συνεργασίας σε άλλη βάση. Οι εκπρόσωποι του Οίκου Bertelsmann όμως ήταν κατηγορηματικοί: «Για μας ήταν η τελευταία σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. (…). Κάναμε πολλούς οδυνηρούς συμβιβασμούς, αλλά αυτό που μας ζήτησαν στο τέλος ήταν περισσότερο από όσο μπορούσαμε να αντέξουμε».
Η σημασία που είχε η απόφαση της Επιτροπής για τα οπτικοακουστικά δρώμενα στη Γηραιά Ηπειρο φαίνεται και από τη μεγάλη έκταση που δίδουν στα δημοσιεύματά τους εφημερίδες ευρείας κυκλοφορίας, όπως ο «Μοντ», ο «Γκάρντιαν», οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» κ.ά. «Οι Βρυξέλλες σπεύδουν να εμποδίσουν τη συγχώνευση των ψηφιακών “μπουκέτων” της Γερμανίας», «Οι Βρυξέλλες θολώνουν την ψηφιακή τηλεοπτική εικόνα», «Πώς ο Βαν Μιρτ κράτησε τη γραμμή εναντίον των λόμπι» είναι μερικοί από τους χαρακτηριστικούς τίτλους των ευρωπαϊκών εφημερίδων, οι οποίες σε γενικές γραμμές αποφεύγουν τα σχόλια, καλύπτοντας ειδησεογραφικά το γεγονός.
Πάντως ο «Γκάρντιαν» δίνει και μια άλλη παράμετρο της υπόθεσης. «Η γερμανική βιομηχανία κατακλύζεται από φήμες ότι το ναυάγιο της συμφωνίας θα ανοίξει την πόρτα στον Ρούπερτ Μέρντοκ να πραγματοποιήσει το όνειρό του για μια θέση στην αγορά της Γερμανίας, όπου μερικοί εκτιμούν ότι υπάρχει η δυνατότητα εγκατάστασης και παροχής ψηφιακών – συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών σε 25 εκατομμύρια νοικοκυριά».
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεμβαίνει στα σχέδια των τριών ομίλων. Και το 1995 είχε πράξει το ίδιο, όταν προσπάθησαν να δημιουργήσουν κοινοπραξία για παροχή υπηρεσιών στην επίγεια συνδρομητική τηλεόραση. Οι κοινοτικές αρχές όμως έχουν να επιδείξουν και άλλες δραστηριότητες στο όνομα του ανταγωνισμού. Οι κυριότερες περιπτώσεις που η Επιτροπή έδειξε στο παρελθόν «κόκκινες κάρτες» σε τηλεοπτικά εγχειρήματα είναι δύο: πρώτον, η προσπάθεια για δημιουργία στη Δανία κοινοπραξίας καλωδιακής τηλεόρασης από τη Norsk Telekom και την ΤeleDαnmark· δεύτερον, η επιχείρηση συγχώνευσης, στην Ολλανδία, των εταιρειών RTL4, Veronica και Endemol Entertaining.
