«Συμφωνήσαμε με τον Πρωθυπουργό για τις επιλογές στο υπουργείο Δικαιοσύνης, δεν είμαι ο μόνος ευαίσθητος σε αυτή την κυβέρνηση» δηλώνει ο υπουργός Δικαιοσύνης Αντώνης Ρουπακιώτης στο «Βήμα» λίγη ώρα μετά τη συνάντησή του την Παρασκευή στο Μαξίμου με τον Αντώνη Σαμαρά. Ωστόσο επιμένει: Αντισυνταγματική είναι οποιαδήποτε περικοπή στις αποδοχές χαμηλόμισθων και μικροσυνταξιούχων. Προαναγγέλλει αλλαγές και στον νόμο περί καταχραστών του Δημοσίου του 1950 και προσαρμογή του στα σύγχρονα δεδομένα. Παραδέχεται ότι η υπόθεση Τσοχατζόπουλου έχει πλήξει την αξιοπιστία του πολιτικού μας συστήματος, αλλά δηλώνει ότι οι υποθέσεις διαφθοράς δεν θα πρέπει να συμπαρασύρουν συνολικά το πολιτικό μας σύστημα.

Η δήλωσή σας ότι είναι αντισυνταγματική η περαιτέρω περικοπή στις αποδοχές των δικαστικών ήγειρε συζητήσεις και αντιδράσεις. Εμμένετε; Και γιατί δεν είναι αντισυνταγματική η περικοπή των επικουρικών συντάξεων;

«Εχω διατυπώσει πολλές φορές την άποψη ότι η περικοπή αποδοχών από χαμηλόμισθους, όπως και συντάξεων από μικροσυνταξιούχους, που τους στερεί τη δυνατότητα αντιμετώπισης άμεσων αναγκών τους, προσκρούει ευθέως σε συνταγματικές διατάξεις όσο και σε διεθνείς συμβάσεις ή πάγιες αρχές δικαίου. Το χρέος της κυβέρνησης και της πολιτείας γενικότερα είναι ακέραιο προς αυτούς. Θα έλεγα ότι στους ανέργους, τους χαμηλόμισθους και τους μικροσυνταξιούχους χτυπάει η καρδιά της Ελλάδας. Ως προς τις αποδοχές των δικαστικών αρκούμαι να υπενθυμίσω ότι έχουν περικοπεί κατά 38% ως τώρα και ότι το Σύνταγμα, πέραν της αναγνώρισης του θεσμικού και κοινωνικού τους ρόλου, προβλέπει και ειδικό πλαίσιο ρύθμισης των αποδοχών τους. Τίποτε άλλο ως προς αυτό».


Σήμερα λέτε και για την αντισυνταγματικότητα και σε σχέση με τις οικονομικά ασθενείς τάξεις. Τι θα κάνετε αν η κυβέρνηση αναγκαστεί να πάρει τέτοια μέτρα;
«Ευτυχώς δεν είμαι ο μόνος ευαίσθητος σε αυτή την κυβέρνηση. Συνεπώς οι δικές μας ανησυχίες είμαι σίγουρος ότι είναι και ανησυχίες άλλων. Σε αυτό το πλαίσιο έχω απόλυτη επίγνωση της ευθύνης μου ως μέλους της κυβέρνησης, υπερασπιζόμενος και την επιλογή μου να αναλάβω το υπουργείο Δικαιοσύνης».

Στους πολίτες υπάρχει έντονα η πεποίθηση περί ατιμωρησίας των πολιτικών, ενώ έχει καταγραφεί η βούληση για αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Τι γνώμη έχετε και για τον νόμο 1608/50 περί καταχραστών του Δημοσίου;
«Πρέπει να δοθεί τέλος στο καθεστώς ατιμωρησίας που έχει διαταράξει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει η τροποποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, με βάση τις συνταγματικές οριοθετήσεις, ώστε να μη μένουν στο απυρόβλητο πολιτικά πρόσωπα. Ωστόσο, η ευθύνη που βαρύνει πολιτικούς για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις επ’ ουδενί πρέπει να αποτελέσει αιτία ή αφορμή ενοχοποίησης όλων των πολιτικών και εύκολης όσο και θεσμικώς επικίνδυνης ακύρωσης του πολιτικού μας συστήματος. Σε ό,τι αφορά τον ν. 1608/50 πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει διάκριση ως προς την ποινική αντιμετώπιση μεταξύ κατάχρησης δημοσίου και ιδιωτικού χρήματος. Ωστόσο ευνόητο είναι ότι ως νόμος του 1950 πρέπει να προσαρμοστεί στα σύγχρονα δεδομένα».

Παρά τα νομοσχέδια του υπουργείου για επιτάχυνση της Δικαιοσύνης δεν υπάρχει βελτίωση.
«Αντιμετωπίζουμε τις συνέπειες καθυστερήσεων ή εσφαλμένων επιλογών πολλών ετών, όσο και νοοτροπιών με εμμονές που οδηγούν σε αδιέξοδο. Το δικαστικό σύστημα έχει εξαντλήσει τα όριά του. Με δεδομένη την παντελή έλλειψη οικονομικών δυνατοτήτων και με προϋπολογισμό που μόλις φθάνει τα 550 εκατ. ευρώ, θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν. Ζητούμε την κατανόηση των πολιτών. Θα επιχειρήσουμε τη συγχώνευση και τον εξορθολογισμό λειτουργίας των Ειρηνοδικείων, την κάλυψη κενών θέσεων δικαστικών υπάλληλων με τη διαδικασία των μετατάξεων, την εξεύρεση νέων δικαστικών κτιρίων, την ενίσχυση των διαδικασιών εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών και τη μηχανοργάνωση. Θα αναζητήσουμε επίσης λύσεις, σε συνεργασία με δικαστές, δικηγόρους και υπαλλήλους, για το ζήτημα ωραρίου εκδίκασης των υποθέσεων. Ολοι αναλογίζονται τις δυσκολίες αλλά είναι υποχρεωμένοι να υπερασπιστούν την αξιοπιστία του δικαστικού μας συστήματος».


Μεγάλες υποθέσεις στοιβάζονται χρόνια στα ανακριτικά γραφεία, Siemens, Βατοπαίδι, Χρηματιστήριο. Πώς θα επισπεύσετε τις διαδικασίες;
«Αυτονόητο είναι ότι ο υπουργός Δικαιοσύνης δεν παρεμβαίνει στο δικαιοδοτικό έργο των δικαστών. Ωστόσο είμαστε σε επαγρύπνηση ώστε να επιταχυνθεί η ταχεία διεκπεραίωση των δικών αυτών και όχι μόνο, με διασφάλιση βέβαια των δικαιοδοτικών εγγυήσεων. Προσθέτω ότι θα υπάρξουν πρωτοβουλίες με σκοπό την κατά προτεραιότητα εκδίκαση υποθέσεων για τις οποίες υπάρχει κατηγορία για διασπάθιση δημοσίου χρήματος ή καταπάτηση δημόσιας περιουσίας, καθώς και των φορολογικών υποθέσεων μεγάλου αντικειμένου».

Φοβάστε κοινωνική εξέγερση τον Σεπτέμβριο με τα νέα μέτρα;
«Η κυβέρνηση έχει τη γνώση και τη θέληση να διεκδικήσει εκείνες τις ρυθμίσεις από τους δανειστές μας οι οποίες θα χαλαρώσουν την άσκηση της σκληρής όσο και αδιέξοδης δημοσιονομικής πολιτικής και έτσι θα δοθεί η δυνατότητα να υλοποιηθεί η προγραμματική συμφωνία των τριών κομμάτων. Σχετικώς εκτιμώ ότι από τα πρώτα μέτρα πρέπει να είναι μεταξύ άλλων η αποκατάσταση του δικαιικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων των εργαζομένων (μετενέργεια κ.ά.), η επιμήκυνση του χρόνου καταβολής του επιδόματος ανεργίας, καθώς και η σταδιακή αποκατάσταση του κατωτάτου ορίου των αποδοχών».

Ποια είναι η επιρροή της υπόθεσης Τσοχατζόπουλου στην αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος;
«Ερχεται να ενισχύσει την άποψη των πολιτών ότι η δημόσια διοίκηση και ειδικότερα το πολιτικό σύστημα επιβαρύνθηκε από συμπεριφορές διαφθοράς συγκεκριμένων προσώπων. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η υπόθεση Τσοχατζόπουλου με τις κατηγορίες που τον συνοδεύουν. Είναι όμως λάθος και πολύ επικίνδυνο, εκ του γεγονότος ότι ένας ή και κάποιοι άλλοι, που ενδεχομένως υπάρχουν και τους οποίους εγώ δεν γνωρίζω, κατηγορούνται για πράξεις διαφθοράς, να θεωρήσουμε ότι συμπαρασύρουν όλο το πολιτικό σύστημα, όλους τους πολιτικούς. Ετσι, με ανησυχεί πολύ το γεγονός ότι εξαιτίας περιπτώσεων διαφθοράς, και τις οποίες τα δικαστήρια θα κρίνουν τελικώς, δεν είναι λίγοι και οι πολίτες που την αποτίμησή τους τη διακινούν μεταξύ άσπρου και μαύρου».
Αξιοκρατικά κριτήρια
«Καταδύσεις στην επετηρίδα είναι αδιανόητες»

Πώς σκέφτεστε να ενισχύσετε την εσωτερική δημοκρατία της Δικαιοσύνης• αλλάζοντας ίσως τον τρόπο επιλογής τής ηγεσίας της;

«Ενώ η εξωτερική ανεξαρτησία των ελλήνων δικαστών διασφαλίζεται από το Σύνταγμα και τους νόμους όσο σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης, υπάρχει πρόβλημα στο εσωτερικό της λειτουργίας του δικαστικού συστήματος. Είναι αναγκαία η ενίσχυση της αξιοπιστίας τόσο των αρμοδίων συλλογικών οργάνων όσο και της επιθεώρησης των δικαστών. Επιβάλλεται η αλλαγή νοοτροπίας και μεθόδων, εφόσον η συνέχιση της ίδιας τακτικής εκ μέρους τους έχει προκαλέσει δυσμενείς συνέπειες σε βάρος του κύρους της δικαστικής εξουσίας και της ποιότητας της Δικαιοσύνης. Κατά τ’ άλλα είναι γνωστό ότι τόσο η εκτελεστική εξουσία όσο και άλλα κέντρα άσκησης εξουσίας ενσταλάζουν τις επιλογές τους, γενικώς, στη λειτουργία του δικαστικού συστήματος. Επιπροσθέτως και ως προς τα κριτήρια επιλογής δικαστών για την κάλυψη των, κατά το Σύνταγμα, θέσεων στα ανώτατα δικαστήρια. Ειδικότερα, είναι πικρή η εμπειρία μας ότι χρησιμοποιούνταν πολιτικά ή και άλλα μη αξιοκρατικά κριτήρια είτε για την προτίμηση είτε για τον αποκλεισμό δικαστών. Δυστυχώς την τακτική αυτή αξιοποιούσαν και δικαστικοί προσδοκώντας οφέλη. Για εμάς αυτό τελείωσε οριστικά. Καταδύσεις στην επετηρίδα είναι αδιανόητες. Προσβάλλουν στον πυρήνα της την αξιοκρατική έννοια οργάνωσης του δικαστικού συστήματος. Οι πολιτικές αναφορές των δικαστών επ’ ουδενί θα αξιοποιηθούν ως κριτήριο επιλογής ή αποκλεισμού τους. Αυτό πιστεύω ότι γίνεται αντιληπτό απ’ όλους».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ