«Βλέπουµε µια φραξιονιστική πάλη δίχως αρχές». Με αυτή την παλαιά αριστερή ρήση κορυφαίο στέλεχος της Ν∆ περιέγραψε τον εµφύλιο πόλεµο που µαίνεται στο εσωτερικό της αξιωµατικής αντιπολίτευσης µεταξύ των φιλελευθέρων και οπαδών του µεσαίου χώρου µε τους σκληροπυρηνικούς και εκφραστές της λαϊκής ∆εξιάς. Σε µια χρονική περίοδο κατά την οποία ο πρόεδρος της Ν∆ κ. Αντ. Σαµαράς προσπαθεί να ισορροπήσει και να πείσει για την ορθότητα της επιλογής του να συµφωνήσει και να στηρίξει τη νέα κυβέρνηση υπό τον κ. Λ. Παπαδήµο , το κλίµα είναι άκρως εµφυλιοπολεµικό στις τάξεις της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. Η διελκυστίνδα µεταξύ µετριοπαθών και «σκληρών» κυριαρχεί στην αξιωµατική αντιπολίτευση, ορισµένα στελέχη της οποίας ήδη συζητούν για το ενδεχόµενο να υπάρξει τρίτος εκσυγχρονιστικός πόλος µε ευρωπαϊκό προσανατολισµό που θα εκφράζει τµήµα της σοσιαλδηµοκρατίας και της µετριοπαθούς ∆εξιάς, ενώ µιλάνε και για παράταση του χρονικού βίου της παρούσας κυβέρνησης.

Παρά την αποκήρυξη των τάσεων εντός της Ν∆ στο πλαίσιο του δόγµατος της κοµµατικής ορθοδοξίας που ακολουθεί η ηγετική οµάδα, επικρατεί µεγάλη αναταραχή και αρκετοί µιλάνε για σκηνικό ρήξης σε µεσοπρόθεσµο χρονικό διάστηµα.

Η κλιµάκωση της διαµάχης µεταξύ µετριοπαθών και εκπροσώπων της λαϊκής ∆εξιάς εντός της Ν∆, που άρχισε να φαίνεται εντονότερα στη διάρκεια των διαβουλεύσεων για τον σχηµατισµό κυβέρνησης συνεργασίας, έλαβε ακόµη µεγαλύτερες διαστάσεις µετά τη διαφορετική αντιµετώπιση που είχαν οι βουλευτές κκ. Π. Καµµένος (διαγραφή µόνο από την ΚΟ και όχι από το κόµµα) και Σ. Χατζηγάκης (οριστική διαγραφή).

Η προχθεσινή σφοδρή δηµόσια αντιπαράθεση των κκ. Κυρ. Μητσοτάκη και Μ. Βαρβιτσιώτη µε τον Φαήλο Κρανιδιώτη (δικηγόρος και πρόεδρος του ∆ικτύου 21 που είχε αναφερθεί πρόσφατα αόριστα στα «νεοφιλελεύθερα τσογλάνια που κινούνται στις παρακάµαρες της εξουσίας» ) ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγµατα του κλίµατος που επικρατεί στους κόλπους της Ν∆. Η αντιπαράθεση αυτή κατά πολλούς συνδέεται άµεσα µε τις παρασκηνιακές διεργασίες που εξελίσσονται µε φόντο την επόµενη µέρα στο πολιτικό σκηνικό και την ανασύνθεση του πολιτικού συστήµατος.

Η κινητικότητα την οποία επέδειξε, εν µέσω των διαβουλεύσεων για τη συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας, η οµάδα των φιλελεύθερων ή αλλιώς η οµάδα των «πέντε» της Ν∆ (οι κκ. Αρ. Σπηλιωτόπουλος, Κ. Χατζηδάκης, Μ. Βαρβιτσιώτης, Ευ. Αντώναρος και Κυρ. Μητσοτάκης) προκάλεσε νευρικότητα και ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά µελών της «προεδρικής φρουράς».

Η οµάδα αυτή, η οποία συνοµιλεί τακτικά µε υπουργούς του ΠαΣΟΚ και έχει ενισχυθεί και από «καραµανλικούς» βουλευτές, όπως π.χ. ο κ. Γ. Βλάχος, αλλά και άλλους, όπως ο κ. Μιχ. Μπεκίρης, δεν εµφανίζεται διατεθειµένη να υποχωρήσει µετά τη στρατηγική νίκη που θεωρεί ότι πέτυχε µε την αλλαγή γραµµής του κόµµατος. Υπό αυτές τις συνθήκες αρκετά κορυφαία στελέχη της Ν∆ παραµένουν «στρατωνισµένα» στα εσωκοµµατικά στρατόπεδα που αναδιατάχθηκαν από τις πρόσφατες εξελίξεις. Πλέον οι φιλοδοξίες ορισµένων γίνονται όλο και πιο διακριτές και οι επαφές τους µε ορισµένες πρεσβείες-«κλειδιά» αυξάνονται.

Σύµφωνα µε πληροφορίες του «Βήµατος», ξένοι διπλωµατικοί παράγοντες στην Αθήνα εκµυστηρεύονται σε ιδιωτικές συζητήσεις ότι η ηµεροµηνία της 19ης Φεβρουαρίου για να στηθούν κάλπες δεν µπορεί να είναι δεσµευτική υπό τις παρούσες συνθήκες, άποψη την οποία υιοθετούν και κεντρικοί βουλευτές της Ν∆ στις συνοµιλίες τους.

Ακόµη και στην κορυφή της κοµµατικής πυραµίδας, οι σχέσεις ορισµένων ηγετικών στελεχών παραπέµπουν σε… θερµοκρασίες Σιβηρίας, ενώ άλλοτε φίλοι διχάστηκαν στις ατελείωτες συσκέψεις που έγιναν για την τελική στάση της Ν∆.

Αλλα στελέχη, όπως ο κ. Καµµένος, εκτιµούν ότι µόλις ψηφιστεί η δανειακή σύµβαση θα υπάρξουν βουλευτές – µάλιστα κατονόµασε τους φιλελευθέρους – που θα υποστηρίξουν και στην πράξη την παράταση του χρόνου ζωής της παρούσας κυβέρνησης. Το εκρηκτικό κλίµα προβληµατίζει πολλούς βουλευτές, όπως οι κκ. Π. Παναγιωτόπουλος και Κ. Μαρκόπουλος (διαφωνεί πλέον έντονα και µε τη λειτουργία του κοµµατικού µηχανισµού), οι οποίοι µιλάνε για την ανάγκη να υπάρχουν ψυχική συνοχή και καλό πνεύµα διαλόγου εσωκοµµατικά.

Με ανησυχία παρακολουθούν τις εξελίξεις οι δύο µετριοπαθείς αντιπρόεδροι και νυν υπουργοί, αλλά και υπέρµαχοι της εθνικής συνεννόησης, οι κκ. ∆. Αβραµόπουλος και Στ. ∆ήµας (Εξωτερικών), που συνέβαλαν µαζί µε τους κκ. Χρ. Λαζαρίδη, ∆. Σταµάτη και Κ. Αρβανιτόπουλο στην αλλαγή στάσης του κ. Σαµαρά. «Οχι έριδες και συγκρούσεις, επιβάλλεται ενότητα» λέει ο κ. Παναγιωτόπουλος και τονίζει µε νόηµα ότι σε ένα µεγάλο κόµµα «πρέπει να υπάρχουν οι ιδεολογικές αποχρώσεις», ενώ αρκετοί βουλευτές (π.χ. οι κκ. Μητσοτάκης, Αντώναρος, η κυρία Ελίζα Βόζεµπεργκ κ.ά.) διαφωνούν µε τις διαγραφές.

Σε αυτό το κλίµα αναδιατάσσεται και εσωκοµµατικά το αντιµνηµονιακό µέτωπο, στο οποίο πρωτοστατούν εκτός των κκ. Κρανιδιώτη, Καµµένου, Ι. Μανώλη (γραµµατέα Συνδικαλισµού) και άλλα στελέχη, όπως οι κκ. Πρ. Παυλόπουλος (προ ηµερών είπε ότι η κυβέρνηση Παπαδήµου επιβλήθηκε, κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ενωση, µετά τη συνάντηση στις Κάννες), Ν. Κακλαµάνης (συµφωνεί µε τον κ. Κρανιδιώτη και προ ηµερών είπε ότι ο κ. Παπαδήµος αποτελεί άνθρωπο των τραπεζών και είναι «αρχιτέκτονας» της αλλοίωσης των στοιχείων για να µπούµε στο ευρώ), ο κ. Ι. Κιουτσούκης (πρόεδρος της ∆ΑΚΕ που µιλάει για κυβέρνηση τραπεζιτών), ο τοµεάρχης ∆ικαιοσύνης κ. Κ. Τζαβάρας κ.ά.

Οι ισορροπίες του Αντ. Σαµαρά

«Ο Σαµαράς ξέρει να φυλάει τα νώτα του». Με τη φράση αυτή απαντά τακτικός συνοµιλητής του κ. Αντ. Σαµαρά στα διάφορα σενάρια που κυκλοφορούν στην πολιτική και οικονοµική «αγορά» περί τρίτου πόλου µε τη συµµετοχή στελεχών της Κεντροδεξιάς.

Ο πρόεδρος της Ν∆ παρακολουθεί µε προσοχή τις εξελίξεις και είναι πλήρως ενήµερος για το τι γίνεται στο παρασκήνιο. Για όσους γνωρίζουν πώς σκέπτεται, η οριστική διαγραφή του κ. Σ. Χατζηγάκη δεν ήταν αθώα, αλλά είχε σαφή στόχευση τµήµα των «φιλελευθέρων» και άλλων «προθύµων», όπως τους αποκαλούν, που συµµετέχουν σε παρασκηνιακές διεργασίες.

∆εν είναι τυχαίο ότι κορυφαία στελέχη της Ν∆ συνδυάζουν τις «αθώες», όπως λένε, σκέψεις ορισµένων «γαλάζιων» βουλευτών για ενδεχόµενη παράταση του βίου της κυβέρνησης µε τα σενάρια που κυκλοφορούν για ενδεχόµενη διάσπαση των κοινοβουλευτικών οµάδων ΠΑΣΟΚ και Ν∆ και τη δηµιουργία ενός νέου, ενδιάµεσου, εκσυγχρονιστικού σχήµατος στις εκλογές.

Ο κ. Σαµαράς θα επιµείνει για διεξαγωγή εκλογών στις 19 Φεβρουαρίου και αν υπάρξει η οποιαδήποτε απόπειρα παράτασης του κυβερνητικού βίου θα αποχωρήσει από το σχήµα. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η κοινωνία είναι σε εκρηκτική κατάσταση και η προσδοκία των εκλογών λειτουργεί σαν ασφαλιστική δικλείδα.

Το ζητούµενο για τον ίδιο είναι να πείσει την κοινή γνώµη και ειδικά την κοµµατική του βάση ότι η στροφή που έκανε ήταν καθοριστική για να διασφαλιστεί η παραµονή της χώρας στο ευρώ.

Ο κ. Σαµαράς θα επιχειρήσει να υπηρετήσει την αντιµνηµονιακή στρατηγική, σε επίπεδο ρητορείας τουλάχιστον, για να µη θεωρηθεί ότι κινήθηκε σε λανθασµένη πορεία τους τελευταίους 18 µήνες.

Από την άλλη πλευρά, θα προσπαθήσει να ενισχύσει την εικόνα ενός αστικού φιλελεύθερου κόµµατος που αντιλαµβάνεται την κρισιµότητα των στιγµών και την ανάγκη για ουσιαστική στήριξη της κυβέρνησης.

Επίσης θα πρέπει να αντιµετωπίσει την άποψη που επικρατεί στην κοµµατική βάση ότι δεν υφίσταται συγκυβέρνηση και δεν µετατοπίστηκε η Ν∆ στο µνηµονιακό στρατόπεδο. Ουσιαστικά η ανησυχία στην ηγετική οµάδα εστιάζεται στο εξής: να αποτραπεί µε κάθε τρόπο η εµφάνιση µιας εικόνας συνευθύνης Ν∆ και ΠΑΣΟΚ.

Βασικός στόχος πλέον θεωρείται ότι πρέπει να είναι πώς η Ν∆ θα διατηρήσει τη διακριτή θέση της εντός του πολιτικού σκηνικού χωρίς να χρεωθεί ευθύνες για αποφάσεις τις οποίες έλαβε η προηγούµενη κυβέρνηση.