Την ώρα που στην Ισπανία αναλάμβανε μια κυβέρνηση στην οποία πλειοψηφούν οι γυναίκες, ο δημοσιογραφικός οργανισμός Prisa ανακοίνωσε ότι τα ηνία της «El Pais», με συντριπτική πλειοψηφία αναλαμβάνει, για πρώτη φορά στην ιστορία της εφημερίδας, μια γυναίκα· η 67χρονη Σολεδάδ Γκαγέγο-Ντίαθ.
Η μέχρι πρότινος υποδιευθύντρια της μεγάλης ισπανικής εφημερίδας έχει διανύσει μια διαδρομή 40 ετών στον χώρο και στην ίδια εφημερίδα, χαρακτηρίζοντάς την «εφημερίδα της ζωής της». Εχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές στη δημοσιογραφία, ξεκίνησε να εργάζεται στην «El Pais» από τα πρώτα κιόλας χρόνια λειτουργίας της. Στην αρχή ως πολιτική συντάκτρια βιώνοντας εκ των έσω τη μετάβαση της πατρίδας της από τη δικτατορία του Φράνκο στη δημοκρατία. Μάλιστα, το 1978 μαζί με τους συναδέλφους της Φεντερίκο Αμπασκάλ και Χοσέ Λουίς Μαρτίνεθ κατόρθωσε να εξασφαλίσει και να δημοσιεύσει το πρώτο σχέδιο του ισπανικού Συντάγματος, σπουδαίο κατόρθωμα για την καριέρα της. Την επόμενη χρονιά ξεκινά τη μακρά και ταυτόχρονα λαμπρή πορεία της στη διεθνή ειδησεογραφία ως ανταποκρίτρια σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες –Βρυξέλλες, Λονδίνο, Παρίσι.
Επιστρέφοντας στην ισπανική πρωτεύουσα ανέλαβε την αρχισυνταξία της εφημερίδας για πέντε χρόνια, οπότε και επέστρεψε στην ενεργό δράση –το μικρόβιο του ρεπορτάζ δύσκολα μπορεί ο δημοσιογράφος να το αποβάλει από τον οργανισμό του -, αυτή τη φορά στέλνοντας ανταποκρίσεις από τη Νέα Υόρκη και το Μπουένος Αϊρες. Στη συνέχεια επέστρεψε στα κεντρικά γραφεία της «El Pais» ως υποδιευθύντρια της εφημερίδας, μέχρι τον περασμένο Ιούνιο, οπότε και το 97,2% των συναδέλφων της την επιλέγει για τη θέση της διευθύντριας, θέση την οποία είχε αρνηθεί στο παρελθόν. Κατά τη διάρκεια της μακράς σταδιοδρομίας της έχει λάβει πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων και τα Salvador de Madariaga και Margarita Rivière, και μόλις τον περασμένο Μάιο της απονεμήθηκε το βραβείο Ortega y Gasset για την προσφορά της στη δημοσιογραφία.
Ρεπόρτερ, συντάκτρια, αρθρογράφος, αρχισυντάκτρια, διευθύντρια σύνταξης και τώρα διευθύντρια, η έκτη κατά σειρά, η Σολεδάδ Γκαγέγο-Ντίαθ, μία από τις πιο αναγνωρισμένες γυναίκες δημοσιογράφους της Ισπανίας λόγω της ορθότητας και της πληρότητας των ρεπορτάζ και των άρθρων της, παρ’ όλο που είναι επιφορτισμένη με τα νέα της καθήκοντα, βρήκε χρόνο να μιλήσει στο «Βήμα της Κυριακής» για τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα ο χώρος της δημοσιογραφίας, για το ποια είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή ενός δημοσιογράφου, για το εάν έχει φτάσει η «ώρα των γυναικών» στην Ισπανία και γιατί δεν χρησιμοποιεί τα social media.

Η «El Pais» πέρασε, όπως όλος ο Τύπος παγκοσμίως, μια μεγάλη κρίση. Πτώση κυκλοφορίας, απολύσεις, σκέψεις για κλείσιμο της έντυπης έκδοσης. Σήμερα ποια είναι τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσετε και ποια τα σχέδιά σας για την επόμενη ημέρα;
«Η πρόκληση που αντιμετωπίζει η δημοσιογραφία παραμένει αμετάβλητη: το να μετατρέψεις ένα πλήθος δεδομένων ή γεγονότων σε ειδήσεις για τους αναγνώστες, μέσω της έρευνας, της επαλήθευσης και της αξιολόγησης που αποσκοπούν αποκλειστικά στο κοινό καλό. Ζούμε, όπως ορθώς επισημαίνετε, σε μια εποχή συνεχούς αλλαγής και αναζήτησης ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου, αλλά σήμερα έχουμε περισσότερους αναγνώστες και δυνατότητες από ποτέ άλλοτε. Αρκεί να μην ξεχνάμε τις ρίζες μας και να σεβόμαστε την επαγγελματική μας κουλτούρα».
Ο Τύπος έχει περάσει στην ψηφιακή εποχή. Εσείς όμως δεν ασχολείστε με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί;
«Ποτέ δεν έχω συμμετάσχει στα κοινωνικά δίκτυα γιατί δεν έχω αισθανθεί ποτέ την ανάγκη να το κάνω –κάτι που δεν σημαίνει ότι δεν τα επισκέπτομαι ή ότι δεν τα γνωρίζω».
Τον προηγούμενο μήνα βραβευτήκατε για την προσφορά σας στη δημοσιογραφία. Ποια είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή ενός δημοσιογράφου;
«Το μεγαλύτερο βραβείο για οποιονδήποτε δημοσιογράφο είναι να βρει μια εφημερίδα ή ένα newsroom που μοιράζεται τις ανησυχίες και το πάθος του, που σέβεται τις επαγγελματικές διαδικασίες και όπου ο ένας μαθαίνει από τον άλλον μέσω της συνεργασίας».

Πόσο σας «βαραίνει» να έχετε την αποδοχή του 97,2% των εργαζομένων;
«Είναι μια μεγάλη πρόκληση και μεγάλη ευθύνη, την οποία δέχομαι με μεγάλο ενθουσιασμό. Είναι η εφημερίδα της ζωής μου».
Εντεκα γυναίκες και έξι άνδρες απαρτίζουν το νέο Υπουργικό συμβούλιο. Είναι «ο καιρός των γυναικών» για την Ισπανία;
«Οχι μόνο στην Ισπανία, αλλά σε όλον τον κόσμο. Για πολλά χρόνια ήταν πολύ δύσκολο για τις γυναίκες να αποκτήσουν πρόσβαση σε υψηλόβαθμες θέσεις και συγκεκριμένα θέσεις εξουσίας. Και εξακολουθεί να είναι. Νομίζω ότι θα ήταν καλύτερο να καθορίσουμε ποσοστώσεις. Αυτό θα ήταν ένα πρώτο βήμα προς την επίτευξη της πραγματικής ισότητας».
Ο Αλμπέρ Καμύ είχε πει: «Ο ελεύθερος Τύπος μπορεί να είναι είτε καλός είτε κακός, αλλά χωρίς ελευθερία, είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο Τύπος δεν μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο από κακός». Πώς θα χαρακτηρίζατε τη δημοσιογραφία και τους δημοσιογράφους σήμερα;
«Μια ιστορία ειδήσεων δεν πρέπει ποτέ να είναι πρόβλημα, και για να συμβεί αυτό είναι σημαντικό να είναι τα μέσα ενημέρωσης ανεξάρτητα. Οι επιχειρήσεις πρέπει να κατανοήσουν ότι η μόνη επιχειρηματική δυνατότητα είναι ακριβώς η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης. Δεν νομίζω ότι ο ορισμός της δημοσιογραφίας και των δημοσιογράφων έχει αλλάξει από την αρχή του επαγγέλματος. Φυσικά, η τεχνολογία έχει προχωρήσει πολύ γρήγορα τα τελευταία χρόνια. Η δημοσιογραφία σήμερα, όπως πάντα, απαιτεί ανάλυση, παρέχοντας έτσι στους αναγνώστες ένα πλαίσιο, μια εικόνα μιας δεδομένης στιγμής. Και αυτό πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους επαγγελματικούς κανόνες. Ενας δημοσιογράφος σήμερα, όπως πάντα, πρέπει να είναι περίεργος, να ελέγχει, να αντιπαραβάλλει, να είναι ειλικρινής, αυστηρός και να έχει αίσθηση δικαιοσύνης».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ