Πολύ κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 16 μηνών έπεσε την Πέμπτη το πρωί το ευρώ εξαιτίας της έντονης φημολογίας ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν πρόκειται να ανακοινώσει σήμερα νέα μέτρα για τη στήριξη της ανάπτυξης στην ευρωζώνη, παρά το ότι καθημερινώς τα στοιχεία που ανακοινώνονται προοιωνίζουν νέα διολίσθηση στην ύφεση.

Το ευρώ υποχώρησε στα 1,2702 δολάρια νωρίς το πρωί για να ανακάμψει στη συνέχεια μέχρι τα 1,2728 δολάρια και να ξαναβουτήξει ακόμη πιο βαθιά, στα 1,2699 δολάρια γύρω στις 10 το πρωί (ώρα Ελλάδος). Οι διακυμάνσεις αναμένεται να συνεχιστούν έντονες έως το μεσημέρι, που ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι θα περιγράψει τις εξελίξεις στην ευρωζώνη και θα προδιαγράψει, ενδεχομένως, τα επόμενα βήματα της Ευρωτράπεζας.

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένονται οι δημοπρασίες ομολόγων (οι πρώτες του νέου έτους) που θα διενεργήσουν η Ιταλία και η Ισπανία. Οι δύο μεγάλες πλην ευάλωτες και επικίνδυνες (ακριβώς λόγω του μεγέθους τους) για ολόκληρη την ευρωζώνη χώρες θα διαθέσουν ομόλογα 10ετούς και 3ετούς διάρκειας συνολικής αξίας 17 δισ. ευρώ την Πέμπτη και την Παρασκευή.

Οι πρωινές εξελίξεις των τιμών στις διεθνείς αγορές ομολόγων είναι μάλλον ενθαρρυντικές, αφού η απόδοση που ζητούν οι επενδυτές για τα 10ετή ιταλικά ομόλογα υποχώρησε κατά 2 μονάδες βάσης στο (παρά ταύτα πολύ υψηλό) ποσοστό 6,97%, ενώ οι αποδόσεις του 10ετούς και 2ετούς ισπανικού ομολόγου υποχώρησαν κατά μία μονάδα βάσης στο 5,32% και στο 3,08% αντιστοίχως.

Ακόμη και η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου υποχώρησε την Πέμπτη το πρωί κατά 53 μονάδες βάσης στο 34,36%.

«Παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία και για την ιταλική και για την ισπανική οικονομία παραμένουν αρνητικά, και οι δύο χώρες θα καταφέρουν να εξεύρουν τη ρευστότητα που αναζητούν», εκτίμησε στο Bloomberg η Λούκα Ζέλινεκ της Credit Agricole Corporate & Investment Bank στο Λονδίνο. «Η Ισπανία θα διαθέσει πολύ εύκολα τα χαρτιά της, ενώ η Ιταλία ίσως δυσκολευτεί λίγο περισσότερο, όμως θα τα καταφέρει κι αυτή», πρόσθεσε.

Τόσο η Ισπανία όσο και η Ιταλία έχουν ευεργετηθεί από το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, που εφαρμόζει η ΕΚΤ από τον περασμένο Μάιο. Από τον Μάιο του 2011 η Ευρωτράπεζα έχει αγοράσει κρατικά ομόλογα χωρών της ευρωζώνης συνολικής αξίας 213 δισ. ευρώ και από τον περασμένο Αύγουστο είναι γνωστό ότι έχει εντείνει τις αγορές ιταλικών και ισπανικών ομολόγων για να εκτονώσει τις πιέσεις που δέχονται από τους επενδυτές. Η ΕΚΤ δεν μπορεί, βεβαίως, να προχωρήσει σε αγορές κρατικών ομολόγων στην πρωτογενή αγορά.

Επίσης στις 21 Δεκεμβρίου η ΕΚΤ δάνεισε στις ευρωπαϊκές τράπεζες 489 δισ. ευρώ για να τονώσει τη ρευστότητά τους. Παρά τις ενέσεις ρευστότητας της ΕΚΤ στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, αυτό παραμένει «παγωμένο», όπως διαπιστώνει ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ρόμπερτ Ζέλικ.

Σε συνέντευξή του που δημοσιεύει την Πέμπτη η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» ο Ζέλικ επισημαίνει συγκεκριμένα ότι «η ευρωπαϊκή διατραπεζική αγορά είναι παγωμένη» και ότι «εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης μεταξύ των τραπεζών, τα κεφάλαια στην Ευρώπη διακινούνται μόνο μέσω της ΕΚΤ».

Οντως, είναι γνωστό ότι σχεδόν το σύνολο των 489 δισ. ευρώ που δανείστηκαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες λίγο πριν από τα Χριστούγεννα από την ΕΚΤ επανατοποθετήθηκε στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εμποδίζοντας έτσι την προσπάθεια του Ντράγκι και των συνεργατών του να τονώσουν την εμπιστοσύνη και την… αυτοπεποίθηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.