Λιγότερο από ένας χρόνος μάς χωρίζει πια από την έναρξη του Μουντιάλ του 2026 στις 11 Ιουνίου του επόμενου έτους. Κι η μεγάλη ποδοσφαιρική γιορτή πλησιάζει εν μέσω εμπορικών εντάσεων μεταξύ των τριών διοργανωτριών χωρών: ΗΠΑ, Μεξικό και Καναδάς.
Η οργανωτική επιτροπή τηρεί σιγή ιχθύος, ενώ οι ειδικοί αντιμετωπίζουν με αβεβαιότητα το ζήτημα των δασμών. Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος της FIFA Τζιάνι Ινφαντίνο και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δείχνουν πλήρη σύμπνοια.
Ο εμπορικός πόλεμος και η πολιτική δασμών που έχει δρομολογήσει ο Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει ρήγματα στη συνεργασία ΗΠΑ, Μεξικού και Καναδά, στην πρώτη διοργάνωση που θα φιλοξενηθεί από τρεις χώρες.
Οι πιθανές επιπτώσεις των δασμών στο Μουντιάλ του 2026 παραμένουν αβέβαιες (ιδιαίτερα σε ένα πολιτικό περιβάλλον εξαιρετικά ασταθές και συνεχώς μεταβαλλόμενο) και προς το παρόν οι διοργανωτές προτιμούν να μην τοποθετηθούν δημόσια.
Μέσα σε ένα τόσο θολό οικονομικό τοπίο, κάποιοι αναλυτές θεωρούν πως το ποδόσφαιρο ίσως αποτελέσει κίνητρο για αποκλιμάκωση των εντάσεων. Η γενική εκτίμηση είναι πως θεωρείται μάλλον απίθανο οι εμπορικές και μεταναστευτικές πολιτικές της κυβέρνησης των ΗΠΑ να δημιουργήσουν σημαντικό πρόβλημα στο Μουντιάλ του 2026· ίσα-ίσα, αυτή η διοργάνωση μπορεί να προσφέρει ευκαιρία για προσωρινή ανακωχή, κάτι ανάλογο με τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Τα κίνητρα
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ήδη αναστείλει την επιβολή δασμών σε αρκετές περιπτώσεις και δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα σενάριο όπου οι δασμοί μεταξύ ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικού παγώσουν προσωρινά εξαιτίας του Μουντιάλ. Προφανώς τα κίνητρα έχουν σημασία. Το Μουντιάλ θα προσφέρει ένα σημαντικό βραχυπρόθεσμο οικονομικό όφελος και για τις τρεις διοργανώτριες χώρες, κάτι που δημιουργεί ισχυρό κίνητρο για μείωση ή προσωρινή άρση των δασμών.
Σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές πολιτικές του Τραμπ, η Ομάδα των Ισπανόφωνων του Κογκρέσου (CHC), που αποτελείται από Δημοκρατικούς βουλευτές των ΗΠΑ με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών για Αμερικανούς με λατινοαμερικανική καταγωγή, προειδοποίησε πρόσφατα ότι αυτές συνιστούν απειλή για την επιτυχία του Μουντιάλ.
«Δεδομένου ότι το τουρνουά αναμένεται να εξελιχθεί στο αθλητικό γεγονός της ιστορίας, ξεπερνώντας τους 5 δισεκατομμύρια θεατές του Μουντιάλ 2022, είναι απαραίτητο οι ΗΠΑ να επιδείξουν σύνεση και ηγεσία, ισορροπώντας την ασφάλεια με την προσβασιμότητα» ανέφεραν σε επιστολή τους προς τον Τραμπ και την υπουργό Εσωτερικής Ασφάλειας, Κρίστι Νόεμ.
Οι δασμοί αυξάνουν το κόστος εισαγωγής υλικών και υπηρεσιών, επηρεάζοντας αρνητικά τις υποδομές, τη μεταφορά εξοπλισμού και τη φιλοξενία, ενώ καθιστούν περίπλοκη τη διαχείριση logistics μεταξύ διαφορετικών τελωνειακών συστημάτων.
Παράλληλα, εντείνεται η πολιτική καχυποψία ανάμεσα στους τρεις οικοδεσπότες, γεγονός που δυσκολεύει την κοινή προβολή της διοργάνωσης, την ασφάλεια και τη λειτουργία διεθνών επιτροπών.
Σε πρακτικό επίπεδο, οι φίλαθλοι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν υψηλότερο κόστος ταξιδιών και διαμονής, ενώ η τουριστική κίνηση μπορεί να περιοριστεί από ενδεχόμενα αντίποινα ή επιπλέον περιορισμούς. Παράλληλα, οι μεγάλες εταιρείες και οι χορηγοί αποζητούν προβλεψιμότητα και σταθερότητα· η εμπορική αβεβαιότητα πλήττει την εμπιστοσύνη, μειώνει ενδεχόμενα κέρδη και εντείνει τις ανησυχίες για πολιτική ανάμειξη στον αθλητισμό, ιδιαίτερα υπό το φως της στενής σχέσης Τραμπ – Ινφαντίνο που έχει προκαλέσει αντιδράσεις στη διεθνή ποδοσφαιρική κοινότητα.
Η επιτυχία της διοργάνωσης απαιτεί σταθερότητα και συνεργασία, ωστόσο το πολιτικό κλίμα δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς για το κατά πόσο οι εμπορικές εντάσεις θα επηρεάσουν τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική γιορτή του πλανήτη.
Χέρι – χέρι
Με το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων ήδη σε εξέλιξη, λειτουργώντας και ως πρόβα τζενεράλε για το Μουντιάλ του 2026, ο Τραμπ και ο πρόεδρος της FIFA έχουν δείξει ιδιαίτερη σύμπνοια τους τελευταίους μήνες.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καλωσορίσουν τον κόσμο. Εκατομμύρια άνθρωποι θα έρθουν στη χώρα, κύριε πρόεδρε» δήλωσε ο Ινφαντίνο κατά την επίσκεψή του στον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, τον περασμένο Μάρτιο. «Αλλά πέρα από αυτό, θα προσφέρουμε χαρά σε όλον τον πλανήτη, κάτι ανεκτίμητο. Σας ευχαριστώ, λοιπόν, που δημιουργήσατε αυτή την ομάδα εργασίας για το Μουντιάλ Συλλόγων και του 2026, την οποία θα προεδρεύσετε προσωπικά. Βρισκόμαστε εδώ για να οργανώσουμε το μεγαλύτερο θέαμα του πλανήτη. Και θα το κάνουμε μαζί» συμπλήρωσε.
Ο Τραμπ, που έχει χαρακτηρίσει τον Ινφαντίνο «σπουδαίο φίλο», είχε συναντηθεί μαζί του αρκετές φορές στο παρελθόν. Ο Ινφαντίνο, μάλιστα, είχε παρευρεθεί και στην τελετή ορκωμοσίας πριν από τη δεύτερη θητεία του Τραμπ, ενώ τον επισκέφθηκε και στη Φλόριντα τον περασμένο Ιανουάριο. Ωστόσο, αυτή η στενή σχέση έχει προκαλέσει και αντιδράσεις. Το 75ο Συνέδριο της FIFA, που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο στην Παραγουάη, ξεκίνησε σχεδόν τρεις ώρες καθυστερημένα λόγω της καθυστερημένης επιστροφής του Ινφαντίνο από ταξίδι σε Κατάρ και Σαουδική Αραβία, όπου είχε συνοδεύσει τον Τραμπ.
Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, αρκετά στελέχη αποχώρησαν από την αίθουσα, εμφανώς ενοχλημένα. Μεταξύ των απόντων ήταν και ο πρόεδρος της UEFA Αλεξάντερ Τσέφεριν, ο οποίος δεν επέστρεψε στην αίθουσα μετά την παύση που ακολούθησε την πρώτη τοποθέτηση του Ινφαντίνο.
Λίγες μέρες αργότερα, η UEFA προσπάθησε να μετριάσει τις εντυπώσεις δηλώνοντας πως διατηρεί «μια σταθερή και αμοιβαία σεβαστή σχέση» με τη FIFA.
Για την ώρα, το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων πάντως εξελίσσεται με πολλά… λεφτά και άλλες τόσες αντιδράσεις!
