ΟΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΟΣΤΑ

Το σκυρόδεμα (μείγμα αδρανών με συγκολλητικά υλικά που αποκτούν στερεά μορφή και αντοχή και μέσα στο νερό) είναι ένα τεχνητό γαιώδες υλικό με ασύμμετρη αντοχή, δηλαδή υψηλή αντοχή σε θλίψη αλλά χαμηλή αντοχή σε εφελκυσμό (περίπου 10/1). Ως εκ τούτου, η δημιουργία ρωγμών μέσα σε ένα δομικό μέλος από σκυρόδεμα είναι αναμενόμενη και δεν αποτελεί πρόβλημα αντοχής. Το σκυρόδεμα ήταν γνωστό στους Αρχαίους Ελληνες, οι οποίοι είχαν αντιληφθεί πως η ανάμειξη με υδράσβεστο αλεσμένης ηφαιστειακής τέφρας από την αποικία της Δικαιαρχίας (σημερινή περιοχή του Pozzuoli στη Νάπολι) έχει συγκολλητικές (τσιμεντοειδείς) ιδιότητες ακόμα και μέσα στο νερό. Ετσι, έχουμε παραδείγματα δόμησης από σκυρόδεμα σε έργα εν επαφή με νερό (δεξαμενές στην Κάμειρο Ρόδου, λιμενικά έργα). Οι Ρωμαίοι ήταν εκείνοι οι οποίοι το εξέλιξαν τεχνολογικά στην κατασκευή έργων υποδομής όπως υδραγωγεία, δρόμοι, αμυντικά έργα, μεγάλες κατασκευές, και το ανέπτυξαν περαιτέρω: ινόπλιση με κατσικότριχες, αύξηση της ρευστοποίησης με προσθήκη αίματος, ελαφροσκυρόδεμα με χρήση ελαφρών αδρανών (Πάνθεον, Κολοσσαίο, Αγία Σοφία). Η περιγραφή της τεχνικής από τον Βιτρούβιο (2, 6.1), επανανακαλύφθηκε στον Μεσαίωνα ώστε το σκυρόδεμα να χρησιμοποιηθεί έκτοτε στη δόμηση των μνημείων της Ευρώπης, με τη σημερινή του μορφή να χρονολογείται στη Βιομηχανική Επανάσταση.

Στην πρόσφατη επιστημονική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science Advances», εξηγείται με οργανωμένα πειράματα και παρατήρηση στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο η ευεργετική επίδραση της παρουσίας κόκκων άνυδρης ασβέστου στη μάζα του ρωμαϊκού σκυροδέματος (η οποία μέχρι σήμερα εθεωρείτο αποτέλεσμα κακής ανάμειξης) στην αύξηση – σε μακροχρόνια βάση -της αδιαπερατότητάς του. Πρακτικά, μέσω της θερμής ανάμειξης των υλικών οι κόκκοι παρέμειναν «εν υπνώσει» στη μάζα, με αποτέλεσμα, όταν και όπου υπήρξε (μικρο)ρωγμή που τους διαπέρασε, μεταφέροντας υγρασία από το περιβάλλον, αυτοί να λειτουργούν σαν θρυαλλίδες καθυστερημένης έναρξης της ενυδάτωσης (δηλαδή σκλήρυνσης των συστατικών του τσιμέντου λόγω επαφής με το νερό) εσωτερικά, με αποτέλεσμα αυτή να κλείσει.