Σαν ταπεινό λουλουδάκι προσπάθησε τις τελευταίες μέρες να βρει λίγο φως στα social media η είδηση του θανάτου του Χοσέ «Πέπε» Μουχίκα, πρώην προέδρου της Ουρουγουάης.
Μαθημένοι πια στις χολές και τις εξυπνάδες του Διαδικτύου, διαβάσαμε χαρακτηρισμούς «γραφικός γεράκος», «ξεχασμένο απολίθωμα του Σοσιαλισμού» και διάφορα άλλα που οι συντάκτες τους τα βρίσκουν μάλλον χαριτωμένα. Δύσκολο πράγμα το χιούμορ μέσω πολιτικής απαξίωσης που να εμπεριέχει και κάποια σοβαρή άποψη. Αν δεν είσαι ιδιαίτερα επιδέξιος χειριστής αυτού του λόγου, γίνεται μπούμερανγκ, επιστρέφει, σε καταπίνει ολόκληρο και δεν σε θυμάται κανένας.
Αντιθέτως, αυτόν τον άνθρωπο θα τον θυμόμαστε πολλοί. Γιατί μίλησε με τις πλέον απλές λέξεις για να αφήσει πίσω του όχι απόψεις, αλλά αγάπη και στοχασμό, έβαλε στο κέντρο τον άνθρωπο και όχι τη θεωρία που ορισμένοι την ακολουθούν σαν δόγμα.
«Πιστεύω στη μόνιμη ύπαρξη της Αριστεράς, αλλά δεν θα είναι η Αριστερά όπως ήταν. Αυτό που ήταν έχει φύγει, έχει περάσει! Η Αριστερά θα πρέπει να είναι διαφορετική γιατί ο χρόνος αλλάζει. Το μόνο μόνιμο πράγμα είναι η αλλαγή».
Μίλησε για τα μικρά μα τόσο μεγάλα που έχουν ποδοπατηθεί με απίστευτο κυνισμό.
«Ξεμείναμε από δημιουργικότητα και ιδέες. Θέλαμε να κάνουμε τα ίδια με τον καπιταλισμό, αλλά με περισσότερη ισότητα. Και στο τέλος όλα αυτά έχουν να κάνουν με το τι θεωρούμε ότι είναι η καλή ζωή, οι αξίες που μπορούμε να εκτιμήσουμε στη ζωή, τα πράγματα που μπορούμε να επιδιώξουμε».
Υπάρχουν πράγματα που αν τα υποστηρίξεις δημόσια δεν είναι απλά γενναιότητα, αλλά σκέτη τρέλα. Ιδεολογική ηγεμονία δεν είναι οι θεωρίες αλλά ο καθημερινός τρόπος ζωής.
«Ο καπιταλισμός είναι μια κουλτούρα, και πρέπει να απαντήσουμε στον καπιταλισμό και να αντισταθούμε σε αυτόν με μια διαφορετική κουλτούρα. Ενας άλλος τρόπος για να το θέσουμε αυτό: βρισκόμαστε σε έναν αγώνα μεταξύ μιας κουλτούρας αλληλεγγύης και μιας κουλτούρας εγωισμού. Δεν σκέφτομαι την κουλτούρα που πωλείται, όπως η επαγγελματική μουσική ή ο χορός. Ολα αυτά είναι φυσικά σημαντικά, αλλά όταν μιλάω για κουλτούρα αναφέρομαι στις ανθρώπινες σχέσεις, στο σύνολο των ιδεών που διέπουν τις σχέσεις μας χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Πρόκειται για ένα σύνολο ανομολόγητων αξιών που καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο εκατομμύρια ανώνυμοι άνθρωποι σε όλον τον κόσμο σχετίζονται μεταξύ τους».
Πριν από δύο χρόνια, συζητώντας με κάποιο στέλεχος αριστερού κόμματος, τον ρώτησα αν θα έλεγε ποτέ δημόσια πως η εφαρμογή των διεθνιστικών μας θέσεων (όχι στην εκμετάλλευση μικρών χωρών για χαμηλό κόστος εργασίας και στην καταλήστευση των εθνικών τους πόρων) θα σήμαινε πως πρέπει να είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε ορισμένες από τις «πολυτέλειές» μας. Μου απάντησε πως αυτά δεν γίνονται, δεν μπορεί να βγει ένας πολιτικός και να «υποσχεθεί» χειρότερο επίπεδο διαβίωσης στους πολίτες, θα ήταν καταστροφικό για τον ίδιο.
Ολη η ουσία είναι στη διάκριση και στην αξιολόγηση του «χειρότερου» και του «καλύτερου». Είμαστε όλοι παιδιά του καπιταλισμού και της κατανάλωσης και πολύ δύσκολα θα αλλάξουμε δέρμα. Ετσι θα συνεχίσουμε να αναπαράγουμε κάτι που υποτίθεται πως πολεμάμε.
