Κάτι συνέβη εκείνο το βράδυ στο Βρετανικό Μουσείο. Στην αίθουσα των Γλυπτών του Παρθενώνα στρώθηκαν τραπέζια με πορσελάνινα ποτήρια, σερβιρίστηκαν σαμπάνιες, ο χώρος κατακλύστηκε από ροζ τουαλέτες, κάμερες, μουσική. Ενα δείπνο μέσα στο σώμα μιας πληγής. Σαν να έβαζες τραπεζομάντιλο πάνω σε ανοιχτό νεκροτομείο. Τα μάρμαρα, ακρωτηριασμένα, φωτίστηκαν από φλας που αναβόσβηναν. Οι καλεσμένοι χαμογελούσαν, έτρωγαν, έπιναν, πόζαραν. Κι η Ιστορία, με εκείνη τη μόνιμη ευγένεια των νεκρών, δεν είπε τίποτα.
Το παράδοξο είναι πως δεν συγκλόνισε. Πλην ημών – τίποτα. Δεν είναι πως δεν σεβόμαστε πια το ιερό. Είναι πως δεν το αναγνωρίζουμε καν. Το ιερό χρειάζεται βουβή συγκίνηση. Η Ευρώπη έχει θόρυβο και content. Κάθε φωτογραφία από εκείνη τη βραδιά είναι ένας μικρός θρίαμβος της αμνησίας. Ενα τελετουργικό λήθης με παστέλ χρώματα. Θέαμα που αλλοιώνει τη συνείδηση μέσα από το φίλτρο της «καλής πρόθεσης».
Η φιλανθρωπία λειτούργησε σαν αποσμητικό. Κάλυψε τη δυσωδία του κενού με τη μυρωδιά της αρετής. Το κρασί έρρεε, η μουσική δονούσε το μάρμαρο, και η Ιστορία – το αρχαίο, το βαθύ, το ανυπότακτο – έκανε ένα βήμα πίσω για να χωρέσει στο κάδρο. Στην εποχή μας, η μνήμη είναι προϊόν – επεξεργασμένη, ασφαλής.
Η Δύση δεν παρακμάζει. Κάνει rebranding. Φοράει ροζ, εκπέμπει empathy, φλασάρει glitter. Ενας πολιτισμός που δεν πιστεύει πια σε τίποτα παρά στην προβολή του. Ενας μεταθανάτιος οργανισμός που ποζάρει με τα σωθικά του στο φως του TikTok. Δεν ντρέπεται, δεν θυμάται, δεν πιστεύει – απλώς φωτογραφίζεται.
Δίνει όμως (μακάβριες) ιδέες. Η Ρώμη, ας πούμε, θα μπορούσε να εγκαινιάζει «event ιστορικής βιωματικότητας». CEO και influencers κατεβαίνουν σε μονομαχία για φιλανθρωπικό σκοπό, μέσα στο Κολοσσαίο, μπροστά σε χιλιάδες θεατές και δέκα εκατομμύρια views. Στο τέλος, φώτα neon ροζ και το σύνθημα: We bleed for culture. Τουλάχιστον αυτό έχει αίμα.
Το Pink Ball ήταν η τελετουργία μιας εποχής που έχασε τον Θεό της και βρήκε τον Θεατή της. Ενα θεατρικό χωρίς συγγραφέα, ένας Ινσταγκραμικός Δείπνος, ένα άγαλμα που γέλασε – για πρώτη και τελευταία φορά.
Ο Τζορτζ Στάινερ είχε γράψει πως κάθε αληθινό πολιτισμό τον στοιχειώνει ένα ανείπωτο χρέος – η επίγνωση ότι οι λέξεις και τα έργα μας στέκουν πάνω σε ερείπια που δεν κατανοούμε πια. Αν το έβλεπε αυτό, θα έλεγε πως το χρέος έληξε σιωπηρά – πως η Ιστορία, κουρασμένη από την αναισθησία μας, αποσύρθηκε από το ροζ τραπέζι αφήνοντάς μας με το στόμα ανοιχτό.
Κλικ. Και σκοτάδι.
