Ατρόμητοι κλέφτες με καλυμμένα πρόσωπα, οι οποίοι οδηγούν ηλεκτρικά ποδήλατα και πατίνια, αρπάζουν κινητά από κατοίκους και τουρίστες: το φαινόμενο στο Λονδίνο έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις, ώστε η πόλη χαρακτηρίζεται πλέον, πρωτεύουσα των κλεμμένων κινητών στην Ευρώπη. Στην πεντάδα των ευρωπαϊκών πόλεων, όπου παρατηρείται επίσης έξαρση του φαινομένου, είναι, σύμφωνα με τους βρετανικούς Times, η Μαδρίτη, το Παρίσι, η Βαρκελώνη και η Βαλένθια.
Παλαιότερα, πριν τα smart phones κατακλύσουν τον πλανήτη, η κλοπή κινητών θεωρείτο «χαμηλής προτεραιότητας» αδίκημα στο Λονδίνο. Όμως η εκτίναξη του αριθμού των κλοπών, αναδεικνύει τις πολλές αιτίες του φαινομένου: από τις δραστικές περικοπές στους προϋπολογισμούς της βρετανικής αστυνομίας, κατά τη δεκαετία του 2010, μέχρι τη χρυσοφόρα «μαύρη» αγορά των κινητών τηλεφώνων στην Κίνα.
Κύκλωμα που φτάνει μέχρι Κίνα
Επί σειρά ετών, η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου (Met) θεωρούσε ότι οι περισσότερες κλοπές κινητών ήταν έργο μικροκακοποιών, που προσέβλεπαν σε εύκολο χρήμα. Τον περασμένο Δεκέμβριο όμως, μια γυναίκα που χρησιμοποίησε την εφαρμογή «Find My iPhone» για να εντοπίσει το τηλέφωνό της, οδήγησε τις αστυνομικές αρχές σε μια αποθήκη κοντά στο αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου. Εκεί, την παραμονή των Χριστουγέννων, βρετανοί αστυνομικοί βρήκαν κιβώτια με προορισμό το Χονγκ Κονγκ, τα οποία έφεραν την ένδειξη «μπαταρίες», αλλά περιείχαν 1000 κλεμμένα iPhone.
Μετά το περιστατικό στο Χίθροου, μια ειδική ομάδα αστυνομικών, η οποία συνήθως ασχολείται με διακίνηση όπλων και ναρκωτικών, ανέλαβε την υπόθεση των κλεμμένων κινητών. Η ομάδα κατάφερε να ταυτοποιήσει δύο άνδρες 30 ετών, οι οποίοι φέρονται ως οι εγκέφαλοι δικτύου που έχει στείλει ως και 40.000 κλεμμένα κινητά τηλέφωνα στην Κίνα.
Όταν στις 23 Σεπτεμβρίου, οι δύο άνδρες συνελήφθησαν, στο αυτοκίνητό τους βρέθηκαν αρκετά τηλέφωνα, ορισμένα εκ των οποίων ήταν τυλιγμένα σε αλουμινόχαρτο, ώστε να μην εκπέμπουν σήμα εντοπισμού. Σύμφωνα με την αστυνομία, κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης τους, οι ύποπτοι αγόρασαν 2,5 χιλιόμετρα αλουμινόχαρτο.
Ορισμένα από τα κλεμμένα κινητά πωλούνται εκ νέου, στη Βρετανία. Πολλά όμως εξάγονται στην Κίνα και την Αλγερία. Στην Κίνα, τα νεότερα μοντέλα μπορούν να πουληθούν έως και 5.000 δολάρια έκαστο, αποφέροντας τεράστια κέρδη. Στο εγκληματικό αυτό δίκτυο συμμετέχουν εξαγωγείς, καταστηματάρχες και μεσάζοντες, που αγοράζουν και διοχετεύουν τα κλεμμένα και οι κλέφτες που αρπάζουν τα τηλέφωνα.
Παρότι η εγκληματικότητα στο Λονδίνο έχει μειωθεί, οι κλοπές κινητών αντιστοιχούν στο 70% του συνόλου των κλοπών, και αυξάνονται ραγδαία: το 2024, σημειώθηκαν 80.000 κλοπές, έναντι 64.000, το 2023. Η αύξηση ερμηνεύεται από το γεγονός ότι το συγκεκριμένο έγκλημα είναι ταυτόχρονα πολύ επικερδές και χαμηλού ρίσκου- ένας κλέφτης μπορεί να κερδίσει έως και 300 λίρες (345 ευρώ) ανά συσκευή. Ταυτόχρονα, οι συλλήψεις κλεφτών είναι ελάχιστες: από τις 106.000 δηλωμένες κλοπές κινητών (Μάρτιος 2024 – Φεβρουάριος 2025), μόλις σε 495 άτομα απαγγέλθηκαν κατηγορίες για κλοπή.
«Αλωνίζουν» οι μικροκακοποιοί, απούσης της αστυνομίας
Ανάλογο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και άλλες μεγαλουπόλεις, όπως η Νέα Υόρκη. Ωστόσο, ειδικοί θεωρούν ότι η Βρετανία πληρώνει το τίμημα των πολιτικών λιτότητας της δεκαετίας του 2010, αποτέλεσμα των οποίων ήταν να περιοριστούν οι πόροι της αστυνομίας. Είναι ενδεικτικό ότι το 2017, η Μητροπολιτική Αστυνομία ανακοίνωσε ότι θα σταματούσε να διερευνά μικροεγκλήματα, με μικρή πιθανότητα εξιχνίασης, δίνοντας προτεραιότητα στη βία και τα σεξουαλικά εγκλήματα.
Την ίδια περίοδο, οι επίδοξοι κλέφτες κινητών βρήκαν έναν απρόσμενο σύμμαχο, καθώς αυξήθηκε ο αριθμός των ηλεκτρικών ποδηλάτων που αποτελούν το ιδανικό μέσο διαφυγής των δραστών. Φορώντας κουκούλες και μάσκες που καλύπτουν όλο το πρόσωπο, οι κλέφτες ανεβαίνουν με τα ποδήλατα ή τα ηλεκτρικά πατίνια, στα πεζοδρόμια και αρπάζουν τηλέφωνα από τα χέρια των πεζών, με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Και στους μποτιλιαρισμένους δρόμους του Λονδίνου, η καταδίωξη ενός κλέφτη κινητού, που τρέχει σαν μανιακός, μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, εξ ου και αρκετοί αστυνομικοί, διερωτώνται αν αξίζει να ρισκάρουν μια ανθρώπινη ζωή για ένα κινητό.
Παρά ταύτα, η αστυνομία καλεί τους πολίτες να είναι πιο προσεκτικοί με τα κινητά τους. Μιλώντας στους ΝΥΤ, ο καθηγητής Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, Λόρενς Σέρμαν, το συνόψισε εύστοχα: «Δεν θα μετρούσατε ποτέ τα χρήματά σας στη μέση του δρόμου. Όταν όμως κρατάτε ένα κινητό, αξίας 1.000 λιρών (1.151 ευρώ) και το κοιτάτε ενώ περπατάτε, είναι σαν να κρατάτε στο χέρι σας χίλιες λίρες σε μετρητά».
