Όταν ο σύζυγός της, πιλότος μιας μικρής αεροπορικής εταιρείας του Νεπάλ, πέθανε σε αεροπορικό δυστύχημα το 2006, η Anju Khatiwada έδωσε έναν όρκο: θα συνέχιζε το όνειρό του.
Παρά τις αντιδράσεις της οικογένειάς της, εγκατέλειψε την καριέρα της ως νοσηλεύτρια αλλά και τη χώρα της και παρακολούθησε πολυετή εκπαίδευση πιλότου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Την ίδια περίοδο οι γονείς της, είχαν αναλάβει να τη βοηθούν στο μεγάλωμα του παιδιού της.
Επιστέφοντας πιλότος πλέον στο Νεπάλ, άρχισε να πετάει για την ίδια εταιρεία σε πτήση της οποίας είχε σκοτωθεί ο άντρας της, την Yeti Airlines. Το 2010 και μετά από χιλιάδες ώρες στον αέρα, πήρε το βαθμό του κυβερνήτη που τόσο επιθυμούσε.
Την περασμένη Κυριακή, είχε την ίδια μοίρα με τον σύζυγό της. Το δικινητήριο ελικοφόρο αεροπλάνο στο οποίο ήταν συγκυβερνήτρια συνετρίβη περίπου ένα μίλι πριν από τον διάδρομο προσγείωσης ενός νέου αεροδρομίου στην Ποχάρα που εξυπηρετεί έναν προορισμό διακοπών στα Ιμαλάια.
Ομάδα διάσωσης ανασύρει το πτώμα ενός θύματος από το σημείο της συντριβής αεροσκάφους της Yeti Airlines, στην Ποχάρα του Νεπάλ στις 16 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Rohit Giri
Το πλέον θανατηφόρο αεροπορικό δυστύχημα για το Νεπάλ εδώ και δεκαετίες
Το αεροπορικό δυστύχημα θεωρείται από τα πλέον θανατηφόρα της χώρας εδώ και δεκαετίες. Από τα 72 άτομα που επέβαιναν στο αεροσκάφος, ανασύρθηκαν τη Δευτέρα – 16 Ιανουναρίου 2022 – 69 σοροί.
«Ο πατέρας της Anju της είχε ζητήσει να μην ακολουθήσει το επάγγελμα του πιλότου», δήλωσε ο Gopal Regmi, συγγενής και στενός φίλος του πατέρα της. «Μετά τον τραγικό θάνατο του συζύγου της, ήταν αποφασισμένη να γίνει πιλότος».
Ο σύζυγος της Khatiwada, Dipak Pokhrel, ήταν πιλότος στρατιωτικού ελικοπτέρου πριν ενταχθεί στο Yeti. Το βοηθητικό αεροσκάφος Twin Otter που συν-πιλότορε το 2006 συνετρίβη λίγο πριν από τον διάδρομο προσγείωσης στην Τζούμλα, με αποτέλεσμα το θάνατο των εννέα ατόμων που επέβαιναν σε αυτό.
Η κόρη τους – σήμερα ενήλικη, ζει στον Καναδά – ήταν μόλις 6 ετών όταν πέθανε ο κ. Pokhrel, δήλωσε ο συγγενής, ο Gopal Regmi ο οποίος αναφέρθηκε σε όσα του είχε πει η Anju Khatiwada όταν επεδίωκε να εκδόει την αμερικανική βίζα που θα της επέτρεπε να πάει στην Αμερική για να εκπαιδευτεί ως πιλότος.
«Θέλω απλώς να φορέσω τη λευκή στολή όπως ο σύζυγός μου και να εργαστώ ως πιλότος», έλεγε, σύμφωνα με τον κ. Regmi.
Άνθρωποι κρατούν πλακάτ κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης συλλυπητηρίων και διαμαρτυρίας μετά τη συντριβή αεροσκάφους της Yeti Airlines, στην Ποχάρα στις 15 Ιανουαρίου 2023, στο Κατμαντού του Νεπάλ στις 16 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Navesh Chitrakar
Όπως αναφέρουν οι New York Times η διπλή καταστροφή της οικογένειας αποτελεί μέρος μόνο ενός θανατηφόρου μοτίβου στο Νεπάλ. Το μικρό έθνος της Νότιας Ασίας έχει υποστεί μια σειρά από αεροπορικά δυστυχήματα τις τελευταίες δεκαετίες. Πρόκειται για ένα ανησυχητικό ρεκόρ που από τη μία αποδίδεται στο δύσκολο έδαφος της χώρας και τον απρόβλεπτο καιρό που επικρατεί και από την άλλη στην ανεπαρκή συντήρηση ενός γερασμένου στόλου αεροσκαφών.
Μετά από το νέο αυτό αεροπορικό δυστύχημα η κυβέρνηση του Νεπάλ διόρισε πενταμελή επιτροπή διερεύνησης για τις αιτίες που το προκάλεσαν δεδομένου μιας και το μαύρο κουτί του μοιραίου αεροσκάφους βρέθηκε τη Δευτέρα.
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες τα αίτια του δυστυχήματος παραμένουν ασφαφή και πως χρειάζεται μια ουστιαστική και σε βάθος έρευνα προκειμένου να εξακριβωθεί ο λόγος για τον οποίο κατέπεσε το αεροσκάφος της γαλλοϊταλικής εταιρείας ATR που κατασκευάστηκε πριν από περίπου 15 χρόνια.
Τα πιθανά αίτια της αεροπορικής τραγωδίας
Σορός θύματος της αεροπορικής συντριβής αεροσκάφους της Yeti Airlines στην Ποκάρα του Νεπάλ 17 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Sulav Shrestha
Ωστόσο, οι εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι τα πιθανά αίτια, με βάση το βίντεο που καταγράφηκε λίγο πριν από τη συντριβή, μπορεί να είναι είτε βλάβη του κινητήρα, είτε ξαφνική απώλεια ελέγχου από τον πιλότο.
Το βίντεο, το οποίο τραβήχτηκε από αυτόπτες μάρτυρες, κατοίκους περιοχής γύρω από το αεροδρόμιο της Ποκάρα, δείχνει το ένα φτερό του ATR-72 να πέφτει ξαφνικά καθώς το αεροπλάνο μείωνε ύψος κατευθυνόμεο προς το αεροδρόμιο για να πραγματοποιήσει προσγείωση. Στη συνέχεια έπεσε σε ένα φαράγγι και εξεράγη.
Μέλη της οικογένειας θρηνούν το θάνατο ενός θύματος της αεροπορικής συντριβής ενός αεροσκάφους της Yeti Airlines, στην Ποκάρα του Νεπάλ στις 17 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Rohit Giri
Το βίντεο ενός εκ των μοιραίων επιβατών
Ένα άλλο βίντεο, ένα livestream στο Facebook, τραβήχτηκε μέσα από το αεροσκάφος και ενώ αυτό πλησίαζε προς τον διάδρομο προσγείωσης και έτσι οι επιβάτες ανέκτησαν τα τηλεφωνικά σήματα και μεταδόθηκε από έναν Ινδό επιβάτη, τον Sonu Jaiswal, ο οποίος ταξίδευε και έβλεπε αξιοθέατα στο Νεπάλ.
Στη ζωντανή μετάδοση 90 δευτερολέπτων, ο εμφανίζεται ο Jaiswal, ο οποίος φορά ένα κίτριινο πουλόβερ και εργαζόταν ως πωλητής αλκοολούχων ποτών. Ο ίδιος και οι φίλοι του φαίνονται να πανηγυρίζουν την διαδικασία προσγείωσης του αεροσκάφους όταν αυτό ταλαντεύεται απότομα προς τη μία πλευρά. Στη συνέχεια ακούγονται κραυγές και μετά φλόγες κυριαρχούν στην εικόνα.
«Ο Sonu το έδειχνε ζωντανά στο Facebook. Το κινητό του πρέπει να κάηκε όταν σταμάτησε», δήλωσε ο φίλος του Vishal Kushwaha, ο οποίος «είχε Άγιο» καθώς γλίτωσε τη ζωή του τελευταία στιγμή, όταν τελικά αποφάσιε να μη συμμετέχει στο ταξίδι με τους φίλους τους λόγω ενός οικογενειακού του προβλήματος.
Ο πατέρας του Sonu Jaiswal, Rajendra Prasad Jaiswal, ο οποίος βρισκόταν καθ’ οδόν προς το Νεπάλ για να αναγνωρίσει τη σορό, δήλωσε ότι έμαθε για το δυστύχημα από τη σελίδα του γιου του στο Facebook. Ο γιος του αφήνει πίσω του τη σύζυγό του, μια κόρη 4 ετών και έναν γιο 8 μηνών.
Οι επιβάτες της μοιρίας πτήσης και τα προηγούμενα δυστυχήματα
Μέλη της οικογένειας και φίλοι συγκεντρώνονται έξω από το νοσοκομείο για να παραλάβουν τις σορούς των θυμάτων της αεροπορικής συντριβής του αεροσκάφους της Yeti Airlines, στην Ποχάρα του Νεπάλ στις 16 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Krishna Mani Baral
Στο αεροσκάφος επέβαιναν 53 Νεπαλέζοι, πέντε Ινδοί, τέσσερις Ρώσοι, δύο Νοτιοκορεάτες, ένας Αυστραλός πολίτης, ένας Αργεντίνος, ένας Γάλλος και ένας Ιρλανδός, όπως επίσης και τα τέσσερα μέλη του πληρώματος από το Νεπάλ.
Σύμφωνα με το Δίκτυο Ασφάλειας της Αεροπορίας, στο Νεπάλ έχουν σημειωθεί περισσότερα από 30 θανατηφόρα αεροπορικά δυστυχήματα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Μόλις πέρυσι τον Μάιο, 22 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη συντριβή αεροσκάφους της Tara Air – αδελφής αεροπορικής εταιρείας της Yeti – κατά τη διάρκεια πτήσης 20 λεπτών από την Ποκάρα προς το Τζομσόμ, έναν προορισμό για πεζοπορία. Το 2016, από τη συντριβή μιας άλλης πτήσης της Tara Air από την Ποκάρα προς το Τζομσόμ σκοτώθηκαν 23 άνθρωποι.
Οι αεροπορικές εταιρείες του Νεπάλ στη μαύρη λίστα στη Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ομάδα διάσωσης ανασύρει το πτώμα ενός θύματος από το σημείο της συντριβής αεροσκάφους της Yeti Airlines, στην Ποχάρα του Νεπάλ στις 16 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Rohit Giri
Όπως αναφέρουν οι New York Times τα δυστυχήματα συνεχίστηκαν παρά το γεγονός ότι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ανέφεραν βελτιώσεις στα πρότυπα των αερομεταφορών.
Το 2009, ένας παρατηρητής του ΟΗΕ κατέταξε την εφαρμογή των πρωτοκόλλων ασφαλείας του Νεπάλ στο 47%, πολύ κάτω από το τότε αποδεκτό σημείο αναφοράς. Μετά από αυτό οι αεροπορικές εταιρείες του Νεπάλ μπήκαν στη μαύρη λίστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κατάταξη αυτή βελτιώθηκε στο 70 τοις εκατό το 2022, δήλωσε η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας της χώρας.
Οι ιδιαιτερότητες του Νεπάλ και τα 48 του αεροδρόμια
Ωστόσο, ο Τύπος του Νεπάλ εκφράζει ανησυχίες για βασικές ελλείψεις στην αεροναυτιλία και την εφαρμογή των προτύπων ασφαλείας.
Πριν από την πανδημία, το Νεπάλ είχε δει μια σταθερή αύξηση στα αεροπορικά ταξίδια τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ο τουρισμός, ο οποίος φέρνει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στη χώρα που είναι μία από τις φτωχότερες της περιοχής, έχει ανακάμψει μετά την απότομη πτώση κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι ειδικοί και οι αξιωματούχοι ανησυχούν εδώ και καιρό για την ικανότητα των αεροδρομίων να ανταποκριθούν στη διευρυμένη ζήτηση.
Το Νεπάλι έχει δύσκολη γεωμορφολογία, με μερικές από τις υψηλότερες οροσειρές στον κόσμο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των αεροπορικών ταξιδιών να πραγματοποιείται με μικρά αεροπλάνα που ταξιδεύουν μεταξύ των τεσσάρων δωδεκάδων μικρών αεροδρομίων της χώρας.
Οι μεγαλύτερες, διεθνείς πτήσεις περιορίζονται ως επί το πλείστον στο κύριο αεροδρόμιο του Νεπάλ στην πρωτεύουσα, το Κατμαντού. Ένα τρίτο διεθνές αεροδρόμιο εγκαινιάστηκε αυτό το μήνα στην Ποκάρα, την περιοχή της συντριβής της Κυριακής, μετά από κατασκευή που χρηματοδοτήθηκε από κινεζικό δάνειο ύψους 200 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Bijender Siwach, συνταξιούχος στρατιωτικός πιλότος και γενικός διευθυντής της Aviation Safety India, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που διεξάγει εκπαίδευση και ανάλυση ατυχημάτων, δήλωσε ότι τα βίντεο του ατυχήματος δείχνουν ότι ο καιρός και το έδαφος δεν μπορούν να αναφερθούν στις αιτίες του δυστυχήματος δεδομένου ότι οι καιρικές συνθήκες ήταν διαυγείς και το αεροσκάφος βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από τον διάδρομο προσγείωσης.
Οι οριστικές απαντήσεις θα δοθούν από την έρευνα, δήλωσε ο κ. Siwach, ωστόσο η πτώση είναι πολύ πιθανό οφείλεται σε μηχανική βλάβη ή περίπτωση ανθρώπινου λάθους που έθεσε το αεροπλάνο σε αυτό που είναι γνωστό ως «ακινητοποίηση». Σε μια τέτοια περίπτωση, το αεροσκάφος επιβραδύνει υπερβολικά για να μπορέσει να παραμείνει στον αέρα και χάνει τον έλεγχο.
«Αν είχε συμβεί στα 5.000 ή 10.000 πόδια, το αεροσκάφος θα μπορούσε να ανακάμψει στα 2.000 πόδια αν ο πιλότος είχε αντιδράσει», δήλωσε ο κ. Siwach. «Αλλά επειδή το ύψος ήταν πολύ χαμηλό, 200 ή 300 πόδια, ο πιλότος δεν είχε καμία πιθανότητα».
Τι υποστηρίζουν οι υπεύθυνοι των αερογραμμών Yeti Airlines
Ομάδες διάσωσης εργάζονται για την ανάσυρση πτωμάτων από τα συντρίμμια του αεροσκάφους που συνετρίβη από την Yeti Airlines, στην Ποκάρα του Νεπάλ στις 16 Ιανουαρίου 2023. REUTERS/Krishna Mani Baral
Αξιωματούχοι της Yeti Airlines απέρριψαν αιτιάσεις αναφορικά με το ότι το αεροσκάφος είχε χάσει την επικοινωνία με τους πύργους ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας. Ο Sudarshan Bartaula, εκπρόσωπος της αεροπορικής εταιρείας, δήλωσε ότι το αεροδρόμιο είχε δώσει άδεια προσγείωσης.
Ο Sudarshan Bartaula δήλωσε ότι τόσο ο κυβερνήτης όσο και η συγκυβερνήτης είχαν μεγάλη εμπειρία. Ο Kamal K.C., ο 58χρονος κυβερνήτης, είχε 21.900 ώρες πτήσης, ενώ η κ. Khatiwada, 44 ετών, είχε 6.396 ώρες αεροπορικής ιστορίας.
