Ηταν νίκη, αλλά όχι θρίαμβος, ούτε πρώτο βήμα προς την απόσχιση. Οι αυτονομιστές της Καταλονίας θα ζητάνε, με μεγαλύτερη επίταση μετά τις εκλογές της Κυριακής, να συναινέσει η Μαδρίτη σε ένα νομικώς δεσμευτικό δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της πιο πλούσιας περιοχής της Ισπανίας.
Με τις εθνικές εκλογές λιγότερο από τρεις μήνες μακριά, αυτές οι κάλπες είναι ο πρώτος γύρος στην σύγκρουση με την κεντρική κυβέρνηση.
Τα εθνικιστικά κόμματα που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας κέρδισαν την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, αλλά κάτω από το 50% των ψήφων, στις περιφερειακές εκλογές που διεξήχθησαν χθες.
Την επιτυχία τους οι νικητές την μεταφράζουν σαν εντολή για απόσχιση, αλλά η Μαδρίτη την διαβάζει διαφορετικά, λέγοντας ότι η πλειοψηφία των Καταλανών απέρριψε την ανεξαρτησία.
Η κύρια αυτονομιστική συμμαχία και ένα μικρό ακροαριστερό κόμμα που είναι υπέρ της ανεξαρτησίας κέρδισαν 72 από τις 135 έδρες του περιφερειακού κοινοβουλίου.
Παρά την πλειοψηφία τους, οι αυτονομιστές πήραν 47,8% των ψήφων, και όχι άνω του 50% όπως ήθελαν για να νομιμοποιηθεί το αίτημα της απόσχισης.
Με 7,5 εκατομμύρια κατοίκους και το ένα πέμπτο της εθνικής παραγωγής της Ισπανίας, το μέλλον της Καταλονίας αναμένεται να είναι κρίσιμο, και διχαστικό ζήτημα, στις γενικές εκλογές της Ισπανίας τον Δεκέμβριο.
Οι αυτονομιστές της Βαρκελώνης υποστηρίζουν ότι η περιοχή τους αδικείται κατάφωρα συμβάλλοντας πάρα πολλούς φόρους στη Μαδρίτη σε αντάλλαγμα για ανεπαρκείς κρατικές επενδύσεις. Σε όρους ΑΕΠ, η δική τους είναι η πλουσιότερη περιοχή της Ισπανίας.
Ο συνασπισμός «Junts pel Si» (Μαζί για το ναι) έχει δεσμευθεί να εφαρμόσει έναν «οδικό χάρτη» για την επίτευξη ενός ανεξάρτητου κράτους της Καταλονίας εντός 18 μηνών. Προβλέπει την ταχεία δημιουργία θεσμών ενός ανεξάρτητου κράτους – κεντρικής τράπεζας, εφοριακής αρχής, ένοπλων δυνάμεων, διπλωματικού σώματος κλπ.
Στο στρατόπεδο υπέρ της ανεξαρτησίας συνεχίζουν να λένε ότι είναι έτοιμοι να αποσχισθούν από την Ισπανία, αλλά γνωρίζουν ότι μια τέτοια κίνηση θα είναι αμφιλεγόμενη και περίπλοκη. Στην πραγματικότητα, στόχος τους είναι να κερδίσουν ένα νομικά αναγνωρισμένο δημοψήφισμα.
Ετσι θα συνεχίσουν να συσσωρεύουν πίεση στην κυβέρνηση, με ασφάλεια, γνωρίζοντας ότι οι ισπανικές γενικές εκλογές είναι λιγότερο από τρεις μήνες μακριά. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Καταλανών τάσσονται υπέρ της διεξαγωγής ενός δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία, αλλά είναι διχασμένοι στο θέμα της απόσχισης.
Η Καταλονία είναι εδώ και δεκαετίες η βιομηχανική καρδιά της Ισπανίας – πρώτα για την ναυτική δύναμη και το εμπόριο αγαθών, όπως η κλωστοϋφαντουργία, αλλά πρόσφατα για τα χρηματοπιστωτικά, τις υπηρεσίες και τις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας.
Είναι μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Ισπανίας – αντιπροσωπεύει το 18,8% του ισπανικού ΑΕΠ, σε σύγκριση με 17.6% της Μαδρίτης, η οποία έχει όμως υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Απόσχιση θα κόστιζε στην Ισπανία σχεδόν το 20% της οικονομικής παραγωγής της, και θα προκαλούσε τεράστιο ζήτημα σχετικά με την κατανομή του βάρους του εθνικού χρέους που ανέρχεται σε 836 δισεκατομμύρια ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, μια ανεξάρτητη Καταλονία θα είχε ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της τάξης των 314 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΟΟΣΑ, και θα ήταν η 34η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο – μεγαλύτερη από την Πορτογαλία ή το Χονγκ Κονγκ. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ θα ήταν περί τα 35.000 δολάρια, το οποίο θα την καθιστούσε πλουσιότερη από τη Νότια Κορέα, το Ισραήλ ή την Ιταλία.
Επί τρία χρόνια, ο αυτονομιστής περιφερειακός πρόεδρος Αρτούρ Μας δεν έχει σταματήσει να ζητεί δημοψήφισμα για αυτοδιάθεση, όμοιο με αυτό που διεξήχθη στη Σκωτία πριν από ένα χρόνο, όπου κέρδισε το όχι. Αλλά η Μαδρίτη αρνείτο συνεχώς επικαλούμενη την αντισυνταγματικότητα ενός τέτοιου δημοψηφίσματος.
Ο συντηρητικός πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι ενεπλάκη προσωπικά στην προεκλογική εκστρατεία τασσόμενος υπέρ μιας «ενωμένης Ισπανίας». Ο Ραχόι προειδοποίησε τους Καταλανούς ότι σε περίπτωση μονομερούς ανεξαρτησίας, κινδυνεύουν με αποκλεισμό από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ραγδαία αύξηση της ανεργίας και κατάρρευση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Παρά τις προσπάθειές του, το Λαϊκό Κόμμα του έχασε οκτώ έδρες, πέφτοντας από τις 19 στις 11 στην περιφερειακή βουλή.
Οι Σοσιαλιστές της αντιπολίτευσης αντιτίθενται στην ανεξαρτησία, αλλά έχουν μιλήσει για συνταγματική μεταρρύθμιση που θα χορηγήσει ακόμα περισσότερες εξουσίες στην Καταλονία, ενώ οι Podemos υποστηρίζουν το δικαίωμα της Καταλονίας σε δημοψήφισμα.
Οι Ciudadanos, κίνημα πολιτών που θεωρείται η δεξιά απάντηση στους Podemos, έχει γίνει η δεύτερη δύναμη στην πολιτική της Καταλονίας, κερδίζοντας σχεδόν το 18% των ψήφων. Αλλά αυτό το κόμμα αντιτίθεται σθεναρά στην ανεξαρτησία.
