Οταν η σχολική χρονιά άρχιζε χωρίς προβλήματα…

Η «επανάσταση του αυτονόητου» που κήρυτταν τα προηγούμενα χρόνια πολιτικοί και μελετητές του χώρου της εκπαίδευσης εφέτος αποδείχθηκε φράση με… άγνωστες λέξεις. Πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία η νέα σχολική χρονιά ξεκινάει με ένα αδιανόητο αλαλούμ: 250 νηπιαγωγεία και δημοτικά κλειστά, 14.500 κενά (αριθμός-ρεκόρ) σε δασκάλους και άλλα 7.000 σε καθηγητές, αναπληρωτές εκπαιδευτικούς να υποβάλλουν τα έγγραφα του διορισμού τους με τον αγιασμό.

Αν η ομαλή έναρξη της σχολικής χρονιάς αποτελεί για τους πολιτικούς ένα ετήσιο στοίχημα, τότε το εφετινό χάθηκε για σχεδόν 1,5 εκατ. μαθητές, 150.000 εκπαιδευτικούς, 10.500 σχολεία. Οι ψίθυροι που ακούγονταν σε πολιτικούς και εκπαιδευτικούς κύκλους για το δίδυμο Αρ. Μπαλτά – Τ. Κουράκη τις προηγούμενες ημέρες μόνο κολακευτικοί δεν μπορούσαν να χαρακτηριστούν.

Τι ακριβώς φταίει; Και πέρυσι η πρώτη φάση πρόσληψης αναπληρωτών είχε γίνει στις 6 Σεπτεμβρίου και, παρ’ όλα αυτά, τα σχολεία είχαν κενά ως και τα Χριστούγεννα. Οπως απαντούν πάντως πολιτικοί αλλά και εκπαιδευτικοί, δεν φταίνε μόνο η έλλειψη κονδυλίων και η κατάσταση των οικονομικών της χώρας. «Το υπουργείο Παιδείας δεν είχε υπολογίσει στοιχειωδώς τις ελλείψεις, με αποτέλεσμα να πέσουν στο κενό όλες οι υπηρεσιακές κινήσεις που έγιναν» λέει ο κ. Δημήτρης Μπράτης, αιρετός εκπρόσωπος στο Κεντρικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

«Σε ένα υπουργείο το να ολοκληρώνεις με επιτυχία τα τρέχοντα είναι κάτι που για τον κόσμο δεν σημαίνει τίποτα· όταν όμως δεν τα ολοκληρώνεις, σημαίνει την καταστροφή» λέει στο «Βήμα» ο πρώην υφυπουργός Παιδείας κ. Νίκος Γκεσούλης. Την περίοδο εκείνη, συγκεκριμένα το 2002 και το 2003, τα σχολεία άνοιξαν τον Σεπτέμβριο χωρίς κενά εκπαιδευτικών και τα βιβλία… περίμεναν τους μαθητές. Ηταν μάλλον πολύ καλό για να διαρκέσει περισσότερο από δύο χρονιές. Πολλοί στο υπουργείο Παιδείας θυμούνται ακόμη τι έλεγε τότε: «Να αφήνετε το πρόγραμμα να ξεθωριάζει μέσα στο καλοκαίρι», όλα δηλαδή τα απαιτούμενα ως τον αγιασμό να αποτελούν πια μια ξεχασμένη είδηση.

Εμπειροι πολιτικοί που μίλησαν στο «Βήμα» επισημαίνουν ότι ένα από τα προβλήματα που αποσταθεροποιεί το εκπαιδευτικό οικοδόμημα είναι οι συνεχείς αλλαγές στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, όπου επιτέλους απαιτείται επιλογή προσώπων με βάθος χρόνου χωρίς «κομματικά πτυχία», αλλά με γνώση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. «Μόνιμος και σταθερός υπουργός ή έστω και ειδικά ο υφυπουργός που ασχολείται με την οργάνωση της σχολικής χρονιάς» προτείνει ο κ. Γκεσούλης.

Οπως εξηγεί ο πρώην υφυπουργός Παιδείας, το βασικότερο στοιχείο είναι ο έγκαιρος προγραμματισμός. Από την αρχή κάθε χρονιάς ξεκινούσε ο προγραμματισμός της επόμενης. Οι μεταθέσεις εκπαιδευτικών γίνονταν πρώτες στη σειρά, ακριβώς μετά τα Χριστούγεννα. Εφέτος τον Μάρτιο η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας άκουγε για τα προαναγγελθέντα κενά στα σχολεία, αλλά καμία πρόνοια δεν έλαβε.

Μετά τις μεταθέσεις που έγιναν Ιανουάριο του 2002 και του 2003 για την επόμενη χρονιά, ακολουθούσαν οι μόνιμοι διορισμοί όσων εκπαιδευτικών επιλέγονταν και στη συνέχεια οι αποσπάσεις εκπαιδευτικών. Στη συνέχεια καταγράφονταν τα κενά που υπολογίζονταν στα σχολεία, και Μάρτιο με Απρίλιο γίνονταν η προκήρυξη και η πρόσληψη των αναπληρωτών εκπαιδευτικών για την επόμενη χρονιά. Πριν ξεκινήσουν καν οι πανελλαδικές εξετάσεις στα σχολεία είχαν τοποθετηθεί και οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί τους.

Οι συνταξιοδοτήσεις κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς απαγορεύονταν διά νόμου, οπότε υπήρχε ο χρόνος να καταγραφούν τα σχετικά κενά και να καλυφθούν πριν ξεκινήσει η επόμενη. Οι τυχόν κενές θέσεις που προέκυπταν από ασθένειες, κυήσεις κ.τ.λ. καλύπτονταν με την άμεση πρόσληψη εκπαιδευτικών από τον πίνακα αναπληρωτών που ίσχυε τότε, χωρίς τη διαδικασία αιτήσεων, κατάθεσης εγγράφων και ενστάσεων για την τοποθέτησή τους.

Τα επόμενα χρόνια όλα αυτά ξεχάστηκαν, οι υπάλληλοι που τα «έτρεχαν» άλλαξαν, οι πελατειακές σχέσεις θριάμβευσαν, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση του συστήματος υπονομεύτηκε, ακολούθησαν και οι περίφημες χρονιές με τις φωτοτυπίες αντί των βιβλίων στα σχολεία, για να φτάσουμε στην εφετινή, χειρότερη από όλες τις προηγούμενες, έναρξη του σχολικού έτους.

Πολλές ήταν οι παρεμβάσεις πολιτικών αλλά και εκπαιδευτικών τις προηγούμενες ημέρες. «Από τα 465 σχολεία στην περιφέρειά μας, τα 60 δεν άνοιξαν» δήλωσε ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας κ. Κώστας Μπακογιάννης. «Από το να γίνονται βαρύγδουπες δηλώσεις λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, μήπως πρέπει να ασχοληθεί τώρα κάποιος με το τεράστιο θέμα των κλειστών σχολείων;» συμπλήρωσε.

Από πλευράς του υπουργείου Παιδείας η υπηρεσιακή υπουργός έχει αποδυθεί σε αγώνα δρόμου, υποσχόμενη ότι ως το τέλος του μήνα τα κενά θα έχουν καλυφθεί στο μεγαλύτερο μέρους τους, αναφέροντας ωστόσο ότι για περίπου 6.000 κενά εκπαιδευτικών πανελλαδικά δεν υπάρχουν πιστώσεις. «Η ομολογία αυτή αποδεικνύει ότι η απελθούσα κυβέρνηση ήταν τραγικά ανεπαρκής και στην Παιδεία» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Τομέα Παιδείας της ΝΔ κ. Θεόδωρος Φορτσάκης.

«Δεν έφτασαν οι αντιμεταρρυθμίσεις στα πρότυπα σχολεία και στα ΑΕΙ, ούτε ο ΦΠΑ 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση. Απέτυχαν ακόμη και να ξεκινήσουν τη σχολική χρονιά με στοιχειωδώς καλές προϋποθέσεις» λέει από την πλευρά της η εκπρόσωπος του Τομέα Παιδείας του ΠαΣοΚ κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου.

«Η κατάσταση αυτή οφείλεται στην προχειρότητα και στην έλλειψη προγραμματισμού της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας που δεν είχε καν εξασφαλίσει όλες τις απαιτούμενες πιστώσεις» λέει από την πλευρά των δασκάλων ο κ. Μπράτης. «Αυτές τις ημέρες υπάρχει μια χαλαρότητα στους γονείς των παιδιών λόγω των επικείμενων εκλογών, αλλά περιμένουμε τη μεγάλη φασαρία όταν τα σχολεία ξανανοίξουν» προσθέτει εκ μέρους της ΟΛΜΕ ο κ. Ν. Παπαχρήστου.