Η περίοδος των εορτών είναι συνυφασμένη με χαρά, δώρα, γλέντι, κέφι. Οι περισσότεροι συναντούν συγγενείς και φίλους, νιώθουν ευφορία και είναι αυτό που λέμε λαϊκά «μες στην καλή χαρά». Είναι όμως για όλους έτσι;
Σύμφωνα με την κλινική ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο και πρόεδρο της Δράσης για την Ψυχική Υγεία κυρία Ιλια Θεοτοκά, αυτή η –κατά κάποιον τρόπο –αναγκαστική επιβολή καλής διάθεσης μπορεί να εντείνει σε ορισμένους ανθρώπους μία υφέρπουσα καταθλιπτική κατάσταση. Είναι δε δυνατόν το εορταστικό κλίμα να έρχεται σε ισχυρή αντίθεση με αυτά που αρκετοί άνθρωποι νιώθουν ή συμβαίνουν στη ζωή τους, και δη σε όσους η εφετινή Πρωτοχρονιά θα είναι η πρώτη που θα περάσουν μακριά από κάποιο πολύ αγαπημένο τους πρόσωπο. «Δεν μπορούν πάντα όλοι οι άνθρωποι να διαχειριστούν με τον καταλληλότερο τρόπο προβλήματα που αντιμετωπίζουν προκειμένου να περάσουν χαρούμενα τις γιορτές» αναφέρει η κυρία Θεοτοκά.
Μοναχικά άτομα
Επίσης, υπάρχει και μία άλλη μεγάλη κατηγορία ανθρώπων που ζουν μόνοι και δεν έχουν ένα δίκτυο συγγενών ή φίλων για να περάσουν μαζί τους την παραμονή ή την πρώτη ημέρα του χρόνου. Τις ημέρες αυτές, οι μοναχικοί άνθρωποι νιώθουν ακόμη περισσότερο μόνοι, η καταθλιπτική τους διάθεση εντείνεται και μαζί με αυτήν είναι πιθανό να έχουν αίσθημα ενοχής και τάση αυτοκατηγορίας.
«Τα μοναχικά άτομα θα πρέπει να διαχειριστούν και να προγραμματίσουν έγκαιρα αυτές τις ημέρες. Πιθανώς, από τον προηγούμενο μήνα θα πρέπει να σκεφτούν πώς θέλουν να τις περάσουν και πώς θα τις οργανώσουν. Θα μπορούσαν, επί παραδείγματι, να μαγειρέψουν και να καλέσουν έναν γείτονα, έναν φίλο με τον οποίο έχουν χαθεί ή να επισκεφθούν κάποιον συγγενή ή γνωστό τους που είναι και εκείνος μόνος» προτείνει η κυρία Θεοτοκά. Το ζητούμενο, όπως σημειώνει, είναι η επαφή και η επικοινωνία με άλλους. «Οταν επικοινωνούμε με άλλους αλλάζει η διάθεσή μας, επειδή η επαφή αυτή μας αποσπά από δικές μας δυσάρεστες σκέψεις και η προοπτική του άλλου μπορεί να μας κάνει να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι» προσθέτει.
«Οπλιστείτε» με αισιοδοξία
Πώς όμως να διαχειριστούμε δυσάρεστα καταθλιπτικά συναισθήματα και να «οπλιστούμε» με αισιοδοξία και θετική διάθεση για τη νέα χρονιά; Η κυρία Θεοτοκά συμβουλεύει:
- Μιλήστε σε κάποιον δικό σας για τα συναισθήματά σας.
- Διατηρήστε, όσο γίνεται, μία θετική διάθεση. Αποδεχτείτε ότι στη ζωή υπάρχουν δυσκολίες, θλίψη, δυσάρεστες στιγμές. Είναι σημαντικό να μπορούμε να αγαπάμε τη ζωή, ακόμη και στις πιο δύσκολες φάσεις της.
- Προσπαθήστε να σκέφτεστε ρεαλιστικά. Ελέγξτε τις προσδοκίες και τις προτεραιότητές σας. Μην εστιάζετε σε αυτά που δεν έχετε, αλλά σε αυτά που έχετε.
- Ελέγξτε τον βαθμό που θέλετε να είστε με συγγενείς. Αν δεν θέλετε να πάτε στις παραδοσιακές οικογενειακές συγκεντρώσεις, βρείτε μία δικαιολογία για να απουσιάσετε ή πηγαίνετε για λίγο.
- Αφιερώστε μία ημέρα στον εθελοντισμό. Θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα με τον εαυτό σας: προσφέροντας στους άλλους, βγαίνετε από την απομόνωση.
- Αν δεν έχετε χρήματα για δώρα, φτιάξτε κάτι και προσφέρετέ το (κέικ, πίτα, διακοσμητικό αντικείμενο κ.ο.κ.). Εύκολα μπορείτε να βρείτε ιδέες και να γίνετε δημιουργικοί.
- Να θέτετε μικρούς καθημερινούς στόχους. Οταν τους ολοκληρώνετε, να επιβραβεύετε τον εαυτό σας.
- Φροντίστε τη διατροφή σας. Αποφύγετε το υπερβολικό αλκοόλ την περίοδο των γιορτών, επειδή προκαλεί κατάθλιψη.
- Βγείτε έξω, περπατήστε, ασκηθείτε. Η άσκηση αυξάνει τις ενδορφίνες και λειτουργεί ως αντικαταθλιπτικό. Μπορείτε να συνδυάσετε την άσκηση με φιλική παρέα που την κάνει πιο ευχάριστη.
- Προσπαθήστε να εκτεθείτε σε ηλιόλουστα μέρη.
- Εμπλακείτε πιο ενεργά σε δραστηριότητες.
- Εμπλουτίστε την κοινωνική σας ζωή, κρατήστε κοντά σας τους φίλους και τα μέλη της οικογένειας που εσείς θέλετε.
Στον ειδικό
Αν όμως νιώθετε ότι έχετε μπροστά σας έναν «τοίχο», μη διστάσετε να μιλήσετε σε ψυχολόγο. Πάρτε τηλέφωνο, κλείστε ραντεβού, πηγαίνετε στη συνάντηση και παραμείνετε στη θεραπεία. Σύμφωνα με την κυρία Θεοτοκά, ακόμη και μία ή δύο συνεδρίες μπορεί να είναι διαφωτιστικές και να σας βγάλουν από το αδιέξοδο.
Οι παραπάνω συμβουλές μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει η διάθεση. Εδώ ταιριάζει απόλυτα το ρητό «συν Αθηνά και χείρα κίνει» –οι συμβουλές από μόνες τους δεν βοηθούν. Αν τα καταθλιπτικά συναισθήματα είναι έντονα, διαρκούν πάνω από δύο εβδομάδες και επηρεάζουν σοβαρά την καθημερινή λειτουργικότητα, θα πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα ψυχολόγο. Να έχετε υπόψη ότι η κατάθλιψη είναι μία ψυχολογική διαταραχή που θεραπεύεται, εφόσον όμως αποφασίσετε να την αντιμετωπίσετε.
