Είναι ασφαλώς νωρίς για να ελεγχθεί η πρόβλεψη του Τζέρεμι Ρίφκιν περί εξαφάνισης του καπιταλισμού την επόμενη 30ετία εξαιτίας της ανάπτυξης των αποκεντρωμένων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των τρισδιάστατων εκτυπώσεων και της «οικονομίας της κοινοκτημοσύνης» (sharing economy) –ο αμερικανός οικονομολόγος την αναπτύσσει στο τελευταίο βιβλίο του «Η κοινωνία των μηδενικών περιθωρίων κόστους». Το σίγουρο όμως είναι ότι και οι ενεργειακώς αυτόνομοι πληθαίνουν και οι ανταλλαγές υπηρεσιών μεταξύ των πολιτών πολλαπλασιάζονται –βοηθούν πολύ σε αυτό το Διαδίκτυο και βεβαίως η κρίση –και οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές έχουν πολύ μέλλον μπροστά τους για να εξελιχθούν.
Αναφερόμενος στην «οικονομία της κοινοκτημοσύνης» ο Ρίφκιν θεωρεί ότι ένας από τους πυλώνες της είναι η «συμμετοχική χρηματοδότηση». Πρόκειται για το ραγδαία ανερχόμενο «crowdfunding». Τη μέθοδο δηλαδή την οποία, τους χαλεπούς καιρούς που ζούμε, χρησιμοποιούν όλο και περισσότεροι νέοι, ως επί το πλείστον, επιχειρηματίες για να χρηματοδοτήσουν τις καινοτόμες ιδέες τους.
Εργαλείο ανάπτυξης
Τις τελευταίες ημέρες η Γαλλία ενέταξε τον εναλλακτικό αυτόν τρόπο χρηματοδότησης στο δικαιικό της σύστημα. Καλλιεργώντας μάλιστα πολύ υψηλές προσδοκίες από αυτόν: να τον μετατρέψει σε «εργαλείο για την ανάπτυξη των χωρών του Νότου», όπως έγραφε την περασμένη Τετάρτη η εφημερίδα «Le Monde».
Η κυβερνητική πρωτοβουλία ξεκίνησε τον περασμένο Μάιο και στις 17 Σεπτεμβρίου η γαλλική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσίευσε το διάταγμα εφαρμογής του νόμου που θεσμοθετεί το crowdfunding. Το διάταγμα φέρει την υπογραφή της υπουργού Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, Καινοτομίας και Ψηφιακής Οικονομίας Αξέλ Λεμέρ. Η… μητρότητα ωστόσο της ιδέας και του νομοθετήματος ανήκει στην προκάτοχο της Λεμέρ –και νυν υπουργό Πολιτισμού μετά την αποχώρηση της «πολύ αριστερής» Ορελί Φιλιπετί στον πρόσφατο ανασχηματισμό της κυβέρνησης Βαλς –Φλερ Πελερέν. Ως υπουργός Ψηφιακής Οικονομίας η Πελερέν είχε δηλώσει ότι στόχος της ήταν να κάνει τη Γαλλία «παράδεισο της συμμετοχικής χρηματοδότησης».
«Βάλτε όλοι»
Η συμμετοχική χρηματοδότηση επιτρέπει στα φυσικά ή στα νομικά πρόσωπα που έχουν καταστρώσει διάφορα επιχειρηματικά σχέδια (να δημιουργήσουν μια νεοφυή εταιρεία, για παράδειγμα, ή να εφαρμόσουν μια καινοτομία στην ήδη λειτουργούσα εταιρεία τους ή ακόμη και για να φέρουν εις πέρας ένα προσωπικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα) να βρουν κεφάλαια μέσω μιας ιντερνετικής πλατφόρμας. Τα κεφάλαια αυτά τα προσφέρουν χρήστες του Διαδικτύου, είτε πρόκειται για φυσικά πρόσωπα είτε για νομικά, οι οποίοι μπορούν να βρίσκονται σε κάθε γωνιά της Γης.
Το crowdfunding στηρίζεται λοιπόν σε τρεις πυλώνες: στον φορέα του προγράμματος που αναζητεί χρηματοδότηση, στον διαχειριστή της διαδικτυακής πλατφόρμας που επιτρέπει στον φορέα του προγράμματος να έλθει σε επαφή με τους χρηματοδότες και συμβουλεύει τους τελευταίους για τη συγκεκριμένη επένδυση και, τέλος, στους επενδυτές-χρήστες του Διαδικτύου που χρηματοδοτούν τον φορέα του προγράμματος.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι πρόκειται για μια μορφή άντλησης κεφαλαίων εναλλακτική της τραπεζικής δανειοδότησης ή κάθε άλλης δημόσιας χρηματοδότησης. Πρόκειται επίσης για μια εντυπωσιακή δυνατότητα εξεύρεσης κεφαλαίων που αποκτούν αίφνης οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αλλά και όσοι για κάποιους λόγους δεν έχουν πρόσβαση σε παραδοσιακές μορφές δανεισμού.
Επενδυτές-μέτοχοι
Βάσει του γαλλικού νομοθετήματος, ο φορέας του προγράμματος μπορεί είτε να αναζητήσει δάνεια ή δωρεές είτε να προχωρήσει σε άντληση κεφαλαίου. Στην τελευταία αυτή περίπτωση πρέπει να έχει συστήσει μια εταιρεία που εδρεύει στη Γαλλία, προκειμένου να εισέλθουν σε αυτήν επενδυτές που θα γίνουν μέτοχοι. Εν προκειμένω πρόκειται για ένα, ας πούμε, «μετοχικό crowdfunding».
«Στο μέτρο που οι επενδυτές μπορούν να είναι κάτοικοι Γαλλίας ή όχι, φυσικά πρόσωπα, εταιρείες, ιδρύματα κ.τ.λ., η δυνατότητα να αντλήσει κανείς κεφάλαια είναι πολύ μεγάλη» αναφέρει χαρακτηριστικά ο «Monde». Εδώ βεβαίως ανακύπτει ένα ζήτημα προστασίας των επενδυτών. Για αυτήν φροντίζει το νομοθέτημα της κορεατικής καταγωγής Φλερ Πελερέν, το οποίο υποχρεώνει την εταιρεία διαχείρισης της ιντερνετικής πλατφόρμας να ελέγχει το πρόγραμμα και τον φορέα του προγράμματος που αναζητεί τα κεφάλαια για την υλοποίησή του. Οι ιντερνετικές αυτές εταιρείες θα θεωρούνται πλέον σύμβουλοι συμμετοχικών επενδύσεων και η λειτουργία τους θα διέπεται από τη γαλλική νομοθεσία περί κεφαλαιαγοράς.
Πλατφόρμα
Γέφυρα για επιχειρηματικές συνεργασίες με την Αφρική
Η ενθάρρυνση για την ανάπτυξη του crowdfunding στη Γαλλία αποσκοπεί κατ’ αρχάς στην αρωγή των μικρομεσαίων και των πολύ μικρών επιχειρήσεων. Αποσκοπεί όμως και στο να καταστήσει τη Γαλλία μια διεθνή πλατφόρμα χρηματοδότησης των αναπτυσσόμενων χωρών, κυρίως εκείνων στην Αφρική –την ήπειρο που οι ειδικοί θεωρούν ότι «σύντομα θα γίνει το νέο αναπτυξιακό κέντρο του πλανήτη», όπως γράφει χαρακτηριστικά η «Le Monde».
Γέφυρα για επιχειρηματικές συνεργασίες με την Αφρική
Η ενθάρρυνση για την ανάπτυξη του crowdfunding στη Γαλλία αποσκοπεί κατ’ αρχάς στην αρωγή των μικρομεσαίων και των πολύ μικρών επιχειρήσεων. Αποσκοπεί όμως και στο να καταστήσει τη Γαλλία μια διεθνή πλατφόρμα χρηματοδότησης των αναπτυσσόμενων χωρών, κυρίως εκείνων στην Αφρική –την ήπειρο που οι ειδικοί θεωρούν ότι «σύντομα θα γίνει το νέο αναπτυξιακό κέντρο του πλανήτη», όπως γράφει χαρακτηριστικά η «Le Monde».
Η Γαλλία λοιπόν φιλοδοξεί να γίνει το διεθνές κέντρο του crowdfunding με προορισμό την Αφρική. Για να συμβεί αυτό, όμως, απαιτείται να εφαρμοστούν κάποια φορολογικά κίνητρα. Τα κίνητρα αυτά που θα στρέψουν τις χρηματοδοτήσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Αφρικής θα εφαρμοστούν στο πλαίσιο μιας πολιτικής τόνωσης της αναπτυξιακής διαδικασίας στην ίδια τη Γαλλία. Και οι σχετικές ρυθμίσεις θα περιληφθούν στον συγκεκριμένο κωδικό του νέου προϋπολογισμού της γαλλικής κυβέρνησης.
Επενδύσεις
Η υπουργός Φλερ Πελερέν και το επιτελείο της θεωρούν ότι η πεμπτουσία της ρύθμισης είναι οι πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν για τις γαλλικές επιχειρήσεις οι επενδύσεις σε αναπτυσσόμενες χώρες. Διότι σε μια αφρικανική, φέρ’ ειπείν, μικρομεσαία επιχείρηση μπορεί να επενδύσει και μια γαλλική μικρομεσαία.
Κατά έναν τρόπο η αφρικανική μπορεί να εξελιχθεί σε θυγατρική της γαλλικής ή, το λιγότερο, σε πελάτη της γαλλικής που θα μπορεί να τη χρησιμοποιεί ως προμηθεύτριά της.
«Το μέσο αυτό της χρηματοδότησης ανοίγει νέες προοπτικές για τις γαλλικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε μια περιοχή του πλανήτη όπου η Γαλλία, για λόγους πολιτιστικούς και γεωγραφικούς, έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει μια πρωταγωνιστική θέση σε ό,τι αφορά τις οικονομικές εξελίξεις» γράφει η «Le Monde».
Εν προκειμένω, ένα από τα φορολογικά κίνητρα μπορεί να είναι για τις γαλλικές επιχειρήσεις η έκπτωση από τα φορολογητέα κέρδη των κεφαλαίων που αυτές επενδύουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Αφρική.
«Ενα ευρώ έκπτωσης φόρου μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις τεσσάρων ή πέντε ευρώ, γεγονός το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός για την κινητοποίηση των κεφαλαίων και τη χρηματοδότηση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών που διαφορετικά δεν θα είχαν καμία τύχη να πραγματοποιηθούν» τονίζει η γαλλική εφημερίδα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
