«Την ημέρα που έπεσε η Βαστίλλη το 1789, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣτ’ έγραψε στο ημερολόγιό του “Rien” (τίποτα, στα γαλλικά). Λίγοι ευρωπαίοι ηγέτες θα έχουν πληκτρολογήσει “τίποτα” στα iPad τους σήμερα, αλλά υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος: ότι, σε απάντηση στην επαναστατική κραυγή που ακούστηκε σε όλη την ήπειρο, δεν θα κάνουν τίποτα. Το σημερινό “rien” έχει ένα πρόσωπο και ένα όνομα. Το όνομα είναι Γιούνκερ, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ» γράφει ο Τίμοθι Γκάρτον Ας.
Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στον «Guardian» ο γνωστός βρετανός ιστορικός εκτιμά ότι «αν ο υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος γίνει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ηγέτες της Ευρώπης θα στείλουν μια καταστροφική απάντηση: ότι θα δούμε μια από τα ίδια».
«Ο έξυπνος Λουξεμβούργιος ήταν ο μακροβιότερος επικεφαλής εθνικής κυβέρνησης της ΕΕ και πρόεδρος του Eurogroup στη χειρότερη φάση της κρίσης της ευρωζώνης. Παρότι έχει σημαντικές ικανότητες ως πολιτικός, προσωποποιεί τις απομακρυσμένες ευρωπαϊκές ελίτ, όλα αυτά για τα οποία διαμαρτύρονται οι ψηφοφόροι από την Αριστερά ως τη Δεξιά. Είναι, τρόπον τινά, ο Λουδοβίκος ΙΣτ’ της Ευρωπαϊκής Ενωσης» συνεχίζει ο Γκάρτον Ας.
Η σιωπή του μεγάλου συνασπισμού
«Κίνδυνος υπάρχει και από ό,τι θα συμβεί μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η πιο πιθανή εξέλιξη είναι ένα είδος σιωπηλού μεγάλου συνασπισμού κεντροδεξιών, κεντροαριστερών, φιλελεύθερων και (τουλάχιστον για ορισμένα θέματα) Πρασίνων για να κρατήσουν σε απόσταση όλα τα αντισυστημικά κόμματα. Αν άλλα έξι από τα πιο ξενοφοβικά, εθνικιστικά κόμματα αποδεχθούν την έκκληση του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν να σχηματίσουν μια αναγνωρισμένη ομάδα εντός του κοινοβουλίου, θα αποκτήσουν χρηματοδότηση (από τις τσέπες των ευρωπαίων φορολογουμένων) και ισχυρότερη θέση στην κοινοβουλευτική διαδικασία, αλλά ακόμη και έτσι δεν θα έχουν αρκετές ψήφους για να εξουδετερώσουν έναν κεντρώο μεγάλο συνασπισμό» τονίζει ο Γκάρτον Ας.
Και προσθέτει: «Σίγουρα είναι καλό πράγμα αυτό; Ναι, αλλά μόνο αν αυτός ο μεγάλος συνασπισμός υποστηρίξει στη συνέχεια αποφασιστικά τη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Θα πρέπει να ξεκινήσει, συμβολικά, αρνούμενος να ξανακάνει την παράλογη μετακίνηση από τους ευρύχωρους χώρους στις Βρυξέλλες στη δεύτερη πολυτελή έδρα της Ευρωβουλής στο Στρασβούργο –στις Βερσαλλίες της ΕΕ –με εκτιμώμενο κόστος 180 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Αλλά αν ο σιωπηλός μεγάλος συνασπισμός δεν προσφέρει περισσότερα από αυτά που θέλουν οι Ευρωπαίοι τα επόμενα πέντε χρόνια, θα ενισχύσει απλώς τα αντιευρωπαϊκά κόμματα την επόμενη φορά. Στη συνέχεια όλα τα παραδοσιακά κόμματα θα θεωρηθούν υπεύθυνα για την αποτυχία».
Υπάρχουν 28 κράτη-μέλη «και 28 ποικιλίες Δυσαρεστημένων στην ΕΕ σήμερα. Μερικά από τα επιτυχημένα κόμματα διαμαρτυρίας είναι πραγματικά ακροδεξιά: στην Ουγγαρία, π.χ., το Jobbik πήρε τρεις έδρες και πάνω από το 14% των ψήφων. Τα περισσότερα, όπως το UKIP στη Βρετανία, πήραν ψήφους από τη Δεξιά και την Αριστερά με συνθήματα όπως “θέλουμε τη χώρα μας πίσω” και “πάρα πολλοί ξένοι, πολύ λίγες δουλειές”. Αλλά στην Ελλάδα η μεγάλη ψήφος διαμαρτυρίας πήγε στον αριστερό ΣΥΡΙΖΑ, που καταγγέλλει τη λιτότητα» συνεχίζει. Και εντοπίζει τρεις βασικές «σχολές της δυστυχίας»: Βορειοευρωπαίοι εκτός ευρωζώνης (Βρετανοί, Δανοί), Βορειοευρωπαίοι εντός ευρωζώνης (το είδος των Γερμανών που ψήφισαν την «Εναλλακτική για τη Γερμανία») και Νοτιοευρωπαίοι εντός της ευρωζώνης (Ελληνες, Πορτογάλοι).
Κοινός ο φόβος για την επόμενη γενιά
«Στην Ανατολική Ευρώπη πολλοί είναι δυσαρεστημένοι με τον δικό τους τρόπο. Το γεγονός ότι οι Δυσαρεστημένοι βλέπουν τα προβλήματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες καθιστά πιο δύσκολη τη λύση. Το όνειρο του ψηφοφόρου του ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική της ευρωζώνης είναι ο εφιάλτης του ψηφοφόρου της “Εναλλακτικής για τη Γερμανία”. Αλλά υπάρχει κάτι κοινό για όλους: ο φόβος για τις ευκαιρίες των παιδιών τους. Ως πριν από περίπου 10 χρόνια η γενική παραδοχή ήταν ότι τα πράγματα θα ήταν καλύτερα για την επόμενη γενιά των Ευρωπαίων. Αλλά μια δημοσκόπηση του Ευρωβαρομέτρου νωρίτερα εφέτος διαπίστωσε ότι περισσότεροι από τους μισούς λένε πως η ζωή των παιδιών στην ΕΕ θα είναι πιο δύσκολη από τη δική τους» λέει ο Γκάρτον Ας.
Και καταλήγει:
«Υπάρχει ήδη μια γενιά ευρωπαίων πτυχιούχων που αισθάνονται ότι τους έχουν κλέψει το καλύτερο μέλλον που οδηγήθηκαν να περιμένουν. Είναι μέλη μιας νέας τάξης: του πρεκαριάτου (σ.σ.: precariat στο πρωτότυπο, από τη λέξη precarious = επισφαλής). Η ΕΕ δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ένα μέσο με σκοπό μια καλύτερη ζωή για τους λαούς της».
HeliosPlus
