Η Ελλάδα πλέον προσφέρει ιδανικό μείγμα ρίσκου και οικονομικού οφέλους, γι’ αυτό και θα πρέπει να εκμεταλλευθούμε άμεσα τη διάθεση των ξένων για επενδύσεις διευκολύνοντας στρατηγικές συμμαχίες, έργα fast track και ιδιωτικοποιήσεις, αναφέρει στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» ο διευθύνων σύμβουλος της Intralot κ. Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος. Ο κ. Αντωνόπουλος εκτιμά ότι η παγκόσμια κρίση είναι κυρίως γεωπολιτική και επισημαίνει ότι το μοντέλο ανάπτυξης για τη χώρα, εκτός από χρήμα, απαιτεί τη χάραξη στρατηγικής μεταξύ πολιτείας και επιχειρήσεων. Περιγράφει τις αλλαγές στον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών παγκοσμίως και κάνει ιδιαίτερη μνεία στους εθνικούς πρωταθλητές, αλλά και στη συμβολή που έχουν οι τελευταίοι στην προσπάθεια εξόδου της χώρας από την ύφεση.
Οι βασικοί δημοσιονομικοί δείκτες της χώρας βελτιώνονται. Πιστεύετε ότι τα χειρότερα έχουν περάσει;
«Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα πριν από την κρίση σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης είχε μόνο συμπάθειες, κατά τη διάρκεια της κρίσης ζήσαμε την απόλυτη απαξίωση. Για παραγγελίες από την Ελλάδα ήθελαν όλα τα λεφτά μπροστά. Το κόστος χρήματος εκτινάχθηκε. Η ανάκαμψη, βεβαίως, στους δείκτες υπάρχει, το Grexit έχει αποφευχθεί, αλλά οφέλη στην πραγματική οικονομία θα αργήσουμε να δούμε. Η αλήθεια είναι ότι όλοι έχουν έναν λόγο στην Ευρώπη να διαφημίζουν τη δημοσιονομικό κατόρθωμα της Ελλάδας και κυρίως η Γερμανία να προβάλλει το παράδειγμα της χώρας μας ως επιτυχία του γερμανικού προτεσταντισμού. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω πως κατά τη γνώμη μου η παγκόσμια κρίση δεν είναι οικονομική, αλλά κυρίως γεωπολιτική, ενώ είναι εμφανές ότι παίζονται παιχνίδια εξουσίας.
Στις ΗΠΑ κόβουν χρήμα και στην Ευρώπη όχι. Η Intralot “δουλεύει” με 25 νομίσματα και τα 24, πλην του ευρώ, έχουν υποτιμηθεί. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι η πειθαρχία και το συμμάζεμα που επιχειρούνται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια δεν ήταν απαραίτητα. Επίσης, επειδή ακούγονται φωνές κατά της Ευρώπης, το θεωρώ αδιανόητο να μην είναι η Ελλάδα στην Ευρώπη. Παντού στον κόσμο γεννιούνται τέτοιου είδους ομαδοποιήσεις, με στόχο την ανάπτυξη κοινών αγορών. Στη Λατινική Αμερική υπάρχει η MERCOSUR (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη κ.α.) και στην Ασία η ΑSEAN (Βιετνάμ, Ινδονησία, Καμπότζη, Λάος, Σιγκαπούρη κ.α.)».
Πού αποδίδετε το ενδιαφέρον των ξένων για την Ελλάδα; H Intralot τον Αύγουστο του 2013 εξέδωσε ομόλογο με επιτόκιο 9,75% και πρόσφατα προχωρήσατε σε νέα έκδοση και μάλιστα επταετούς διάρκειας, με επιτόκιο 6%.
«Τότε ήταν μια κακή συγκυρία και για την Ελλάδα και για τις ξένες αγορές γενικότερα. Εμείς θέλαμε να αναδιαρθρώσουμε τον δανεισμό μας και οι αγορές μάς “τιμώρησαν” με το 9,75%, αφού και τότε η εταιρεία ήταν το ίδιο καλή με σήμερα. Η Ελλάδα πλέον προσφέρει ιδανικό μείγμα ρίσκου και οικονομικού οφέλους, γι’ αυτό και θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε άμεσα τη διάθεση των ξένων για επενδύσεις διευκολύνοντας στρατηγικές συμμαχίες, έργα fast track και ιδιωτικοποιήσεις. Τα μηδενικά επιτόκια των κρατικών ομολόγων ανεπτυγμένων χωρών σπρώχνουν τα κεφάλαια των fund managers σε αγορές όπως η δική μας».
Ποιο πρέπει να είναι το μοντέλο της ανάπτυξης;
«Η ανάπτυξη θέλει χρήμα και στρατηγική. Το χρήμα το παίρνεις από τα εταιρικά bonds, τον Πόλσον, τα sovereign funds και από τα κοινοτικά κονδύλια. Το μυστικό, όμως, είναι η στρατηγική ανάμεσα στο κράτος και στις επιχειρήσεις. Ας πάρουμε το παράδειγμα των ιδιωτικοποιήσεων. Κανονικά σήμερα θα έπρεπε να αρχίσουμε τις ιδιωτικοποιήσεις, αφού βγήκαμε στις αγορές και το ρίσκο της χώρας έχει μειωθεί, με αποτέλεσμα οι ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια για να συμμετάσχουν ισότιμα.
Θα πρέπει να κάνουμε ιδιωτικοποιήσεις με κανόνες αναπτυσσόμενης αγοράς, όπως η Τουρκία. Μπορεί ο Ερντογάν να λειτουργεί σε ένα περιβάλλον που δεν προσομοιάζει με την ΕΕ, αλλά στην Τουρκία το μοντέλο των ιδιωτικοποιήσεων είναι αποδοτικό. Και αυτό γιατί το τίμημα δεν είναι το παν, αλλά η δέσμευση του επενδυτή για τις επενδύσεις που θα υλοποιήσει. Γι’ αυτό και σε όλες τις ιδιωτικοποιήσεις συμμετέχουν τούρκοι επιχειρηματίες. Για παράδειγμα, όλα τα αεροδρόμια στην Τουρκία τα λειτουργούν ντόπιοι επιχειρηματίες. Το ίδιο γίνεται και στη Βραζιλία».
Πώς διαμορφώνεται σήμερα η αγορά των τυχερών παιχνιδιών;
«Παλαιότερα η βιομηχανία τυχερών παιχνιδιών είχε τεχνολογία που το θεσμικό περιβάλλον (κυβερνήσεις και κρατικά μονοπώλια) δεν μπορούσε να απορροφήσει. Τώρα, όμως, η τεχνολογία βραδυπορεί σε σχέση με τη χρηστικότητα των συσκευών smartphones που επιβάλει το σύγχρονο λάιφσταϊλ. Σιγά-σιγά, βεβαίως, και αυτό διορθώνεται και το μεγάλο στοίχημα των εταιρειών του κλάδου είναι οι εφαρμογές τυχερών παιχνιδιών μέσω κινητών τηλεφώνων. Η πορεία της Intralot είναι χαρακτηριστική. Την πρώτη δεκαετία της ύπαρξής μας εκμεταλλευτήκαμε την παγκοσμιοποίηση και ξεκινήσαμε τα πρώτα ανοίγματά μας στο εξωτερικό με επιτυχίες και αποτυχίες. Τη δεκαετία του 2000 πρωταγωνιστήσαμε αναλαμβάνοντας συμβόλαια από κρατικές λοταρίες που λειτουργούσαν μονοπωλιακά στις χώρες τους. Τώρα, την τρίτη δεκαετία της ζωής μας, το παιχνίδι στον κλάδο αλλάζει με τις ιδιωτικοποιήσεις των λοταριών, την απελευθέρωση των αγορών και τις νέες τεχνολογίες να διαμορφώνουν το νέο περιβάλλον στο gaming».
Ποια είναι τα σχέδια της Intralot για την Ελλάδα;
«Η συμμετοχή της Ελλάδας στα έσοδα της Intralot είναι 5%, αλλά θα αυξηθεί λόγω της απελευθέρωσης της αγοράς τυχερών παιχνιδιών. Εχουμε συμμετοχή ήδη στα Ελληνικά Λαχεία, διεκδικούμε τον Ιππόδρομο και θα υποβάλουμε προσφορά στον ΟΠΑΠ για το σύστημα διαχείρισης των VLTs. Μου δίνεται η ευκαιρία να τονίσω ότι οι σχέσεις μας με τον τον ΟΠΑΠ είναι πλέον σταθερές μετά την αναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων, σε αντίθεση με ορισμένες Κασσάνδρες που υποστήριζαν ότι θα τα σπάσουμε, και έχουμε διαπιστώσει με μεγάλη ικανοποίηση τον επαγγελματισμό που διέπει τη νέα διοίκηση του οργανισμού».
Στο πρόσωπό σας η Intralot βραβεύτηκε πρόσφατα για την εξωστρέφειά της. Τι σημαίνει εξωστρεφής μάνατζερ;
«Η εξωστρέφεια πρέπει να είναι τρόπος ζωής για τον μάνατζερ. Δηλαδή να νιώθεις οικεία όταν είσαι 30 ώρες μέσα στο αεροπλάνο. Εξωστρέφεια σημαίνει να δίνεις μεγαλύτερη προσοχή στις δηλώσεις του αργεντινού κεντρικού τραπεζίτη από ό,τι σε αυτές του κ. Προβόπουλου. Στην Αργεντινή πρόσφατα απαγορεύθηκε η εξαγωγή συναλλάγματος και οι αποφάσεις του κεντρικού τραπεζίτη διαμορφώνουν την κερδοφορία της θυγατρικής μας. Εξωστρέφεια σημαίνει να βλέπεις πρωί-πρωί στο ESPN τα αποτελέσματα των πλέι οφ του NBA για να κάνεις αργότερα πλάκα στον αμερικανό πελάτη σου. Παράλληλα, ο εξωστρεφής μάνατζερ πρέπει να παίρνει ρίσκα, να έχει ευελιξία και να λειτουργεί ως επιχειρηματίας. Αυτό, βεβαίως, προϋποθέτει την εμπιστοσύνη των βασικών μετόχων. Η επιτυχία της Intralot οφείλεται στην εμπιστοσύνη αυτή, αφού στήριξαν το μάνατζμεντ και δεν υπέκυψαν στις κατά καιρούς αποτυχίες».
«Η χώρα έχει ανάγκη εθνικούς πρωταθλητές»
Τη σημασία που έχουν οι μεγάλοι όμιλοι για τη χώρα επισημαίνει ο κ. Αντωνόπουλος
Τα χαρακτηριστικά του εθνικού πρωταθλητή και τη σημασία που έχουν οι όμιλοι αυτοί για τη χώρα επισημαίνει ο κ. Αντωνόπουλος:
Τη σημασία που έχουν οι μεγάλοι όμιλοι για τη χώρα επισημαίνει ο κ. Αντωνόπουλος
Τα χαρακτηριστικά του εθνικού πρωταθλητή και τη σημασία που έχουν οι όμιλοι αυτοί για τη χώρα επισημαίνει ο κ. Αντωνόπουλος:
«Μπορεί η παγκοσμιοποίηση να συρρίκνωσε αρκετούς κλάδους στην Ελλάδα, όπως η υφαντουργία, αλλά εμάς στην Intralot μας βοήθησε. Παράδειγμα οι ΗΠΑ που ήταν η πιο προστατευμένη αγορά στα τυχερά παιχνίδια. Οταν υπεγράφη η NAFTA το 1994 μεταξύ ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικού, οι καναδικές εταιρείες άρχισαν να προμηθεύουν με προϊόντα τις αμερικανικές λοταρίες. Τότε εμείς διαπιστώσαμε ότι μπορούμε να μπούμε σε αυτή την αγορά αφού είχαμε καλύτερα και φθηνότερα προϊόντα, γι’ αυτό και σήμερα συνεργαζόμαστε με 11 λοταρίες σε ισάριθμες Πολιτείες. Θα ήθελα να τονίσω ότι στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν σου χαρίζεται κανείς. Πρέπει να έχεις άριστο προϊόν για να πετύχεις, και σε εθνικούς πρωταθλητές θα πρέπει να αναγνωρίζεται η ικανότητα αυτή παρότι συνήθως τα βέλη τα δέχεσαι από την ίδια τη χώρα σου.
Επίσης, υπάρχει το παράδειγμα των ελληνικών κατασκευαστικών εταιρειών που διαπρέπουν στο εξωτερικό με την τεχνογνωσία που διαθέτουν.
Τελευταία πληροφορήθηκα για τη συμμαχία της κυβέρνησης με τους έλληνες εφοπλιστές για το άνοιγμα της ελληνικής κατασκευής ναυτιλιακού εξοπλισμού. Οι έλληνες εφοπλιστές όπως είναι γνωστό δίνουν μεγάλες δουλειές σε ναυπηγεία της Ασίας και τα ναυπηγεία αυτά προωθούν προϊόντα των χωρών τους σε ό,τι αφορά τον ναυτιλιακό εξοπλισμό. Πλέον από κοινού εφοπλιστές και η κυβέρνηση μέσω του ΥΠΕΞ και του υπουργείου Ναυτιλίας ζητούν από τα ναυπηγεία μέρος του ναυτιλιακού εξοπλισμού των πλοίων να προμηθεύεται από ελληνικές εταιρείες ώστε ένα μέρος των κεφαλαίων από το κτίσιμο του πλοίου να επιστρέψει στην ελληνική οικονομία. Αυτό θα πει εθνικός πρωταθλητής. Αρκεί βεβαίως τα προϊόντα να είναι ποιοτικά και ανταγωνιστικά».
Στην Ελλάδα το τμήμα έρευνας
- Η Intralot ιδρύθηκε το 1992, καθώς ο ιδιοκτήτης της κ. Σωκράτης Κόκκαλης διέβλεψε το τεχνολογικό booming και έστησε μια εταιρεία με στόχο να προμηθεύει στην αρχή με μηχανήματα και στη συνέχεια με λογισμικό λοταρίες. Τότε το προσωπικό ήταν 10 εργαζόμενοι και σήμερα η Intralot αριθμεί 5.700 εργαζομένους. Συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου τυχερών παιχνιδιών παγκοσμίως με ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο έργων σε 57 κράτη και στις πέντε ηπείρους. Το 2009 είχε τζίρο 903 εκατ. ευρώ και το 2013 τα έσοδα ξεπέρασαν το 1,5 δισ. (1,53 δισ.), εκ των οποίων το 95% εκτός Ελλάδας. Διατηρεί στην Ελλάδα το τμήμα έρευνας και τεχνολογίας όπου απασχολούνται 1.000 εργαζόμενοι. To 65% της ελεύθερης διασποράς της μετοχής ανήκει κατά 55% σε ξένους και κατά 10% σε έλληνες επενδυτές.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ