Αφού η κλασική μουσική εξημερώνει τα ήθη, είναι δυνατόν να… διχάσει; Κι όμως, στο σουλτανάτο του Ομάν, το νέο κτίριο της Οπερας στην πρωτεύουσα Μουσκάτ (Royal Opera House Muscat – ROHM) έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στον εμπνευστή του σχεδίου, τον σουλτάνο Καμπούς αλ Σαΐντ, που τώρα βλέπει τα όνειρά του για ένα κτίριο-κοιτίδα της κλασικής μουσικής να τίθενται εν αμφιβόλω από τον ανώτατο θρησκευτικό άρχοντα του Ομάν.
Εδώ και τρία χρόνια ο Μεγάλος Μουφτής της χώρας, ο σεΐχης Αχμεντ μπιν Χαμάντ αλ Χαλίλι, έχει εκδώσει «φετφά» εναντίον του πολυτελούς κτίσματος, απαγορεύοντας έτσι στους κατοίκους του σουλτανάτου να προσέρχονται στην Οπερα. Η δικαιολογία; Πως η κλασική μουσική, προερχόμενη από τη Δύση, περιέχει και «κακές» λέξεις ή έννοιες που για το Ισλάμ είναι «χαράμ» (απαγορευμένο) κι όχι «χαλάλ» (επιτρεπτό).
Δεν είναι η πρώτη φορά που στο Ομάν παρατηρείται μια σύγκρουση ανάμεσα στον Αλ Σαΐντ και στους μουφτήδες του σουλτανάτου: ο 74χρονος ηγέτης, που ανέλαβε τη ηνία της εξουσίας το 1970 ανατρέποντας τον πατέρα του, αποδείχτηκε απ’ την πρώτη στιγμή πιο φιλελεύθερος. Εδωσε δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, κατήργησε τη λογοκρισία και, γενικά, έδωσε έναν πιο δυτικό αέρα στο αυστηρών αρχών σουλτανάτο. Προς αυτή τη κατεύθυνση έπαιξε ρόλο και η παιδεία του σουλτάνου, ο οποίος σπούδασε σε βρετανικά πανεπιστήμια και δηλώνει μέγας λάτρης της κλασικής μουσικής. Κάπως έτσι, το 2001 εμπνεύστηκε τη δημιουργία ενός κτιρίου που θα αναδεικνυόταν ως η καλύτερη Οπερα σε όλον τον αραβικό κόσμο.
Πετροδολάρια, χλιδή και μεγάλα ονόματα
Η Οπερα του Μουσκάτ είναι η πρώτη που λειτουργεί στις χώρες του Κόλπου και η τρίτη στη Μέση Ανατολή μετά από αυτές που λειτουργούν στο Κάιρο και στη Δαμασκό. Μετά από σχεδόν μια δεκαετία κατασκευών, η Οπερα στο Ομάν άνοιξε τις πύλες της στις 12 Οκτωβρίου 2011 με την εκτέλεση της όπερας «Τουραντό» του Πουτσίνι, σε σκηνοθεσία του διάσημου ιταλού κινηματογραφιστή Φράνκο Τζεφιρέλι και υπό τη διεύθυνση του ισπανού τενόρου Πλάσιντο Ντομίνγκο. Μετά το πέρας της παράστασης, ο Ντομίνγκο ευχαρίστησε τον σουλτάνο του Ομάν, περιγράφοντας τα εγκαίνια της Οπερας ως ένα πολύ σημαντικό βήμα για τον χώρο της κλασικής μουσικής.
Το ίδιο το κτίριο στο Μουσκάτ προκαλεί δέος και αίσθηση λόγω της εξαιρετικής αρχιτεκτονικής αλλά και της ηχητικής του κτιρίου. «Το κτίριο αυτό είναι ο τελειότερος χώρος μουσικής τον οποίο έχω επισκεφτεί. Εχω πάει στο λονδρέζικο Ρόγιαλ Αλμπερτ Χολ και στο Κολισέουμ της βρετανικής πρωτεύουσας, αλλά κανένα εξ αυτών δεν διαθέτει την ακουστική της Οπερας στο Μουσκάτ» σημειώνει η μουσικόφιλη δημοσιογράφος Σούζαν αλ Σάχρι.
Και η ξεναγός της Οπερας Ιμάν Σαΐντ αλ Χαρτί τονίζει: «Το ίδιο εντυπωσιακή είναι η αρχιτεκτονική του χώρου: όλο το ταβάνι είναι καλυμμένο με ξύλο τικ από τη Βιρμανία της καλύτερης δυνατής ποιότητας, τα μάρμαρα έχουν εισαχθεί από την Ιταλία, ενώ ο φωτιστικός εξοπλισμός και τα φώτα έχουν έρθει από την Αυστρία».
Οθόνες αφής σε όλα τα καθίσματα
Ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός του κτιρίου είναι επίσης πολύ λειτουργικός. Για παράδειγμα, υπάρχουν ειδικές οθόνες αφής πίσω από κάθε θέση καθημένου ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να απολαύσει την παράσταση με υπότιτλους που μεταφράζονται αυτόματα σε πολλές γλώσσες.
Μέχρι στιγμής στην ROHM έχουν εμφανιστεί και δώσει μουσικές παραστάσεις ο ιταλός τραγουδιστής Αντρέα Μποτσέλι, η αμερικανίδα σοπράνο Ρενέ Φλέμινγκ και ο γνωστός αμερικανός τσελίστας Γιο Γιο Μα. Η απήχηση που έχει ο χώρος στους απανταχού οπαδούς της κλασικής μουσικής έχει ωθήσει κι άλλες πόλεις, όπως το Ντουμπάι, η Βαγδάτη και το Κουβέιτ, να ανακοινώσουν τον τελευταίο καιρό πως προσανατολίζονται κι αυτές στην κατασκευή αντίστοιχων κτιρίων για να στεγάσουν τις ανάγκες των μουσικόφιλων. Σε πείσμα των μουφτήδων και των αρνητών της μουσικής.
HeliosPlus
HeliosPlus
