Είναι θέμα επιλογής η διαχείριση μιας κρίσης με στρατηγική σύγκλισης ή με στρατηγική διάλυσης.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος φαίνεται εν πρώτοις να επιλέγει τη σύγκρουση με όλους, που οδηγεί στην αποδιοργάνωση και στα μικροσκοπικά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις. Ας φανταστούμε πώς θα είχαν εξελιχθεί τα πράγματα στο ΠαΣοΚ αν είχε γίνει η επιλογή της συμφιλίωσης. Ο πρόεδρος της παράταξης θα μπορούσε να κάνει αρχηγικές εμφανίσεις παντού. Θα μπορούσε να κάνει μια προσπάθεια να τους κρατήσει όλους –δικό του θα ήταν το όφελος.
Ας φανταστούμε τι θα γινόταν εάν ο Ευάγγελος Βενιζέλος εμφανιζόταν στην παρουσίαση του βιβλίου της Μαριλένας Κοππά. Απρόσκλητος. Να είχε στείλει καμιά εικοσαριά κλακαδόρους να τον υποδεχτούν και να διαλύσει όλη τη φιέστα για τη φιλία του Γιώργου Παπανδρέου με τον Φώτη Κουβέλη. Εντάξει, περιγράφουμε μια ακρότητα η οποία αναδεικνύει τη στρατηγική της συμφιλίωσης. Μην ξεχνάμε όμως το βασικό, η συμφιλίωση καταλήγει σε διεύρυνση, ενώ οι καβγάδες και οι αντιπαραθέσεις οδηγούν στη μοναξιά.
Για να εμφανιστεί στα ξαφνικά ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην εκδήλωση της Κοππά, θα έπρεπε να έχουν προηγηθεί δείγματα της συμφιλιωτικής στρατηγικής. Ας θυμηθούμε την αναταραχή στο Κοινοβούλιο, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου ψήφισε κατά της ρύθμισης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αντί να κάνει κακό χαμό ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ, θα μπορούσε να υποβαθμίσει το ζήτημα, να ευχαριστήσει τον πρώην πρωθυπουργό για τη συνέπεια και να κάνει μια δήλωση του τύπου «ο φίλος Γιώργος δεν απείλησε τη σταθερότητα της κυβέρνησης, ήταν προσωπική, πολιτική ψήφος, επειδή έχουμε συστημικά προβλήματα στο θέμα των τραπεζών».
Για μια τόσο γενναιόδωρη δήλωση, θα έπρεπε να έχουν γίνει επιθέσεις φιλίας, στον Παπανδρέου και τους άλλους. Ο στόχος θα ήταν να γίνουν όλες οι συζητήσεις εντός ΠαΣοΚ. Δηλαδή, αντί να ξεπορτίζουν ένα ένα τα στελέχη, να είχαν παραμείνει στο κόμμα, ενεργά. Να είχαν μοιραστεί ρόλους. Δεν κοστίζουν τίποτε οι ρόλοι, να αναλάβει δηλαδή ένας πρώην υπουργός κρυφοσύμβουλος ή επιτελάρχης, να μπαινοβγαίνει ο άλλος στα γραφεία του κόμματος, να πηγαίνει έτερος στις τηλεοράσεις. Με τη στρατηγική της σύγκρουσης ο Ευάγγελος Βενιζέλος κατάφερε να τους διώξει όλους. Ερχονται διπλές εκλογές και κανείς δεν πατάει το πόδι του στη Χαριλάου Τρικούπη.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της Κοππά: δεν έφυγε από το ΠαΣοΚ, εκδιώχτηκε μαζί με όσους θεωρήθηκαν στενοί συνεργάτες του Γιώργου. Οι ευρωβουλευτές τέθηκαν πρακτικά έξω από τα κομματικά όργανα, ενώ ουσιαστικά διεκόπη κάθε επικοινωνία μαζί τους. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα μια ευρωβουλευτής πολιτεύεται με τη Δημοκρατική Αριστερά, άλλος με τον ΣΥΡΙΖΑ και ακόμη δύο αρνούνται οιαδήποτε προσφορά από τον πρόεδρο του κόμματος. Η προσφορά ήλθε πολύ αργά για να συζητηθεί, τα στελέχη έχουν πάρει άλλον δρόμο, εκτός παράταξης. Οι λιγότερο γνωστοί πασόκοι διαφοροποιήθηκαν, φύτεψαν την Ελιά και ο Ευάγγελος Βενιζέλος τούς ακολούθησε. Επίτευγμα: ενσωμάτωσε το κόμμα του σε μια συμμαχία που δημιουργήθηκε από υποομάδες του κόμματος.
Θα είχε διαφορετική τύχη ο Ευάγγελος Βενιζέλος εάν ήταν σταθερός στη στρατηγική της σύγκρουσης. Εν τούτοις, οπισθοχωρεί κάποιες φορές. Η εσωτερική σύγκρουση εκφράστηκε με την απόφασή του να μετατρέψει σε μεγάλη γιορτή τα γενέθλια του ΠαΣοΚ, στις 3 του Σεπτέμβρη. Εκεί τους ήθελε όλους μαζεμένους και τους μάζεψε, όλους τους προέδρους και πρωθυπουργούς. Εκτοτε δείχνει να μην ξέρει τι θέλει. Η Ελιά στην αρχή τού φαινόταν λίγη, κατόπιν του φάνηκε επαρκής. Τους ευρωβουλευτές δεν τους ήθελε, κατόπιν έβαλε τη Συλβάνα Ράπτη ξανά ως υποψήφια και ζήτησε να κατέλθουν η Αννυ Ποδηματά και ο Σπύρος Δαννέλης –που του γύρισαν την πλάτη.
Ο συνδυασμός αστάθειας και επιθετικότητας είναι ιδανικός διώχτης, στελεχών και ψηφοφόρων. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος ακολούθησε τελικά τη δική του υβριδική στρατηγική τού «δεν σας θέλω αλλά ίσως να σας θέλω κιόλας». Εχει απομονωθεί από το ΠαΣοΚ μέσα στο ΠαΣοΚ, αν και κανείς δεν του το λέει ευθέως. Κινδυνεύει να μείνει ολομόναχος στο ιστορικό κτίριο της Χαριλάου Τρικούπη.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 4 Μαΐου 2014
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
